Καλοκαιρινό καμπανάκι ΕIB για τις υπηρεσίες υγείας σε Αττική, δυτική Ελλάδα και Κρήτη
Μίας και πιάνουν σιγά – σιγά οι ζέστες, καλό είναι να δούμε εκτός από τις αντοχές του συστήματος ενέργειας, τις αντοχές των δομών υγείας -ειδικά καθώς περηφανευόμαστε για τους δεκάδες εκατομμύρια τουρίστες που υποδεχόμαστε. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επενδυτικής Τράπεζας (ΕΙΒ) με θέμα την «Εκτίμηση του αντίκτυπου της κλιματικής αλλαγής στην ευρωπαϊκή υγειονομική περίθαλψη», στο κόκκινο θα βρεθούν οι υγειονομικές υπηρεσίες στην Αττική, στην ευρύτερη δυτική Ελλάδα (Ήπειρος, Αιτωλοακαρνανία), την Πελοππόνησο και την Κρήτη λόγω της κλιματικής κρίσης. Σύμφωνα με την μελέτη αυτή «η εκτιμώμενη ετήσια ποσοστιαία αύξηση της ζήτησης υγειονομικής περίθαλψης ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής είναι 0,5%», κάτι που πρέπει να καλυφθεί χρηματοδοτικά. Επίσης εκτιμάται πως «περισσότερες από 500 εκατομμύρια ημέρες νοσηλείας, 120 εκατομμύρια επισκέψεις σε τμήματα επειγόντων περιστατικών και 380 εκατομμύρια εξωτερικές συνεδρίες». Για παράδειγμα, μέρη της Ισπανίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας θα μπορούσαν να δουν αύξηση 2% έως 3% στη ζήτηση για καρδιαγγειακή και αναπνευστική φροντίδα. Όσον αφορά τη χώρα μας, ειδικότερα τα δυτικά της και την πρωτεύουσα (μαζί με τον ιταλικό Νότο κλπ), συγκαταλέγονται στις περιφέρειες εκείνες στις οποίες αναμένεται να υπάρξει πίεση για αύξηση της ζήτησης για υγειονομικές υπηρεσίες άνω του 1%.
Πιο φθηνές οι διακοπές στην Ισπανία και την Πορτογαλία απ’ ό,τι στην Ελλάδα
Kαι μιας και είμαστε σε… καλοκαιρινό «mood», ας δούμε πως βλέπουν οι Γερμανοί το κόστος των διακοπών τους. Οι διακοπές είναι σημαντικά φθηνότερες σε πολλές χώρες της νότιας και ανατολικής Ευρώπης από ό,τι στη Γερμανία, σύμφωνα με χθεσινό δελτίο της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας . Μεταξύ των επιλεγμένων ευρωπαϊκών προορισμών διακοπών, τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών για επισκέψεις σε εστιατόρια και διαμονές σε ξενοδοχεία τον Μάρτιο του 2025 σημειώθηκαν στην Αλβανία (-52% σε σύγκριση με τη Γερμανία), τη Βόρεια Μακεδονία (-52%) και τη Βουλγαρία (-51%), σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία (Destatis). Οι υπηρεσίες εστιατορίων και ξενοδοχείων εκεί κοστίζουν επομένως μόνο τα μισά από ό,τι στη Γερμανία. Οι ταξιδιώτες από τη Γερμανία βρήκαν επίσης τιμές ιδιαίτερα χαμηλές στο Μαυροβούνιο (-42%), την Πορτογαλία (-35%), την Τουρκία (-31%) και τη Μάλτα (-30%). Σε άλλους νότιους προορισμούς διακοπών όπως η Ισπανία (-25%), η Ελλάδα (-22%), η Κύπρος (-21%) και η Κροατία (-14%), οι παραθεριστές πλήρωσαν επίσης λιγότερα για επισκέψεις σε εστιατόρια και διαμονές σε ξενοδοχεία από ό,τι στη Γερμανία. Το επίπεδο τιμών ήταν υψηλότερο μεταξύ των νοτιοευρωπαϊκών προορισμών διακοπών στην Ιταλία, αλλά οι υπηρεσίες εστιατορίων και ξενοδοχείων εκεί ήταν ακόμα 6% φθηνότερες από ό,τι στη Γερμανία.
Έρχονται πακέτα στήριξης της εσωτερικής μετανάστευσης σε Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο και νησιά Αιγαίου
Πέρα από τους ξένους τουρίστες, θα πρέπει να ενδιαφερθούμε περισσότερο για τους… ντόπιους. Όχι τους τουρίστες, αλλά εργαζομένους. Η στήλη θέλει να αναφέρει πως πληροφορήθηκε πως μετά τις τρεις περιφερειακές ενότητες (σ.σ. νομούς) του Έβρου, η κυβέρνηση ετοιμάζει να επεκτείνει τα προγράμματα μετεγκατάστασης, δηλαδή εσωτερικής μετανάστευσης, και σε άλλες περιοχές. Όπως πληροφορείται η στήλη, προτεραιότητα έχουν οι ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση εξετάζει το αμέσως επόμενο διάστημα να «τρέξει» αντίστοιχα προγράμματα σε περιφερειακές ενότητες της Δυτικής Μακεδονίας, της Ηπείρου αλλά και των νησιών του Αιγαίου. Οι ίδιες πηγές της στήλης αναφέρουν πως τα προγράμματα στις παραπάνω περιοχές δεν θα είναι τα «ίδια» με του Έβρου, αλλά θα προσαρμόζονται στις ανάγκες και τις δυνατότητες τους.
Έρχεται «Ακαδημία» για τους μικρομεσαίους
Ας πάμε τώρα στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Αναντίρρητη είναι η συμβολή της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ) στη στήριξη των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, σε συνεργασία πάντα με το υπουργείο Οικονομικών. Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: μέχρι στιγμής έχουν δοθεί πάνω από 71.000 δάνεια (συνολικά για ΜμΕ αλλά και ιδιώτες), ύψους άνω των 13 δισ. ευρώ, ενώ το 73,4% των δανειζόμενων επιχειρήσεων, απασχολεί από 1 έως 10 εργαζόμενους, ανήκει δηλαδή στις μικρές βαθμίδες. Παρ’ όλ’ αυτά, το «παράπονο» που υπάρχει στην αγορά ανάμεσα στους μικρούς επιχειρηματίες, είναι πως αυτά τα δάνεια είναι μια σταγόνα στον ωκεανό, όταν στην χώρα πάνω από το 99% των επιχειρήσεων είναι μικρομεσαίες. Τα εμπόδια, λένε, για τους μικρούς που θέλουν να φτάσουν στην «πηγή» της χρηματοδότησης είναι συχνά ανυπέρβλητα, και οι περισσότεροι δεν καταφέρνουν να πιούν νερό, γεγονός που σε μεγάλο βαθμό έχει να κάνει με τα κριτήρια των τραπεζών, που κρατούν τις πόρτες τους κλειστές για τους πιο αδύναμους. Σε αυτό η ΕΑΤ έρχεται να «απαντήσει» διαμορφώνοντας ένα νέο, μη χρηματοδοτικό εργαλείο, την HDB Academy, όπου θα παρέχει εκπαιδευτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες στις ΜμΕ, προκειμένου να αποκτούν πιο εύκολα πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Χρήσιμο, αν μη τι άλλο, εργαλείο, αν και αδυνατούμε να αντιληφθούμε πως αυτό θα λύσει το πρόβλημα στην ρίζα του, καθώς είναι περισσότερο δομικό, και όχι, προφανώς, ότι οι ΜμΕ δεν συμπληρώνουν καλά τις αιτήσεις τους…
Στήριξη στους «μικρούς», αλλά με το βλέμμα στους «μεγάλους»
Φυσικά, για το παραπάνω η ΕΑΤ δεν μπορεί να κάνει και πολλά γιατί δεν είναι αυτός ο ρόλος της. Αποτελεί έναν οργανισμό χρηματοδοτήσεων και όχι ένα εργαλείο για να αλλάξει δομή η ελληνική οικονομία, η οποία απαρτίζεται από έναν ωκεανό μικρών επιχειρήσεων, με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα μας. Θα μπορούσε κάποιος να πει, πως ο ρόλος της ΕΑΤ είναι χρηματοδοτώντας τις ΜμΕ να στηρίζει την ανάπτυξη, αλλά από την άλλη, έρχεται σε αντίθεση με τον πραγματικό στόχο, που είναι να «μεγαλώσουν» οι ελληνικές επιχειρήσεις, όπως εκφράστηκε με το περσινό νομοσχέδιο με τα κίνητρα για τις συγχωνεύσεις. Όταν ρωτήθηκαν από δημοσιογράφους μέλη της ηγεσίας του ΥΠΟΙΚ και της ΕΑΤ αν αυτός ο στόχος έχει εγκαταλειφθεί, δεν έδωσαν μια σαφή απάντηση. Η στήλη μαντεύει πως όχι. Και αυτό γιατί στελέχη του υπουργείου σε συζητήσεις παραδέχονται πως ο μεγάλος αριθμός των ΜμΕ είναι το βασικό πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας και πως η μείωση τους είναι ο βασικός στόχος νομοσχεδίων σαν και το παραπάνω. Απλά αυτό είναι κάτι που απαιτεί… τακτ για το πώς θα ειπωθεί δημόσια. Οπότε, εκ των πραγμάτων, οι δημόσιες αναφορές για τις ΜμΕ, μένουν στο επίπεδο της «ραχοκοκαλιάς της ελληνικής οικονομίας», για προφανείς πολιτικούς λόγους, καθώς προσπαθούμε να τις συντηρήσουμε με όσα περισσότερα προγράμματα μπορούμε.
Έρχεται το Patent Fund
Πάντως, για να λέμε και τα καλά, η ΕΑΤ σχεδιάζει μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα, να «λανσάρει» το Patent Fund, ένα νέο εργαλείο, δηλαδή, που θα βοηθά στην κατοχύρωση εμπορικά αξιοποιήσιμων πατεντών, από πλευράς επιχειρήσεων. Σκοπός της δράσης είναι η υποστήριξη καινοτόμων επιχειρήσεων με σκοπό την ανάπτυξη και κατοχύρωση διεθνών πατεντών, καθώς και τη δημιουργία πρωτοτύπων βάσει αυτών των πατεντών, κάτι που θα συμβάλλει στην κερδοφορία και στην ανάπτυξη αυτών των επιχειρήσεων. Ο προϋπολογισμός της δράσης ξεπερνά τα 40 εκατ. ευρώ. Αρχικά, το εν λόγω εργαλείο επρόκειτο να βγει στον αέρα εντός του 2024, αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό, και τελικά θα κάνει την εμφάνιση του στην αγορά στο τέλος του 1ου εξαμήνου 2025. Κάλλιο αργά παρά ποτέ!
Χαρτοφυλάκιο 1,2 δισ. ευρώ διαχειρίζεται η OTE Estate
Την ίδια ώρα, με συνολική εκτιμώμενη αξία που ανέρχεται στα 1,2 δισ. ευρώ για το 2024, η OTE Estate διαχειρίζεται ένα από τα μεγαλύτερα και πιο στρατηγικά χαρτοφυλάκια ακινήτων στη χώρα. Το ενεργητικό της περιλαμβάνει περίπου 3.400 ακίνητα, ενώ οι συνολικές κτηριακές εγκαταστάσεις ξεπερνούν τα 1,1 εκατομμύριο τετραγωνικά μέτρα. Αξιοποιώντας το μέγεθος και την πολυμορφία του χαρτοφυλακίου της, η εταιρεία προχωρά πλέον και σε άνοιγμα στον τουριστικό τομέα. Ήδη έχει ξεκινήσει η ανακατασκευή του παλαιού ακινήτου της στη Νάουσα της Πάρου, το οποίο θα μετατραπεί σε τουριστικό κατάλυμα, ενώ σε φάση μελετών βρίσκονται άλλα δύο ακίνητα σε αντίστοιχες τουριστικές περιοχές. Παράλληλα, στο φουλ βρίσκονται οι εργασίες για το Υπεραστικό Μέγαρο Αθηνών (ΥΜΑ) επί της λεωφόρου Πατησίων στον αριθμό 85. Σύμφωνα με πληροφορίες έχει ολοκληρωθεί η στατική ενίσχυση και προχωρούν οι μελέτες, στόχος είναι να είναι έτοιμο σε βάθος τριετίας. Εκεί, όπως έχει ανακοινώσει η διοίκηση του ΟΤΕ, θα φιλοξενήσει το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του ομίλου. Σήμερα το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών βρίσκεται στα βόρεια προάστια, και πιο συγκεκριμένα στη Νέα Κηφισιά, ωστόσο μόλις ολοκληρωθεί η αναδιαμόρφωση του ΥΜΑ σε τρία με τέσσερα χρόνια από τώρα, προβλέπεται να γίνει ο νέος ένοικος στο εμβληματικό κτίριο της λεωφόρου Πατησίων. Συνολικά, το κτιριακό συγκρότημα ΥΜΑ-ΝΥΜΑ αποτελείται από 7 κτίρια και εκτείνεται σε μια επιφάνεια άνω των 40.000 τ.μ., από την οποία ο μουσειακός χώρος θα καταλαμβάνει μια έκταση 5.000 τ.μ. στην πτέρυγα του ΥΜΑ με μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις.
Πως έφτασε ο ΑΔΜΗΕ σε Brain Gain μέσω της διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης
Πάμε τώρα, στον ενεργειακό κλάδο και να αναφέρουμε πως η ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής-Κρήτης που τέθηκε πλέον σε δοκιμαστική λειτουργία, προσφέρει σαφή ενεργειακά οφέλη. Εντούτοις, υπάρχει ακόμα μια διάσταση που τονίζει ο ΑΔΜΗΕ, ότι δηλαδή κατάφερε να επαναπατρίσει Έλληνες επιστήμονες και μηχανικούς, ώστε να φέρουν εις πέρας το συγκεκριμένο φιλόδοξο έργο. Όπως ανέφερε σχετικά ο αντιπρόεδρος, Ιωάννης Μάργαρης, ο ΑΔΜΗΕ δεν ήταν παραδοσιακά μια εξωστρεφής εταιρεία. Η διοίκηση προσπάθησε, πάντως, να βρει ανθρώπους με εμπειρία σε παρόμοια έργα. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν από γνωριμίες μέχρι το linkedin και τελικά πείστηκαν πάνω από δέκα επαγγελματίες να έρθουν στην Ελλάδα, κυρίως από την κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Μάλιστα, ο ελληνικός διαχειριστής μπόρεσε να τους προσελκύσει παρόλο που δεν ήταν πολύ ανταγωνιστικός όσον αφορά τις αμοιβές. Έτσι στελεχώθηκε εν τέλει η νέα ομάδα της θυγατρικής “Αριάδνη” που κατάφερε να ολοκληρώσει τη διασύνδεση.
Τι έκαναν οι ΗΠΑ για τις σπάνιες γαίες και τι δεν έκανε η Ευρώπη
Ας δούμε και ένα άλλο θέμα εξαιρετικά σημαντικό: Το ότι η Ευρώπη είναι απολύτως εξαρτημένη από την Κίνα σε σχέση με τις σπάνιες γαίες -οι οποίες μάλιστα είναι απολύτως αναγκαίες για τον επανεξοπλισμό της (ενάντια στη σύμμαχο της Ρωσίας, Κίνα…). Εκείνο που δεν είναι (τουλάχιστον όχι ευρέως) γνωστό είναι «τόσο η Ιαπωνία όσο και οι ΗΠΑ έχουν βρει τουλάχιστον μερικές απαντήσεις σε αυτές τις προκλήσεις, όπως αναφέρει έκθεση του Ινστιτούτου της γερμανικής Οικονομίας (ΙW, Koeln). Μετά την εμπειρία του πρώτου μποϊκοτάζ (από τους Κινέζους), η Ιαπωνία συμμετείχε στην ανάπτυξη του ορυχείου σπάνιων γαιών Mount Weld στην Αυστραλία με τη βοήθεια κρατικών κεφαλαίων και έλαβε μερίδια στην παραγωγή σε αντάλλαγμα. Αυτό επέτρεψε στην Ιαπωνία να μειώσει σημαντικά το μερίδιό της στις εισαγωγές από την Κίνα και είναι πολύ λιγότερο ευάλωτη σε εκβιασμούς. Στις ΗΠΑ, το Mountain Pass, ένα ορυχείο που είχε προηγουμένως κλείσει λόγω του αυξανόμενου κόστους προστασίας του περιβάλλοντος, άνοιξε ξανά. Επιπλέον, οι ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει πολιτικά μέσα για να περιορίσουν τη χρήση κινεζικών σπάνιων γαιών. Για παράδειγμα, στοιχεία του προγράμματος εξόρυξης βάσει του Νόμου για τη Μείωση του Πληθωρισμού εξαρτώνται από την απουσία άμεσων ή έμμεσων κινεζικών προμηθειών. Η Ευρώπη και τα κράτη μέλη της μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει να εγγυηθούν τις προμήθειες σε περίπτωση κρίσης. Δεν υπάρχει ούτε εγχώρια παραγωγή ούτε εγγυήσεις σταθερής προσφοράς, όπως αυτές που προκύπτουν από τις συμμετοχές. Σε περίπτωση σύγκρουσης και πιθανού τρίτου μποϊκοτάζ, υπάρχει φόβος ότι μόνο λίγες σπάνιες γαίες που προέρχονται εκτός Κίνας θα είναι διαθέσιμες στην ελεύθερη αγορά. Αυτό θα οδηγήσει σε μαζική μείωση της προσφοράς και αυξήσεις τιμών για τις υπόλοιπες ποσότητες», καταλήγει η ίδια έκθεση.
Μπορεί να εξοικονομηθεί «δημοσιονομικός χώρος» μέσω της αξιολόγησης και των απολύσεων στο Δημόσιο
Κλείνοντας, η στήλη θα ήθελε να θίξει ένα θέμα: Το ζήτημα της συνταγματικής αναθεώρησης στο σκέλος της αξιολόγησης και της μονιμότητας στο Δημόσιο έχει φύγει – για την ώρα- από την επικαιρότητα. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι έχει φύγει από την ατζέντα της κυβέρνησης. Εξάλλου, μέχρι τέλος του 2025, οπότε η κυβέρνηση έχει τοποθετήσει το χρόνο της έναρξης της σχετικής συζήτησης, μένουν αρκετές μήνες. Σε κάθε περίπτωση, οι εξαγγελθείσες δεν έπεσαν από τον «ουρανό». Αποτελούν μέρος ενώ ευρύτερου προβληματισμού σε κυβερνητικό επίπεδο. Αυτό εκφράστηκε και σε πρόσφατη έρευνα του ΚΕΠΕ, το οποίο υπάγεται στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, σε σχέση με το Δημόσιο. Τι αναφέρει η έρευνα αυτή στο συμπέρασμά της; «Αρκετές οικονομίες έχουν αρχίσει σταδιακά να αποσύρουν τα μέτρα στήριξης (σ.σ. μετά την πανδημια) για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά και εφαρμόζουν προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης, προκειμένου να αποκαταστήσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Πέρα από τις προσπάθειες δημοσιονομικής σταθεροποίησης μέσω περικοπών δαπανών και αύξησης εσόδων, τίθεται το ερώτημα εάν θα μπορούσαν να επιτευχθούν καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα για τον δημόσιο τομέα (και την οικονομία γενικότερα) μέσω καλύτερης στόχευσης των δημόσιων δαπανών. Ένας πιο αποτελεσματικός δημόσιος τομέας μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση δαπανών, υγιή δημόσια οικονομικά και καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών». Πάει το μυαλό σας κάπου;