Με πακέτο μέτρων περί του 1,5 δισ. ευρώ και καθαρή στόχευση στη μεσαία τάξη, το οικονομικό επιτελείο κλειδώνει τις τελευταίες λεπτομέρειες πριν τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).
Η κυβερνητική φιλοσοφία πίσω από το αναμενόμενο πλέγμα μέτρων τα οποία θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ το Σαββατοκύριακο, έχει εκφραστεί πολλάκις: μόνιμες παρεμβάσεις μείωσης της φορολογίας εισοδήματος (και έτσι αύξησης στο καθαρό εισόδημα) και της αύξησης των συντάξεων (γύρω στο 2% σε όλους τους συνταξιούχους και 250 ευρώ για περισσότερους), αλλά και στο στεγαστικό, αλλά όχι «ανοίγματα» προς το πεδίο της έμμεσης φορολογίας (συντελεστές ΦΠΑ, ΕΦΚ κλπ.), καθώς υπολογίζεται πως θα έχουν υπέρμετρο δημοσιονομικό βάρος.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι πρώτες καθαρές «ανάσες» για τους πολίτες θα γίνουν ορατές από το 2026, όταν οι ελαφρύνσεις στο εισόδημα (μέσω μείωσης των άμεσων φόρων και αύξηση των συντάξεων) θα φανούν από τον Ιανουάριο ενώ και τα προγράμματα στέγης θα ενεργοποιηθούν με προκηρύξεις εντός 2025–26.
1. Aυξήσεις στα εισοδήματα μέσω μείωσης των άμεσων φόρων και αύξησης των συντάξεων
- Ο επανασχεδιασμός της κλίμακας φόρου εισοδήματος είναι στον πυρήνα των παρεμβάσεων, θέτοντας ως στόχο να δημιουργηθούν ενδιάμεσα «σκαλοπάτια» και να ελαφρυνθούν κυρίως τα μεσαία εισοδήματα -με συντελεστή 15% ανάμεσα στα 10.001 ευρώ και στα 20.000 ευρώ-, διατηρώντας τον εισαγωγικό συντελεστή 9%.
- Ο ανώτατος συντελεστής 44% θα επιβάλλεται σε εισοδήματα άνω των 50.000-55.000 ευρώ, ενώ ενδεχομένως να θεσπιστεί ένας συντελεστής 28% για τα εισοδήματα μεταξύ 20.001 και 30.000 ευρώ.
- Μαζί με την κλίμακα προκρίνεται προσαύξηση του αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά, κλιμακωτά ανά τέκνο, αν και τα τελικά όρια θα κλειδώσουν στην ομιλία του πρωθυπουργού.
- Επίσης ενδέχεται να υπάρξει αύξηση του αφορολόγητου για άγαμους φορολογούμενος χωρίς παιδιά με εισόδημα από 8.636 ευρώ έως 10.000 ευρώ.
- Παράλληλα, τα τεκμήρια διαβίωσης οδεύουν σε ουσιαστικό «κούρεμα» από το 2026 (γύρω στο 2% από 1η Ιανουαρίου 2026), με προοπτική πλήρους κατάργησης το 2027.
- Στις συντάξεις, η κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς» θα επαναφέρει σε τροχιά πραγματικών αυξήσεων όσους τις έβλεπαν να εξανεμίζονται καθώς από τον Ιανουάριο του 2026 οι αναπροσαρμογές θα περνούν πλέον στο καθαρό ποσό.
- Εξάλλου, στο τραπέζι βρίσκεται η διεύρυνση των δικαιούχων συνταξιούχων (πχ δίνοντας το και σε εκείνους με ηλικία κάτω των 65 ετών) του μόνιμου επιδόματος των 250 ευρώ το οποίο έχει ήδη θεσπιστεί και θα δοθεί το Νοέμβριο του 2025.
- Στο μέτωπο των εισφορών εξετάζεται νέα μείωση μέσα στο 2026, της τάξης μισής έως μίας ποσοστιαίας μονάδας, κάτι που για τον εργαζόμενο μεταφράζεται σε «σιωπηρή» αύξηση στον καθαρό μισθό και για την επιχείρηση σε χαμηλότερο μη μισθολογικό κόστος.
- Στο εισοδηματικό κομμάτι εντάσσεται και η ενίσχυση των ενστόλων. Το περίγραμμα που συζητείται είναι μόνιμου χαρακτήρα αυξήσεις στις αποδοχές εντός του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου για το 2026.
2. Μέτρα για τη στήριξης της στέγασης
Πέραν των φορολογικών και εισοδηματικών ενισχύσεων, η στέγη αποτελεί τον δεύτερο βασικό πυλώνα στην ατζέντα της ΔΕΘ.
- Στο τραπέζι έχει πέσει ένας νέος, τρίτος, κύκλος του «Σπίτι μου» με προσαρμοσμένα κριτήρια ώστε να χωρέσουν περισσότερα μεσαία εισοδήματα, ενώ βάρος θα πέσει και στις ανακαινίσεις κατοικιών.
- Παράλληλα, θα ενεργοποιηθούν οι κοινωνικές κατοικίες με προσιτό μίσθωμα και δυνατότητα εξαγοράς, αξιοποιώντας δημόσια ακίνητα και το απόθεμα των κλειστών σπιτιών που βρίσκεται σε τράπεζες και servicers.
- Επιπλέον, στα ακίνητα ο προσανατολισμός είναι η παράταση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στα νεόδμητα μέχρι το τέλος του 2026, ενώ στις μισθώσεις εξετάζονται διορθώσεις στη φορολόγηση των εσόδων από ενοίκια με την προσθήκη ενδιάμεσου συντελεστή ανάμεσα στο 15% και στο 35%, ώστε να σπάσει το απότομο «άλμα» που λειτουργεί ως αντικίνητρο δήλωσης.
- Στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb το ισχύον «φρένο» σε επιβαρυμένες ζώνες της Αθήνας οδεύει για παράταση έως τα τέλη του 2026, με σενάρια διεύρυνσης όπου υπάρχει έντονη πίεση ως προσπάθεια αποσυμπίεσης στις τιμές της μακροχρόνιας μίσθωσης και πιο σταθερούς κανόνες για όσους δραστηριοποιούνται στη βραχυχρόνια.
- Ευρύτερα, δεν πρέπει να λησμονείται η εκκρεμότητα με τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Αναμένεται ρύθμιση ως εθελοντικό πλαίσιο μετατροπής σε ευρώ με κλιμάκια ανάλογα με εισόδημα και περιουσία, ώστε να «κουρευτεί» μέρος της ζημιάς από την ανατίμηση του φράγκου και να σταθεροποιηθεί το επιτόκιο περίπου στο 2%–3% με σκοπό να παρασχεθεί μια «ανάσα» σε πολίτες με σχετική οφειλή, με το καθαρό όφελος να εξαρτάται από την κατηγορία κριτηρίων και την υπολειπόμενη διάρκεια. Για συγκεκριμένα στεγαστικά με ρήτρες εξετάζονται λύσεις επιμήκυνσης και μερικής διαγραφής, ώστε να πέσει η μηνιαία επιβάρυνση χωρίς να διαταραχθεί η ισορροπία των χαρτοφυλακίων.
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση έχει κάνει ξεκάθαρο πως θα αποφύγει κινήσεις σε ΦΠΑ ή σε γενικευμένες οριζόντιες ενισχύσεις προκρίνοντας την αξιοποίηση του δημοσιονομικού χώρου σε παρεμβάσεις μόνιμου χαρακτήρα στην άμεση φορολογία και σε εργαλεία που αυξάνουν την προσφορά κατοικιών και για να μην βρεθεί αντιμέτωπη με δημοσιονομικό εκτροχιασμό (και «πρόσκρουση» στους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας) αλλά και με μια νέα τροφοδότηση του πληθωρισμού.
Εξάλλου, αναμένεται να δρομολογηθούν ήδη ψηφισμένες αυξήσεις σε επιδόματα του ΟΠΕΚΑ.
