Πέρασαν 20 ολόκληρα χρόνια αλλά οι Ταλιμπάν είναι ξανά οι απόλυτοι κυρίαρχοι στο Αφγανιστάν. Και ενώ έχουν ήδη αρχίσει να «καλύπτουν» τις αφίσες στους δρόμους που θυμίζουν το… παρελθόν, δεν αποκαλύπτουν τα σχέδια τους για την επόμενη μέρα στη χώρα.
Είναι ακόμη πάρα πολύ νωρίς για να συζητηθεί το πώς οι Ταλιμπάν θα ασκήσουν την εξουσία τους στο Αφγανιστάν, μερικές ώρες αφού οι μαχητές τους κατέλαβαν σχεδόν ολόκληρη την Καμπούλ, δήλωσε ηγετικό στέλεχος του ισλαμιστικού κινήματος.
«Θέλουμε να έχουν φύγει όλες οι ξένες δυνάμεις προτού αρχίσουμε να αναδιοργανώνουμε το σύστημα διακυβέρνησης», είπε τηλεφωνικά στο πρακτορείο Reuters το στέλεχος αυτό των Ταλιμπάν, το οποίο δεν θέλησε να κατονομαστεί.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι μαχητές του κινήματος στην πρωτεύουσα έχουν διαταχθεί να μην τρομοκρατούν τους αμάχους, να τους επιτρέψουν να ξαναρχίσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες.
Το Αφγανιστάν βρίσκεται πλέον σχεδόν ολόκληρο στα χέρια των Ταλιμπάν, μετά την κατάρρευση των κυβερνητικών δυνάμεων και τη φυγή στο εξωτερικό του προέδρου Άσραφ Γάνι, ο οποίος παραδέχθηκε τη «νίκη» τους, έπειτα από είκοσι χρόνια πολέμου.
Ξένες χώρες σπεύδουν να απομακρύνουν τους διπλωμάτες και τους πολίτες τους με πτήσεις που αναχωρούν από το διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ, γύρω από το οποίο έχει στήσει «περίμετρο ασφαλείας» ο αμερικανικός στρατός.
Στην αφγανική πρωτεύουσα επικρατεί πανικός.
Σε βίντεο που «ανέβηκε» στα social media, ο μουλάς Άμπντουλ Γάνι Μπαραντάρ, συνιδρυτής των Ταλιμπάν, εξήρε τη νίκη του κινήματος και πρόσθεσε πως «είναι ώρα να δείξουμε πως μπορούμε να υπηρετήσουμε το έθνος μας και να εγγυηθούμε την ασφάλεια και την άνεση στη ζωή των Αφγανών».
Χάος στο αεροδρόμιο της Καμπούλ
Χιλιάδες κάτοικοι της Καμπούλ προσπαθούν να εγκαταλείψουν εσπευσμένα την πόλη και πολλοί εξ αυτών προσπάθησαν να πάνε στο διεθνές αεροδρόμιο, όπου αναφέρθηκαν σκηνές χάους.
Μέλη του αμερικανικού στρατού έστησαν «περίμετρο ασφαλείας» στο διεθνές αεροδρόμιο αφγανικής πρωτεύουσας καθώς εκεί μετέβη και ανασυντάσσεται το προσωπικό της αμερικανικής πρεσβείας καθώς ετοιμάζεται να αναχωρήσει από το Αφγανιστάν.
«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι πλέον τερματίστηκε η εκκένωση με απόλυτη ασφάλεια του προσωπικού της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Καμπούλ», ανέφερε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, Νεντ Πράις. «Όλο το προσωπικό της πρεσβείας βρίσκεται στο διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι, γύρω από το οποίο έστησε περίμετρο ασφαλείας ο αμερικανικός στρατός», πρόσθεσε.
Οι περισσότεροι δυτικοί διπλωμάτες έχουν εγκαταλείψει την Καμπούλ, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.
Ελικόπτερα μετέφεραν διπλωμάτες από τη συνοικία των πρεσβειών, στη λεγόμενη πράσινη ζώνη, στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ.
«Φύγετε!»
Οι κυβερνήσεις 60 και πλέον χωρών με κοινή ανακοίνωσή τους τονίζουν ότι οι Αφγανοί και οι ξένοι που θέλουν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν πρέπει να επιτραπεί να αναχωρήσουν με ασφάλεια και ότι τα αεροδρόμια και οι συνοριακές διελεύσεις πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά.
Η κοινή διακήρυξη δημοσιοποιήθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και άλλων 60 χωρών, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, του Κατάρ και του Ηνωμένου Βασιλείου τονίζουν στο κείμενο ότι «αυτοί που βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας στο Αφγανιστάν φέρουν την ευθύνη και θα δώσουν λόγο για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της ιδιοκτησίας» και καλούν να υπάρξει «άμεση αποκατάσταση της ασφάλειας και της δημόσιας τάξης».
Στην κοινή διακήρυξη προστίθεται πως «στον αφγανικό λαό αξίζει να ζει με ασφάλεια και αξιοπρέπεια» και «εμείς στη διεθνή κοινότητα παραμένουμε έτοιμοι να τον βοηθήσουμε».
«Ο πόλεμος τελείωσε»
Εκπρόσωπος του πολιτικού γραφείου των Ταλιμπάν δήλωσε την Κυριακή (15.08.2021) στο Αλ Τζαζίρα ότι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν «τέλειωσε» και σύντομα θα γίνει σαφής ο χαρακτήρας και η μορφή του νέου καθεστώτος.
Ο Μοχάμαντ Ναΐμ διαβεβαίωσε ότι καμιά διπλωματική εγκατάσταση και κανένα διπλωματικό σώμα δεν έγινε στόχος, καθώς και ότι το φονταμενταλιστικό κίνημα εγγυάται την ασφάλεια των ξένων και των διπλωματικών αποστολών.
«Είμαστε έτοιμοι για διάλογο με όλες τις μορφές στο Αφγανιστάν και να τους εγγυηθούμε την απαραίτητη προστασία», είπε ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν στο τηλεοπτικό δίκτυο του Κατάρ. Τόνισε πως το κίνημα κάνει κάθε βήμα με υπευθυνότητα και ότι σκοπεύει να εξασφαλίσει ειρήνη με τους πάντες.
Μαχητές των Ταλιμπάν μπήκαν χθες Κυριακή στην Καμπούλ και ο αφγανός πρόεδρος Άσραφ Γάνι εγκατέλειψε το Αφγανιστάν, για να αποφευχθεί, όπως είπε, «λουτρό αίματος». Οι ισλαμιστές βρίσκονται πρακτικά στο τελικό στάδιο της ανακατάληψης της εξουσίας στη χώρα, δυο δεκαετίες μετά την ανατροπή τους με την εισβολή διεθνούς στρατιωτικού συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ.
Για τον Μοχάμαντ Ναΐμ, η απόδραση του Γάνι ήταν απρόσμενη, «δεν την περίμεναν ούτε καν αυτοί που βρίσκονται πιο κοντά του».
Για τον ίδιο, οι Ταλιμπάν δρέπουν τους καρπούς των προσπαθειών και των θυσιών που έκαναν για 20 χρόνια. «Επιτύχαμε αυτό που επιδιώκαμε, ελευθερία για τη χώρα μας και ανεξαρτησία για τον λαό μας», υποστήριξε.
«Δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να χρησιμοποιήσει το έδαφός μας για να βάλει στο στόχαστρο οποιονδήποτε και δεν θέλουμε να βλάψουμε κανέναν», είπε ακόμη ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, προφανώς απευθυνόμενος στην Ουάσινγκτον. Ο Μοχάμαντ Ναΐμ είπε πως οι ισλαμιστές μαχητές δεν θα αναμιχθούν στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών και αναμένουν ότι κανένα κράτος δεν θα αναμιχθεί στις αφγανικές υποθέσεις.
«Δεν θεωρούμε ότι ξένες δυνάμεις θα επαναλάβουν τις αποτυχίες τους στο Αφγανιστάν ξανά», ανέφερε ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν και διαβεβαίωσε ότι το κίνημα είναι διατεθειμένο να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της διεθνούς κοινότητας μέσω διαλόγου.
Άλλη στάση από το Ιράν
Και ενώ όλες οι δυτικές διπλωματικές αποστολές φεύγουν από το Αφγανιστάν, το Ιράν ακολουθεί… άλλο δρόμο και απλά μειώνει τη διπλωματική αντιπροσωπεία του!
«Υπήρξε μείωση του προσωπικού της πρεσβείας του Ιράν στην Καμπούλ», ανέφερε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Σαΐντ Χατιμπζαντέχ σε ανακοίνωσή του, διευκρινίζοντας ότι οι υπάλληλοι που παραμένουν θα εγγυηθούν τη «συνέχεια των απαραίτητων δραστηριοτήτων» της διπλωματικής αντιπροσωπείας.
«Από τις πέντε εγκαταστάσεις της αντιπροσωπείας μας στο Αφγανιστάν – στην Καμπούλ, στη Μαζάρ-ι-Σαρίφ, στη Τζαλαλάμπαντ, στη Χεράτ και στην Κανταχάρ –, οι συνάδελφοί μας εκκένωσαν τις τρεις το τελευταίο διάστημα: στη Μαζάρ-ι-Σαρίφ, στην Τζαλαλάμπαντ και στην Κανταχάρ», πρόσθεσε και διαβεβαίωσε πως «συνεχίζουν τις δραστηριότητές τους από την Καμπούλ». Σε ό,τι αφορά το ιρανικό προξενείο στη Χεράτ «οι διπλωμάτες μας είναι ασφαλείς», συμπλήρωσε.
Την Παρασκευή, την επομένη της πτώσης της Χεράτ στα χέρια των Ταλιμπάν, αξιωματούχος του ιρανικού ΥΠΕΞ είχε πει ότι «οι δυνάμεις που ελέγχουν την πόλη» εγγυήθηκαν «την πλήρη ασφάλεια του κτιρίου, καθώς και των διπλωματών και των υπαλλήλων του προξενείου» της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Η βία και η κατοχή (…) δεν επιλύουν ποτέ τα προβλήματα», έκρινε από την πλευρά του μέσω Twitter ο απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών της χώρας, ο Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ.
«Το Ιράν είναι έτοιμο να συνεχίσει τις προσπάθειές του για να υπάρξει ειρήνη», πρόσθεσε ο ίδιος.
Μέσα σε κάπου δέκα ημέρες, οι Ταλιμπάν ανακατέλαβαν σχεδόν ολόκληρο το Αφγανιστάν, αφού εξαπέλυσαν ολομέτωπη επίθεση τον Μάιο εκμεταλλευόμενοι την αποχώρηση των αμερικανικών και των υπολοίπων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν.
«Δείξτε αυτοσυγκράτηση»
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε τους Ταλιμπάν και όλα τα υπόλοιπα μέρη στο Αφγανιστάν να επιδείξουν «τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση», μερικές ώρες αφού οι μαχητές του φονταμενταλιστικού κινήματος μπήκαν στην Καμπούλ.
«Ο Γενικός Γραμματέας ανησυχεί ιδιαίτερα για το μέλλον των γυναικών και των κοριτσιών, τα δικαιώματα των οποίων, που κατακτήθηκαν με σκληρό αγώνα, πρέπει να προστατευθούν», ανέφερε ο ΟΗΕ σε ανακοίνωσή του.
Ο εκπρόσωπος του Γκουτέρες, Στεφάν Ντουζαρίκ, υπογράμμισε μερικές ώρες αργότερα ότι «εξακολουθούν να φθάνουν αναφορές για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από τις μάχες».
Τα Ηνωμένα Έθνη μετρούν περίπου 3.000 ντόπιους εργαζόμενους και 300 ξένους στο Αφγανιστάν.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδριάζει σήμερα Δευτέρα (16.08.2021) για να εξετάσει την κατάσταση στο Αφγανιστάν. Η συνεδρίαση αυτή, στην οποία αναμένεται ο Γκουτέρες να παρουσιάσει τις εξελίξεις, θα γίνει στις 10:00 (ώρα Νέας Υόρκης· 17:00 ώρα Ελλάδας).
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ τόνισε χθες τις ανθρωπιστικές ανάγκες της χώρας και κάλεσε τα μέρη να φροντίσουν «οι εργαζόμενοι σε οργανώσεις αρωγής να έχουν ανεμπόδιστη πρόσβαση για να προσφέρουν έγκαιρα βοήθεια που είναι κρίσιμη για να σωθούν ζωές».
Πρόσθεσε ότι τα Ηνωμένα Έθνη παραμένουν «αποφασισμένα να συμβάλουν στην ειρηνική διευθέτηση της σύρραξης».
Ο αφγανός πρόεδρος Άσραφ Γάνι αναγνώρισε ότι οι Ταλιμπάν «νίκησαν», μερικές ώρες προτού εγκαταλείψει τη χώρα προκειμένου, όπως είπε, «να αποφευχθεί λουτρό αίματος».
Οι Ταλιμπάν ανακατέλαβαν το Αφγανιστάν, παίρνοντας μέσα σε δέκα ημέρες τις κυριότερες πόλεις της χώρας και μπαίνοντας την Κυριακή στην Καμπούλ, εκμεταλλευόμενοι την αποχώρηση των αμερικανικών και των υπολοίπων ξένων στρατευμάτων που απέμεναν κατά διαταγή του προέδρου των ΗΠΑ, του Τζο Μπάιντεν.
Επί των ημερών των Ταλιμπάν στην εξουσία (1996-2001), οι γυναίκες δεν επιτρεπόταν να εργάζονται, τα κορίτσια δεν επιτρεπόταν να πηγαίνουν στο σχολείο και όλες οι γυναίκες έπρεπε να έχουν καλυμμένο πρόσωπο και να συνοδεύονται από άνδρα συγγενή για να βγαίνουν από το σπίτι.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ