Η Ελλάδα «γερνάει». Τα στοιχεία είναι ξεκάθαρα και σκιαγραφούν μια πραγματικότητα που δεν αφορά μόνο στατιστικές, αλλά το ίδιο το μέλλον της χώρας. Τα τελευταία χρόνια, οι γεννήσεις στην Ελλάδα έχουν μειωθεί δραματικά, με τα ετήσια νούμερα να έχουν πέσει κάτω από τις 85.000, από τις 118.000 που ήταν το 2008. Σύμφωνα με την Eurostat, η Ελλάδα αναμένεται να έχει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία πληθυσμιακή μείωση στην Ευρωζώνη μέσα στα επόμενα 100 χρόνια. Πίσω από τους αριθμούς, όμως, υπάρχουν ιστορίες ανθρώπων, οικογενειών, ολόκληρων κοινοτήτων που παλεύουν να επιβιώσουν, ιδίως στις ακριτικές περιοχές.
Το δημογραφικό ως εθνικό στοίχημα
Η υπογεννητικότητα δεν είναι απλώς ένα κοινωνικό φαινόμενο· είναι ένας κρίκος που συνδέεται με κάθε πλευρά της ζωής: από το ασφαλιστικό και την αγορά εργασίας, μέχρι την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Μια χώρα που γεννά λιγότερα παιδιά, έχει λιγότερους εργαζομένους, λιγότερους φορολογούμενους, χάνοντας σταδιακά ολόκληρη τη δυναμική της σαν κράτος. Το δημογραφικό πρόβλημα επηρεάζει την οικονομία, αλλά και τις βασικές δομές ολόκληρης της κοινωνίας. Τα σχολεία αδειάζουν, τα χωριά ερημώνουν και οι τοπικές κοινωνίες φθίνουν.
Αυτή η εικόνα είναι ακόμα πιο δύσκολη στις ακριτικές περιοχές. Εκεί όπου η πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες – από την υγεία μέχρι την εκπαίδευση – είναι περιορισμένη, η απόφαση μιας γυναίκας ή ενός ζευγαριού να κάνει παιδί δεν είναι πάντα αυτονόητη. Η καθημερινότητα στις απομακρυσμένες περιοχές κρύβει ανασφάλεια, ιδιαίτερα για τις εγκυμονούσες που χρειάζονται συνεχή ιατρική παρακολούθηση, μετακινήσεις και στήριξη.
Η ελπίδα γεννιέται ξανά στα άκρα του χάρτη
Σε αυτή την πραγματικότητα, πρωτοβουλίες που συνδυάζουν κοινωνική ευαισθησία με πράξεις ουσίας μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Η Eurolife FFH, σε συνεργασία με την HOPEgenesis, έχει θέσει τα τελευταία χρόνια έναν ξεκάθαρο στόχο: να στηρίξει έμπρακτα τις οικογένειες των ακριτικών και απομακρυσμένων περιοχών που θέλουν να αποκτήσουν παιδιά, αλλά διστάζουν λόγω έλλειψης υποδομών και υπηρεσιών.
Από το 2019, το κοινό τους πρόγραμμα βρίσκεται στο πλευρό των γυναικών και των ζευγαριών αυτών, προσφέροντάς τους ολοκληρωμένη ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη – από την εγκυμοσύνη έως τον τοκετό. Η πρωτοβουλία καλύπτει τις ανάγκες κύησης, παρακολούθησης, μεταφοράς σε μαιευτήρια και ιατρικά κέντρα, καθώς και τη φροντίδα μετά τον τοκετό. Πρόκειται για μια ολιστική προσέγγιση που προσφέρει όχι μόνο πρακτική βοήθεια, αλλά και το πιο πολύτιμο αγαθό: την αίσθηση ασφάλειας.
Μέχρι σήμερα, χάρη στη συνεργασία της Eurolife FFH με τη HOPEgenesis, έχουν γεννηθεί 246 παιδιά, ενώ 28 ακόμη αναμένονται, με 270 οικογένειες να έχουν ήδη ωφεληθεί συνολικά. Πρόκειται για ανθρώπους που, χάρη σε αυτή τη στήριξη, επέλεξαν να μείνουν στον τόπο τους και να δημιουργήσουν οικογένεια, συμβάλλοντας στη ζωή και τη συνέχεια των κοινοτήτων τους.
Ακριτικές περιοχές που ξαναζωντανεύουν
Η δράση έχει ήδη φτάσει σε 12 απομακρυσμένες περιοχές της χώρας τις οποίες η Eurolife FFH έχει «υιοθετήσει» από την Πάτμο και τα Άγραφα, έως το Καστελόριζο, την Κάσο, τη Σίκινο και τις Οινούσσες. Σε κάθε νησί και ορεινό χωριό, η παρουσία του προγράμματος φέρνει μαζί ελπίδα, υποδομές και νέες προοπτικές.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Κάσος, όπου την Κυριακή 5 Οκτωβρίου εγκαινιάστηκε ο πρώτος Δημοτικός Παιδικός Σταθμός του νησιού. Η δομή αυτή, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος της Eurolife FFH και της HOPEgenesis, αποτελεί έναν φωτεινό πυρήνα ζωής για τα παιδιά του νησιού. Είναι ο έκτος παιδικός σταθμός που παραδίδεται πανελλαδικά – μετά από εκείνους σε Πάτμο, Άγραφα, Λειψούς, Καστελόριζο και Χάλκη – ενώ ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες για ακόμα έξι.
Η εικόνα στα εγκαίνια του παιδικού σταθμού της Κάσου ήταν συγκινητική: κάτοικοι, οικογένειες, παιδιά, αλλά και εκπρόσωποι της Πολιτείας, όλοι παρόντες σε μια στιγμή που συμβόλιζε πολλά περισσότερα από ένα νέο κτίριο. «Η Ελλάδα της κοινωνικής συνοχής και της οικογένειας είναι αυτή που είναι παρούσα σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας», ανέφερε χαρακτηριστικά η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Δόμνα Μιχαηλίδου, που τίμησε με την παρουσία της την εκδήλωση.
Πράξεις με διάρκεια και όραμα
Η Eurolife FFH, μέλος της οικογένειας Fairfax Financial Holdings Ltd., έχει δεσμευτεί μακροπρόθεσμα στην προσπάθεια αυτή. Για κάθε περιοχή που έχει «υιοθετήσει», σχεδιάζει και υλοποιεί τη δημιουργία ενός παιδικού σταθμού – του πρώτου σε κάθε νησί ή κοινότητα. Οι χώροι αυτοί γίνονται σημεία αναφοράς, δίνοντας στις οικογένειες πρόσβαση σε δομές προσχολικής εκπαίδευσης και στα παιδιά τη δυνατότητα να κοινωνικοποιηθούν και να αναπτύξουν δημιουργικά τις δεξιότητές τους.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Eurolife FFH, Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, «Η δημιουργία αυτού του παιδικού σταθμού στην Κάσο είναι μια πράξη ουσίας για το νησί, για τις οικογένειες που ζουν εδώ, για τα παιδιά που θα μεγαλώσουν με ασφάλεια, φροντίδα και προοπτική. Για εμάς στην Eurolife FFH, αξία έχει να βρισκόμαστε δίπλα στους ανθρώπους, να τους προσφέρουμε τη σιγουριά που χρειάζονται για να κάνουν το επόμενο βήμα στη ζωή τους, αλλά και τη δυνατότητα να ονειρεύονται. Αυτός ο τόπος θα γεμίσει παιδικές φωνές, και αυτό είναι το πιο δυνατό μήνυμα για το μέλλον. Έχουμε φτάσει πλέον στα μισά της διαδρομής μας και συνεχίζουμε με την ίδια αφοσίωση αυτήν την προσπάθεια και στις υπόλοιπες ακριτικές περιοχές της Ελλάδας, γιατί πιστεύουμε ότι κάθε παιδί αξίζει να μεγαλώνει με τις ίδιες ευκαιρίες, όσο μακρινό κι αν είναι το σημείο που γεννιέται».
Ο δε Πρόεδρος και Ιδρυτής της HOPEgenesis, Στέφανος Χανδακάς, δήλωσε: ««Η σημερινή μέρα είναι ιδιαίτερη όχι μόνο για την Κάσο, αλλά και για όλους εμάς στην HOPEgenesis, καθώς βλέπουμε ένα ακόμη κομμάτι του οράματός μας να γίνεται πράξη. Ο πρώτος παιδικός σταθμός στο νησί είναι ένα ζωντανό παράδειγμα ελπίδας. Η πολυετής συνεργασία μας με την Eurolife FFH αποδεικνύει πως το κοινό όραμα να στηρίξουμε έμπρακτα τις οικογένειες των ακριτικών και απομακρυσμένων περιοχών, δημιουργεί τις συνθήκες ώστε τα νέα ζευγάρια να αισθάνονται ασφάλεια και προοπτική στον τόπο τους. Η Κάσος αποκτά έναν χώρο δημιουργίας και αγάπης για τα παιδιά της και εμείς συνεχίζουμε με τον ίδιο στόχο για κάθε απομακρυσμένη γωνιά της Ελλάδας μας».».
Μια Ελλάδα που ξαναγεννιέται
Το δημογραφικό πρόβλημα δεν είναι μια απλή στατιστική. Είναι ένα στοίχημα επιβίωσης. Και αν κάτι δείχνουν οι πρωτοβουλίες όπως αυτή της Eurolife FFH και της HOPEgenesis, είναι πως η ελπίδα μπορεί να επιστρέψει εκεί όπου είχε αρχίσει να σβήνει.
Στα νησιά και στα βουνά της Ελλάδας, όπου οι φωνές των παιδιών έχουν αρχίσει εδώ και αρκετά χρόνια να λιγοστεύουν, ξανακούγονται αθώα γέλια και παιχνίδια. Οι παιδικοί σταθμοί γεμίζουν φωνές, οι πλατείες αποκτούν ζωή και οι κοινότητες ξαναβρίσκουν τον παλμό τους.
Η Ελλάδα που τώρα γερνά μπορεί να ξαναγίνει μια χώρα που καλωσορίζει με ευτυχία τη νέα γενιά της, αρκεί να συνεχίσει να επενδύει στους ανθρώπους της, στις οικογένειες της, και κυρίως, στα παιδιά της.
➡️ Μάθετε περισσότερα για το έργο και τις δράσεις της Eurolife FFH εδώ.
