Όταν το εσωτερικό αυτί, που είναι το όργανο της ακοής, λειτουργεί κανονικά, αλλά υπάρχει κάποια βλάβη στο σύστημα που μεταδίδει τον ήχο από το εξωτερικό περιβάλλον προς το όργανο της ακοής, τότε η βαρηκοΐα που προκύπτει λέγεται βαρηκοΐα αγωγής.
Το πιο κοινό παράδειγμα βαρηκοΐας αγωγής είναι η μείωση ακοής που προκύπτει κατά τη διάρκεια μιας οξείας μέσης ωτίτιδας. Σε αυτή την περίπτωση, το πύον που είναι συγκεντρωμένο στην κοιλότητα του μέσου αυτιού δεν επιτρέπει την ομαλή κίνηση του τυμπάνου και των μικρών οσταρίων, που είναι συνδεδεμένα μαζί του, και έτσι η ακοή μας είναι μειωμένη. Βέβαια, στην ωτίτιδα, η βαρηκοΐα είναι προσωρινή, αφού η ακοή επανέρχεται στο φυσιολογικό, μετά την αποκατάσταση της λοίμωξης. Όμως, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η βαρηκοΐα αγωγής είναι μόνιμη, όπως στη διάτρηση τυμπάνου, τη διάβρωση των οσταρίων από χρόνια ωτίτιδα, το χολοστεάτωμα και την ωτοσκλήρυνση.
Τα καλά νέα είναι ότι οι περισσότερες αιτίες βαρηκοΐας αγωγής θεραπεύονται: οι οξείες με φάρμακα, οι χρόνιες με εγχείρηση. Όμως υπάρχουν ασθενείς που η γενική κατάσταση της υγείας τους δεν επιτρέπει μια εγχείρηση, ή που έχουν ήδη χειρουργηθεί, ίσως και περισσότερες από μία φορά, αλλά τα αυτιά τους συνεχίζουν και τρέχουν πύον. Επίσης, παιδιά με σύνδρομα, είναι δυνατόν να έχουν μεγάλου βαθμού βαρηκοΐα αγωγής, λόγω ελαττωματικής κατασκευής του αυτιού τους, και η χειρουργική αποκατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη, με αμφίβολο αποτέλεσμα.
Πολλοί από αυτούς τους ασθενείς δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα κλασσικά ακουστικά βαρηκοΐας, είτε διότι δεν είναι εύκολο να εφαρμοστούν, είτε διότι δεν επιτρέπεται να αποφραχθεί με τη θηλή του ακουστικού ένα αυτί που τρέχει συχνά πύον. Για αυτά, τα δύσκολα περιστατικά, η σύγχρονη τεχνολογία έχει δώσει τη λύση: Το εμφυτευόμενο ακουστικό βαρηκοΐας.
Εμφυτευόμενο ακουστικό βαρηκοΐας
Το Εμφυτευόμενο (οστεοαναρτώμενο) ακουστικό βαρηκοΐας (Bone Anchored Hearing Aid – ΒΑΗΑ) είναι μία ηλεκτρονική συσκευή υψηλής τεχνολογίας, η οποία συλλέγει τους ήχους από το περιβάλλον με ένα ευαίσθητο μικρόφωνο και τους μεταδίδει στο εσωτερικό αυτί απευθείας μέσα από τα οστά του κρανίου, παρακάμπτοντας το προβληματικό σύστημα αγωγής του ήχου. Το BAHA προσαρμόζεται πάνω σε μία μικροσκοπική βίδα τιτανίου, ανάλογη, αλλά μικρότερη, με τις βίδες των οδοντικών εμφυτευμάτων. Η βίδα αυτή εμφυτεύεται με μία απλή επέμβαση στο οστό πίσω από το αυτί και το ΒΑΗΑ «κουμπώνει» επάνω της με τη βοήθεια ειδικού συνδετικού στοιχείου. Το τιτάνιο έχει την ιδιότητα της οστεοενσωμάτωσης, που σημαίνει ότι μετά από ένα σύντομο χρονικό διάστημα, ενσωματώνεται (γίνεται «ένα») με το οστό, χωρίς τοπική αντίδραση, χωρίς δηλαδή να σχηματιστεί αντιδραστική κάψα. Η οστεοενσωμάτωση δίνει στη βίδα μεγάλη σταθερότητα, που επιτρέπει τη φόρτισή της με το βάρος του ακουστικού και δίνει τέλεια ακουστική απόδοση, χωρίς καμία απώλεια ήχου από τη σύνδεση.
Σε ποιους ασθενείς εφαρμόζεται το εμφυτευόμενο ακουστικό βαρηκοΐας;
- Σε οποιαδήποτε βαρηκοΐα αγωγής (βλάβη σε τυμπανική μεμβράνη ή/και οστάρια), όταν ο ασθενής δεν μπορεί ή δεν θέλει να χειρουργηθεί.
- Σε περιπτώσεις χρόνιας ωτίτιδας, στις οποίες ο ασθενής έχει ήδη χειρουργηθεί, αλλά τα αυτιά είναι ασταθή και τρέχουν πύον, άρα δεν επιτρέπουν εφαρμογή κανονικών ακουστικών βαρηκοΐας.
- Παιδική βαρηκοΐα: Σε συγγενείς βαρηκοΐες αγωγιμότητας και σύνδρομα (π.χ. Treacher Collins).
- Σε επιλεγμένες νευροαισθητήριες βαρηκοΐες, όταν δεν είναι δυνατή η εφαρμογή κανονικού ακουστικού βαρηκοΐας.
Ποια είναι η διαδικασία εφαρμογής;
Υπό τοπική ή γενική αναισθησία, με μικρή τομή πίσω από το αυτί, εμφυτεύεται η βίδα τιτανίου. Μετά την ολοκλήρωση της επούλωσης, η βίδα μπορεί να φορτιστεί με το βάρος του ακουστικού, μέσω ειδικού συνδετικού στοιχείου. Οι συσκευές νέας γενιάς προσαρμόζονται σε συνδετικά στοιχεία με ειδική επικάλυψη υδροξυαπατίτη, τα οποία έχουν απλοποιήσει την επέμβαση τοποθέτησης. Επίσης, οι σύγχρονες βίδες τιτανίου επιτρέπουν την άμεση φόρτιση, αντίθετα με τις παλαιότερες, που απαιτούσαν αναμονή περίπου 3 μηνών. Η ρύθμιση γίνεται άμεσα, από τους τεχνικούς, με βάση το ακοόγραμμα του ασθενούς.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του εμφυτευόμενου ακουστικού βαρηκοΐας;
- Εντυπωσιακή ποιότητα ήχου. Όλοι οι ασθενείς είναι ενθουσιασμένοι με τη νέα ακοή τους!
- Μικρό μέγεθος, που κρύβεται εύκολα μέσα στα μαλλιά (κυκλοφορεί σε διάφορα χρώματα, ανάλογα με το χρώμα των μαλλιών του ασθενούς).
- Το ακουστικό δεν έρχεται σε επαφή με το αυτί και δύσκολα γίνεται αντιληπτό.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα;
- Το μοναδικό μειονέκτημα του ΒΑΗΑ είναι το κόστος. Ως συσκευή υψηλής τεχνολογίας, δεν είναι φτηνό. Υπό προϋποθέσεις, μέρος της δαπάνης μπορεί να αποζημιωθεί από τον ΕΟΠΥΥ.
Πρωτοπορίες της ομάδας μας σχετικές με το ΒΑΗΑ
Η ΩΡΛ Κλινική του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών έχει μια ιδιαίτερη σχέση με το ΒΑΗΑ. Ο υπογράφων τοποθέτησε το πρώτο ΒΑΗΑ στην Ελλάδα, το έτος 1998 στο Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, ενώ το 2016 τοποθέτησε το πρώτο ΒΑΗΑ νέας γενιάς, σε ιδιωτικό θεραπευτήριο της Αθήνας.
Γράφει ο Τιμολέων Τερζής, ΩΡΛ, Διευθυντής, ΩΡΛ Κλινικής και Ρινολογικού Κέντρου Αθηνών, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ