Το επόμενο βήμα της διαδικασίας θα είναι να πάει ο προϋπολογισμός του 2026 στην ελληνική Βουλή
Η ώρα της κρίσης του προϋπολογισμού 2026 από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς έφθασε καθώς αύριο, Τετάρτη (24.9.2025), το οικονομικό επιτελείο παρουσιάζει τα βασικά μεγέθη και το περίγραμμα του προσχεδίου.
Σκοπός της αυριανής συνάντησης είναι να υπάρξει μια πρώτη έγκριση για τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος θα ενσωματώνει τις παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν στη ΔΕΘ για εφαρμογή από 1.1.2026, και να διασφαλιστεί ότι η πορεία δαπανών-ελλείμματος μένει στην πορεία που έχει χαραχθεί από τις ευρωπαϊκές αρχές στο Σύμφωνο Σταθερότητας, χωρίς να διακινδυνεύει το πρωτογενές πλεόνασμα και ο κανόνας των δαπανών.
Το αμέσως επόμενο βήμα της διαδικασίας θα είναι να πάει ο προϋπολογισμός του 2026 στην ελληνική Βουλή για τις καθιερωμένες συζητήσεις και επεξεργασίες.
Τι θα ελεγχθεί όμως αύριο από τους θεσμούς;
Πρώτον, αν οι δαπάνες του 2026 αυξάνονται με ρυθμό συμβατό με την εγκεκριμένη πορεία. Δεύτερον, αν οι παραδοχές (ανάπτυξη, πληθωρισμός, έσοδα) είναι ρεαλιστικές. Τρίτον, πώς αποτυπώνονται οι παρεμβάσεις της ΔΕΘ στην πλευρά των εσόδων, καθώς οι περικοπές φόρων μειώνουν έσοδα και άρα θα εξεταστεί το πώς θα διατηρηθεί το πρωτογενές πλεόνασμα.
Σημειώνεται, όσον αφορά τα μέτρα της ΔΕΘ, πως ο πυρήνας αφορά το εισόδημα (ελάφρυνση συντελεστών με πρόσθετη στήριξη για οικογένειες με παιδιά), ανακουφίσεις στα εισοδήματα από ενοίκια και στοχευμένες παρεμβάσεις σε ΦΠΑ/ΕΝΦΙΑ για ειδικές κατηγορίες (μικροί οικισμοί, ακριτικά νησιά). Το καθαρό κόστος τοποθετείται γύρω στο 1,7 δισ. ευρώ, και ως εκ τούτου δεν αναμένονται αντιστάσεις από την Κομισιόν, καθώς δεν υπερβαίνει τα όρια των δαπανών.
Στην πράξη, ο προϋπολογισμός θα ενσωματώνει και τις ευελιξίες για την άμυνα καθώς φέτος ενεργοποιήθηκε ειδική «ρήτρα διαφυγής» για αμυντικές δαπάνες, η οποία επιτρέπει σε κράτη-μέλη (μεταξύ τους και η Ελλάδα) μια ελεγχόμενη προσωρινή απόκλιση από τον κανόνα, ακριβώς για να αυξηθούν οι αμυντικοί προϋπολογισμοί χωρίς να διαρραγεί η συνολική δημοσιονομική πορεία.
Ποια είναι τα σημεία-κλειδιά για το 2026
Η ΕΕ δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν ένας προϋπολογισμός είναι βιώσιμος, ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η διατήρηση πρωτογενούς πλεονάσματος, η τήρηση του κανόνα για το έλλειμμα (κάτω από 3% του ΑΕΠ) και σταθερή μείωση του λόγου χρέους, που στην περίπτωση της Ελλάδας παραμένει πολύ υψηλό, παρά την πρόοδο.
Στο σημερινό σημείο εκκίνησης, η εκτέλεση του 2025 είναι ευνοϊκή όσον αφορά τα έσοδα, κάτι που ενισχύει την αξιοπιστία του σχεδίου, αν και θα χρειαστεί να παραμείνουν υπό έλεγχο οι τρέχουσες πρωτογενείς δαπάνες και να συνεχιστεί η πίεση κατά της φοροδιαφυγής, ώστε το «κενό» που δημιουργούν οι μειώσεις φόρων να καλύπτεται χωρίς να κινδυνεύει ο στόχος.
Επίσης, οι θεσμοί αποδίδουν σημασία και στο Ταμείο Ανάκαμψης. Υπάρχουν ακόμη πολλά ορόσημα μέχρι τον Αύγουστο του 2026 και πιέσεις για απεντάξεις και ανακατανομές σε έργα με χαμηλή πρόοδο. Έμμεσα, η υψηλή απορρόφηση και η ωρίμανση των έργων σημαίνουν καλύτερη στήριξη της ανάπτυξης μέσα στο 2026 και, κατ’ επέκταση, μεγαλύτερη ασφάλεια για τον προϋπολογισμό.
Ας σημειωθεί πως αν και το προσχέδιο προγραμματίζεται να κατατεθεί στη Βουλή στις 6 Οκτωβρίου, η γνώμη της Κομισιόν θα εκδοθεί προς το τέλος Νοεμβρίου.
