Η Ελληνική οικονομία εισέρχεται σταδιακά στο πλέον κρίσιμο για αυτήν χρονικό διάστημα. Από χθες έχει επιτραπεί η έλευση τουριστών στην Ελλάδα και έχουν αρθεί η περιορισμοί για το άνοιγμα των ξενοδοχείων.
Από την επιτυχία ή όχι του εγχειρήματος προσέλκυσης ξένων θα κριθεί σε σημαντικό βαθμό και το πόσο βαθιά θα είναι τελικά η ύφεση και πόσο μεγάλο το τελικό έλλειμμα για την ελληνική οικονομία.
Και μπορεί η αντιπολίτευση να επιμένει «σώστε και άλλα» και η κυβέρνηση να λέει «έχουμε χτίσει άμυνες και μπορούμε να αντέξουμε για πολύ ακόμη», ωστόσο ένα είναι σίγουρο: τα χρήματα δεν είναι αστείρευτα και οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας δεν είναι στο διηνεκές.
Το έλλειμμα
Η πανδημία μέχρι στιγμής αφήνει πρωτογενές έλλειμμα ύψους 4,8 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό. Τα στοιχεία αφορούν το πρώτο 5μηνο του έτους και ο Ιούνιος αναμένεται επίσης να είναι ένας ακόμη δύσκολος μήνας, σε ότι αφορά το μέτωπο των φορολογικών εσόδων. Εν συνεχεία βέβαια η σκυτάλη θα περάσει στον τουρισμό και θα είναι αυτός που θα κρίνει το βάθος και την έκταση της ύφεσης που θα εμφανίσει η ελληνική οικονομία φέτος και κατ΄ επέκταση και το μέγεθος του πρωτογενούς ελλείμματος.
Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό εξαιτίας του ότι εφέτος η Ελλάδα και όλες οι χώρες έχουν την ευχέρεια ελέω κορονοιού να παράγουν ελλείμματα. Αυτό όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί και του χρόνου. Και όσο μεγαλύτερο είναι το έλλειμμα εφέτος, τόσο πιο πολύ δύσκολο θα είναι να γυρίσει η κατάσταση του χρόνου.
Κρίσιμο το τρίτο τρίμηνο
Στο υπουργείο Οικονομικών επισημαίνουν ότι το τρίτο τρίμηνο είναι αυτό που θα δείξει το πραγματικό αποτύπωμα της κρίσης καθώς την περίοδο αυτή συγκεντρώνεται σχεδόν το 60% των ετήσιων εισπράξεων από τον τουρισμό με βαρύνουσα συνεισφορά στο ΑΕΠ. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση κυβερνητικού αξιωματούχου ότι μία πτώση κατά 60% στον τουρισμό ειδικά για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο που είναι το πιο καλό σενάριο θα επιφέρει πλήγμα στο ΑΕΠ της τάξης του 3,6%.
Τα πράγματα με την τουριστική βιομηχανία δεν είναι ακόμη ξεκάθαρα και ίσως αργήσει να δοθεί ένα σαφές στίγμα για το που πάει η κατάσταση. Οι περισσότεροι εκτιμούν ότι μία σαφής εικόνα θα υπάρχει στα μέσα του επόμενου μήνα.
“Βαρόμετρο” ο τουρισμός
Να σημειωθεί ότι ο τουρισμός αποτελεί βαρόμετρο και για τα φορολογικά έσοδα με τις πιέσεις στον προϋπολογισμό να είναι ήδη ορατές. Οι φορολογικές εισπράξεις τον περασμένο μήνα σημείωσαν βουτιά κατά 33,5% καθώς στα κρατικά ταμεία εισέρρευσαν 2,268 δισ. ευρώ έναντι στόχου για εισπράξεις ύψους 3,411 δισ. ευρώ.
Τα φορολογικά έσοδα δέχθηκαν ισχυρό χτύπημα από το lockdown του Απρίλη, ενώ από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους προκύπτει ότι η έκπτωση 25% στην εμπρόθεσμη πληρωμή ΦΠΑ κόστισε στον προϋπολογισμό πάνω από 150 εκατ. ευρώ. «Οι επιχειρήσεις διάλεξαν να πληρώσουν ολόκληρο το ΦΠΑ τον Απρίλιο και να χρησιμοποιήσουν την έκπτωση 25% περισσότερο από τις αναστολές, αναφέρει αρμόδια πηγή, προσθέτοντας ότι με τα μέχρι τώρα στοιχεία, ο Μάιος ήταν ο χειρότερος μήνας από την αρχή του έτους στο σκέλος των εσόδων και ο Ιούνιος αναμένεται δύσκολος καθώς θα αρχίσουν να φαίνονται οι επιπτώσεις από την έλλειψη διεθνούς τουρισμού».
Επιδότηση δόσεων
Από τον Σεπτέμβριο θα τρέξει το πρόγραμμα της επιδότησης των δόσεων των στεγαστικών δανείων για όσους επλήγησαν από τον κορονοϊό ύψους 400 εκ. ευρώ. Οι πληρωμές θα επεκταθούν και το 2021 με εισοδηματικά κριτήρια και η κατανομή των ενισχύσεων αναμένεται σε ένα ποσοστό 40% το 2020 και 60% το 2021.
Μέχρι το τέλος Απριλίου αναμένεται να ανακοινωθεί το μέτρο της μειωμένης προκαταβολής του φόρου που θα αφορά μόνο τις επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημική κρίση. Η μείωση που μπορεί να φθάνει ή ενδεχομένως να υπερβαίνει το 50% θα κλειδώσει τις επόμενες εβδομάδες καθώς όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, «πρέπει να δούμε πρώτα τι θα δηλώσουν οι επιχειρήσεις, οι οποίες τον Απρίλιο χρησιμοποίησαν κατά κόρον την έκπτωση 25% στον ΦΠΑ».