Το πλεόνασμα που προβλέπεται είναι οριακά πάνω από τον στόχο, 3,6% του ΑΕΠ, κάτι που σημαίνει πρακτικά ότι η επόμενη κυβέρνηση, εφόσον όλα κυλήσουν βάση του σχεδιασμού και δεν υπάρξει η παραμικρή απόκλιση, θα έχει να μοιράσει ως κοινωνικό μέρισμα μόλις το 0,1% του ΑΕΠ, που μεταφράζεται σε κάτω λιγότερο από 200 εκατ., ενώ εφέτος θα ξεπεράσει το 1,2 δις .
Ποια είναι όμως εκείνα τα σημεία που κρίνονται ως υπέρ αισιόδοξα;
Η ανάπτυξη ανεβαίνει στο 2,5%, όταν όλοι σε Ελλάδα και εξωτερικό, τον βλέπουν λίγο κάτω ή λίγο πάνω από 2%.
Τα έσοδα είναι πάνω κάτω τα ίδια, αλλά με δεδομένο ότι η μεγάλη φορολόγηση έχει φτάσει πολλά νοικοκυριά στα όριά τους, σημαίνει αυτομάτως και δυσκολία για πολλούς να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Οι προβλέψεις για εφέτος, μάλλον είναι ιδιαίτερα υψηλές, όπως για παράδειγμα οι ανάπτυξη και το ύψος του πλεονάσματος, δεδομένων του κοινωνικού μερίσματος που θα δοθεί.
Θεωρεί ότι το περιβάλλον διεθνές και εσωτερικό, θα είναι ευνοϊκό, κάτι που δύσκολα θα συμβεί, αφού στην Ευρώπη υπάρχουν θέματα ανοικτά (Ιταλία), στον παγκόσμιο χάρτη ο εμπορικός «πόλεμος» μόλις ξεκίνησε, ενώ στο εσωτερικό, μάλλον δεν λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι το 2019 είναι εκλογική χρονιά, περίοδο κατά την οποία αν μη τι άλλο θριαμβεύει η χαλαρότητα και η στάση αναμονής από καταναλωτές και επενδυτές.
Πολλά από τα παραπάνω, όχι όλα, τα αναφέρει ως κινδύνους το υπουργείο Οικονομικών. Χαρακτηριστικά σημειώνει στην σχετική έκθεση ότι « υπάρχουν και παράγοντες κινδύνου για την ελληνική οικονομία οι οποίοι μετατοπίζονται σταδιακά από το εσωτερικό στο εξωτερικό περιβάλλον. Η επαλήθευση των τρεχουσών προβλέψεων για το 2019 εξαρτάται βαθμιαία περισσότερο από την επικράτηση ομαλών συνθηκών στο διεθνές γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, εν μέσω μίας δυνητικής κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων και του εμπορικού προστατευτισμού, των γεωπολιτικών εντάσεων που τροφοδοτούν την προσφυγική κρίση, αλλά και των διαταραχών στην πολιτική σταθερότητα ισχυρών οικονομιών της Ευρωζώνης που δυνητικά αυξάνουν την αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές».
Το μέρισμα και οι εκθέσεις
Το υπουργείο Οικονομικών προαναγγέλλεται μέρισμα για το 2018. Ωστόσο, στην στις εκθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας από τους ξένους (ΕΕ και ΟΟΣΑ), οι δανειστές εκφράζουν ενστάσεις και αναφέρουν πως αν δοθεί μέρισμα θα πρέπει να γίνει μετά από ενδελεχή έλεγχο των περιθωρίων αλλά και με προτεραιότητα στην πληρωμή οφειλών προς ιδιώτες. Βέβαια στον προϋπολογισμό προαναγγέλλεται ότι αυτό δεν θα συμβεί και πολύ σύντομα και όχι εφέτος, όπως είχε δεσμευτεί ότι θα πράξει η κυβέρνηση. Χαρακτηριστικά σημειώνεται «μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος στο τέλος του 2018, εκτιμάται ότι οι φορείς θα μειώσουν περαιτέρω τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους. Με τη συνέχιση της προσπάθειας των φορέων για εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και από ίδιους πόρους, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη εποπτεία και παρακολούθηση από πλευράς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, αναμένεται η ομαλοποίηση της αποπληρωμής των υποχρεώσεων της Γενικής Κυβέρνησης προς τρίτους, ενισχύοντας τη ρευστότητα της οικονομίας».
Μαχαίρι στις Δημόσιες Επενδύσεις
Στον προϋπολογισμό καταγράφεται μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 250 εκατ. ευρώ το 2019. Το ΠΔΕ διαμορφώνεται στα 6,75 δισ. ευρώ το 2019 (αντί για 7 δισ. ευρώ στο Προσχέδιο και 7,3 δισ. ευρώ στο Μεσοπρόθεσμο).
Επίσης κόπηκαν στο μισό (στα 51 εκατ. ευρώ) οι επιδοτήσεις εισφορών των νέων εργαζομένων.
Από την άλλη, διπλασιάστηκε στα 400 εκατ. ευρώ το επίδομα στέγασης.
Οι παροχές
Οι διορθωτικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις έχουν συνολικό ύψους 1.245 εκατ. ευρώ (910 εκατ. ευρώ νέες παρεμβάσεις και 335 εκατ. ευρώ από τη μη εφαρμογή μέτρων/αντίμετρων του 2019).
Συγκεκριμένα, στις νέες παρεμβάσεις περιλαμβάνονται τα εξής:
Βοήθεια στο σπίτι: Μετατρέπεται το τρέχον εργασιακό καθεστώς 3.000 εργαζομένων ορισμένου σε αορίστου χρόνου.
Ειδική αγωγή: Πρόσληψη 4.500 εκπαιδευτικών και εξειδικευμένου προσωπικού σε θέσεις προσωπικού που τώρα απασχολείται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Η δαπάνη σήμερα καλύπτεται από πόρους του ΠΔΕ. Οι νέες προσλήψεις θα χρηματοδοτηθούν από τον τακτικό προϋπολογισμό χωρίς να μεταβληθεί το τρέχον όριο δαπανών του ΠΔΕ. Παράλληλα, θα μειωθεί ισόποσα το όριο για το προσωπικό ορισμένου χρόνου προκειμένου να μην μεταβληθεί ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων συνολικά.
Επίδομα στέγασης: Το στεγαστικό επίδομα απευθύνεται σε νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιαζόμενη κατοικία και δανειολήπτες. Τα κριτήρια ένταξης είναι εισοδηματικά, περιουσιακά (ακίνητη περιουσία και καταθέσεις), διαμονής στην επικράτεια, πολυτελούς διαβίωσης, ασφαλιστικής κάλυψης και οικογενειακής κατάστασης.
Μείωση ασφαλιστικών εισφορών: Το μέτρο αφορά στη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών και ειδικότερα στη μείωση του συντελεστή κύριας ασφάλισης κατά 1/3 και στην εφαρμογή της ελάχιστης εισοδηματικής βάσης για την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή.
Επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών νέων: Η συγκεκριμένη δράση αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας των νέων και αναμένεται να οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, συμβάλλοντας στη μείωση της ανεργίας των νέων, που είναι η υψηλότερη στην ΕΕ, αλλά και μειώνοντας το ποσοστό των νέων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας. Το μέτρο αφορά νέους ηλικίας έως 24 ετών και συνίσταται στην επιδότηση του 50% των εργοδοτικών εισφορών.
Μείωση ΕΝΦΙΑ: Το μέτρο συνίσταται στη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά.
Μείωση φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων: Το μέτρο συνίσταται στη σταδιακή μείωση του συντελεστή φορολόγησης από 29% σε 25% σε ορίζοντα τετραετίας και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εφεξής.
Μείωση φορολογίας διανεμόμενων κερδών: Το μέτρο αναφέρεται στη μείωση του φορολογικού συντελεστή επί των διανεμόμενων κερδών κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και θα έχει δημοσιονομική επίπτωση από το 2020 και εφεξής.
Του Θανάση Παπαδή