UCAV Heron: Στο στόχαστρο των Ενόπλων Δυνάμεων οπλισμένα drones από το Ισραήλ

Σε μια αποφασιστική φάση ωρίμανσηςστον χώρο των drones -μη επανδρωμένων αεροπορικών συστημάτων (UAS)-, εισέρχονται οι ένοπλες δυνάμεις.

Έπειτα από μια τετραετία συστηματικής αξιοποίησης των Heron σε αποστολές επιτήρησης–αναγνώρισης–στοχοποίησης (ISR/ISTAR) από την Πολεμική Αεροπορία, το ΓΕΕΘΑ προωθεί το επόμενο αναγκαίο βήμα.

Σύμφωνα με πληροφορίες του OnΑlert.gr, ο σχεδιασμός προβλέπει την απόκτηση οπλισμένων Heron TP (Eitan) από το Ισραήλ. Η κίνηση αυτή δεν αποτελεί απλώς μια «αναβάθμιση πλατφόρμας», αλλά μια μετατόπιση δόγματος: από το UAV που συλλέγει πληροφορίες και τροφοδοτεί το δίκτυο διοίκησης και ελέγχου, στο UCAV που εξακολουθεί να αναλαμβάνει αποστολές επιτήρησης, αλλά μπορεί να μετατρέπει την πληροφορία σε άμεση, στοχευμένη κρούση.

Το Heron TP καλύπτει επιχειρησιακά τις απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς πρόκειται για πλατφόρμα μεγαλύτερης κλάσης από τα τυπικά MALE. Με άνοιγμα πτερύγων περίπου 26 μέτρα, μήκος 14 μέτρα και payload που αγγίζει τα 1000 κιλά προσφέρει δυνατότητα για ταυτόχρονη μεταφορά αισθητήρων αλλά και κατευθυνόμενων όπλων.

Στον ελληνικό χώρο ευθύνης και συγκεκριμένα στο Αιγαίο, με τη νησιωτική γεωγραφία και την ανάγκη αδιάλειπτης θαλάσσιας επιτήρησης, αλλά και στον Έβρο, όπου απαιτείται έλεγχος σε βάθος και άμεση αντίδραση, ένα UCAV όπως το HeronTP λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής ισχύος. Εντοπίζει, αναγνωρίζει, στοχοποιεί κα προσβάλλει στόχους με κατευθυνόμενα πυρομαχικά.

Νέος σταθμός Ελέγχου

Παράλληλα, με την πρόθεση απόκτησης οπλισμένων UCAV, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο άμεσος σχεδιασμός προβλέπει την απόκτηση ενός επιπλέον σταθμού ελέγχου (GCS), προκειμένου να επιτρέπεται η ταυτόχρονη πτήση δύο Heron, με τα οποία ήδη επιχειρεί η Πολεμική Αεροπορία, ώστε να καταστεί εφικτή η 24ωρη κάλυψη σε κρίσιμους τομείς.

Το επιχειρησιακό αποτύπωμα του σχεδιασμού είναι το πέρασμα από τη δομική επιτήρηση–αναγνώριση–στοχοποίηση σε sensor-to-shooter κύκλο με δευτερόλεπτα διασύνδεσης.

Από το UAV Heron I στο UCAV Heron TP

Η 390 Μοίρα Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών έχει ήδη «χτίσει» πολύτιμη εμπειρία με τα Heron σε αποστολές ISR πάνω από το Αιγαίο και τα χερσαία σύνορα.

Η τεχνογνωσία χειριστών, τεχνικών και αναλυτών, οι ώριμες διαδικασίες πτήσης, η διαλειτουργικότητα με τα Κέντρα Επιχειρήσεων, οι ασφαλείς αεροδιάδρομοι και η καθημερινή ενσωμάτωση της real-time εικόνας στη λήψη αποφάσεων αποτελούν τα θεμέλια, πάνω στα οποία μπορεί να «κουμπώσει» η οπλισμένη πλατφόρμα Heron TP.

Το Heron TP (Eitan), ως πολύ μεγαλύτερη και ισχυρότερη εκδοχή της οικογένειας, φέρνει:

• Μεγάλη αντοχή πτήσης (τυπικά 36+ ώρες) για συνεχείς αποστολές με ελάχιστες εναλλαγές.
• Υψηλή οροφή (έως ~40–45.000 ft) και υψηλότερη ταχύτητα περιπολίας σε σχέση με μικρότερα MALE, προσφέροντας ασφαλέστερες ζώνες δράσης και ευρύτερη κάλυψη.
• Ωφέλιμο φορτίο ~1.000 kg και χώρο για ταυτόχρονη μεταφορά και λειτουργία πολλαπλών payloads.
• Ζεύξεις LOS/SATCOM για επιχειρήσεις πέραν του οπτικού ορίζοντα (BLOS) και ATOL/de-icingγια επιχειρήσεις σε δυσμενείς συνθήκες.
• Αρχιτεκτονική οπλισμού, ώστε μετά τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις/ROE να εκτελεί κρούση ακριβείας με περιορισμένη παράπλευρη επίδραση.

Το πρώτο «μεγάλο» οπλισμένο UAV των Ενόπλων Δυνάμεων

Η ένταξη οπλισμένων Heron TP θα σημάνει για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις το πρώτο UCAVμεγάλης κλάσης σε καθεστώς πλήρους επιχειρησιακής αξιοποίησης. Η επιχειρησιακή του αξία εδράζεται:

Αποτροπή με διαρκή παρουσία: η αντίληψη «κάποιος βλέπει» μετατρέπεται σε «κάποιος μπορεί να χτυπήσει» άμεσα και ελεγχόμενα.
Οικονομία δυνάμεων: μαχητικά και ελικόπτερα αποδεσμεύονται από αποστολές χαμηλής–μέσης έντασης, ενώ το UCAV συγκεντρώνει δεδομένα και παρεμβαίνει στοχευμένα.
Δικτυοκεντρική ωρίμανση: το sensor-to-shooterπερνά στην πράξη• η πληροφορία ρέει ταυτόχρονα σε πολλούς αποδέκτες, δημιουργώντας κοινή επιχειρησιακή εικόνα.

Επίκεντρο το Αιγαίο

Το Αιγαίο είναι ένα πολυμετρικό περιβάλλον με νησιωτικό ανάγλυφο, περιορισμένους διαύλους και ευέλικτους μικρούς στόχους επιφανείας. Τα οπλισμένα Heron TP φέρνουν:

• Συνεχή θαλάσσια επιτήρηση: ναυτικό ραντάρ + EO/IR + AIS για ταυτοποίηση, με συνεχές tracking «ύποπτων» ιχνών.
• Standoff SIGINT/COMINT: αναγνώριση προτύπων εκπομπών και δικτύων επικοινωνιών που αποκαλύπτουν προθέσεις.
• Στοχοποίηση/Κατεύθυνση πυρών: laserdesignation και διαβίβαση συντεταγμένων σε πλοία/πυροβολικό/αεροπορία.
• Οργανική κρούση: όπου απαιτείται, στοχευμένη χρήση κατευθυνόμενων πυρομαχικών.

Ο Έβρος και το «στρατηγικό βάθος»

Στον Έβρο οι απαιτήσεις είναι διαφορετικές: επιτήρηση σε βάθος, overwatch σε κρίσιμα σημεία και γρήγορη αντίδραση σε εφήμερους στόχους. Το Heron TP μπορεί να διαθέτει:

• Ζώνες επιτήρησης 24/7, με εναλλαγές αεροχημάτων και διπλό GCS ώστε να καλύπτονται συνεχώς κρίσιμοι τομείς σε μεγάλες αποστάσεις από τα σύνορα.

• EO/IR για θερμικές υπογραφές/κίνηση, SAR/MTI για εντοπισμό κάτω από δυσμενείς συνθήκες και SIGINT/COMINT για «ανάγνωση» του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος.

• Overwatch χερσαίων τμημάτων με real-timeεικόνα για υποστήριξη πυρών.

• Άμεση, ελεγχόμενη κρούση όταν αναδεικνύεται ευκαιριακός στόχος.

Το επιπλέον Κέντρο Ελέγχου (GCS)

Κρίσιμο στοιχείο του σχεδιασμού είναι η προμήθεια επιπλέον σταθμού ελέγχου (GCS). Σε επίπεδο τακτικής, αυτό μεταφράζεται:

Ταυτόχρονες πτήσεις δύο Heron με διαφορετικές γεωγραφικές εστίες ή συμπληρωματικές διαμορφώσεις αισθητήρων.
24ωρη κάλυψη μέσω εναλλαγών αεροχημάτων, χωρίς «νεκρούς» χρόνους.
Κοινή υποδομή με τα Heron που ήδη υπηρετούν, διευκολύνοντας εκπαίδευση, συντήρηση και logistics.

Δικτυοκεντρική επιχειρησιακή αντίληψη

Το Heron TP πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κόμβος και όχι ως μεμονωμένο μέσο. Η αξία του πολλαπλασιάζεται όταν συνεργάζεται με:

• AEW&C: συνολική διαχείριση της εναέριας τακτικής εικόνας.
• F-35 / Rafale / F-16V: από την αναγνώριση–στοχοποίηση στο battle damage assessment μετά από κρούση.
• Πολεμικό Ναυτικό: προωθημένος αισθητήρας, ακριβής στοχοποίηση ναυτικών όπλων.
• Στρατός Ξηράς: overwatch, κλήση πυρών, ενιαία εικόνα στις Ταξιαρχίες.
• Λιμενικό Σώμα: επιτήρηση συνόρων/διαύλων, διαλειτουργικότητα σε κρίσεις πολιτικοστρατιωτικής φύσης.

Η κοινή επιχειρησιακή εικόνα (COP) αποτελεί την κοινή συνισταμένη.

Διακλαδική χρησιμότητα

Τα οφέλη της χρήσης UCAV και στους τρεις Κλάδους—καθώς και στη Διοίκηση Ειδικού Πολέμου—είναι πολλαπλά:

Πολεμική Αεροπορία: εξοικονόμηση ωρών στα μαχητικά, ανάθεση χαμηλής–μέσης έντασης αποστολών στο UCAV, υψηλής ποιότητας στοχοποίηση για κρούση stand-off.
Πολεμικό Ναυτικό: μείωση κινδύνου αιφνιδιασμού, έγκαιρη αναγνώριση μικρών απειλών, ακριβής καθοδήγηση όπλων.
Στρατός Ξηράς: επιτήρηση–υποστήριξη πυρών–ταχεία αντίδραση σε Έβρο/νησιά, με ταυτόχρονη οικοδόμηση patterns of life.

Παραδείγματα αποστολών με χρήση UCAV

Επιτήρηση θαλάσσιων διαύλων στο Αιγαίο

Ένα UCAV περιπολεί με ναυτικό ραντάρ και EO/IR. Καταγράφει ίχνη, ταυτοποιεί μέσω AIS, «κλειδώνει» ύποπτες κινήσεις. Όταν μια μικρή πλατφόρμα πλησιάζει σε απαγορευμένη ζώνη, το UCAV ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο τα Κέντρα Επιχειρήσεων, δίνει ακριβείς συντεταγμένες και – αν απαιτηθεί – εκτελεί laser designation για πυρά ναυτικού όπλου ή ίδια κρούση μικρής ισχύος.

Επίβλεψη–αντίδραση στον Έβρο

Σε νυχτερινή αποστολή, το UCAV ανιχνεύει θερμικά ίχνη κοντά σε κρίσιμη διάβαση. Το SAR/MTI αναδεικνύει κίνηση, το COMINTκαταγράφει σύντομες εκπομπές. Η Διοίκηση διατάσσει επιτήρηση στενής ζώνης, ενώ ετοιμάζει πυρά έμμεσης βολής. Αν ο στόχος κινηθεί προς υποδομή υψηλής αξίας, η κρούση του UCAV δίνει λύση με περιορισμένη παράπλευρη επίδραση.

Αντιμετώπιση UAS «σμήνους»

Το UCAV λειτουργεί ως αισθητήρας–κόμβος: καταγράφει προσέγγιση μικρών UAV, συνεργάζεται με ραντάρ/αντι-drone μέσα, εντοπίζει χειριστές μέσω SIGINT και τροφοδοτεί κλειστό κύκλο αντίδρασης (soft/hard kill), διατηρώντας την επίγνωση μετά το συμβάν.

Τα UCAV αποτελούν μέσα που συνδυάζουν επιτήρηση, αναγνώριση, στοχοποίηση και κρούση. Και πλέον κρίνονται απαραίτητα στις επιχειρησιακές απαιτήσεις που έχουν τεθεί από το ΓΕΕΘΑ έπειτα και από τα διδάγματα στα σύγχρονα πεδία επιχειρήσεων.

Πηγή: Του Κώστα Σαρικά /  Onalert.gr