Μια στο καρφί και μια στο πέταλο μοιάζουν πως είναι οι σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Κίνας.
Μόλις πέντε ημέρες μετά από την προσπάθεια διερεύνησης μιας πιο ισορροπημένης διμερούς σχέσης, στο πλαίσιο της επίσκεψης της πρόεδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στο Πεκίνο, το ευρωκοινοβούλιο καλεί σε απάντηση στον «κινέζικο αναθεωρητισμό της διεθνούς πολυμερούς τάξης», χαρακτηρίζοντας την ασιατική υπερδύναμη έναν ολοένα και περισσότερο ανταγωνιστικό και συστημικό αντίπαλο, ενώ την κατηγορεί πως εργαλειοποιεί τα BRICS και την πρωτοβουλία «Μία Ζώνη – Ένας Δρόμος».
Τα ανωτέρω αναφέρονται σε ψήφισμα της Oλομέλειας του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου στις 13 Δεκεμβρίου όπου τονίζεται αφενός η επιθυμία για συνεργασία με την Κίνα σε ρεαλιστική βάση ενάντια στις παγκόσμιες προσκλήσεις, ενώ την ίδια στιγμή την εγκαλεί για σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εγείροντας σειρά ζητημάτων.
Οι ευρωβουλευτές στο ψήφισμά τους καλούν την ΕΕ να συνεργαστεί περισσότερο με το Πεκίνο για να πειστεί να σταματήσει τη στήριξή του στην επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και να μην προσφέρει βοήθεια στη Μόσχα για την παράκαμψη των κυρώσεων.
Τονίζουν, ωστόσο, πως το κυβερνών κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα δεν έχει τις ίδιες αξίες με τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες, ενώ ζητά από την Ευρωπαϊκή Ένωση να ανταποκριθεί καλύτερα στις αυξανόμενες προσπάθειες της Κίνας να αλλάξει την πολυμερή τάξη μέσω «εργαλείων» όπως τα BRICS και η πρωτοβουλία «Μία Ζώνη – Ένας Δρόμος».
Σαν απάντηση, το ευρωκοινοβούλιο προκρίνει τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και την μεγαλύτερη συνεργασία με διεθνείς εταίρους αλλά και την προώθηση της «ανταγωνιστικής» στρατηγικής της ΕΕ, «Global Gateway».
Υπενθυμίζεται, άλλωστε, πως λίγο πριν την επίσκεψη των Ευρωπαίων αξιωματούχων στην κινεζική πρωτεύουσα, είχε προηγηθεί η επίσημη αποχώρηση της Ιταλίας από την αναπτυξιακή πρωτοβουλία της Κίνας.
Παρά τα βήματα ισχυροποίησης των σχέσεων που καταγράφηκαν κατά την Σύνοδο Κορυφής στο Πεκίνο, οι βουλευτές του ΕΚ φροντίζουν να επαναλάβουν πως επιθυμούν επίσης η ΕΕ να κάνει περισσότερα για να περιορίσει τον κινεζικό έλεγχο υποδομών ζωτικής σημασίας, καθώς και να καταπολεμήσει καλύτερα τις κυβερνοεπιθέσεις και τις εκστρατείες παραπληροφόρησης που προέρχονται από την Κίνα, την παρακολούθηση της κινεζικής διασποράς στην Ευρώπη και την κατασκοπεία.
Όσον αφορά στην Ταϊβάν, και με την «πολιτική μιας Κίνας» της ΕΕ να παραμένει σταθερή, οι ευρωβουλευτές αντιτίθενται σε οποιεσδήποτε αλλαγές στο status quo στα Στενά της Ταϊβάν (ιδίως δια της βίας) και καλούν την ΕΕ να συνεργαστεί με τους περιφερειακούς εταίρους της για να αποθαρρύνει την Κίνα από την κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.
Στο ίδιο ψήφισμα το Ευρωπαϊκό όργανο επανέρχεται στην αυστηρή γλώσσα καλώντας την ΕΕ να αντιδράσει στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα αποδοκιμάζοντας τις «βαθιά ανησυχητικές επιδόσεις της» σε αυτό τον τομέα. Προτρέπει επίσης την ΕΕ να καλέσει τις κινεζικές αρχές να σταματήσουν τις συνεχιζόμενες σοβαρές παραβιάσεις τους, καθώς και την καταστολή αντιφρονούντων και θρησκευτικών ή εθνοτικών μειονοτήτων.
«Δεν μπορούμε πλέον να είμαστε αφελείς στις σχέσεις μας με την Κίνα» δήλωσε η εισηγήτρια Hilde Vautmans.
«Είναι ένας σημαντικός εμπορικός εταίρος, αλλά όλο και περισσότερο ένας συστημικός αντίπαλος και ανταγωνιστής. Σήμερα κάνουμε σαφές ότι η ΕΕ πρέπει να απαντήσει σε μια δυναμική Κίνα, εφαρμόζοντας μια τολμηρή νέα στρατηγική. Πρέπει να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με όπου είναι δυνατόν, βάσει αμοιβαίων κανόνων. Αλλά η Ευρώπη δεν πρέπει ποτέ να κάνει τα στραβά μάτια στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για να προασπίσουμε τις αξίες και τα συμφέροντά μας, πρέπει επειγόντως να ενισχύσουμε τη στρατηγική μας αυτονομία και να μειώσουμε το ρίσκο στις σχέσεις μας – και να μιλήσουμε με μια ενιαία ευρωπαϊκή φωνή στην προσπάθεια αυτή».
Περαιτέρω σύσφιξη των ευρωαμερικανικών σχέσεων
Κατά την διάρκεια της ίδιας συνεδρίασης της Ολομέλειας του ΕΚ, εγκρίθηκε με 485 ψήφους υπέρ, 77 κατά και 70 αποχές, κάλεσμα προς την ΕΕ να εργαστεί για μια ακόμη ισχυρότερη εταιρική σχέση στον τομέα της ηγεσίας και της ευθύνης με τις ΗΠΑ.
Οι πολλαπλές παγκόσμιες κρίσεις, από τον πόλεμο στην Ουκρανία και μια ολοένα και πιο τεταμένη και ενίοτε βίαιη Μέση Ανατολή, έως μια όλο και πιο δυναμική Κίνα, αποτελούν αυξανόμενη πρόκληση για την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών αξιών, προειδοποιούν οι ευρωβουλευτές.
Τονίζουν την «κοινή φιλία της ΕΕ και των ΗΠΑ με την Ουκρανία, με βάση την από κοινού και πλήρη καταδίκη της επιθετικότητας της Ρωσίας και εκφράζουν την ελπίδα ότι η ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα συνεχιστεί. Καταδικάζοντας τις φρικτές τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς, οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν τις κοινές προσπάθειες ΕΕ-ΗΠΑ να απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι ομήρους που έχουν απαχθεί από την Χαμάς, αλλά και να στηρίξουν το δικαίωμα του Ισραήλ να αμυνθεί σύμφωνα με το ανθρωπιστικό και διεθνές δίκαιο, καταδικάζοντας παράλληλα κάθε βία κατά αθώων αμάχων».
Οι ευρωβουλευτές καλούν επίσης τους δύο διατλαντικούς εταίρους να σημειώσουν κοινή πρόοδο σε βασικούς φακέλους εξωτερικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων σχέσεων τους με την Κίνα, την ανατολική και νότια γειτονία της Ευρώπης, την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, καθώς και τον Ινδοειρηνικό. Θα πρέπει επίσης, συμπεραίνει η έκθεση, να προωθήσουν περαιτέρω τη στρατηγική συνεργασία σε τομείς κοινών προηγούμενων επιτευγμάτων, όπως τα Δυτικά Βαλκάνια, το Σαχέλ και η Αρκτική.