Την 1η Μαΐου γιορτάζεται η Εργατική Πρωτομαγιά, η Ημέρα του Εργάτη. Μπορεί κάποιοι να θεωρούν ότι η Πρωτομαγιά είναι ημέρα ξεκούρασης. Στην πραγματικότητα, η Πρωτομαγιά 2018 είναι η ημέρα που τιμώνται αιματηρές κινητοποιήσεις. Κινητοποιήσεις που καθόρισαν το μέλλον και έγραψαν ιστορία…
Η καθιερωμένη γιορτή της εξέγερσης των εργατών του Σικάγο αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες στιγμές της πάλης των τάξεων στη νεότερη εποχή. Όλοι γιορτάζουμε την Πρωτομαγιά 2018, όμως λίγοι ξέρουμε την ιστορία της.
Το Μάη του 1886 τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Οι αιματοβαμμένες εξεγέρσεις των εργατών του Σικάγο στις αρχές Μάη του 1886, έγιναν ύστερα από επιτυχημένες διεκδικήσεις των εργατών στον Καναδά το 1872.
Δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884, πάρθηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας η απόφαση να γίνουν την πρώτη Μάη του 1886 απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ. Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο».
Εκείνη τη μέρα, 1η Μαΐου του 1886, 600.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Αυτό το Σάββατο του 1886, μια εργάσιμη μέρα, οι εργάτες, ξεκίνησαν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους για να διαδηλώσουν ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης στην πλατεία Haymarket.
Στη γύρω περιοχή, είχαν παραταχθεί αστυνομικές δυνάμεις αποτελούμενες από 1350 άτομα, οπλισμένα με οπλοπολυβόλα οι οποίοι περίμεναν το σύνθημα για να δράσουν.
Η ιστορία γράφτηκε με αίμα…
Κι ενώ το πλήθος παρακολουθούσε τις ομιλίες, ο επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, διατάσσει να διαλυθεί η συγκέντρωση. Βόμβα έσκασε κοντά στους αστυνομικούς οι οποίοι άρχισαν να πυροβολούν και να χτυπούν τους συγκεντρωμένους χωρίς καμιά διάκριση. Είναι ακόμα άγνωστος ο αριθμός των θυμάτων αφού πολλοί τραυματισμένοι κατέληξαν τις επόμενες ημέρες. Επίσημα μόνο οκτώ νεκροί αστυνομικοί και τέσσερις διαδηλωτές έχουν επαληθευτεί.
Οκτώ συλληφθέντες διαδηλωτές δικάστηκαν, τέσσερις εξ αυτών καταδικάστηκαν σε θάνατο και άλλος ένας αφαίρεσε μόνος του τη ζωή του στην φυλακή. Η διεθνής προβολή αυτής της δίκης δημιούργησε τα θεμέλια της Εργατικής Πρωτομαγιάς ως Εργατικής Γιορτής.
Πρωτομαγιά στην Ελλάδα
Το 1892 έγινε η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Το 1894, γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που λήγει με 10 συλλήψεις και τον Αύγουστο ακολουθεί η σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.
Το 1936 έχουμε τους καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στο Φεβρουάριο. Πώς; Με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών. Συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης.
Σε μια συγκέντρωση στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ’ αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη. Με πυροβολισμούς προσπάθησαν να διαλύσουν και τις άλλες συγκεντρώσεις. Συνολικά είχαμε τουλάχιστον 12 νεκρούς και 300 τραυματίες. Οι δολοφονίες των εργατών αποτέλεσαν την έμπνευση του Ρίτσου για τον «Επιτάφιο».
Σημειώνεται ότι στην Καισαριανή την 1η Μαΐου 1944, η Εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την άνανδρη εκτέλεση 200 Ελλήνων κομμουνιστών και αριστερών αγωνιστών. Αυτοί μεταφέρθηκαν στο σκοπευτήριο Καισαριανής από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής.
Η Ημέρα του Εργάτη τιμάται την Πρωτομαγιά 2018
Τι γιορτάζουμε την Πρωτομαγιά 2018; Τους αγώνες για την διεκδίκηση δικαιωμάτων στην εργασία. Την ιστορία που γράφτηκε με αίμα. Την Εργατική Πρωτομαγιά που δεν είναι μόνο μια μέρα ξεκούρασης, αλλά μια μέρα φόρο τιμής σε όσους πάλεψαν και έχασαν τη ζωή τους για αυτό που σήμερα λέμε… Ημέρα του Εργάτη.
Η ανακοίνωση της ΓΣΕΕ για την Πρωτομαγιά 2018
Ενωμένοι αγωνιζόμαστε για σταθερή και πλήρη εργασία για όλους, δίκαιο και βιώσιμο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, συντάξεις, παροχές, ελεύθερη συνδικαλιστική δράση, σεβασμό στους δημοκρατικούς θεσμούς, στα εργατικά δικαιώματα και τις εργασιακές κατακτήσεις.
Αγωνιζόμαστε για ειρήνη, δημοκρατία, δικαιοσύνη, αξιοπρέπεια, ισότητα, εργασιακά δικαιώματα.
Οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, οι άνεργοι, ολόκληρη η ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια της κρίσης και των μνημονίων, δοκιμάζονται σκληρά και βάναυσα με τα προβλήματα και τις προκλήσεις να παραμένουν τεράστια.
Γι’ αυτό επιβάλλεται να δώσουμε αγωνιστικό -απεργιακό παρόν στο κάλεσμα των συνδικάτων για την Ημέρα του Εργάτη.