Η αφορμή για το σημερινό σημείωμά μου στο Newsit.gr μού δόθηκε από το ειρωνικό tweet του κ. Α. Τζανακόπουλου περί δήθεν αστυνόμευσης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, αλλά και από το σχόλιο του κ. Σ. Μουμτζή στο liberal.gr σχετικά με το ίδιο tweet.
Έζησα στην Οξφόρδη για μια ολόκληρη πενταετία εκπονώντας τη διδακτορική διατριβή μου και ως εκ τούτου είμαι σε θέση να έχω προσωπική γνώμη επί του θέματος. Αλλά, πέραν αυτού, φοίτησα πριν από την Οξφόρδη και σε άλλα Βρετανικά πανεπιστήμια, όπως το London School of Economics και το πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ. Συνεπώς, μπορώ να έχω μια ευρύτερη άποψη για τη λειτουργία των Αγγλικών πανεπιστημίων σε ό,τι αφορά τους κανόνες συμπεριφοράς των φοιτητών και την προστασία των χώρων εκπαίδευσης στη συγκεκριμένη χώρα.
Χωρίς καμμία δόση υπερβολής, η αυστηρότητα στην τήρηση αυτών των κανόνων δεν επιβάλλεται στους φοιτητές. Απλώς είναι αυτονόητη η συμμόρφωση όλων, καθηγητών και φοιτητών, χωρίς εξαίρεση. Κανένας δεν διανοείται να παραβεί αυτούς τους κανόνες διότι γνωρίζει ότι θα υπάρξουν σοβαρές ακαδημαϊκές – και όχι μόνο – κυρώσεις, οι οποίες σε τυχόν ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν και σε αποβολή από το πανεπιστήμιο.
Ας κάνω στο σημείο αυτό μια μικρή διόρθωση στο σχόλιο του κ. Μουμτζή σχετικά με την πολιτικοποίηση των φοιτητών στην Οξφόρδη. Υπάρχουν φοιτητικές οργανώσεις, όπως είναι το Conservative Association, το Labour Club και οι Liberal Democrats, που αντιστοιχούν στα τρία βασικά πολιτικά κόμματα της Βρετανίας. Πλην όμως, η δράση τους είναι απολύτως κόσμια και περιορίζεται σε μικρές συγκεντρώσεις σε κλειστούς χώρους καθώς και στη συμμετοχή τους στα περίφημα ντιμπέϊτς που οργανώνονται από το ιστορικό Oxford Union Society.
Φέρνω στη μνήμη μου ένα μοναδικό περιστατικό φοιτητικής απειθαρχίας. Και αυτό όχι στην Οξφόρδη αλλά στο LSE. Ήταν μια χρονιά που δίδασκα εκεί μεταπτυχιακούς φοιτητές ως επισκέπτης καθηγητής, αφού εκείνη την εποχή ζούσα ήδη στην Οξφόρδη. Μια φορά την εβδομάδα έπαιρνα το τραίνο και ταξίδευα στο Λονδίνο για τον σκοπό αυτό. Μια μέρα λοιπόν, φθάνοντας στο LSE διαπίστωσα ότι μια μικρή ομάδα αλλοδαπών είχε καταλάβει την κεντρική είσοδο και εμπόδιζαν την προσέλευση φοιτητών και καθηγητών.
Θυμάμαι ότι είχε κατέβει από το γραφείο του ο Πρύτανης του LSE και ζήτησε από τους συγκεντρωμένους να ελευθερώσουν την είσοδο του κεντρικού κτηρίου. Εκείνοι αρνήθηκαν. Τότε, μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας κατέφθασε η αστυνομία, η οποία χωρίς καμμία άσκηση βίας απομάκρυνε αμέσως τους διαμαρτυρόμενους – επαναλαμβάνω: αλλοδαπούς – φοιτητές. Μετά την αποχώρησή τους, διαπιστώθηκε ότι ο χώρος δεν είχε βανδαλιστεί και δεν είχαν γίνει καθόλου καταστροφές στο κτήριο.
Αυτό είναι το μοναδικό περιστατικό του είδους που θυμάμαι σε όλα τα χρόνια που βρισκόμουν στην Αγγλία. Λόγω της δουλειάς μου, βρισκόμουν σε επαφή με πολλά πανεπιστήμια και συνεργαζόμουν ακαδημαϊκά με πολλούς καθηγητές, εντός και εκτός Λονδίνου. Ουδέποτε άκουσα κάτι ανάλογο να έχει συμβεί, τουλάχιστον στα χρόνια που ζούσα σε αυτή τη χώρα.
Μιλώντας για το LSE, φέρνω στη μνήμη μου και ένα άλλο περιστατικό. Δίδασκε τότε εκεί και ένας καθηγητής αριστερών πεποιθήσεων. Το αντικείμενό του είχε να κάνει με μεθοδολογίες εφαρμογής τεχνικών επιχειρησιακής έρευνας. Στο μάθημά του, ο εν λόγω καθηγητής, αντί να μιλάει αποκλειστικά για αυτές τις μεθοδολογίες, μετατόπιζε τη διάλεξή του σε προβληματισμούς αριστερής ιδεολογίας. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές, που παρακολουθούσαν τις ομιλίες του, χάνονταν ανάμεσα στο πραγματικό αντικείμενο, για το οποίο βρίσκονταν εκεί, και την αριστερίστικη προπαγάνδα του ομιλητή.
Όταν αυτή η ιστορία επαναλήφθηκε σε 3-4 διαλέξεις, η αντίδραση των φοιτητών ήταν άμεση. Ο καθηγητής κατηγορήθηκε ευθέως για εκμετάλλευση της θέσης του ως καθηγητή για να περάσει τις προσωπικές πολιτικές του πεποιθήσεις στους φοιτητές του. Προφανώς, ενημερώθηκε σχετικά η Σύγκλητος του LSE, ο καθηγητής σταμάτησε αμέσως την προπαγάνδα και στις επόμενες διαλέξεις του ασχολήθηκε αποκλειστικά με το πραγματικό επιστημονικό αντικείμενο του.
Επιστρέφοντας στην Οξφόρδη, είμαι βέβαιος ότι κανείς δεν θα τολμούσε εκεί να προβεί σε ανάλογες συμπεριφορές. Και αυτό, όχι επειδή η Οξφόρδη είναι ένα συντηρητικό πανεπιστήμιο, αφού και εκεί είναι απολύτως ελεύθερες οι πολιτικές πεποιθήσεις όλων ανεξαιρέτως, καθηγητών και φοιτητών. Όμως, ουδείς διανοείται να χρησιμοποιήσει την όποια θέση κατέχει και το όποιο βήμα διαθέτει για να επιχειρήσει να περάσει στο ακροατήριό του την προσωπική του ιδεολογία, όποια και αν είναι αυτή.
Είμαι βέβαιος ότι το γνωρίζει πολύ καλά αυτό και ο κύριος καθηγητής, που ανέβασε το εν λόγω σαρκαστικό tweet, και ότι ο ίδιος – όπως και οι φοιτητές του – συμμορφώνεται απολύτως με την τάξη και τους ακαδημαϊκούς κανόνες που ισχύουν στο πανεπιστήμιο που διδάσκει.