Ένας από τους πρώτους οικονομικούς και εμπορικούς νόμους του ελληνικού κράτους, εκδόθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1825, ενώ δηλαδή επανάσταση συνεχιζόταν ακόμα. Ο νόμος θεσπίστηκε από την προσωρινή διοίκηση της Ελλάδος που έδρευε στο Ναύπλιο. Παρά το αντίξοο των συνθηκών και την έλλειψη εσόδων ενός κρατιδίου που στην ουσία δεν διέθετε ούτε τους στοιχειώδεις μηχανισμούς, ο νόμος αυτός δεν ήταν προσηλωμένος στην είσπραξη εσόδων, αλλά αντιθέτως στην ανάπτυξη της παραγωγής. Το ακριβώς αντίθετο από το σημερινό δηλαδή.
Ο νόμος αυτός προσπαθούσε να περιορίσει τις εξαγωγές ζώων από την ελληνική επικράτεια, διότι ακόμα και οι πρωτόγονοι εκείνοι νομοθέτες καταλάβαιναν ότι ο εθνικός πλούτος βρίσκεται στην παραγωγή. Παραλλήλως, ήξεραν ότι κάθε εξαγωγή ζώντων ζώων, στερούσε τον πεινασμένο ελληνικό πληθυσμό από πολύτιμα τρόφιμα που είχε απόλυτη ανάγκη. Έτσι, απαγόρευε παντελώς την εξαγωγή συγκεκριμένων ζώων που θεωρούσε ζωτικής σημασίας και έβαζε δυσβάστακτους δασμούς εξαγωγής για άλλες κατηγορίες, προσπαθώντας να κρατήσει και αυτά τα ζώα εντός της επικράτειας. Ο νόμος αυτός μας δίνει επίσης πολύτιμες πληροφορίες για το ζωικό κεφάλαιο του ελληνικού χώρου την περίοδο της επανάστασης, αλλά και για τον προσανατολισμό του εμπορίου της εποχής. Έγραφε επί λέξει:
«Επειδή το παντελεύθερον εμπόριον των ζώων επέσυρεν και επισύρει την στέρησιν και των αναγκαιοτέρων δια την γεωργίαν και επειδή είναι ανάγκη να εμποδιστεί η υπερβολική και επιζήμιος εξαγωγή τούτων, το Βουλευτικόν (η κυβέρνηση) θεσπίζει: Α. Να μην εξάγονται από την Επικράτειαν δια ξένην Επικράτειαν όλα τα θηλυκά ζώα εκτός των γεροντικών αγελάδων. Τα άλογα του πολέμου, άτια και γιντίζια (όσο κι αν έψαξα, στάθηκε αδύνατο να βρω τι είναι αυτά). Τα δια την γεωργίαν βόδια. Τα βουβάλια, τα μοσχάρια, τα ερίφια, τα αρνιά.»
Όπως βλέπουμε, απαγόρευε την εξαγωγή κάθε θηλυκού, που θα μπορούσε να γεννήσει, άρα να αυξήσει το εθνικό κεφάλαιο. Επίσης απαγορευόταν η εξαγωγή όσων ζώων βοηθούσαν τη γεωργία, ως βοηθητικά στο όργωμα και στο κουβάλημα. Για τα υπόλοιπα που επέτρεπε εξαγωγή, οι δασμοί ήταν οι ακόλουθοι: «Δια φορτηγά άλογα 100 γρόσια. Τα μουλάρια 150, τους όνους 120, δια τα άχρηστα δια την γεωργίαν βόδια και γελάδας γεροντικάς 50 γρόσια. Τα τραγιά και κριάρια 6, τους χοίρους του α’ μεγέθους 20, του β’ μεγέθους 15, του γ’ μεγέθους 10, τους γάλους (γαλοπούλες) 3, τα χήνας 2, τα πάπιας 1, τα όρνιθας και πολιά (άγρια πουλιά) 30 γρόσια.»
Στο ίδιο νομοθέτημα εξηγεί καταλεπτώς πως έπρεπε να γίνεται η εξαγωγή όσων ζώων επιτρέπονταν. Ο ιδιοκτήτης τους έπρεπε πρώτα να πάει στο τοπικό επαρχείο και να πάρει χαρτί ότι επιτρεπόταν η εξαγωγή του. Το χαρτί αυτό έπρεπε να συνοδεύει το ζώο στο τελωνείο, διότι χωρίς αυτό δεν υπήρχε περίπτωση να επιτραπεί η διέλευση από τα σύνορα ή η επιβίβαση του ζώου σε πλοίο. Είναι φανερό ότι ο τοπικός έπαρχος έπρεπε να ξέρει αν το ζώο που εξέταζε ήταν νέο ή γέρικο, χρήσιμο ή άχρηστο στη γεωργία. Αν κάποιος ήθελε να κάνει εμπόριο μέσα στη χώρα και όχι εξαγωγή, ήταν υποχρεωμένος να πάρει χαρτί από το επαρχείο του τόπου που έφευγε και από το επαρχείο της περιοχής που έφτανε.
Ήταν μια στοιχειώδης προσπάθεια ελέγχου, καθώς τότε τα σύνορα ήταν ακαθόριστα και κανείς δε μπορούσε να πιστοποιήσει τα δρομολόγια των καϊκιών. Τέλος αξιοσημείωτες ήταν οι ποινές που θέσπιζε ο νόμος για τους τελώνες και τους επάρχους που θα σκέφτονταν να παραβιάσουν το νόμο, να κάνουν τα στραβά μάτια σε παράνομες εξαγωγές ή να δωροδοκηθούν. Πρόβλεπε πρόστιμο από χίλια μέχρι δέκα χιλιάδες γρόσια (τερατώδες ποσό) και φυλακή μέχρι και έναν χρόνο.
Μία σταγόνα ιστορία με την υπογραφή του Δημήτρη Καμπουράκη. Διαβάστε εδώ όλα τα άρθρα.
Μία σταγόνα ιστορία – Διαβάστε επίσης
Γραμμή Μαζινό: Το μεγαλύτερο αμυντικό φιάσκο
Ένας Κολοκοτρώνης που (επίτηδες) ξεχάσαμε
Ο πρώτος νεκρός της ελλην
Γαλέρες, τα πλωτά κολαστήρια
Μοναχοί, άρρωστοι, κομπογιαννίτες