Είναι πρωϊ στην πρωτεύουσα και ο κόσμος τρέχει κανονικά στις δουλειές του, έχοντας άλλη μια δύσκολη εβδομάδα μπροστά του.
Κανονικά, οι μαθητές θα πρέπει να είναι στα θρανία τους, στα μαθήματά τους. Όμως όχι! Οι μαθητές των Αθηναϊκών σχολείων κάνουν συλλαλητήριο μπροστά στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου στο κέντρο της πόλης. Τα μέσα ενημέρωσης αναγγέλλουν το γεγονός για να υποδείξουν στους πολίτες να αποφεύγουν τις μετακινήσεις τους στο κλειστό κέντρο της πόλης, λόγω του συλλαλητηρίου των μαθητών.
Διαβάζω την επικεφαλίδα της ανακοίνωσης της «Συντονιστικής Επιτροπής Μαθητών Αθήνας» για το συλλαλητήριο: «Παλεύουμε για σχολείο που να δίνει όλα σε όλους! Όχι σε κάποιους!»
Και διερωτώμαι: Το ελληνικό δημόσιο σχολείο κάνει κάτι άλλο από αυτό; Ξεχωρίζει κάποιους που τους τα δίνει «όλα» και κάποιους άλλους, όλους τους υπόλοιπους, που δεν τους τα δίνει; Ή μήπως κάποιοι μαθητές «τα παίρνουν» καλύτερα και κάποιοι άλλοι δεν θέλουν να τα πάρουν; Δεν είναι το σχολείο ανοικτό για όλους και δεν προσφέρει ίσες ευκαιρίες σε όλους;
Ομολογώ ότι μου είναι εξαιρετικά δύσκολο να κατανοήσω το «σύνθημα» της επιτροπής «αγώνα» των μαθητών μας.
Ας είναι. Πάμε παρακάτω.
Τι ακριβώς ζητάνε σήμερα οι μαθητές μας; Γιατί ακριβώς κατεβαίνουν στα Προπύλαια και τι διεκδικούν;
Καταγράφω ένα προς ένα τα αιτήματά τους σε δικούς τους τίτλους:
- Εξοντωτικό σχολείο
- Πολλαπλές εξετάσεις Λυκείου
- Τράπεζα θεμάτων
- Εθνικό απολυτήριο
- Βάση του «10»
- Μείωση εισακτέων στα ΑΕΙ
- Κόφτης στις μετεγγραφές
Αυτά διάβασα στον ημερήσιο Τύπο, αλλά θα προσθέσω και εγώ δύο ακόμη ζητήματα που υφέρπουν εδώ και χρόνια και είναι γνωστά σε όλους μας:
- Φροντιστήρια
- Ιδιαίτερα μαθήματα
Ας τολμήσω εδώ μερικά σχόλια:
Το σχολείο διεθνώς – όχι μόνο το ελληνικό σχολείο – είναι το πρώτο στάδιο όπου ο νέος άνθρωπος έρχεται σε επαφή με τη συστηματική μελέτη και γνώση. Είναι επίσης ο «χώρος» όπου για πρώτη φορά ο νέος άνθρωπος παίρνει στα χέρια του τη δική του ευθύνη. Όχι μόνο της μόρφωσής του αλλά επίσης – και κυρίως – του μέλλοντός του. Και είναι προσωπική επιλογή του καθενός εάν θέλει και μπορεί να προσπαθήσει περισσότερο ή λιγότερο από τον διπλανό του.
Το σχολείο οφείλει να προσφέρει σε όλους τις ίδιες ευκαιρίες. Και το κάνει αδιακρίτως προς όλους τους μαθητές. Η όποια διάκριση έρχεται μόνο από την πλευρά των διδασκομένων και όχι των διδασκόντων.
Επίσης, το σχολείο δεν επιθυμεί με το πρόγραμμα εκπαίδευσης να «εξοντώσει» κανένα. Η ύλη που πρέπει να καλυφθεί – όσο και αν μειωθεί – είναι μεγάλη και πολυποίκιλη. Είναι «μεγάλη» διότι η γνώση είναι πλατιά. Είναι «πολυποίκιλη» επειδή η θεματολογία είναι απέραντη. Υπάρχουν όμως οι επιλογές. Κάποιος τα καταφέρνει στα μαθηματικά, κάποιος στα λογοτεχνικά. Θα φανεί κάποια στιγμή. Αλλά, προτού φανεί, πρέπει πρώτα να «ακούσει» για όλα. Και προφανώς αυτό μπορεί να κουράσει. Δεν είναι εξόντωση, είναι όμως υπερβολική κόπωση. Αλλά ερωτώ: τελικά τι μπορεί να επιτύχει κανείς στη ζωή του χωρίς κόπωση;
Ας έρθουμε τώρα στις εξετάσεις. Δηλαδή το «φίλτρο» που θα ξεχωρίσει τους καλούς από τους μέτριους ή τους κακούς, στο άλφα ή το βήτα γνωστικό αντικείμενο. Αυτό το φίλτρο μπορεί να είναι δυσκολότερο ή ευκολότερο για κάποιους να το περάσουν. Αλλά πρέπει να υπάρχει διότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αξιολογηθεί η προσπάθεια, το αποτέλεσμα και τελικά η επίδοση.
Βεβαίως, είναι αντιληπτό ότι οι σχολικές εξετάσεις είναι πιεστικές για τους μαθητές. Και όχι μόνο πιεστικές. Το διάβασμα – ακόμη και ενός ευχάριστου μυθιστορήματος – είναι μια διαδικασία «εσωστρεφής». Κλείνεται κανείς με τις ώρες στον εαυτό του για να μελετήσει κείμενα, να λύσει άπειρες ασκήσεις, να μάθει σε βάθος όλη την ύλη των εξετάσεων. Αλλά, θα το πω πολύ απλά: Έτσι είναι! Η μάθηση θέλει δουλειά και μόνο οι εξετάσεις μπορούν να (απο)δείξουν εάν κάποιος πράγματι δούλεψε ή όχι.
Όσον αφορά στα υπόλοιπα αιτήματα των μαθητών, θα σταθώ στην περίφημη «βάση του 10». Αλλά, τι ακριβώς σημαίνει αυτό το «10»; Προφανώς σημαίνει ότι υπάρχει ένα κάτω όριο, ένας δείκτης για την αξιολόγηση της προσπάθειας και της επιτυχίας στις εξετάσεις. Εάν πρέπει να είναι «10» αυτό το όριο ή κάποιο άλλο, ας το συζητήσουμε. Όμως, εκείνο που σίγουρα πρέπει να δεχθούμε είναι η ύπαρξη κάποιου ορίου. Και αυτό το όριο δεν μπορεί να είναι το «3» με το οποίο μπήκαν στα πανεπιστήμιά μας φέτος κάποιοι υποψήφιοι.
Η μείωση των εισακτέων στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ είναι θέμα Σχολών. Συνδέεται δε αυτό το θέμα με τον «κόφτη» των μετεγγραφών. Φέτος, κάποιες Σχολές δήλωσαν ότι μπορούν να δεχθούν 22,000 φοιτητές και τελικά – μέσω μετεγγραφών – μπήκαν 34,000 νέοι φοιτητές! Η μείωση δεν είναι ακριβώς μια άρνηση υποδοχής περισσοτέρων αλλά αδυναμία εκπαίδευσης τόσο πολλών με τις υπάρχουσες υλικές υποδομές και το υπάρχον προσωπικό. Ο δε κόφτης προσπαθεί να βάλει κάποια τάξη στην ανεξέλεγκτη εισροή υπεράριθμων σπουδαστών «από την πίσω πόρτα».
Τελειώνω με τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα, στα οποία ο ίδιος αναφέρθηκα. Θα πω μόνον τούτο: Η πρόσθετη, συμπληρωματική προετοιμασία για τις «εισαγωγικές» μέσω εξωσχολικών μαθημάτων είναι μια παλαιά ιστορία. Σε ένα βαθμό, είναι απαράδεκτο να χρειάζεται η σχολική παιδεία την εξωσχολική βοήθεια. Από την άλλη όμως είναι στη διακριτική ευχέρεια των μαθητών να αναζητήσουν αυτή τη βοήθεια, εάν επιδιώκουν ένα καλύτερο αποτέλεσμα στις εισαγωγικές εξετάσεις τους.
Όλα αυτά που κατέγραψα στο σημερινό σχόλιό μου δεν είναι τίποτε περισσότερο από «τα αυτονόητα». Αλλά, για αυτά τα αυτονόητα κάνουν συλλαλητήριο οι μαθητές στα Προπύλαια.
Και δεν τους αδικώ. Ούτε αυτούς, ούτε τα αιτήματά τους, ούτε και τις αγωνίες τους. Ιδίως το τελευταίο. Όντως παλεύουν για το μέλλον τους και αναζητούν εκεί στα Προπύλαια τα «ώτα» που θα τους ακούσουν και θα τους καταλάβουν. Άλλωστε, αυτό είναι – αυτό φαίνεται να είναι – το αληθινό κίνητρό τους και για αυτό βγαίνουν «στους δρόμους».
Και για να είμαι απολύτως ειλικρινής, προτιμώ να βλέπω τους μαθητές να κάνουν ένα συλλαλητήριο στα Προπύλαια, προβάλλοντας εκεί τα όποια αιτήματά τους, παρά να κάνουν καταλήψεις στα σχολεία τους!
Θα ήθελα μόνο να τους πω ότι σήμερα οι υπεύθυνοι πολιτικοί που χειρίζονται τα θέματά τους ήταν και αυτοί «χθες» κάπου εκεί στα Προπύλαια και κάποτε πάλευαν και εκείνοι για μια καλύτερη Παιδεία.
Ας τους ακούσουν λοιπόν τους σημερινούς μαθητές.
Ας τους ακούσουμε προσεκτικά όλοι μας!