Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υποσχέθηκε μια «πράσινη συμφωνία» για την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσα στις 100 μέρες της θητείας της στην Κομισιόν. Εφόσον φυσικά καταφέρει να πείσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να της δώσει την ψήφο εμπιστοσύνης και να επικυρώσει τον διορισμό της στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ομιλία της φον ντερ Λάιεν είχε στόχο να πείσει τους αναποφάσιστους. Εκείνους που σίγουρα δεν έπεισε ήταν τους Βρετανούς ευρωβουλευτές, που τη γιούχαραν όταν είπε ότι είναι έτοιμη να δεχτεί νέα παράταση στο Brexit.
Μετά το τέλος της ομιλίας της, οι ευρωβουλευτές (όχι όλοι) χειροκρότησαν όρθιοι την υποψήφια διάδοχο του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Η ψηφοφορία για το αν θα είναι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν η νέα πρόεδρος της Κομισιόν θα γίνει στις 18.00 τοπική ώρα (19.00 ώρα Ελλάδος). Απαιτείται πλειοψηφία 374 ευρωβουλευτών, την οποία η απερχόμενη υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, δεν έχει εξασφαλισμένη. Η ψηφοφορία είναι μυστική, γεγονός που επιτρέπει στους ευρωβουλευτές να παραβιάσουν την γραμμή των πολιτικών οικογενειών τους.
Ποιοι τη στηρίζουν και ποιοι όχι
Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, από το οποίο προέρχεται και συνιστά την μεγαλύτερη πολιτική δύναμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 182 βουλευτές, δεσμεύθηκε ότι θα την ψηφίσει. Οι φιλελεύθεροι – κεντρώοι του Renew Europe, με 108 βουλευτές, παράταξη στην οποία εντάχθηκαν οι μακρονικοί ευρωβουλευτές, διάκεινται μάλλον θετικά.
Αντίθετα, οι σοσιαλιστές (154 έδρες) μέχρι στιγμής δεν έχουν αναλάβει καμία δέσμευση. Και μάλιστα, στην ομάδα των σοσιαλιστών εκείνοι που έχουν την πλέον κατηγορηματική αρνητική στάση είναι οι συμπατριώτες της, Γερμανοί ευρωβουλευτές του SPD, του εταίρου της Άνγκελα Μέρκελ στον κυβερνητικό συνασπισμό στο Βερολίνο. Την στιγμή δε που η Γερμανία δεν έχει αναλάβει την προεδρία της Κομισιόν εδώ και 52 χρόνια. Για τη ακρίβεια Γερμανός πρόεδρος της Επιτροπής έχει υπάρξει μόνο μία φορά, την στιγμή της δημιουργίας της και ήταν ο Βάλτερ Χαλστάιν (1958-1967).
Οι Πράσινοι (74 έδρες) και η αριστερά (41 έδρες) έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο να ψηφίσουν υπέρ του διορισμού της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Το στρατόπεδο των ευρωσκεπτικιστών, αντίθετα, είναι περισσότερο μοιρασμένο. Οι Συντηρητικοί και μεταρρυθμιστές (62 έδρες, ανάμεσά τους και το πολωνικό PiS) διατηρούν την αβεβαιότητα ως προς τις προθέσεις τους. Ωστόσο, η στάση τους μπορεί να είναι καθοριστική, γέρνοντας την πλάστιγγα υπέρ της φον ντερ Λάιεν. Όμως η υποστήριξή τους θα ήταν ενοχλητική για την μελλοντική πρόεδρο της Κομισιόν.
Αντίθετα, η ομάδα της άκρας δεξιάς «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (73 έδρες, ανάμεσά τους η ιταλική Λέγκα, ο γαλλικός Συναγερμός για την Δημοκρατία και η γερμανική Εναλλακτική για την Γερμανία) δεν θα ψηφίσει υπέρ της. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ανακουφισμένη που δεν θα έχει την υποστήριξή της.
Εάν αποτύχει, δεν θα έχει δεύτερη ευκαιρία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα έχει στην περίπτωση αυτή στην διάθεσή του έναν μήνα για να παρουσιάσει νέο υποψήφιο, ο οποίος θα τεθεί υπό την κρίση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Σεπτέμβριο. Όμως αυτό θα απειλούσε την Ευρωπαϊκή Ένωση με θεσμική κρίση, την στιγμή που το Brexit παραμένει εκκρεμές.
Τι είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
«Το πιο πιεστικό μας πρόβλημα είναι να κρατήσουμε τον πλανήτη μας υγιή» είπε η υποψήφια πρόεδρος της Κομισιόν, υποσχόμενη τη θέσπιση του πρώτου ευρωπαϊκού νόμου για το Κλίμα και να κάνει την Ευρώπη «την πρώτη ήπειρο ουδέτερη» ως προς τον άνθρακα στον ορίζοντα του 2050.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσπάθησε να «απλώσει» την ομιλία της προς όλες τις παρατάξεις του Ευρωκοινοβουλίου (συντηρητικούς, σοσιαλιστές, Πράσινους, φιλελεύθερους και αριστερά) και δήλωσε έτοιμη να υποστηρίξει νέα παράταση του Brexit, εάν χρειασθεί.
«Είμαι έτοιμη για μία νέα παράταση στην ημερομηνία της αποχώρησης, εάν υπάρξει ανάγκη για περισσότερο χρόνο και για καλό λόγο», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν κατά την διάρκεια της ομιλίας της στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο λίγες ώρες πριν από την αποψινή ψηφοφορία για την επικύρωση του διορισμού της.
Η δήλωσή της έγινε δεκτή με γιουχαΐσματα από την πτέρυγα των Βρετανών ευρωβουλευτών υποστηρικτών του Brexit.
Ως προς το μεταναστευτικό ζήτημα, η υποψήφια για την προεδρία της Κομισιόν πρότεινε «νέο σύμφωνο» για την μετανάστευση και την επανάληψη των προσπαθειών για την μεταρρύθμιση του ευρωπαϊκού συστήματος παροχής ασύλου, τονίζοντας ότι χρειάζεται «ενσυναίσθηση και αποφασιστικότητα στην δράση».
Η Μεσόγειος έχει γίνει «ένα από τα φονικότερα σύνορα στον κόσμο», είπε επισημαίνοντας την ανάγκη να σώζονται ζωές στην θάλασσα. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται ανθρώπινα σύνορα», είπε σημειώνοντας παράλληλα ότι η ΕΕ οφείλει να περιορίσει την παράτυπη μετανάστευση και να βρει «νέο τρόπο» για την κατανομή των αιτούντων άσυλο στο ευρωπαϊκό μπλοκ.
Είναι επίσης σημαντική η ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων και της ακτοφυλακής, είπε εξηγώντας ότι η δύναμη πρέπει να απαρτίζεται από 10.000 μέλη και να συγκροτηθεί πολύ νωρίτερα από το προγραμματισμένο, το 2024 το αργότερο.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύθηκε ενώπιον των ευρωβουλευτών να εφαρμόσει απολύτως την αρχή της ισότητας των φύλων στους διορισμούς των Ευρωπαίων επιτρόπων και να ασχοληθεί με την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών.
«Από την σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 1958, μόνο 35 από τους 183 επιτρόπους ήταν γυναίκες», είπε για να προσθέσει: «Εκπροσωπούμε το ήμισυ του πληθυσμού. Θέλουμε το δίκαιο μερίδιό μας».
Η βία κατά των γυναικών «δεν είναι γυναικείο θέμα», είπε υποσχόμενη να την περιλάβει στον κατάλογο των εγκλημάτων που παρατίθενται στην ευρωπαϊκή συνθήκη.
Αναφερόμενη στους τεχνολογικούς κολοσσούς, η Γερμανίδα πολιτικός δήλωσε ότι δεν είναι αποδεκτό να πληρώνουν χαμηλούς φόρους «επειδή εκμεταλλεύονται το σύστημά μας». «Το ότι οι γίγαντες της τεχνολογίας εξασφαλίζουν τεράστια κέρδη στην Ευρώπη είναι μια χαρά, διότι η Ευρώπη είναι μία ανοικτή αγορά. Αλλά αν κάνουν αυτά τα κέρδη εκμεταλλευόμενοι το εκπαιδευτικό μας σύστημα, το εξειδικευμένο προσωπικό, τις υποδομές μας και την κοινωνική μας ασφάλεια…δεν είναι αποδεκτό να πληρώνουν ελάχιστους φόρους».