Και ενώ από την Ουάσιγκτον περιμένουμε τα μεγάλα νέα για τους δασμούς – λήγει σήμερα 9/7 το χρονικό περιθώριο για τις σχετικές διαπραγματεύσεις – που θα αρχίσουν να τρέχουν από την 1η Αυγούστου, μας πρόλαβαν τα νέα από το Eurogroup/Ecofin, που πραγματοποιήθηκε Δευτέρα και Τρίτη στις Βρυξέλλες.
Η εντολή είναι απλή και σαφής. Παρ’ όλα αυτά την «εξήγησε» η Κομισιόν δια του κ. Ντομπρόφσκις. Από το 2026, δηλαδή από τον Προϋπολογισμό που θα καταθέσουν οι κυβερνήσεις τον Νοέμβριο και θα ψηφισθεί τον Δεκέμβριο από την Βουλή, ενεργοποιείται το ΝΑΤΟικό «μνημόνιο».
Υπερβολή να χαρακτηρισθεί «μνημόνιο»;
Όχι ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι από το 2026 και κάθε χρόνο θα πρέπει να προστεθεί ένα σημαντικό ποσό 2% – 2,5% του ΑΕΠ (ας ελπίσουμε όχι από την πρώτη χρονιά εφαρμογής) επιπλέον δαπανών για την «άμυνα» στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Για το επιπλέον αυτό ποσό όπως ανέφερε χθες το σχετικό ρεπορτάζ του Newsit, τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρουσιάσουν «αξιόπιστες στρατηγικές» για την αντιστάθμιση των υψηλότερων αμυντικών δαπανών μέσω «διαρκών μέτρων εσόδων ή ανακατανομής δαπανών, ξεκινώντας από το σχέδιο προϋπολογισμού του 2026».
Από τα Οικονοκλαστικά είχαμε προειδοποιήσει ότι πέραν της συνολικής δημοσιονομικής επιβάρυνσης, τόσο σε έσοδα όσο και σε δαπάνες, είναι πλέον ορατό το ενδεχόμενο να επηρεάσει άμεσα και την «στρατηγική» μείωσης του χρέους που ήταν, είναι και παραμένει, το βασικό διαρθρωτικό στοιχείο της οικονομίας στην Ελλάδα, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Τι προβλέπει η Κομισιόν και το Eurogroup; Όπως μεταδίδεται από τις Βρυξέλλες μετά την συνάντηση των Υπουργών Οικονομικών, ο στόχος αυτός έχει δύο σκέλη διαμόρφωσης προϋποθέσεων για την επίτευξή του:
- Μείωση των μη αμυντικών δαπανών ή αύξηση των κρατικών εσόδων (φορολογικά έσοδα) για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες μεσοπρόθεσμα.
- Πλήρης χρηματοδότηση με χρέος των υψηλότερων αμυντικών δαπανών.
Οι χώρες που επανέρχονται στην «εθνική ρήτρα διαφυγής», όπως η Ελλάδα που έχει ήδη εγκριθεί το αίτημά της, είναι πιο πιθανό να ακολουθήσουν τη δεύτερη επιλογή τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα ή κάποιο μεικτό σχήμα.
Το συμπέρασμα είναι μάλλον προφανές.
Όπως είχαμε αναρωτηθεί την περασμένη εβδομάδα στο σχετικό σχόλιο με τίτλο «Υπάρχει σκέψη για επιβράδυνση της προεξόφλησης δημόσιου χρέους λόγω… ΝΑΤΟ;», οι επιλογές της Κυβέρνησης φαίνεται να οδηγούνται σε επανεξέταση της στρατηγικής ταχύτερης μείωσης του χρέους με προεξόφληση των σχετικών δανείων (GLF).
Ποιος θα πάρει αυτή την απόφαση της οποίας οι συνέπειες θα καταγραφούν στις αντιδράσεις των αγορών και πιθανώς των spreads; Μπορεί ο ΟΔΔΗΧ να τετραγωνίσει τον κύκλο και να βρεί λύσεις που θα κρατήσουν και «την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο»; Μάλλον δύσκολο, γιατί άλλο είναι η ενεργή διαχείριση του χρέους – που γίνεται μέχρι σήμερα με εξαιρετική αποτελεσματικότητα – και άλλο… η μαγεία.
Μέχρι σήμερα τόσο το Μέγαρο Μαξίμου όσο και το ΥΠΟΙΚ, είχαν αφήσει τον ΟΔΔΗΧ να κάνει την δουλειά του με στόχο την ταχύτερη μείωση του χρέους ως προς το ΑΕΠ και έτσι την σταθερή περιστολή του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους, του μεγαλύτερου δηλαδή προβλήματος κάθε χώρας με υψηλό χρέος.
Με αυτή την «στρατηγική» σαν εφαλτήριο, ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας, τόσο στο χρηματοπιστωτικό κυρίως σκέλος, όσο και στο παραγωγικό, παρά την απειλητικά και σταθερά χαμηλή παραγωγικότητά του, έχει ξεφύγει στις απότομες στροφές της διεθνούς οικονομικής κατάστασης από τα «ατυχήματα».
Μία αλλαγή της κατάστασης στον περιβάλλον αυτό δεν θα είναι χωρίς συνέπειες.
Πολύ περισσότερο μάλιστα αν από την 1η Αυγούστου η κατάσταση επιδεινωθεί σε επίπεδα που ο έλεγχος των συνεπειών δεν θα μπορεί να απορροφηθεί από τα διαθέσιμα δημοσιονομικά περιθώρια.
Το γεγονός ότι για το μείζον αυτό ζήτημα δεν έχει υπάρξει ακόμα καμία σοβαρή δημόσια συζήτηση, ή έστω προβληματισμός είναι από μόνο ένα πρόβλημα. Και ασφαλώς δεν είναι κάτι που μπορεί πλέον να το αντιμετωπίζει μόνος του ο ΟΔΔΗΧ, όση καλή πρόθεση και αν υπάρχει.
* Τα Οικονοκλαστικά λόγω αδειών καλοκαιριού, θα ανανεώνονται κάθε Δευτέρα Τετάρτη και Παρασκευή
