Νόμπελ Χημείας: Απονεμήθηκε στους Σουσούμου Κιταγκάουα, Ρίτσαρντ Ρόμπσον και Όμαρ Γιάγκι 

Στους επιστήμονες Σουσούμου Κιταγκάουα, Ρίτσαρντ Ρόμπσον και Όμαρ Γιάγκι απονεμήθηκε το Νόμπελ Χημείας για το 2025 όπως ανακοινώθηκε το μεσημέρι της Τετάρτης (8.10.25).

Η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία Επιστημών απένειμε στους τρεις επιστήμονες το Νόμπελ Χημείας 2025 «για την ανάπτυξη μεταλλικών-οργανικών πλαισίων». «Μέσω της ανάπτυξης μεταλλο-οργανικών πλαισίων, τα πρόσωπα που βραβεύονται παρείχαν στους χημικούς νέες ευκαιρίες για την επίλυση κάποιων από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά η επιτροπή των βραβείων.

Κέρδισαν το Νόμπελ καθώς δημιούργησαν μοριακές δομές με μεγάλους χώρους μέσω των οποίων μπορούν να κυκλοφορήσουν αέρια και άλλα χημικά.

Αυτές οι δομές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή νερού από τον αέρα της ερήμου, τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, την αποθήκευση τοξικών αερίων ή την κατάλυση χημικών αντιδράσεων.

Μέσω της ανάπτυξης μεταλλικών-οργανικών πλαισίων οι επιστήμονες προσφέρουν στους χημικούς νέες ευκαιρίες για την επίλυση ορισμένων εκ των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν.

«Βρήκαν τρόπους για να δημιουργήσουν υλικά, εντελώς πρωτότυπα υλικά, με μεγάλες κοιλότητες στο εσωτερικό τους, που μπορούν να θεωρηθούν σχεδόν σαν δωμάτια σε ένα ξενοδοχείο, έτσι ώστε μόρια-επισκέπτες να μπορούν να εισέρχονται και επίσης να εξέρχονται ξανά από το ίδιο υλικό», δήλωσε ο Χάινερ Λίνκε, πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ για τη Χημεία, σε συνέντευξη Τύπου.

«Μια μικρή ποσότητα ενός τέτοιου υλικού μπορεί να είναι σχεδόν σαν την τσάντα της Ερμιόνης στον Χάρι Πότερ. Μπορεί να αποθηκεύσει τεράστιες ποσότητες αερίου σε ένα μικροσκοπικό όγκο».

Οι συγκεκριμένοι ερευνητές έχουν δημιουργήσει πολλά διαφορετικά και λειτουργικά μεταλλικά-οργανικά πλέγματα (MOF). Μέχρι στιγμής, στις περισσότερες περιπτώσεις, τα υλικά έχουν χρησιμοποιηθεί μόνο σε μικρή κλίμακα.

Να σημειωθεί ότι για να αξιοποιήσουν τα οφέλη των υλικών MOF για την ανθρωπότητα, πολλές εταιρείες επενδύουν στη μαζική παραγωγή και εμπορευματοποίησή τους. Ορισμένες το έχουν επιτύχει. Για παράδειγμα, η βιομηχανία ηλεκτρονικών μπορεί τώρα να χρησιμοποιεί υλικά MOF για να περιορίσει ορισμένα από τα τοξικά αέρια που απαιτούνται για την παραγωγή ημιαγωγών.

Ο Ιάπωνας Κιταγκάουα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, στην Ιαπωνία, ο Ρόμπσον, που έχει γεννηθεί στη Μεγάλη Βρετανία, είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης στην Αυστραλία και ο Αμερικανοϊορδανός Γιάγκι είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, στις ΗΠΑ.

Το Νόμπελ Χημείας είναι το τρίτο που ανακοινώθηκε για φέτος, ύστερα από τα βραβεία για την ιατρική και τη φυσική νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.

Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 11 εκατ. σουηδικών κορωνών (1,2 εκατ. δολαρίων).

Τα Βραβεία Νόμπελ θεσπίστηκαν με τη διαθήκη του Σουηδού εφευρέτη και επιχειρηματία Άλφρεντ Νόμπελ. Απονέμονται κάθε χρόνο από το 1901, αναγνωρίζοντας την εξαιρετική συνεισφορά στην επιστήμη, τη λογοτεχνία και την ειρήνη, με τη διαδικασία απονομής τους να διακόπτεται κυρίως κατά τη διάρκεια των Παγκοσμίων Πολέμων.