Καθ’ οδόν ο νέος προϋπολογισμός. Στην τελική ευθεία εισέρχεται η κατάρτιση του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2021 που θα κατατεθεί στην Βουλή την Δευτέρα 5 Οκτωβρίου.
Ένας προϋπολογισμός που αναμφίβολα είναι ο πλέον δύσκολος των τελευταίων 10ετιών, κυρίως διότι υπάρχουν πολλές μεταβλητές και πολλά ερωτήματα, τα περισσότερα εκ των οποίων σχετίζονται με την πανδημία και τα οποία βέβαια δεν θα απαντηθούν άμεσα.
Δύο είναι τα κλειδιά για την επόμενη χρονιά: Το ένα σχετίζεται με την ανάπτυξη που θα έχουμε και πόσο αυτή θα είναι ισχυρή και το άλλο με το πακέτο των 32 δισ. που θα έρθει σταδιακά στην Ελλάδα από το Ταμείο Ανάπτυξης. Για το τελευταίο, το μέγα ζητούμενο βέβαια δεν είναι άλλο από την ορθή διαχείρισή του και το κατά η αξιοποίηση του πακέτου θα μπορέσει να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά για την ελληνική οικονομία.
Εν κατακλείδι το ύψος της ανάπτυξης και οι επενδύσεις που θα γίνουν στην ελληνική οικονομία θα κρίνουν τα επόμενα χρόνια το μέλλον της χώρας.
Στο υπουργείο Οικονομικών κάνουν ασκήσεις επί χάρτου για την καλύτερη διαχείριση της κατάστασης και βέβαια ευελπιστούν ότι δεν θα έχουμε ένα νέο κύμα πανδημίας που θα μας οδηγήσει σε lockdown.
Με τους πλέον μετριοπαθείς υπολογισμούς που κάνουν οι επιτελείς του υπουργείου και οι περί τον Χρήστο Σταϊκούρα, πιστεύουν ότι είναι εφικτό να υπάρξουν νέα μέτρα ελάφρυνσης – μειώσεις φόρων – που θα αποκτήσουν μόνιμο χαρακτήρα, αρχής γενομένης από τη έκτακτη εισφορά. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που δεν ρίσκαραν στην κυβέρνηση να προχωρήσουν και σε άλλα μέτρα ελάφρυνσης πχ. οριζόντια μείωση του ΕΝΦΙΑ, και αυτό διότι ίσως αν βρισκόταν στην δυσάρεστη θέση κάποιο εξ αυτό να επανέφερε το 2022, προεκλογική χρονιά, αν βέβαια δεν υπάρξουν εκπλήξεις.
Στο βασικό σενάριο που υπάρχει στα κυβερνητικά συρτάρια είναι το 2021 να υπάρξει μία ανάπτυξη που ίσως και να αγγίξει το 7%, αλλά σε καμία περίπτωση να μην υποχωρήσει κάτω από το 5% . Αν μάλιστα αυτό συνδυαστεί με την επιτυχή διαχείριση του πακέτου των 32 δισ – σπαστά τα επόμενα χρόνια – τότε μπορούμε να μιλάμε για ένα εκρηκτικό μείγμα ικανό να περάσει την ελληνική οικονομία σε μία άλλη διάσταση.
Όσο ωραίο βέβαια ακούγεται ως ιδέα, τόσο δύσκολο είναι να εφαρμοστεί στην πράξη, όταν μάλιστα υπάρχει η παράμετρος πανδημία, με πολλές άγνωστες παραμέτρους. Κορυφαίος οικονομικός αναλυτής, έλεγε προ ημερών “ας κάνουμε μία υπόθεση εργασίας ότι την προσεχή Άνοιξη ο κορονοϊός είναι παρελθόν και έχει την ένταση και τα
χαρακτηριστικά μία απλή εποχικής γρίπης. Πόσο γρήγορα η οικονομία θα πάρει μπροστά; Πόσο γρήγορα οι άνθρωποι θα πάνε διακοπές χωρίς δεύτερη σκέψη, πόσο γρήγορα κάποιος θα πάει σε μία ταβέρνα ή σε ένα κινηματογράφο, χωρίς να κάνει δεύτερες σκέψεις…”.
Όλα αυτά αποτελούν τους αγνώστους Χ στην εξίσωση που θα πρέπει να επιλύσει η κυβέρνηση, αλλά και οι περισσότερες κυβερνήσεις του πλανήτη.
Προϋπολογισμός 2021- Πρώτος στόχος: μειώσεις φόρων
Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης μέσα από τον προϋπολογισμό του 2021, είναι να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις που από την μία θα μονιμοποιήσουν παρεμβάσεις με προσωρινό χαρακτήρα, όπως η κατάργηση της έκτακτης εισφοράς και παράλληλα να ανοίξει ο δρόμος για νέες μειώσεις φόρων (ΕΝΦΙΑ, φόρος εισοδήματος, τέλος επιτηδεύματος κλπ).
Στην κατάθεση του προσχεδίου θα πραγματοποιηθεί στις 5 Οκτωβρίου και σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών ο προϋπολογισμός θα είναι ισοσκελισμένος και η επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα είναι προγραμματισμένη για το 2022.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι με βάση το βασικό σενάριο, ούτε και την χρονιά εκείνη θα υπάρξει η υποχρέωση για πλεόνασμα 3,5%.
Να σημειωθεί ότι με βάση τον δημοσιονομικό σχεδιασμό προ κορονοϊού η Ελλάδα θα είχε πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% μέχρι και το 2022. Αυτό ανετράπη και μένει να δούμε αν το “κενό” αυτό θα καλυφθεί ή αν θα θεωρηθεί το διάστημα αυτό ως μη γενόμενο και η χώρα θα επιστρέψει σε χαμηλότερα πλεονάσματα, πέριξ του 2%, μετά το 2022. Όπως σημειώνει κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών “η γενική κατεύθυνση είναι ένας ισοσκελισμένος προϋπολογισμός το 2021 και πλεονασματικός το 2022”, εξήγησε πάντως ότι αυτό θα επιτευχθεί όχι με τη λήψη περιοριστικών μέτρων αλλά μέσω της φυσικής επανόδου σε δημοσιονομική ισορροπία με τη λήξη των προσωρινών μέτρων και τη συνδρομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Στο υπουργείο Οικονομικών παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και αν κριθεί αναγκαίο θα προχωρήσουν σε αναθεώρηση των προβλέψεων, για το μέγεθος της ύφεσης εφέτος και της ανάπτυξης για το 2021. Ωστόσο εύχονται αν κάτι τέτοιο χρειαστεί να είναι προς το καλύτερο και όχι προς το χειρότερο και απεύχονται ένα νέο ενδεχόμενο lockdown, το οποίο όπως σημειώνουν να ωθήσουν την οικονομία να κάνει βήματα προς τα πίσω.
Στον αντίποδα της αβεβαιότητας ο Αύγουστος ήταν ένας καλός μήνας για την οικονομία. Πέρα από την ανάκαμψη των εσόδων που κατέγραψε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους παρατηρείται αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών και του τζίρου σε μια σειρά από δραστηριότητες, από pet – shop και καταστήματα πώλησης ηλεκτρικών ειδών, έως φαρμακεία, σούπερ μάρκετ και υπηρεσίες ευεξίας.
Βέβαια τα κακά μαντάτα έρχονται κυρίως από τον τουρισμό και επιπροσθέτως από τον πολιτισμό, την εστίαση, όπως και τα μεγάλα πολυκαταστήματα, ενώ παραμένουν σε αρνητικό πρόσημο οι πωλήσεις σε καταστήματα ένδυσης και υπόδησης. Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εξετάζει το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων στήριξης τοπικού χαρακτήρα στις περιοχές που επιβάλλονται πρόσθετα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας.