Εμφανείς είναι οι επιπτώσεις στον εξορυκτικό κλάδο από την εμφάνιση της υγειονομικής κρίσης και μετά. Ωστόσο ο απολογισμός του 2019 ήταν θετικός, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων κ. Αθανάσιου Κεφάλα.
Αναλυτικά το 2019, η εικόνα του κλάδου ήταν η εξής:
Στο αλουμίνιο συνεχίστηκε η πτώση των τιμών, ενώ στο νικέλιο μετά από κάποιες αυξήσεις το δεύτερο τρίμηνο του 2019, προς το τέλος του έτους, εμφανίστηκε πάλι πτωτική τάση.
Τα προϊόντα λευκολίθου-μαγνησίας λόγω κάμψης του κατασκευαστικού κλάδου, των χαλυβουργιών και της επανεμφάνισης στην αγορά των κινεζικών προϊόντων, σημείωσαν πτώση ζήτησης. Οι εξαγωγές φτηνού Κινεζικού χάλυβα επέτειναν τα προβλήματα στη διεθνή αγορά.
Τα βιομηχανικά ορυκτά παρά τον έντονο διεθνή ανταγωνισμό και την κρίση στα χυτήρια, κρατήθηκαν σε καλά επίπεδα, περίπου ίδια με το 2018. Η κίσσηρις και ο περλίτης είχαν πολύ καλή πορεία λόγω εκτεταμένης χρήσης σε αγροτικές εφαρμογές.
Ο βωξίτης είχε παρόμοια εικόνα με το 2018, ενώ τα συμπυκνώματα μολύβδου-ψευδαργύρου και πυρίτη εμφάνισαν υστέρηση έναντι του 2018 επειδή αντιμετωπίστηκαν δυσκολότερες συνθήκες στα μεταλλεία αλλά και έγιναν πιο απαιτητικές οι προδιαγραφές της αγοράς.
Ο τομέας των μαρμάρων εμφάνισε μείωση κατά 13% σε ζήτηση και όγκους επειδή υπήρξε μειωμένη ζήτηση από την Κίνα, ενώ υπάρχει μια στροφή σε καθετοποιημένα προϊόντα που επηρεάζει θετικά τα οικονομικά αποτελέσματα.
Για το τσιμέντο και τα αδρανή υλικά το 2019 ήταν ένα μέτριο έτος από πλευράς αποτελεσμάτων. Εμφανίζεται παρόμοια εικόνα με το 2018, όμως οι προοπτικές για το 2020 δεν είναι ιδιαίτερα θετικές.
Για το λιγνίτη ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης. Σύμφωνα με αυτό, σταδιακά μέχρι το 2023, θα σταματήσουν όλες οι μονάδες παραγωγής ρεύματος που λειτουργούν σήμερα με λιγνίτη. Η παραγωγή λιγνίτη σταδιακά θα μειωθεί και ενδεχομένως θα χρειάζεται μόνο για τις ανάγκες της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα V.
Οι προοπτικές για το 2020
Mε αφορμή των απολογισμό του προηγούμενου έτους, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων κ. Αθανάσιος Κεφάλας αναφέρει ότι «στο τέλος του 2019 έγινε ένας πολύ θετικός απολογισμός εξελίξεων για την ελληνική οικονομία καθώς σε ένα περιβάλλον συγκρατημένης ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας και του διεθνούς εμπορίου, η ελληνική ανάπτυξη πλησίασε το 2%, σε σχέση με το 1% στην Ευρώπη, μετά από μία παρατεταμένη περίοδο ύφεσης και υψηλής ανεργίας. Με την έναρξη του νέου έτους, σημαντικές προκλήσεις-κατάλοιπα της κρίσης παρέμεναν αλλά η έμφαση πέρασε πια στην ανάπτυξη, τον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας, όπως καταδεικνύει και η πορεία στους δείκτες οικονομικού κλίματος και επενδυτικών προσδοκιών.
Μερικούς μήνες αργότερα, όταν γράφεται αυτό το μήνυμα, δεδομένου του ισχυρού κλυδωνισμού που υπέστη η παγκόσμια οικονομία από την υγειονομική κρίση, εκείνη η κατάσταση μοιάζει πολύ μακρινή. Πέρα από τις προκλήσεις που προϋπήρχαν και συνεχίζουν να υφίστανται, προστίθεται η ανάγκη διατήρησης της απασχόλησης και τόνωσης των επενδύσεων σε ένα περιβάλλον κατάρρευσης της ζήτησης και της προσφοράς καθώς και σημαντικής διατάραξης της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία ο εξορυκτικός κλάδος δείχνει αντοχές, δίνει ιδιαίτερο βάρος στη φροντίδα για την υγεία των εργαζομένων και των συνεργατών του, στηρίζει το σύστημα υγείας και τις τοπικές κοινωνίες και οργανώνεται για να συμβάλλει, με το μέγιστο των δυνατοτήτων του, στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ανασκοπώντας τα πεπραγμένα του 2019 επισημαίνεται ότι ο δείκτης συχνότητας ατυχημάτων σημείωσε τη μικρότερη τιμή από το 2012, μειώθηκε ο δείκτης σοβαρότητας κατά περίπου 25% σε σχέση με το 2018 και τα μισά μας μέλη παρέμειναν ελεύθερα ατυχημάτων στη διάρκεια του χρόνου.
Στη διάρκεια του 2019 στις αγορές των ορυκτών πρώτων υλών και των καθετοποιημένων προϊόντων τους εμφανίστηκε μικρότερη σχετική ζήτηση και πτωτικές τάσεις τιμών. Οι ελληνικές εταιρείες με δυσκολία πλησίασαν τα οικονομικά αποτελέσματα του 2018 και σε ορισμένες περιπτώσεις ο κύκλος εργασιών είχε μικρές υστερήσεις.
Παράγοντες που επηρέασαν τη διεθνή αγορά των προϊόντων του κλάδου ήταν η ιδιαίτερα χαμηλή ισοτιμία της τουρκικής λίρας η οποία οδήγησε σε οξύτατο ανταγωνισμό με τα αντίστοιχα ελληνικά προϊόντα, η άρση των περιορισμών παραγωγής σε πολλά μεταλλικά προϊόντα στην Κίνα που είχε επιβληθεί για περιβαλλοντικούς λόγους, η πτώση της ζήτησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι εμπορικές αντιπαραθέσεις ΗΠΑ και Κίνας και η γενικευμένη κρίση στα χυτήρια που οδήγησε σε μείωση κατανάλωσης ορυκτών πρώτων υλών.