Τελευταία έχει αρχίσει να ακούγεται κάπως περισσότερο, ιδιαίτερα από την πλευρά της Γαλλίας. Αλλά και από κάποιους παράγοντες τους επιτελείου της κας Φον Ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες, αλλά όχι σαν επίσημη «γραμμή» της Κομισιόν, η οποία παραμένει εκείνη των διαπραγματεύσεων. Αναφερόμαστε στο περιβόητο ευρωπαϊκό όπλο, το «μπαζούκα» απέναντι σε όποιον – όπως οι ΗΠΑ ή η Κίνα – κινούνται εχθρικά στις εμπορικές συναλλαγές απέναντι στην Ευρώπη.
Η συζήτηση για την συγκρότηση ενός τέτοιου όπλου, που λόγω της σημασίας του ονομάσθηκε «ευρωπαϊκό μπαζούκα» ξεκίνησε σχετικά πρόσφατα. Άρχισε να συζητείται το 2020 για να καταλήξει η διαμόρφωσή του και η θέση του σε ισχύ, σαν ευρωπαϊκό εργαλείο εμπορικού πολέμου, το 2023.
Οι «εχθροί» που θα έπρεπε να αντιμετωπισθούν ήταν συγκεκριμένες «επιθετικές» κινήσεις βασικά που σχετίζονταν με τον ευρωπαϊκό χάλυβα, από τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ρωσία. Και χωρίς τον Τραμπ να κραδαίνει ακόμα τους δικούς τους «δασμούς του πολέμου».
Θα παρουσιάσουμε εδώ το περιβόητο «μπαζούκα», από δύο πλευρές, αυτή των μέτρων που περιλαμβάνει και εκείνη των προϋποθέσεων που είναι αναγκαίες για να ενεργοποιηθεί, είτε για λογαριασμό της Ε.Ε. σαν όλο, είτε εις βάρος μίας χώρας μέλους ή μιας ομάδας χωρών της ΕΕ.
Το αστείο της υπόθεσης, αν αναλογιστούμε τα όσα έχουν συμβεί από την τότε που ο Τράμπ άρχισε την εκτόξευση των «δασμών» προς κάθε κατεύθυνση, είναι να δούμε πρώτα τις «προϋποθέσεις» ενεργοποίησης του «μπαζούκα» για να αντιληφθούμε το πόσο… αναντίστοιχο είναι με τον ονομαστικό του συμβολισμό.
Πρώτα από όλα για να ενεργοποιηθεί το περιβόητο ευρωπαϊκό «μπαζούκα» απαιτείται ειδική πλειοψηφία των 27 κρατών μελών.
Μετά και εφ’ όσον διατυπωθεί η συγκεκριμένη «αίτηση ενεργοποίησης», που θα υποβληθεί από ένα ή περισσότερα κράτη, ανοίγει «Φάκελος» στην Κομισιόν. Μέχρι εδώ ο απαιτούμενος χρόνος με τους ρυθμούς που επικρατούν στις Βρυξέλλες μετριέται σε μήνες στην καλύτερη περίπτωση και πάντα σε συνάρτηση με την «διάθεση» που υπάρχει για το συγκεκριμένο αίτημα στις αρμόδιες υπηρεσίες και Γενικές Διευθύνσεις. Στην συνέχεια χρειάζονται μίνιμουμ τέσσερις μήνες για να ολοκληρωθεί η ανάλυση στην Κομισιόν και να ξεκινήσει η διαδικασία για να υποβληθεί επίσημη πρόταση στο Συμβούλιο από πλευράς Κομισιόν.
Από την στιγμή που φτάσει το αίτημα για την ενεργοποίηση του «μπαζούκα» στο Συμβούλιο απαιτούνται άλλοι 2 – 2,5 μήνες για να πιστοποιηθεί ότι πράγματι υφίσταται «εξαναγκασμός» από την τρίτη χώρα και να ζητηθεί από την χώρα αυτή να τον σταματήσει, σε ένα πνεύμα συνεργασίας.
Αν αυτό δεν συμβεί τότε μπορούν να ξεκινήσουν ενέργειες για να αρχίσει το «μπαζούκα» να πυροβολεί, με επιβολή μέτρων ανταπάντησης…
Προφανώς αν βάλει κανείς κάτω τους χρόνους που τυπικά χρειάζονται για να πυροβολήσει το ευρωπαϊκό «μπαζούκα», διαπιστώνεται εύκολα ότι είναι ένα χρονικό διάστημα που ξεπερνάει τον χρόνο στον οποίο έχουν ενεργοποιηθεί, ανασταλεί, ξανα-ενεργοποιηθεί και εν νέου αναβληθεί εκατοντάδες δασμοί στον πλανήτη με σημείο εκκίνησης τον περασμένο Απρίλιο και την «ημέρα απελευθέρωσης» του Ντόναλντ Τραμπ…
Για να ενεργοποιηθεί δηλαδή το «μπαζούκας», είναι απαραίτητο:
- Να εξακριβωθεί η ύπαρξη κατάστασης οικονομικού εξαναγκασμού που εφαρμόζεται από άλλο κράτος έναντι ενός ή περισσότερων κρατών μελών.
- Το μπαζούκας περιλαμβάνει διάφορα βήματα: το πρώτο είναι αυτό του διαλόγου και της διπλωματίας για να επιδιωχθεί η επίλυση της διαφοράς ειρηνικά.
- Εάν αυτό δεν γίνει δυνατό, το επόμενο βήμα θα περιλαμβάνει την εφαρμογή μέτρων κατά της μη ευρωπαϊκής χώρας.
Το αστείο όμως συνεχίζεται.
Το περιβόητο «μπαζούκας» όπως αναφέραμε έχει σχεδιασθεί ως ένα «εργαλείο κατά του εξαναγκασμού» από τρίτους, με στόχο την επίλυση εμπορικών συγκρούσεων με άλλα κράτη.
Τι είναι λοιπόν τα μέτρα που προβλέπει η απάντηση με αυτό το βαρύγδουπο όνομα «μπαζούκα»;
Προβλέπονται… πολυάριθμα μέτρα αρκεί να υπάρξει χρόνος για να εφαρμοσθούν:
- Κατ’ αρχήν προβλέπει αντισταθμιστικούς δασμούς έως και περιορισμούς στις εισαγωγές από χώρες που έχουν ασκήσει εξαναγκασμό και παρέμβαση.
- Έπειτα και σε επαρκή χρόνο, εφ’ όσον δεν υπάρξουν αποτελέσματα, υπάρχουν προβλέψεις για περιορισμούς συμμετοχής στις δημόσιες συμβάσεις για εταιρείες από την πληγείσα χώρα εις βάρος των εταιρειών της τρίτης «εχθρικής» χώρας.
- Προβλέπονται περιορισμοί στις άμεσες επενδύσεις, ιδίως εκείνες των εταιρειών που ελέγχονται από το κράτος.
- Προβλέπεται η χρήση φραγμών και περιορισμών στην παροχή υπηρεσιών, μέχρι την πλήρη παύση λειτουργίας τους στις ευρωπαϊκές αγορές.
- Εν τέλη προβλέπεται επίσης η δημιουργία μιας μαύρης λίστας (ατόμων και εταιρειών) που ενδέχεται να υπόκεινται σε απαγορεύσεις και υποχρεώσεις.
Είναι προφανές ότι το περιβόητο «μπαζούκα», με το οποίο απειλεί για παράδειγμα ο Γάλλος Πρόεδρος τελευταία, ή ακόμα και ο Γερμανός Καγκελάριος, μέχρι να γίνει δυνατό να αρχίσει να «πυροβολεί», ο κόσμος θα έχει αλλάξει πολλές φορές από τις συνέπειες των δασμών του Τραμπ ή της ανταπαντήσεις της Κίνας ή του Καναδά. Και η ΕΕ θα συζητάει ακόμα για το τι είδους βλήμα να φορτώσει στο «μπαζούκα»…
Πιθανώς ο χρόνος που θα χρειασθεί για να «πυροβολήσει» το «μπαζούκα της Κομισιόν» να είναι μεγαλύτερος και από εκείνον που έχουν στην διάθεσή τους σαν πολιτικά πρόσωπα εξουσίας εκείνοι που σήμερα απειλούν με την ενεργοποίηση του «ευρωπαϊκού μπαζούκα»…
* Τα Οικονοκλαστικά λόγω αδειών καλοκαιριού, ανανεώνονται κάθε Δευτέρα Τετάρτη και Παρασκευή