Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση σεξουαλικών εγκλημάτων κακοποίησης ανηλίκων παρουσιάζεται στη Βουλή.
Η ενημέρωση επί του Εθνικού Σχεδίου θα γίνει σε κοινή συνεδρίαση των κοινοβουλευτικών επιτροπών Κοινωνικών Υποθέσεων, Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, Μορφωτικών Υποθέσεων, Ισότητας-Νεολαίας και Δικαιωμάτων του ανθρώπου και στις 12 αναμένεται να τοποθετηθεί και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το σχέδιο όπως είχε παρουσιαστεί στο υπουργικό συμβούλιο
Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) αποτελεί μια ολιστική παρέμβαση στο υφιστάμενο πλαίσιο δομών και λειτουργιών για την αντιμετώπιση του φαινομένου της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης των παιδιών. Είναι ένα εγχείρημα συνεκτικής αναδιάρθρωσης των υφιστάμενων δυνατοτήτων του συστήματος για την πρόληψη του φαινομένου, την προαγωγή της αποκάλυψής του όταν συμβαίνει, τη γρήγορη και αποτελεσματική δίωξη των δραστών και την παροχή προστασίας και στήριξης στα θύματα. Οι νέες λειτουργίες και δομές που δημιουργούνται στο πλαίσιο υλοποίησης του ΕΣΔ εγγυώνται το συνεχές του νέου πλαισίου πρόληψης και αντιμετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών.
Τη βούληση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην ανάπτυξη, υιοθέτηση και υλοποίηση Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός (Νοέμβριος 2021) σε ειδική αφιερωματική ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων. Στο πλαίσιο αυτό, δόθηκε το περίγραμμα των βασικών πρωτοβουλιών και στη δημοσιότητα το κείμενο των βασικών κατευθυντήριων αρχών του Εθνικού Σχεδίου Δράσης με τις κύριες πολιτικές που σχεδιάζονται από την Κυβέρνηση και τα συναρμόδια Υπουργεία.
Τον Σεπτέμβριο 2022 αναρτάται για δημόσια διαβούλευση ολοκληρωμένη πρόταση ενός πλήρους και συνεκτικού ΕΣΔ που συντάχθηκε από προπαρασκευαστική ομάδα εργασίας υπό τον Υπουργό Επικρατείας αρμόδιο για το συντονισμό του κυβερνητικού έργου. Στη δημόσια διαβούλευση καλούνται οι ενδιαφερόμενοι φορείς, οργανώσεις, επαγγελματίες και πολίτες να καταθέσουν προτάσεις και παρατηρήσεις τους. Παράλληλα, σε χρόνο που θα οριστεί από τη Βουλή των Ελλήνων, το προτεινόμενο ΕΣΔ κατατίθεται για συζήτηση από την εθνική αντιπροσωπεία σε επιτροπή ή σύνθεση που θα επιτρέπει τη μέγιστη δυνατή συμμετοχή βουλευτών. Παρατηρήσεις και βελτιώσεις που θα προκύψουν από όλες τις δράσεις διαβούλευσης, οι οποίες θα είναι εφικτό να συμπεριληφθούν, θα εμπλουτίσουν το ΕΣΔ πριν την οριστικοποίησή του. Η συνολική διάρκεια υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την προστασία των παιδιών από την σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση θα είναι 5 χρόνια (2022-2027).
Οι στρατηγικοί στόχοι του ΕΣΔ σε βάθος πενταετίας είναι:
Η αναπροσαρμογή των θεσμικών λειτουργιών στην κατεύθυνση των φιλικών προς το παιδί διαδικασιών με την δημιουργία ενός σύγχρονου, συλλογικού, συνεκτικού και φιλικού προς το παιδί πλέγματος προστασίας και υποστήριξης στα θύματα και στις οικογένειές τους, αξιοποιώντας όλους τους φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.
Η μετρήσιμη ποσοτική μείωση των κρουσμάτων που συμβαίνουν με τη δημιουργία ενός ολιστικού πλαισίου που θα δίνει έμφαση στην πρόληψη, στην αποτροπή της δευτερογενούς θυματοποίησης και στην προστασία των μελών ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Η αύξηση αναφοράς κρουσμάτων στις αρμόδιες Αρχές και υπηρεσίες για να διερευνηθούν, να διωχθούν οι δράστες και να προστατευτούν τα παιδιά. Ο στόχος συνδέεται ευθέως με τη διεύρυνση της κατανόησης και παρακολούθησης του φαινομένου και των νέων τάσεων στην εξέλιξή του, με ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα του Διαδικτύου.
Σε αυτή την εθνική προσπάθεια τα παιδιά δεν αντιμετωπίζονται απλώς ως παθητικοί δέκτες των ενεργειών του Κράτους, των υπηρεσιών και των ενηλίκων, αλλά ως ενεργά υποκείμενα της προσπάθειας για ενίσχυση της προστασίας τους. Η εθνική καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στην οποία εντάσσονται και τα ίδια τα παιδιά έχει πολύ σημαντική θέση στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης γιατί τα ενημερωμένα παιδιά είναι πιο ασφαλή, τα παιδιά που εντάσσονται ως ενεργά υποκείμενα στην προσπάθεια προστασίας τους είναι ο καλύτερος σύμμαχος για την επίτευξή της.
Πολιτικές του ΕΣΔ και βασικές επιδιώξεις
Για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων του, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης εισάγει 11 νέες πολιτικές και οργανώνει στην κατεύθυνση της προστασίας των παιδιών δεκάδες μέτρα. Περιλαμβάνει πέντε οριζόντιες διυπουργικές και έξι επιμέρους πολιτικές που αφορούν το σύνολο των φορέων και υπηρεσιών που έρχονται σε καθημερινή επαφή με παιδιά ή χειρίζονται αρμοδίως περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης. Προβλέπει, μεταξύ άλλων, μέτρα θεσμικής εναρμόνισης της χώρας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, δράσεις ανάπτυξης υπηρεσιών, θεσμοθέτηση διατομεακών μεθόδων εργασίας των εμπλεκόμενων φορέων με σαφή καθορισμό του ρόλου του καθενός και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης.
Επιγραμματικά, οι πολιτικές είναι:
Ενιαίο Εθνικό Πρωτόκολλο Διαχείρισης Κρουσμάτων.
Εθνικό Αρχείο Καταγραφής και Επιτήρησης Κρουσμάτων.
Πλαίσιο ελέγχου εργαζομένων και εθελοντών-Ειδικό Ποινικό Μητρώο για αδικήματα σεξουαλικής βίας κατά ανηλίκων.
Εκπαίδευση Επαγγελματιών.
Πολιτικές Προστασίας του Παιδιού και ορισμός Υπευθύνων Παιδικής Προστασίας.
Εθνική εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών.
Ενημέρωση και ενδυνάμωση των παιδιών για την πρόληψη της δια ζώσης και της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσής τους.
Ενίσχυση των εμπλεκόμενων υπηρεσιών συνδρομής των παιδιών και δίωξης των δραστών.
Θεσμικές παρεμβάσεις επικαιροποίησης – αναβάθμισης του υφιστάμενου πλαισίου.
Ενίσχυση της έρευνας για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών.
Συστράτευση ιδιωτικού και δημόσιου, κυβερνητικού και μη κυβερνητικού τομέα.
Διαρθρωμένες ως σύνολο, οι πολιτικές δημιουργούν ένα συνεκτικό πλαίσιο προστασίας των παιδιών που αποσκοπεί σε:
-Κατά το δυνατόν αποτροπή των εγκλημάτων αυτών κατά των παιδιών.
-Αύξηση των καταγγελιών.
-Πλαισιωμένη στήριξη των θυμάτων που καταγγέλλουν.
-Αποτελεσματική δίωξη των δραστών.
-Παροχή της κατάλληλης φροντίδας και θεραπείας στα θύματα και αποτροπή της επαναθυματοποίησής τους.
-Κατά περίπτωση παροχή συνδρομής στους δράστες, ιδιαίτερα τους ανήλικους, για την αποτροπή της υποτροπής τους στο μέλλον.