Η τελευταία συνάντηση του Eurogroup για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας δεν κατέληξε σε τελική συμφωνία, αλλά σε μία κατ’ αρχήν σύγκλιση απόψεων, που ο έλληνας ΥΠΟΙΚ, κος Κωστής Χατζηδάκης μόνος από όλους «μαρτυριάρης» γυρίζοντας στην Αθήνα την… αποκάλυψε.
Δικαιολογημένη η «χαρά» του κ. Χατζηδάκη γιατί η ιδέα στην οποία υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία στο Eurogroup, για τον τρέχοντα Προϋπολογισμό και μάλιστα σε εκλογικό έτος, είναι μοναδικά σημαντική καθώς δημιουργεί ένα προς το παρόν «αόρατο», αλλά πραγματικό πλεονέκτημα της τάξης των 2 μέχρι 3 δισ. ευρώ, στην πρόταση Προϋπολογισμού που εγκρίθηκε στις Βρυξέλλες.
Η κ. Χατζηδάκης «μαρτύρησε» πως η συμφωνία αφορά τον μη υπολογισμό στο έλλειμμα/πλεόνασμα των δαπανών για την άμυνα. Για την ακρίβεια αναφερόμαστε στο μέρος εκείνο των αμυντικών δαπανών που σχετίζονται με την συμμετοχή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και όχι τις λειτουργικές δαπάνες του στρατού.
Το ποσό αυτό κινείται μεταξύ 2 και 3 δισ. ευρώ και αντιπροσωπεύει το 1% – 1,5% του ΑΕΠ. Με άλλα λόγια αυτό που έκανε τόσο χαρούμενο… τον κ. Χατζηδάκη είναι ότι σαν ΥΠΟΙΚ θα έχει την πολυτέλεια να βρίσκεται μπροστά στο «δίλλημα» να αποφασίσει αν θα παρουσιάσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 στο προβλεπόμενο 2% ή στο 2+1%, αφού οι σχετικές αμυντικές δεν θα χρεώνονται στο έλλειμμα/πλεόνασμα, ή αν θα κρατήσει το πλεόνασμα στον προβλεπόμενο στόχο και θα αυξήσει τις δαπάνες (!) κατά 2 δισ. ευρώ ή θα μειώσει τα έσοδα (!!) κατά 2 δισ. ευρώ ή θα κάνει ένα συνδυασμό κατά το «πολιτικά αναγκαίο» και θα μοιράσει τα 2 δισ. ευρώ μεταξύ αύξησης δαπανών και μείωσης εσόδων… Με απλά λόγια βγάζοντας το συγκεκριμένο ποσό από το λογιστικό του Προϋπολογισμού έχει στην τσέπη 2 δισ. ευρώ για να τα διαθέσει όπου …δει.
Ένα τέτοιο περιθώριο πολιτικών ελιγμών στο οικονομικό πρόγραμμα του Προϋπολογισμού, ίσως – αναλογικά – να μην έχει καμία άλλη οικονομία της Ευρωζώνης υπό τις παρούσες συνθήκες και σε χρόνο Ευρωεκλογών…
Αλλάζει αυτό την οικονομική πραγματικότητα της υπερχρεωμένης ελληνικής οικονομίας σε ένα αβέβαιο υφεσιακό οικονομικό περιβάλλον στην Ευρωζώνη το 2024;
Ασφαλώς όχι, αλλά δίνει την δυνατότητα στην κυβέρνηση να κάνει κάποιες βραχυπρόθεσμες «επιλογές» που σχετίζονται περισσότερο με την πολιτική παρά με την οικονομία, που μέχρι πρόσφατα δεν είχε.
Το που θα καταλήξει τελικά η διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας ασφαλώς έχει μεγάλη σημασία για όλες τις χώρες – μαζί και την Ελλάδα – γιατί θα επηρεάσει και το πως θα επιλέξει να κινηθεί η ΕΚΤ όσο αφορά την νομισματική της πολιτική συνολικά για την Ευρωζώνη μέσα στο δύσβατο 2024.
Για την Ελλάδα μεσομακροπρόθεσμα έχει επίσης μεγάλη σημασία καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η περίοδος χάριτος στην βάση της αναδιάρθρωσης του χρέους λήγει το 2032, ήτοι σε δέκα χρόνια από σήμερα και πέντε χρόνια μετά το τέλος εφαρμογής της στήριξης του Ταμείου Ανάκαμψης.
Που σημαίνει ότι μέχρι τα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας η μείωση του δημόσιου χρέους σε επίπεδα τουλάχιστον ανάλογα εκείνων που βρισκόταν πριν ξεσπάσει η κρίση του 2010, είναι μείζον ζήτημα. Και αυτό γιατί οι δημοσιονομικές πιέσεις από το υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος θα πρέπει να δοκιμασθούν σε συνθήκες αγοράς και όχι «θερμοκηπίου», όπως προβλέπει η αναδιάρθρωση του χρέους στην μορφή που οριστικοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2018.
Όλα αυτά βέβαια αποτελούν τους όρους μέσα στους οποίους η κυβέρνηση και ο κ. Χατζηδάκης θα κληθεί να δώσει απάντηση στο «δίλλημα» που φαίνεται να θέτει η επικείμενη Συμφωνία αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας.
Αλλά η ουσία παραμένει, 2 δισ. ευρώ βρίσκονται στο τραπέζι και δεν θα χρειαστεί να «περάσουν» από τον Προϋπολογισμό με όρους Υπερβολικού Ελλείμματος και Χρέους.