Πώς ο Τραμπ «τσακίζει» τους Έλληνες εμπόρους μέσω… Κίνας
Αν οι αναγνώστες της στήλης αναρωτιούνται γιατί εσχάτως το σερφάρισμα τους στο διαδίκτυο συνοδεύεται από πολλαπλασιασμό των διαφημίσεων από τις γνωστές κινέζικες πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, η απάντηση είναι απλή, και την έδωσε η ΕΣΕΕ σε σχετική συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε χθες (18.6.2025). Όταν, λοιπόν, ο Ντόναλντ Τραμπ ανέλαβε εκ νέου την Προεδρία των ΗΠΑ, μαζί με το μπαράζ δασμών κατά πάντων που ανακοίνωσε, εφήρμοσε και νέους περιορισμούς για τις Temu και Shein, ουσιαστικά κλείνοντας τους την πόρτα στην αμερικανική αγορά. Η αντίδραση των δύο κινέζικων γιγάντων ήταν να ανακατευθύνουν 1,5 δισ. ευρώ (!) διαφημιστικής δαπάνης από τις ΗΠΑ στην ΕΕ, τα οποία προστίθενται στα ήδη υπάρχοντα κονδύλια που ήδη στόχευαν την ευρωπαϊκή αγορά. Το αποτέλεσμα είναι πως οι ελληνικές επιχειρήσεις (αλλά και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές, ακόμα και οι μεγάλες αλυσίδες) να δυσκολεύονται να λειτουργήσουν, καθώς πλέον η διαφήμιση μονοπωλείται από την Κίνα. Η ΕΣΕΕ υπολογίζει πως μόνο το 2024 ο τζίρος των δύο ψηφιακών κολοσσών της Κίνας στην Ελλάδα ανήλθε μεταξύ 529 και 627 εκατ. ευρώ, τζίρος που προφανώς έφυγε από τις ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις… Μεγέθη που μέσα στο 2025 έχουν αυξηθεί ραγδαία, και που η ΕΣΕΕ εκτιμά πως αν δεν ανακοπεί με τις κατάλληλες νομικές παρεμβάσεις εντός του έτους, θα οδηγήσει πολύ σύντομα σε λουκέτα…
H Temu, η Shein και οι παροχές της ΔΕΘ
Η ΕΣΕΕ το πάει ένα βήμα παρακάτω και με την μελέτη της αποκαλύπτει το δημοσιονομικό κόστος από την δραστηριότητα των Temu και Shein, η οποία δεν υπόκειται σε κανέναν κανόνα. Τα ευρήματα είναι σοκαριστικά: Οι συνολικές απώλειες του Ελληνικού Δημοσίου, από απώλειες φόρων, θέσεων εργασίας, ασφαλιστικών εισφορών, φόρου μισθωτών υπηρεσιών, δασμών και άμεσων απωλειών ανέρχονται ετησίως σε 188,1 εκατ. ευρώ – 204,3 εκατ. ευρώ. Σε τι αντιστοιχεί αυτό το νούμερο; Αντιστοιχεί 3 φορές στα έσοδα της τεκμαρτής φορολόγησης των λιανικών επιχειρήσεων ή στο 100% του τέλους επιτηδεύματος των νομικών προσώπων, συμπεραίνει η ΕΣΕΕ, κλείνοντας το μάτι στο οικονομικό επιτελείο ενόψει ΔΕΘ. Γιατί ειδικά το δεύτερο μέτρο έχει πέσει στο τραπέζι με σοβαρές πιθανότητες υλοποίησης. Να που η ΕΣΕΕ δίνει και μία έξτρα διάσταση στο ζήτημα της διασφάλισης των απαιτούμενων πόρων, αν κι εφόσον τεθεί ένα νομικό πλαίσιο που θα περιορίζει την ανεξέλεγκτη δράση των ψηφιακών πλατφορμών.
Ξανά στο τραπέζι οι πολυεθνικές
Πάντως, για να αποφύγουμε την «δαιμονοποίηση» των κινεζικών εταιρειών, καθώς δεν προέρχονται όλα τα εμπορικά δεινά από αυτές, θα πρέπει να επισημάνουμε και μια σημαντική πρωτοβουλία που αναλαμβάνει το Eurocommerce (η πανευρωπαϊκή ΕΣΕΕ), σε επαφή μάλιστα και με τον Έλληνα πρωθυπουργό, καθώς ήταν ένας από τους πρώτους που «σήκωσαν» το εν λόγω ζήτημα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αφορά τους λεγόμενους γεωγραφικούς εφοδιαστικούς περιορισμούς που επιβάλλουν οι πολυεθνικές με διαφορετικές ζώνες τιμολόγησης, διαφορετική ποιότητα ή περιεχόμενο, μέγεθος συσκευασίας ή ακόμη και επωνυμία για το ίδιο προϊόν, οδηγώντας, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Κομισιόν σε «ζημιά» 14 δισ. ευρώ τους Ευρωπαίους καταναλωτές. Ας σημειωθεί πως στην ΕΕ υπάρχει νομοθεσία που απαγορεύει αυτές τις πρακτικές απλά δεν υπάρχει συμμόρφωση από τις πολυεθνικές. Το ζήτημα τώρα, μετά από την περσινή ανακίνηση του επ’ αφορμή του προστίμου στην Mondelez, επανέρχεται στη συζήτηση κάτω από την πίεση της Eurocommerce, με την συμμετοχή φορέων, κυβερνήσεων αλλά και των Βρυξελλών.
Νέα ενεργειακή βόμβα στο κόστος οικοδομής και τις τιμές ακινήτων
Πάμε τώρα σε μία άλλη από τις βαριές βιομηχανίες της χώρας μας: Τον κλάδο των ακινήτων. Για να είμαστε ειλικρινείς, την «ιδέα» την… κλέψαμε από τους οικονομολόγους του Ινστιτούτου της γερμανικής Οικονομίας (IW). Σε ανάρτηση τους με θέμα την επιβολή «πλαφόν» ενοικίου στη Γερμανία (σ.σ. κάτι που ορισμένοι κύκλοι και στην Ελλάδα προτείνουν), αναφέρουν πως ««ο κατασκευαστικός τομέας χρειάζεται αξιόπιστους όρους-πλαίσιο, χαμηλό κόστος κατασκευής και λιγότερη γραφειοκρατία – όχι κυβερνητική παρέμβαση». Καθώς οι «αξιόπιστοι όροι-πλαίσιο» και η «λιγότερη γραφειοκρατία» (ειδικά μετά την αναστάτωση που έχει προκαλέσει η απόφαση του ΣτΕ για το ΝΟΚ κλπ.) είναι όροι που… καλύτερα να μην καταπιαστούμε μαζί τους, η στήλη επισημαίνει τη φράση «χαμηλό κόστος κατασκευής». Έτσι θυμηθήκαμε τη ζημιά που έκανε στην οικοδομή η εκτίναξη του κόστους κατασκευής μετά την ενεργειακή κρίση (με αιχμή το φυσικό αέριο) του 2022 – 2023 με αφετηρία τον πόλεμο στην Ουκρανία. Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει τελειώσει, βρισκόμαστε στην αρχή ενός πιθανού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ – Ισραήλ από τη μια μεριά και Ιράν (και δεν ξέρουμε ποιας άλλης χώρας) από την άλλη. Ότι αυτό θα προκαλέσει ενεργειακή κρίση (με αιχμή το πετρέλαιο) είναι κάτι παραπάνω από προφανές. Αυτό που ίσως δεν έχει γίνει ακόμα αντιληπτό είναι πως αυτό θα φέρει νέα αύξηση του κόστους κατασκευής της οικοδομής και άρα μεγαλύτερη -από την αναμενόμενη- αύξηση των τιμών των ακινήτων. Σε αυτήν την περίπτωση, βλέπουμε τα πιο πρόσφατα μέτρα στήριξης της στέγης να πηγαίνουν «άκλαυτα» (είτε για την αύξηση της «προσφοράς» ακινήτων, είτε για την οικονομική στήριξη των ενοικιαστών), ενισχύοντας ίσως την άποψη όσων στην κυβέρνηση βλέπουν ως μόνη αποφασιστική αντιμετώπιση στην μείωση της ζήτησης ιδίως στην Αθήνα, μέσω της εσωτερικής μετανάστευσης…
Γιατί το πλαφόν στα ενοίκια θα μπορούσε βλάψει εν τέλει τα χαμηλά εισοδήματα
Είναι, όμως, λύση ένα πλαφόν στα ενοίκια; Ας δούμε τι λένε οι Γερμανοί οικονομολόγοι. Φυσικά, η αγορά ακινήτων στη Γερμανία είναι παντελώς διαφορετική (για παράδειμα, είναι συγκεντρωμένη σε σύγκριση με την Ελλάδα σε πιο λίγους ιδιοκτήτες κλπ.) από την (κατακερματισμένη από ιδιοκτησιακή άποψη και τουριστικά περιζήτητη) αγορά ακινήτων στην Ελλάδα. Έτσι αν στη Γερμανία δεν έχει κανένα ουσιαστικά αποτέλεσμα ένα τέτοιο μέτρο, δεν θα είχε πιθανόν ακόμη περισσότερο στην Ελλάδα. Η Γερμανίδα Υπουργός Κατασκευών Βερένα Χούμπερτς θέλει να επεκτείνει το όριο ενοικίου αναδρομικά σε κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν από το 2019 (και όχι πριν το 2014 όπως ίσχυε έως τώρα). Και μάλιστα παίζεται η επέκταση του πλαφόν έως το 2030. Σύμφωνα με το IW, οι έλεγχοι ενοικίων οδηγούν σε μειωμένη προσφορά, μειωμένη προθυμία για επενδύσεις και υποβάθμιση της ποιότητας των κατοικιών μεσοπρόθεσμα. Το αποτέλεσμα θα είναι πως τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, ειδικότερα, δεν μπορούν να βρουν στέγη. Τα νοικοκυριά ενοικιαστών υψηλού εισοδήματος, από την άλλη πλευρά, επωφελούνται κυρίως από το προστατευτικό αποτέλεσμα των τιμών, λένε οι Γερμανοί.
Προμηθευτές ρεύματος: Να πληρωθεί ο ΔΕΔΔΗΕ, αλλά να προσφέρει και καλές υπηρεσίες
Μιας και είμαστε στα ακίνητα, ας δούμε τι γίνεται με το ηλεκτρικό ρεύμα. Τη σύμφωνη γνώμη τους εξέφρασαν οι ιδιωτικές εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος στην αύξηση που ζητά ο ΔΕΔΔΗΕ για το επιτρεπόμενο έσοδο κατά την περίοδο 2025 – 2028. Συγκεκριμένα, το εν λόγω μέγεθος πρόκειται να αυξηθεί κατά 23% φέτος στο 1,12 δισ. ευρώ. Πάντως, οι προμηθευτές ζήτησαν να εξασφαλιστεί παράλληλα ότι ο ΔΕΔΔΗΕ θα προσφέρει στους ίδιους καλές υπηρεσίες σε όρους ποιότητας δικτύου και λοιπών θεμάτων. Έτσι, οι εταιρείες θεωρούν σωστό να καθιερωθούν συγκεκριμένοι Βασικοί Δείκτες Απόδοσης στη δική τους περίπτωση, όπως άλλωστε ισχύει ήδη για τους τελικούς καταναλωτές.
Θα πληρώσει αποζημιώσεις ο ισπανικός διαχειριστής για το μεγάλο μπλακ άουτ;
Την ίδια ώρα, σημαντικές ευθύνες για τον διαχειριστή του δικτύου προκύπτουν από το πρώτο πόρισμα για τα αίτια του μεγάλου μπλακ άουτ της 28ης Απριλίου στην Ισπανία. Όπως ανέφερε σχετικά το υπουργείο ενέργειας της χώρας, η Red Electrica δεν έλαβε εγκαίρως τα απαραίτητα μέτρα εκείνη τη μέρα για να εξασφαλίσει την ευστάθεια του συστήματος, με αποτέλεσμα τα πράγματα να οδηγηθούν σε καταστροφή. Πλέον, προκύπτει μείζον θέμα για το αν ο διαχειριστής θα πληρώσει αποζημιώσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι τεράστιες, δεδομένης της ζημιάς που προκλήθηκε σε μικρούς και μεγάλους καταναλωτές. Η ειρωνεία είναι η εξής: Η κυβέρνηση βρίσκεται σε δύσκολη θέση, διότι αν όντως αξιώσει αποζημιώσεις από τη Red Electrica, τότε εκείνη μοιραία θα τις ανακτήσει από τους καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Άλλωστε, ως φυσικό μονοπώλιο δεν έχει άλλη πηγή εσόδων. Όπως είναι φυσικό, το θέμα και τις όποιες αποφάσεις παρακολουθούν με ενδιαφέρον οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και διαχειριστές (μαζί και η ελληνική).
Πώς προχωρά το ιδιωτικό σχολείο του Κωστέα – Γείτονα στο Ελληνικό
Κλείνοντας, ας δούμε το χώρο της εκπαίδευσης. Στην τελική ευθεία εισέρχεται ένα ακόμη μεγάλο project στο εμβληματικό έργο του Ελληνικού, ο λόγος για το νέο σχολικό συγκρότημα του Costeas – Geitonas School (CGS), που προγραμματίζεται να υποδεχθεί μαθητές τον Σεπτέμβριο του 2028. Μπορεί ο αρχικός σχεδιασμός να έκανε λόγο για έναρξη το 2027, ωστόσο οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις στον χώρο ανέτρεψαν -αναμενόμενα ίσως- τα χρονοδιαγράμματα. Όπως συμβαίνει συχνά σε μεγάλα έργα στην Ελλάδα, το παρελθόν κάνει την εμφάνισή του, καλώντας τις αρχές να προστατεύσουν τα ευρήματα πριν προχωρήσει οποιαδήποτε κατασκευή. Ο σχεδιασμός του συγκροτήματος έχει ανατεθεί στους Tsolakis Architects, ένα γραφείο με ξεκάθαρη παρουσία στο πεδίο της βιώσιμης και ανθρωποκεντρικής αρχιτεκτονικής. Το νέο σχολείο θα φέρει πιστοποίηση Gold LEED, με ανοιχτές αυλές, άπλετο φυσικό φως και χώρους που υπηρετούν όχι μόνο τη μάθηση, αλλά και τη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των μαθητών. Πέρα όμως από την αρχιτεκτονική υπεροχή, το project είναι κομμάτι μιας ευρύτερης αναπτυξιακής δυναμικής στην πλευρά της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, επιβεβαιώνοντας ότι το 2028 θα είναι η χρονιά που η καρδιά του Ελληνικού θα αρχίσει να χτυπά κανονικά.
Τι λένε στις Βρυξέλλες για το πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα για τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Και για να μην ξεχνιόμαστε σε σχέση με το καυτό θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ η στήλη για να έχει μία πιο ολοκληρωμένη άποψη σε σχέση με το κοινοτικό πρόστιμο των 415 εκατ. ευρώ σε βάρος της Ελλάδας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ζήτησε διευκρινίσεις από τις Βρυξέλλες σχέση με το ζήτημα αυτό. Και έλαβε από αρμόδια στελέχη την ακόλουθη απάντηση: «Τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για την εκταμίευση των ποσών και τον έλεγχο των δαπανών στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), ενώ η Επιτροπή είναι υπεύθυνη για τη διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ. Η Επιτροπή, όταν εντοπίζει ελλείψεις στο σύστημα ελέγχου των κρατών μελών, διασφαλίζει ότι τα αχρεωστήτως καταβληθέντα από τα κράτη μέλη ποσά επιστρέφονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η διαδικασία εκκαθάρισης επιτρέπει στην Επιτροπή να επαληθεύει μέσω επιτόπιων ελέγχων, όπου είναι αναγκαίο, κατά πόσον οι χώρες της ΕΕ χρησιμοποίησαν σωστά τα διαθέσιμα κονδύλια, πραγματοποίησαν πληρωμές σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ και διαθέτουν συστήματα που λειτουργούν εύρυθμα και διασφαλίζουν την κανονικότητα των πληρωμών προς τους δικαιούχους. Όταν ο έλεγχος αποκαλύπτει ελλείψεις στη λειτουργία των εθνικών συστημάτων, η Επιτροπή κινεί διαδικασία εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση με σκοπό να καθορίσει εάν υπάρχει κίνδυνος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ και, εάν υπάρχει, το ποσό δαπανών που θα πρέπει να ανακτηθεί μέσω δημοσιονομικής διόρθωσης. Οι αποφάσεις σχετικά με τη δημοσιονομική διόρθωση λαμβάνονται σε τακτική βάση αρκετές φορές τον χρόνο. Η τελευταία απόφαση εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση, της 11ης Ιουνίου 2025 (που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 13.6.2025), η οποία ελήφθη, όπως πάντα, σε διαβούλευση με τα κράτη μέλη, αφορά 16 κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Τα ποσά που καταλογίστηκαν στην Ελλάδα αφορούν ελλείψεις σχετικά με την ορθή καταχώριση της μέγιστης επιλέξιμης έκτασης στο σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (ΣΑΑ), τους επιτόπιους ελέγχους και το σύστημα πολλαπλής συμμόρφωσης. Καλύπτουν τα οικονομικά έτη από το 2016 έως το 2023. Η απόφαση αυτή δεν σχετίζεται με την εν εξελίξει έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σχετικά με τον ελληνικό οργανισμό πληρωμών ΟΠΕΚΕΠΕ».
