Τρεις παρεμβάσεις ελάφρυνσης επαγγελματιών και εργοδοτών με χρέη προς τον e-ΕΦΚΑ (“πάγωμα” επιτοκίων ρυθμισμένων οφειλών, αύξηση ορίου οφειλών για συνταξιούχους), αλλά και των στελεχών επιχειρήσεων που βαρύνονται με την “αλληλέγγυα ευθύνη” για χρέη (των επιχειρήσεων) προβλέπει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο έφερε σε δημόσια διαβούλευση το Υπουργείο Εργασίας την περασμένη Πέμπτη (24.11.23).
Συγκεκριμένα, οι παρεμβάσεις αυτές για τα χρέη προς τον e-ΕΦΚΑ έχουν ως εξής:
- Πάγωμα επιτοκίων στις οφειλές που ρυθμίζονται μέσω της πάγιας ρύθμισης έως το Σεπτέμβριο του 2025.
- Αύξηση ορίου χρεών ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών, οι οποίοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα στα 30.000 ευρώ και 10.000 ευρώ αντίστοιχα.
- Κατάργηση της προθεσμίας υποβολής αίτησης για άρση των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης για τα στελέχη επιχειρήσεων με “αλληλέγγυα ευθύνη” για τα ασφαλιστικά χρέη (των επιχειρήσεων).
Πιο αναλυτικά, το νομοσχέδιο προβλέπει τις εξής:
1. Πάγωμα αύξησης επιτοκίων χρεών που ρυθμίζονται με την πάγια ρύθμιση έως το Σεπτέμβριο του 2025
Προβλέπεται αναστολή αύξησης επιτοκίων σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής και σε περίπτωση πάγιας ρύθμισης οφειλών προς ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Ως επιτόκιο επί της κύριας οφειλής, με το οποίο επιβαρύνονται οφειλές προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες υπάγονται στις ρυθμίσεις από 13.9.2022 έως 12.9.2025, ορίζεται αυτό που ίσχυσε κατά την 13.9.2022.
Το επιτόκιο αυτό μεταβάλλεται και προσδιορίζεται εκ νέου, μόνο εάν μεταβληθεί το επιτόκιο των πράξεων Κύριας Αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σωρευτικά κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με αυτό που ίσχυε κατά την 1η.1.2014. Χρηματικά ποσά, τα οποία έχουν καταβληθεί με επιτόκιο που ίσχυε πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, αναζητούνται, στον βαθμό που υπερβαίνουν τα οφειλόμενα με βάση το επιτόκιο του πρώτου εδαφίου.
2. Αύξηση ορίου χρεών στα 30.000 ευρώ για τους οφειλέτες που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα
Τα ποσά οφειλών είναι δυνατό να υπερβούν το ποσό των 30.000 ευρώ ή των 10.000 ευρώ για οφειλές προς τον π. ΟΓΑ, εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
-ο υποψήφιος συνταξιούχος έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του,
-έχει καταβάλει εισφορές για χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000ημερών και
-οι τραπεζικές καταθέσεις του δεν ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ αν είναι οφειλέτης του τέως ΟΑΕΕ ή του τέως ΕΤΑΑ ή το ποσό των 6.000 ευρώ αν είναι οφειλέτης προς τον τέως ΟΓΑ.
Στην περίπτωση αυτή, το υπερβάλλον των 20.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ, ποσό οφειλής, συμψηφίζεται με το 60% του μηνιαίου ποσού των καταβαλλόμενων συντάξεων, μέχρι τον μηδενισμό του.
Το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό των 20.000 ευρώ ή των 6.000 ευρώ για τον π. ΟΓΑ, παρακρατείται από τα ποσά των επόμενων συντάξεων, μετά τον μηδενισμό του υπερβάλλοντος, σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 60.
Για την υπαγωγή στη ρύθμιση απαιτείται η παροχή συγκατάθεσης από τον αιτούντα στους χρηματοδοτικούς φορείς και στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων για κοινοποίηση στον e-ΕΦΚΑ των εγγράφων και των στοιχείων που απαιτούνται για την εφαρμογή της παρούσας. Η συγκατάθεση αυτή συνεπάγεται την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων και του φορολογικού απορρήτου του οφειλέτη.
3. Κατάργηση της προθεσμίας υποβολής αίτησης στο ΚΕΑΟ για άρση των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης από τα στελέχη με “αλληλέγγυα ευθύνη”
Τα πρόσωπα που είναι νόμιμοι εκπρόσωποι, πρόεδροι, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, κατά τον χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα και εις ολόκληρον για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Τα παραπάνω πρόσωπα είχαν μια από τις παραπάνω ιδιότητες είτε κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου είτε κατά τον χρόνο λύσης, διάλυσης ή συγχώνευσής του είτε κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης του νομικού προσώπου.
- Οι οφειλές κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας τους υπό κάποια εκ των παραπάνω ιδιοτήτων. Αν οι οφειλές διαπιστώνονται μετά από έλεγχο, ως αλληλεγγύως υπεύθυνα πρόσωπα κατά την έννοια της παραγράφου αυτής, νοούνται μόνο τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι παραπάνω προϋποθέσεις κατά το έτος ή την περίοδο στην οποία ανάγονται οι οφειλές αυτές. Σε περίπτωση που οι οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει και τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των στοιχείων κατά τον χρόνο που κάθε δόση της ρύθμισης κατέστη ληξιπρόθεσμη ή η ρύθμιση χάθηκε. Για τα ποσά των τόκων, των προσαυξήσεων, των προστίμων και των λοιπών χρηματικών κυρώσεων, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει τα πρόσωπα που είναι αλληλεγγύως υπεύθυνα για την κύρια οφειλή επί της οποίας υπολογίζονται και επιβάλλονται τα ποσά αυτά.
- Οι εν λόγω οφειλές δεν καταβλήθηκαν ή δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητα των παραπάνω προσώπων. Το βάρος απόδειξης για την μη ύπαρξη υπαιτιότητας, φέρουν τα εν λόγω πρόσωπα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας δύνανται να ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας.
Στα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως με τα παραπάνω πρόσωπα για την πληρωμή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και των επ’ αυτών τόκων, προστίμων και προσαυξήσεων και οποιωνδήποτε χρηματικών κυρώσεων του διαλυόμενου νομικού προσώπου και εκείνο ή εκείνη η νομική οντότητα που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο ή η νέα νομική οντότητα που συστάθηκε, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους.
Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και για οφειλές που είχαν βεβαιωθεί σε βάρος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων πριν από τη θέση σε ισχύ του παρόντος και για τις οποίες ευθύνονται αλληλεγγύως, προσωπικά και εις ολόκληρον τα παραπάνω πρόσωπα.
Ευθύνονται επίσης, και για κάθε άλλη περίπτωση που είχαν βεβαιωθεί οφειλές κατ` εφαρμογή άλλης διάταξης, με την οποία θεσπίζεται αλληλέγγυα ευθύνη για ασφαλιστικές εισφορές, πρόσθετα τέλη, τόκους, προσαυξήσεις και λοιπές επιβαρύνσεις προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.
Τα φυσικά πρόσωπα, όμως, δεν ευθύνονται για τις οφειλές αυτές, εφόσον δεν πληρούν τις παραπάνω τρεις προϋποθέσεις.
Σε αυτήν την περίπτωση, αίρονται τα σε βάρος τους ληφθέντα αναγκαστικά και άλλα μέτρα.
Για την εφαρμογή της άρσης των αναγκαστικών μέτρων, υποβάλλεται (σ. σ. χωρίς προθεσμία) αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), που είναι αρμόδιο για την επιδίωξη της είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών.
Σε περίπτωση που δεν εκκρεμούν σε βάρος του αιτούντα ενεργές πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, η αίτηση υποβάλλεται στην αρμόδια Τοπική Διεύθυνση του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ). Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για εκκρεμείς υποθέσεις. Η αρμόδια Υπηρεσία του ΚΕΑΟ εκδίδει πράξη, με την οποία αποδέχεται ή απορρίπτει την αίτηση.
Κατά της απορριπτικής απόφασης ή της σιωπηρής απόρριψης της αίτησης μπορεί να ασκηθεί προσφυγή του άρθρου 63 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Ποσά που έχουν εισπραχθεί από τα πρόσωπα δεν επιστρέφονται.