Τους στόχους της κυβέρνησης για την ανάπτυξη των ορεινών δήμων ανέπτυξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην εκδήλωση για την παρουσίαση του Ειδικού Αναπτυξιακού Σχεδίου Αγράφων. Στην ίδια εκδήλωση σε προσωπικό τόνο έκανε αναφορά στον αείμνηστο Παύλο Μπακογιάννη λέγοντας ότι τον έφερε σε επαφή με την περιοχή από όταν ήταν 10 ετών.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι τα νέα παιδιά θα πρέπει να ξαναγυρίσουν πίσω….«Είναι ένα αναπτυξιακό σχέδιο με όραμα για την επόμενη μέρα. Για να μπορέσουμε να κάνουμε πράξη αυτό το οποίο αποτελεί για μένα μία εθνική προτεραιότητα. Και αυτό είναι να ανατρέψουμε τη δημογραφική γήρανση στους ορεινούς όγκους της πατρίδας μας. Πρέπει να ξαναγυρίσουν νέα παιδιά πίσω. Πρέπει τα νέα παιδιά που γεννιούνται εδώ να έχουν λόγο να παραμείνουν και να ζήσουν, να εργαστούν σε αυτόν τον πανέμορφο και ευλογημένο τόπο. Για να γίνει αυτό, πρέπει να υπάρχουν προφανώς οι κατάλληλες υποδομές, αλλά πρέπει να υπάρχουν συνθήκες ανάπτυξης», σημείωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για την παρουσίαση του Ειδικού Αναπτυξιακού Σχεδίου για τους Δήμους Αγράφων Ευρυτανίας, Λίμνης Πλαστήρα Καρδίτσας και Αργιθέας Καρδίτσας.
«Το έργο το σχεδιάσατε εσείς για εσάς»
«Το πρόγραμμα αυτό δεν το σχεδιάσαμε εμείς για σας, το σχεδιάσατε εσείς για εσάς. Άρα τα έργα τα οποία μας υποδείξατε μελετήθηκαν, συζητήθηκαν, αξιολογήθηκαν, προτεραιοποιήθηκαν και αποτελούν μέρος ενός συνεκτικού σχεδίου το οποίο δίνει έμφαση αφενός στις υποδομές, με τους περισσότερους πόρους να κατευθύνονται εκεί, με ιδιαίτερη έμφαση στο οδικό δίκτυο, στην αναπτυξιακή προοπτική και φυσικά στις δομές κοινωνικής στήριξης οι οποίες τόσο σημαντικές είναι, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πληθυσμού στην Αργιθέα, στη Λίμνη Πλαστήρα και στα Άγραφα», τόνισε ο Πρωθυπουργός.
«Έχω δώσει μία δέσμευση και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο αφορά πρωτίστως αυτούς τους συμπολίτες μας οι οποίοι μπορεί να αισθάνονται μερικές φορές ότι είναι ξεχασμένοι από το κράτος και από την κεντρική εξουσία, ότι με αυτή την κυβέρνηση και με εμένα Πρωθυπουργό δεν υπάρχουν πολίτες δύο ταχυτήτων. Όλοι οι Έλληνες πολίτες έχουν δικαίωμα στις ίδιες ευκαιρίες για προκοπή και πρέπει να απολαμβάνουν την ίδια πρόνοια του κοινωνικού κράτους, ασχέτως με το αν βρίσκονται στην Αθήνα ή στο πιο απομακρυσμένο χωριό της Αργιθέας», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στην συνέχεια πρόσθεσε… «Είχα την ευκαιρία εδώ στην Αργιθέα όπου πραγματικά -μου τα περιέγραφε τότε και ο Δήμαρχος- σημειώθηκε μία συμφορά, ένα οδικό δίκτυο λες και ήταν βομβαρδισμένο τοπίο. Πήραμε τότε, και σε συνεννόηση με τον Περιφερειάρχη, την απόφαση αντί να σπάσουμε τις εργολαβίες σε πάρα πολλές μικρές εργολαβίες -αμφιβάλλω αν θα τελείωναν τα έργα αυτά και σε μια δεκαετία- να πάμε σε μία μεγάλη εργολαβία με μία μεγάλη επιχείρηση, η οποία δραστηριοποιείται μάλιστα στην περιοχή -κατασκευάζει και το βόρειο τμήμα του Ε65, άλλο ένα πολύ σημαντικό έργο υποδομής για τη Θεσσαλία ευρύτερα- και να είμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να βλέπετε τα εργοτάξια να δουλεύουν και να έχουμε ολοκληρώσει σχεδόν όλες τις εκκρεμότητες.
Ελπίζω να έχουμε ολοκληρώσει τα πιο πολλά έργα πριν το χειμώνα και βέβαια, ταυτόχρονα, να εξετάζουμε τι παραπάνω μπορεί να γίνει στα πλαίσια των χρηματοδοτικών μας δυνατοτήτων για να μπορούμε να θωρακίσουμε τις υποδομές και γι’ αυτά τα οποία ξέρουμε ότι μπορεί ενδεχομένως να μας ξαναέρθουν στο μέλλον».
«Κάθε Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας έχει τη θέση της»
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην ενεργειακή κρίση λέγοντας πως η χώρα μας αρχίζει να βρίσκει λύσεις και αναφέρθηκε σε ό,τι έγινε την περασμένη Παρασκευή. «Θέλω να σας θυμίσω ότι για κάποιες ώρες, την προηγούμενη Παρασκευή, έγινε κάτι που δεν είχε ξαναγίνει ποτέ στην Ελλάδα: όλη η ενέργεια της χώρας, η ηλεκτρική ενέργεια της χώρας, παρήχθη από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. υδροηλεκτρικά, ανανεώσιμες και φωτοβολταϊκά.
Αλλά κάθε Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας έχει τη θέση της. Αλλού θα μπουν τα αιολικά, αλλού θα μπουν τα φωτοβολταϊκά και αλλού θα γίνουν τα υδροηλεκτρικά. Και ναι, τα βουνά αυτά, τα ψηλά βουνά, θα πρέπει να προστατευτούν. Και από την οπτική επιβάρυνση αλλά κυρίως και από τα μεγάλα έργα υποδομής τα οποία πρέπει να γίνουν. Γι’ αυτό και να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο. Ό,τι έγινε, έγινε, αλλά από εδώ και στο εξής στα βουνά αυτά, στα ψηλά βουνά τα οποία χαρακτηρίζονται «Απάτητα», δεν θα υπάρξουν νέα έργα ανανεώσιμων πηγών, δεν θα υπάρχουν μεγάλες ανεμογεννήτριες.
Έχουμε χώρο, δόξα τω Θεώ, μπόλικο χώρο. Είναι τόσο γρήγορη η διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που κάνουμε μεγάλα άλματα ως χώρα, απλά έχει μεγάλη σημασία να ξέρουμε πού κάνουμε τι.
Και βέβαια να σταθώ ιδιαίτερα και στα θέματα της εξοικονόμησης ενέργειας. Ξέρετε ότι έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο χειμώνα. Δεν το έχουμε κρύψει εξάλλου, αλλά νομίζω ότι εσείς γνωρίζετε πολύ καλά ότι η πολιτεία έχει σκύψει πάνω στο πρόβλημα.
Βλέπετε ότι οι λογαριασμοί της ηλεκτρικής ενέργειας είναι ήδη πολύ μειωμένοι σε σχέση με αυτούς οι οποίοι πληρώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022, διότι έχουμε πια τους μηχανισμούς να μπορούμε να τους επιδοτούμε.
Ξέρετε ότι δίνουμε 300 εκατομμύρια για το επίδομα θέρμανσης -από τα 170 τα οποία δίναμε- με διευρυμένα κριτήρια. Πρώτοι ωφελημένοι κυρίως οι ορεινοί Δήμοι, εκεί που κάνει περισσότερο κρύο και που καίγεται περισσότερο πετρέλαιο.
Και βέβαια και το πετρέλαιο θέρμανσης -όπως βλέπετε- άνοιξε τελικά σε χαμηλότερη τιμή από αυτό το οποίο εκτιμούσαν κάποιοι, διότι σπεύσαμε να επιδοτήσουμε και την τιμή την αντλία. Οπότε θέλω να ξέρετε ότι θα είμαστε κοντά σε όλους τους Έλληνες πολίτες αυτό το δύσκολο διάστημα, αυτόν τον δύσκολο χειμώνα».
«Με είχε στείλει στα Άγραφα ο Μπακογιάννης»
Ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε να κάνει αναφορά και στον Παύλο Μπακογιάννη, καθώς όπως είπε τον είχε στείλει όταν ήταν 11 ετών στα Άγραφα. «Επιτρέψτε μου να κλείσω με μία προσωπική αναφορά. Την πρώτη φορά που μου μίλησε κάποιος για τα Άγραφα ήμουν δέκα χρονών, και ήταν ο Παύλος Μπακογιάννης. Έντεκα χρονών, το 1979, με έστειλε μία εβδομάδα στη Βελωτά. Τότε έκανα τρεις ώρες για να φτάσω, τότε δεν είχε ρεύμα η Βελωτά. Έχω κι εγώ δηλαδή αναμνήσεις από το πώς ήταν τα χωριά αυτά πριν έρθει η τεχνολογία και τα κάνει μέρος της ελληνικής κανονικότητας.
Και βέβαια ο Παύλος ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος πάντα πίστευε στην αναπτυξιακή δυναμική των ορεινών όγκων της Ευρυτανίας, των Αγράφων, τα οποία αγαπούσε τόσο πολύ. Σήμερα από εκεί που είναι, είμαι σίγουρος ότι θα χαμογελά. Σας ευχαριστώ πολύ».
Τσακίρης: Επιδιώκουμε την ανάδειξη των Αγράφων
Με τη σειρά του ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης ανέφερε: «Με αυτό το αναπτυξιακό πρόγραμμα, επιδιώκουμε την ανάδειξη των Αγράφων ως τόπου διαμονής και σημαντικού προορισμού, τη διατήρηση και ανάδειξη του φυσικού και πολιτισμικού πλούτου, την ανάπτυξη του παραγωγικού ιστού, τη συγκράτηση αλλά ακόμα και την αύξηση του πληθυσμού. Σχεδιάζουμε να παρέχουμε υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, πρόνοιας και άλλες, εφάμιλλες των άλλων περιοχών της Ελλάδας».
«Ο τρόπος που έχουμε μάθει εμείς να δουλεύουμε, είναι να λέμε λιγότερα λόγια και να κάνουμε περισσότερα έργα. Αλλά αυτό είναι κάτι που εσείς θα το κρίνετε στο τέλος της ημέρας. Πρόθεσή μας είναι να έχουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο. Δεν φτάνει να αποκαθιστούμε τις ζημιές από τις φυσικές καταστροφές, ούτε φτάνει να τις αποκαθιστούμε ακόμη καλύτερα συνοδεύοντάς τις και από ορισμένα πρόσθετα έργα. Πρέπει να προσδώσουμε ένα ολοκληρωμένο χαρακτήρα, να δώσουμε τη δυνατότητα στην περιοχή να αναζωογονηθεί, να δώσουμε στην περιοχή και στους κατοίκους της προοπτική και, ει δυνατόν, να προσελκύσουμε ακόμα περισσότερους νέους κατοίκους», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ Δημήτρης Σκάλκος, που ήταν και ο συντονιστής της εκδήλωσης.
Οι ορεινοί Δήμοι βγαίνουν από την απομόνωση
Το Ειδικό Αναπτυξιακό Σχέδιο Αγράφων είναι το πρώτο διαδημοτικό-διαπεριφερειακό ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα για ορεινούς Δήμους της χώρας, ύψους 90 εκατομμυρίων ευρώ στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ. Στόχος είναι να αντιμετωπιστεί η απειλή της ερήμωσης μεγάλου ποσοστού του εθνικού χώρου λόγω της δημογραφικής γήρανσης και της σημαντικής μείωσης του πληθυσμού, με τη δημιουργία προϋποθέσεων για νέες θέσεις εργασίας στις περιοχές αυτές και για επενδύσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος.
Το πρόγραμμα καλύπτει τους τρεις Δήμους των Αγράφων, δηλαδή τους Δήμους Αργιθέας, Λίμνης Πλαστήρα και Αγράφων και δύο Περιφέρειες (Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας), αφορώντας πρωτίστως τους σχεδόν 15.000 μόνιμους κατοίκους (14.784) και τους 200 οικισμούς όπου διαμένουν.
Δεδομένου ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχει έως σήμερα ξεκάθαρη πολιτική για τις ορεινές περιοχές, πρόκειται για μία ολοκληρωμένη στρατηγική για την άμεση επανένταξη των Αγράφων στην εθνική αναπτυξιακή προσπάθεια, μιας σημαντικής ορεινής περιοχής στην νότια απόληξη της Πίνδου, με διακριτή γεωγραφική, παραγωγική, πολιτισμική και ιστορική ταυτότητα.
Το ΕΑΠ Αγράφων είναι το επόμενο εμβληματικό βήμα υλοποίησης της δέσμευσης που ανέλαβε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον περασμένο Μάιο στο Μέγαρο Μαξίμου απέναντι στους 33 Δημάρχους ορεινών Δήμων, για το σχεδιασμό για πρώτη φορά μια εθνικής στρατηγική για την ορεινότητα με στόχο την έξοδο της ορεινών δήμων της Ελλάδας από τη διαχρονική γεωγραφική απομόνωση και την πληθυσμιακή και παραγωγική ερήμωση που βίωσαν επί δεκαετίες. Οι ορεινοί Δήμοι της χώρας καταλαμβάνουν το 20% της ελληνικής επικράτειας (26.400 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και κατοικούνται από το 2% του ελληνικού πληθυσμού (περίπου 200.000).
Επιπλέον 90 εκατ. για υποδομές, υπηρεσίες, ανάπτυξη και κοινωνική προστασία και συνοχή στους δήμους Αγράφων
Πιο συγκεκριμένα, με το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Αγράφων η κυβέρνηση προσθέτει στα 65 εκατ. ευρώ που έχουν διατεθεί έως σήμερα στους 3 Δήμους, επιπλέον 90 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν σε τρεις άξονες: στην αναβάθμιση υποδομών και υπηρεσιών με 42 εκατ. ευρώ, την ανάπτυξη του παραγωγικού ιστού και της οικονομικής δραστηριότητας με 32 εκατ. ευρώ, και την κοινωνική προστασία και συνοχή με 16 εκατ. ευρώ.
Τα χρήματα αυτά θα επιτρέψουν στα Άγραφα και στους 3 Δήμους να συντελεστεί στα επόμενα χρόνια σειρά έργων που θα στηρίξουν και θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της περιοχής. Θα χρηματοδοτηθούν έργα οδικών δικτύων που θα βγάλουν την περιοχή από την απομόνωση χωρίς να αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον, αντιπλημμυρικά έργα, δράσεις ενεργειακής εξοικονόμησης, ψηφιακές υποδομές, προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού, κίνητρα για στελέχωση κρίσιμων δημόσιων υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης, ασφάλειας, αναβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών, έργα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων και ανακύκλωσης και ενδυνάμωση των δήμων για την αντιμετώπιση των κινδύνων της κλιματικής αλλαγής.
Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της έρευνας στην περιοχή σε θεματικές όπως η γεωλογία, η βιοποικιλότητα, η δασοπονία, η μελισσοκομία, η κτηνοτροφία, η ανθοκομία, κ.λπ. Η δικτύωση με τα ερευνητικά ινστιτούτα και την πανεπιστημιακή κοινότητα θα έχει ως αποτέλεσμα η περιοχή να αποτελέσει πόλο έλξης ενδιαφέροντος για τους ερευνητές, δημιουργώντας μια νέα οικονομία στα Άγραφα, ενώ οι παρεμβάσεις θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα της περιοχής.
Με τις παρεμβάσεις στο οδικό δίκτυο, τα αντιπλημμυρικά έργα, καθώς και τις δράσεις για αναγνώριση, πρόληψη και αντιμετώπιση των φαινομένων που είναι απόρροια της κλιματικής αλλαγής θα προστατευθεί η δημόσια και ιδιωτική περιουσία. Παράλληλα, θα διαμορφωθεί ένα ασφαλές περιβάλλον για την ανάπτυξη επενδύσεων.
Συνέχεια στις κυβερνητικές δράσεις για τα Άγραφα
Το ΕΑΠ Αγράφων έρχεται σε συνέχεια δύο ακόμη σημαντικών κυβερνητικών δράσεων:
Την ένταξη των ορεινών όγκων των δυτικών και νότιων Αγράφων στην πολιτική της κυβέρνησης για τα «Απάτητα Βουνά», που θέτει σε καθεστώς αυστηρής προστασίας τα Αγραφα και την σπάνια βιοποικιλότητα της Πίνδου, σε συνολική έκταση 94,4 τετραγωνικών χιλιομέτρων, από 371 έως 2.188 μέτρα υψόμετρο, με την απαγόρευση διάνοιξης νέων δρόμων ή άλλων τεχνητών επεμβάσεων που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον.
Και την άμεση κινητοποίηση της πολιτείας μετά την καταστροφική κακοκαιρία του «Ιανού» με ένα πολύπλευρο σχέδιο αποκατάστασης υποδομών και ενισχύσεων σε επιχειρηματικές και αγροτικές εκμεταλλεύσεις που αγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ και καλύπτει έργα οδοποιίας και υποδομών (200 εκατ. ευρώ), αντιπλημμυρικά, αγροτικές αποζημιώσεις ΕΛΓΑ (60 εκατ. ευρώ), στήριξη επιχειρήσεων (50 εκατ. ευρώ), στεγαστική συνδρομή (90 εκ ευρώ).