Μακριά από τις απέραντες παραλίες, τις αμμουδιές, την αλμύρα της θάλασσας και την καλοκαιρινή ραστώνη, ένας μαγικός τόπος μας περιμένει να τον επισκεφτούμε. Ένας αυθεντικός, φιλόξενος αλλά και πολύ απομονωμένος τόπος που απλώνεται στα βουνά της Ευρυτανίας.
Παίρνοντας τον δρόμο μετά το πολύβουο – αν και καλοκαίρι – Καρπενήσι, με κατεύθυνση προς Αγρίνιο, μπαίνει κανείς σε ένα τοπίο που εναλλάσσεται συνεχώς. Ελατοδάση, οξιές, κουμαριές, βελανιδιές και πολλές πολλές στροφές κυριαρχούν στον δρόμο από το Καρπενήσι προς το Αγρίνιο. Μόλις περάσουμε τις πρώτες μεγάλες στροφές, αρχίζουν να ξεδιπλώνονται μπροστά μας τα υπέροχα χωριά του Δήμου Αγράφων. Αν ταξιδέψετε νύχτα εκτός από την απαραίτητη πολύ προσοχή στο δρόμο, θα παρατηρήσετε τα μικρά χωριουδάκια που τα φώτα τους μοιάζουν με καντηλάκια μέσα στο σκοτάδι.
Περίπου 20 χλμ μετά το Καρπενήσι συναντάμε το πρώτο χωριό, το Άνω Καλεσμένο και συνεχίζουμε προς Μοναστηράκι και Καλεσμένο. Πρώτη στάση μετά το Καρπενήσι κάνουμε στο Χάνι του Μέγδοβα λίγο πριν περάσουμε από την σιδερένια και πολύ εντυπωσιακή ομολογουμένως γέφυρα που ενώνει τις δυο όχθες του Ταυρωπού ποταμού. Λίγο πιο πάνω από τη γέφυρα του Μέγδοβα μπορείτε να κάνετε και το πρώτο σας μπανάκι στα πάντα δροσερά νερά του ποταμού.
Συνεχίζοντας το ταξίδι σας προς τη Λίμνη Κρεμαστών μέσα στο καταπράσινο και άκρως εντυπωσιακό τοπίο που σε πολλά σημεία κόβει την ανάσα, φτάνετε σε ένα πραγματικά υπέροχο αν και εγκαταλελειμμένο πλέον χωριό, την Βίνιανη. Αν είστε λάτρεις της κατασκήνωσης, αξίζει να διανυκτερεύσετε στο ιστορικό πέτρινο γεφύρι της Βίνιανης και να κολυμπήσετε στα φανταστικά νερά του ποταμού Ταυρωπού. Περπατήστε κατά μήκος του ποταμού προς το βορρά και θα βρεθείτε μπροστά σε ένα ακόμα εντυπωσιακό τοπίο. Οι καταρράκτες που σχηματίζονται ανάμεσα στα βράχια σε προκαλούν να τους ανακαλύψεις. Με προσεκτικό σκαρφάλωμα και τη βοήθεια ενός σχοινιού θα έχετε την μοναδική ευκαιρία να δείτε όλους τους σχηματισμούς των καταρρακτών και μετά να βουτήξετε στα κρύα νερά της βάθρας που σχηματίζεται από τα νερά του καταρράκτη. Εκεί μπορείτε να κάνετε και το πικνίκ σας. Προσοχή και σεβασμός στο περιβάλλον εννοείται. Δεν ανάβουμε φωτιές στο δάσος και προσέχουμε τις σφήκες που είναι άφθονες στην περιοχή – φυση γαρ.
Συνεχίζοντας τον δρόμο έχετε δυο επιλογές. Είτε δεξιά προς τα χωριά Πλάτανοι, Κερασοχώρι και Κρέντη, είτε προς τα πολύ γνωστά και επίσης όμοφα χωριά του Δήμου Φραγκίστας, την Ανατολική και τη Δυτική Φραγκίστα. Το Κερασοχώρι είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής όπου μπορείτε να κάνετε ανεφοδιασμό σε καύσιμα στο μοναδικό βενζινάδικο της περιοχής. Εκεί θα βρείτε και mini market αλλά και το μοναδικό επίσης ATM που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή!
Τρία χιλιόμετρα πιο μακριά απλώνεται ένα ακόμα πανέμορφο χωριό, ο Κρέντης όπου μπορείτε να διανυκτερεύσετε στον ξενώνα του χωριού θαυμάζοντας τη θέα που απλώνεται μπροστά σας την ώρα που απολαμβάνετε τον καφέ ή το φαγητό σας. Στο δρόμο που περνάει από την Αγία Τριάδα μπορείτε επίσης να κάνετε μια στάση στο μοναδικό αλώνι που υπάρχει πλέον στην περιοχή και ανήκει στην οικογένεια Μάκκα. Ο δρόμος οδηγεί προς τη Δυτική Φραγκίστα που έχει χτιστεί σκαρφαλωμένη στην πλαγιά των Αγράφων. Οδηγώντας, από τη δεξιά πλευρά θα αρχίσετε να βλέπετε στο βάθος ένα μόνο κομμάτι από την Λίμνη Κρεμαστών.
Απέναντι από τη Δυτική Φραγκίστα απλώνεται η Ανατολική Φραγκίστα, εξίσου υπέροχο πετρόχτιστο χωριό με 70 περίπου κατοίκους που μένουν μόνιμα στο χωριό. Στην Ανατολική Φραγκίστα θα βρείτε επίσης ξενώνα για να διανυκτερεύσετε και μια καταπληκτική ταβέρνα για να απολαύσετε ψητό κατσίκι και ντόπιες λιχουδιές. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το ιστορικό εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Θαυμάστε τα μοναδικής τέχνης φρέσκα και τις τοιχογραφίες του ναού και ξεδιψάστε στις τρεις βρύσες με το γάργαρο νερό που βρίσκονται ακριβώς απέναντι.
Φεύγοντας από την Ανατολική Φραγκίστα, δίπλα στο νεκροταφείο του χωριού κατεβείτε τον δρόμο κάνοντας μια στάση στον Νερόμυλο της περιοχής. Στο πάνω μέρος του νερόμυλου οι ντόπιοι φέρνουν τα χειμωνιάτικα για πλύσιμο ενώ στο κάτω μέρος, ο μυλωνάς – ναι υπάρχει ακόμα αυτό το επάγγελμα – θα σας δείξει πως λειτουργεί ο νερόμυλος και έχετε την ευκαιρία να αγοράσετε γλυκό και ξινό τραχανά αλλά και φρεσκοαλεσμένο καλαμποκάλευρο!
Αφού ξεκουραστείτε, την επόμενη ημέρα συνεχίστε την εκδρομή σας με κατευθυνση προς Αγρίνιο. Σε απόσταση περίπου 10 λεπτών από την Ανατολική Φραγκίστα θα συναντήστε τον Άγιο Γεώργιο. Το χωριό έχει περίπου 40 κατοίκους το χειμώνα αλλά το καλοκαίρι γίνεται το «αντάμωμα» όλων των χωριανών που έχουν μεταναστεύσει στην Αμερική κυρίως και είναι γεμάτο ζωή. Η θέα από το καφενείο του χωριού είναι απερίγραπτη.
Μπροστά σας εκτείνεται η τεχνητή Λίμνη Κρεμαστών με τα τιρκουάζ πεντακάθαρα νερά να σας μαγεύουν. Ούτε που ξέρω πόσες φωτογραφίες θα βγάλετε από το ίδιο σημείο, όσες ώρες κι αν αράξετε με ελληνικό καφεδάκι και μεζεδάκια συνοδευόμενα από τσίπουρο που υπάρχει άφθονο στην περιοχή.
Ακριβώς απέναντι από το χωριό του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται η Γέφυρα της Επισκοπής που χτίστηκε το 1965 και ενώνει το νομό Ευρυτανίας με τον νομό Αιτωλοακαρνανίας. Είναι χτισμένη πάνω σε 7 κολώνες και η 4η στη σειρά έχει βάθος 140μ μέσα στη λίμνη! Δίπλα στη Γέφυρα της Επισκοπής, είναι χτισμένο και το εκκλησάκι της Επισκοπής που έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία να μας πει.. Όταν στη δεκαετία του ’50 αποφασίστηκε να δημιουργηθεί η τεχνητή λίμνη Κρεμαστών, οι κάτοικοι των χωριών που βρίσκονταν στην άλλοτε εύφορη πεδιάδα αναγκάστηκαν να φύγουν από την περιοχή. Το 70% μεταναστεύσε στο εξωτερικό, άλλοι έφυγαν προς Αγρίνιο, προς Καρπενήσι ή προς Λαμία και μόνο το 10% παρέμεινε στα χωριά που δημιουργήθηκαν στις παρυφές των γύρω βουνών. Στην πεδιάδα όμως υπήρχε και η Μονή της Επισκοπής, ενός παλιού μοναστηριού του 12ου αιώνα. Αρχαιολόγοι και βυζαντινολόγοι πήγαν να αφαιρέσουν τις τοιχογραφίες της Μονής για να διασωθούν όταν βρέθηκαν μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: πίσω από τις τοιχογραφίες υπήρχαν κι άλλες, πιο παλιές και πίσω από αυτές κι άλλες, ακόμα παλαιότερες που μαρτυρούσαν ότι η Μονή είχε άλλα 400 χρόνια ιστορίας, από τον 8ο αιώνα… Το έργο ήταν αδύνατον να σταματήσει, η Μονή βυθίστηκε τελικά αλλά οι δύτες που πέφτουν στη Λίμνη έχουν διαπιστώσει ότι ακόμα στέκεται όρθια στο βυθό…
Πέρα από τη Γέφυρα της Επισκοπής παίρνοντας τον δρόμο που σε πηγαίνει κάτω από τη γέφυρα και συνεχίζει ανατολικά, οδηγείστε προς τους Αγαλιανούς. Ο δρόμος οδηγεί κατά μήκος του Κρικελιώτη ποταμού, περνάτε ένα σιδερένιο γεφύρι και βρίσκετε… την παραλία Αγαλιανού! Απολαύστε τα νερά – πάντα δροσερά – και κάντε βουτιές στα σημεία που το νερό είναι αρκετά βαθύ. Το τοπίο είναι απλά απαράμιλλο!
Επιστρέφουμε στον Άγιο Γεώργιο και οδηγούμε προς το Πορθμείο (!) της Λίμνης Κρεμαστών! Αφού πρώτα έχετε κάνει σχετική κράτηση μπορείτε να απολαύσετε μια ωριαία βαρκάδα στη λίμνη που θα σας μείνει αξέχαστη. Θα μάθετε πολλές πληροφορίες για τη δημιουργία της, για την καθαρότητά της, το μέγεθος και την χωρητικότητά της και θα θαυμάσετε πολλά από τα σημεία της. Μάλιστα, ανάλογα με την εποχή που θα την επισκεφθείτε αλλάζει και η στάθμη του νερού, οπότε και η ξενάγηση είναι πάντα διαφορετική! Η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας έχει δωρεάν πρόγραμμα ξενάγησης μόνο όμως κατά τη διάρκεια του Αυγούστου!
Μπορείτε να δείτε το περίφημο φράγμα της ΔΕΗ το οποίο χτίστηκε για να εγκλωβίσει τα νερά 5 ποταμών που δημιούργησαν την λίμνη των Κρεμαστών, το περίφημο Γεφύρι του Μανώλη αλλά και την εντυπωσιακή Γέφυρα της Τατάρνας, ένα αρχιτεκτονικό επίτευγμα δια χειρός του αρχιτέκτονα Αρίσταρχου Οικονόμου η οποία κατασκευάστηκε από το 1965 έως το 1970 και έχει λάβει διεθνή βραβεία για την τεχνική κατασκευή της, ενώ έχει κατακτήσει και τέσσερα παγκόσμια ρεκόρ, ένα εκ των οποίων αφορά στο κεντρικό της άνοιγμα μήκους 196 μέτρων.. Οι φοιτητές Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Πατρών την επισκέπτονται για να κάνουν εργασία – μελέτη πάνω στο σχεδιασμό και την κατασκευή της ακόμα και σήμερα! Τα ανοίγματά της γέφυρας, (δηλαδή οι αποστάσεις μεταξύ των δομικών στοιχείων στήριξης) είναι 97 + 196 + 150 μέτρα και όσον αφορά στην ονομασία της, αυτή δόθηκε από το κοντινό μοναστήρι της Παναγίας της Τατάρνας, που ιδρύθηκε το 1556.
Αφού τελει
Αφού τελειώσετε τη βαρκάδα σας – προσοχή το μπάνιο απαγορεύεται στη Λίμνη, καθώς και όλες οι δραστηριότητες πέρα από την βαρκάδα με τα συγκεκριμένα σκάφη, την ιστιοπλοϊα για παιδιά και το canoe – οδηγείτε προς το Νεοχώρι. Στην πλατεία του μικρού αυτού χωριού με τους 7 μόλις μόνιμους κατοίκους, θα πιείτε το καφεδάκι σας κάτω από τα 5 πλατάνια που θα σας φτιάξει ο πιο φιλόξενος άνθρωπος που έχετε συναντήσει ποτέ που διατηρεί σε πείσμα των καιρών και των συνθηκών, το μοναδικό καφενείο του χωριού!
Παίρνοντας τον δρόμο της επιστροφής, μην ξεχάσετε να αγοράσετε τοπικά προϊόντα (μέλι, τραχανά, χυλοπίτες, τυρί τσαλαφούτι και λουκάνικα). Είναι καλό να έχετε στη διάθεσή σας 4 – 5 ημέρες για να ευχαριστηθείτε τα μαγευτικά τοπία ενός από τους πιο όμορφους νομούς της Ελλάδας κι αν μπορείτε να αφιερώσετε κι άλλο χρόνο, τότε σίγουρα αξίζει τον κόπο να βρεθείτε στα ορεινά χωριά των Αγράφων με τα οποία θα ασχοληθούμε κι εμείς σε άλλο αφιέρωμα.
Ένα είναι σίγουρο. Η εκδρομή στα χωριά αυτά θα σας αφήσει εξαιρετικές αναμνήσεις, θα σας γεμίσει ενέργεια, θα σας προβληματίσει για το μέλλον αυτών των τόπων και θα σας κάνει να αγαπήσετε ακόμα περισσότερο τον τόπο που λέγεται Ευρυτανία…
