Η μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ κάτω από το 120% μέχρι το 2029 είναι βασικός στόχος της στρατηγικής του υπουργείου Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) για την επόμενη περίοδο, με το Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Πολιτικής 2026 – 2029 να προβλέπει δείκτη 119% στο τέλος της τετραετίας.
Στα στοιχεία του ΠΔΠ που κατέθεσε χθες (27.11.2025) η ηγεσία του ΥΠΟΙΚ στο υπουργικό Συμβούλιο, αποτυπώνεται μια συνεχής πτωτική πορεία του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, ο οποίος εκτιμάται στο 154,2% για το 2024, στο 145,9% για το 2025, στο 138,2% για το 2026, στο 131,7% για το 2027 και στο 124,6% για το 2028, πριν διαμορφωθεί στο 119% το 2029. Άλλωστε, την πρόβλεψη είχε κάνει γνωστή και την προηγούμενη εβδομάδα ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης στο περιθώριο συνέντευξης Τύπου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε απόλυτα μεγέθη το χρέος κυμαίνεται γύρω από τα 360 δισ. ευρώ, με περισσότερες πρόωρες αποπληρωμές να προγραμματίζονται για τα επόμενα έτη, όμως η γρηγορότερη άνοδος του ονομαστικού ΑΕΠ είναι αυτή που «σπρώχνει» κυρίως προς τα κάτω τον συγκεκριμένο δείκτη, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές στο newsit.gr.
Το κείμενο του ΠΔΠ συνδέει τη βελτίωση της εικόνας με διατηρήσιμα πρωτογενή πλεονάσματα και με τη «συνεχιζόμενη οικονομική μεγέθυνση», ενώ σε σχέση με το προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο 2025-2028 οι νέοι αριθμοί είναι σαφώς πιο ευνοϊκοί, καθώς στο τέλος της δεκαετίας ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ εμφανίζεται έως και 11 μονάδες χαμηλότερος. Στο μέτωπο των τόκων προβλέπεται αντίστοιχη αποκλιμάκωση, καθώς η δαπάνη από 3,5% του ΑΕΠ το 2024 αναμένεται να μειώνεται σταθερά, για να φτάσει κοντά στο 2,6% το 2029, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για ανάπτυξη και ομαλές συνθήκες στις αγορές.
Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι, για να υλοποιηθεί το σενάριο του 119%, χρειάζεται συνδυασμός ενεργητικής αποπληρωμής χρέους και δυναμικής αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Για την περίοδο 2026 – 2029 προκύπτει ότι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ πρέπει να υποχωρήσει συνολικά κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες, εξέλιξη που δεν μπορεί να στηριχθεί αποκλειστικά σε εξοφλήσεις, όσο εντατικές κι αν είναι.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο σχεδιασμός προβλέπει αξιοποίηση του δημοσιονομικού «μαξιλαριού» για καθαρές αποπληρωμές χρέους της τάξης των 15 έως 20 δισ. ευρώ μέχρι το 2029, δηλαδή γύρω στα 5 έως 5,3 δισ. ευρώ ετησίως. Προτεραιότητα δίνεται στα διμερή δάνεια του πρώτου μνημονίου και σε υποχρεώσεις με σχετικά υψηλό κόστος εξυπηρέτησης. Μια τέτοια κίνηση εκτιμάται ότι μπορεί να μειώσει τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ κατά έξι έως οκτώ ποσοστιαίες μονάδες και ταυτόχρονα να περιορίσει τη μελλοντική επιβάρυνση από τόκους.
Το μεγαλύτερο κομμάτι της αποκλιμάκωσης αναμένεται, ωστόσο, να προέλθει από την πλευρά του ΑΕΠ. Με αφετηρία μια οικονομία λίγο πάνω από τα 250 δισ. ευρώ και υπόθεση μέσου ετήσιου ρυθμού αύξησης γύρω στο 4% σε ονομαστικούς όρους, το ΑΕΠ μπορεί μέσα στην πενταετία να προσεγγίσει τα 300 δισ. ευρώ. Εφόσον το ύψος του χρέους παραμείνει σχετικά σταθερό ή υποχωρήσει οριακά, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ πέφτει αυτομάτως κατά 17 έως 19 μονάδες, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν σοβαρές αρνητικές εκπλήξεις στους ρυθμούς μεγέθυνσης.
Με βάση τις παραπάνω παραδοχές, υπολογίζεται ότι περίπου το ένα τέταρτο της συνολικής πτώσης του δείκτη μέχρι το 2029 θα οφείλεται στις καθαρές αποπληρωμές χρέους, ενώ τα τρία τέταρτα θα προέλθουν από την ονομαστική αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Το ΠΔΠ προβλέπει ότι την περίοδο 2026-2029 η Ελλάδα θα αντλεί από τις αγορές περίπου 8 έως 10 δισ. ευρώ κατ’ έτος, με στόχο να εξομαλυνθεί το προφίλ λήξεων και να ενισχυθεί σταδιακά το ποσοστό του χρέους που βρίσκεται στα χέρια της αγοράς, χωρίς να τίθεται σε αμφισβήτηση η βιωσιμότητα.
Η διαδρομή αυτή προϋποθέτει σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα και ένα εξωτερικό περιβάλλον που δεν θα εκτροχιάζει το κόστος δανεισμού, ώστε να διασφαλίζεται η ομαλή αναχρηματοδότηση των υποχρεώσεων. Εφόσον οι αγορές συνεχίσουν να προεξοφλούν την ταχεία αποκλιμάκωση του χρέους κάτω από το 120% του ΑΕΠ, η χώρα μπορεί να περιορίζει σταδιακά το βάρος της εξυπηρέτησης και να αποκτά μεγαλύτερο περιθώριο κινήσεων στη δημοσιονομική της πολιτική.
