Σε τελικό στάδιο εισέρχεται η προετοιμασία της κυβερνητικής ρύθμισης για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, ένα ζήτημα που ταλανίζει δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες περισσότερο από μια δεκαετία.
Το οικονομικό επιτελείο, σε συνεννόηση με τις τράπεζες και τους servicers, σχεδιάζει παρέμβαση που θα επιχειρήσει να αποσυμπιέσει όσους είχαν λάβει στο παρελθόν δάνειο σε ελβετικό φράγκο και είδαν τις οφειλές τους να διογκώνονται δραματικά λόγω της συναλλαγματικής ανατροπής μετά το 2008.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η ρύθμιση, που αναμένεται να ανακοινωθεί εντός του 2025, όπως ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξη του ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, ή και ενδεχομένως μέσα στο καλοκαίρι –όπως ήταν και η αρχική εξαγγελία που έκανε λόγο για το πρώτο εξάμηνο- θα επιδιώξει να προσφέρει μια «ρεαλιστική και λειτουργική λύση» σε περίπου 70.000 δάνεια (που αντιστοιχούν σε περίπου 200.000 φυσικά πρόσωπα), τα οποία σήμερα είτε εξυπηρετούνται με μεγάλη δυσκολία είτε έχουν «κοκκινίσει».
Η επερχόμενη παρέμβαση με βάση τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι, ενδεχόμενα θα στηριχθεί σε τρεις άξονες:
Πρώτον, προτείνεται κούρεμα της υπερβάλλουσας οφειλής που προέκυψε από τη διαφορά ισοτιμίας ανάμεσα στο ευρώ και το ελβετικό φράγκο. Υπενθυμίζεται ότι τα περισσότερα δάνεια χορηγήθηκαν όταν το φράγκο ήταν κοντά στο 1,60 ανά ευρώ, ενώ σήμερα κινείται κάτω από την ισοτιμία του 1 ευρώ προς 0,95 φράγκα, εκτινάσσοντας το τελικό κεφάλαιο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Δεύτερον, προτείνεται η μετατροπή των δανείων σε ευρώ, με δυνατότητα νέας ρύθμισης που θα περιλαμβάνει είτε σταθερό επιτόκιο είτε Euribor συν περιθώριο, καθώς και επιμήκυνση της διάρκειας. Σε πολλές περιπτώσεις εξετάζεται η μετάβαση σε ένα νέο δάνειο με σαφώς ευνοϊκότερους όρους, ώστε να μπορεί να ενταχθεί στον μηχανισμό του εξωδικαστικού.
Τρίτον, προτείνεται να υπάρξει διαχωρισμός των δανειοληπτών σε κατηγορίες – ευάλωτοι, επιβαρυμένοι και «ισχυρότεροι» οικονομικά – ώστε οι ρυθμίσεις και τα ποσοστά κουρέματος να προσαρμόζονται ανάλογα με την ικανότητα αποπληρωμής.
Ο ρόλος του Εξωδικαστικού και οι δικλείδες ασφαλείας
Σημαντικό μέρος της λύσης θα υλοποιηθεί μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, στον οποίο ήδη προωθούνται τροποποιήσεις για να συμπεριλάβουν και τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο με πιο ευνοϊκούς όρους από ό,τι ήδη ισχύει. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, θα δοθεί η δυνατότητα ρύθμισης έως και σε 420 δόσεις, με ταυτόχρονη αύξηση των εισοδηματικών ορίων για την ένταξη.
Οι εμπλεκόμενοι πιστωτές (τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης) φέρονται να είναι θετικοί, καθώς το μεγαλύτερο μέρος αυτών των δανείων έχει πλέον τιτλοποιηθεί και ενταχθεί στο πρόγραμμα «Ηρακλής». Ωστόσο, για να προχωρήσει η ρύθμιση, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη των θεσμών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ώστε να μη θεωρηθεί ότι παραβιάζονται οι κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων ή οι υποχρεώσεις των εγγυήσεων του Δημοσίου.
Δικαστικές εξελίξεις και πολιτική βούληση
Η ανάγκη για πολιτική λύση κατέστη επιτακτική μετά και τις πρόσφατες αποφάσεις του Αρείου Πάγου, που δεν δικαίωσαν τους δανειολήπτες, απορρίπτοντας τα επιχειρήματα περί καταχρηστικότητας της ρήτρας ισοτιμίας. Σε αντίθεση με χώρες όπως η Πολωνία και η Σλοβενία, στην Ελλάδα δεν έχει υιοθετηθεί νομολογία που να θεωρεί αυτομάτως άκυρες τις σχετικές ρήτρες.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει αναγνωρίσει την ανάγκη να δοθεί μια «δίκαιη και εφαρμόσιμη λύση» και προανήγγειλε ότι το θέμα θα αντιμετωπιστεί μέσα στο 2025, χωρίς όμως να υπόσχεται οριζόντια διαγραφή χρέους.
Η κυβέρνηση προσανατολίζεται προς μια λύση που δεν θα βασίζεται σε προσωρινά «μπαλώματα», αλλά σε οριστική τακτοποίηση των δανείων αυτών, με τρόπο που να μην δημιουργεί νέα γενιά «κόκκινων δανείων» η οποία θα «εκτροχιάσει» τους ισολογισμούς των τραπεζών, και να ενισχύει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, η λύση που θα επιλεγεί να αποτελέσει πρότυπο για την αντιμετώπιση και άλλων «τοξικών» χαρτοφυλακίων που παραμένουν στα βιβλία των τραπεζών ή των servicers.
