Σε μια καλύτερη ισορροπία μεταξύ της γεωργικής δραστηριότητας και της παραγωγής ενέργειας από φωτοβολταϊκά σε γη υψηλής παραγωγικότητας στοχεύει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που τέθηκε σε διαβούλευση.
Με τη νέα πρωτοβουλία του ΥΠΑΑΤ μέσω του σχετικού νομοσχεδίου θα δοθεί η δυνατότητα σε ομάδες παραγωγών να μπορούν να εγκαταστήσουν σε γεωργικές εκτάσεις που έχουν χαρακτηριστεί ως υψηλής παραγωγικότητας σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) έως 500 kW, παράλληλα με μονάδες αποθήκευσης ή μεταποίησης αγροτικών προϊόντων. Όπως αναφέρεται σχετικά στην αιτιολογική έκθεση, το νομοσχέδιο επιχειρεί «να ρυθμίσει τον αναγκαίο συγκερασμό μεταξύ αφενός της γεωργικής δραστηριότητας, αφετέρου δε της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σταθμών, σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, προκειμένου να αξιοποιηθούν στο έπακρο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των εν λόγω περιοχών και για τις δύο δραστηριότητες, σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις».
Συγκεκριμένα με το άρθρο 33 διασφαλίζεται η επισιτιστική ασφάλεια της χώρας προστατεύοντας την αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας από επενδύσεις που αφορούν τον τομέα της ενέργειας (αγροφωτοβολταϊκά). Πιο αναλυτικά, σε αγροτεμάχια που χαρακτηρίζονται ως αγροτική γη υψηλής παραγωγικότητας, απαγορεύεται η άσκηση οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας, εκτός από την αγροτική εκμετάλλευση – αγροτική δραστηριότητα και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς Α.Π.Ε.
Με την έναρξη ισχύος της κοινής απόφασης για την αποδοχή αιτήσεων για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης που υποβάλλονται στον αρμόδιο Διαχειριστή, προς εγκατάσταση φωτοβολταικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης του ενός μεγαβάτ (1 MW), στις ανωτέρω εκτάσεις, λαμβάνοντας υπόψη και την ισχύ σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, σύμφωνα με την κοινή απόφαση του δωδέκατου εδαφίου, απαιτείται η άσκηση καλλιεργητικής δραστηριότητας.
Tα είδη και οι καλλιέργειες των φυτών υποδεικνύονται από μελέτη, όπως και οι συνθήκες της καλλιέργειάς τους. Κατόπιν διενέργειας της μελέτης, με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθορίζονται οι κατηγορίες των αιτούντων, οι λεπτομέρειες, προϋποθέσεις και διαδικασίες για την εγκατάσταση των φωτοβολταϊκών σταθμών και την άσκηση της καλλιεργητικής δραστηριότητας.
Κάθε επέμβαση στις εκτάσεις αυτές είτε για τη μεταβολή του προορισμού τους και τη διάθεσή τους για άλλες χρήσεις είτε για την εκτέλεση έργων ή τη δημιουργία εγκαταστάσεων ή παροχή άλλων εξυπηρετήσεων μέσα σε αυτές, έστω και χωρίς μεταβολή της κατά προορισμό χρήσης τους, αποτελεί εξαιρετικό μέτρο και ενεργείται πάντοτε με βάση τους όρους και τις προϋποθέσεις που ορίζονται με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και μόνο για λόγους που εξυπηρετούν τον γεωργικό χαρακτήρα της αγροτικής εκμετάλλευσης ή την εγκατάσταση σταθμών Α.Π.Ε..
Η απαγόρευση αυτή δεν ισχύει εφόσον πρόκειται για εκτέλεση στρατιωτικών έργων, που αφορούν στην εθνική άμυνα της χώρας, καθώς και για την εκτέλεση μεγάλων αναπτυξιακών έργων του Δημοσίου και των Ο.Τ.Α., πρώτου και δεύτερου βαθμού, για την κατασκευή δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, υποσταθμών και εν γένει για την εκτέλεση κάθε έργου που αφορά στην υποδομή του ηλεκτρικού συστήματος και του δικτύου φυσικού αερίου, σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας ή για περιπτώσεις Στρατηγικών Επενδύσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται βάσει του οικείου νομοθετικού πλαισίου, ιδίως για επενδύσεις που αφορούν και συνδέονται με τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων και τη βιομηχανία τροφίμων.
Τέλος, κτίρια και εγκαταστάσεις νομίμως υφιστάμενα προ της 3ης.12.2019 επί αγροτεμαχίων που έχουν χαρακτηρισθεί ως αγροτικές γαίες υψηλής παραγωγικότητας, μπορούν να αλλάξουν χρήση, ώστε να αξιοποιηθούν για μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.