Γιατί δεν υπάρχει καμία επίσημη μελέτη για τις επιπτώσεις των δασμών 1 μήνα πριν τη λήξη της προθεσμίας Τραμπ;
Αν και έχει περάσουν ήδη 2 σχεδόν μήνες από την ομοβροντία των δασμών Τραμπ και μένει λίγο πάνω από 1 μήνας για την λήξη της προθεσμίας που ο ίδιος έθεσε, από πλευράς κυβέρνησης δεν έχει γίνει καμία εμπεριστατωμένη μελέτη για τις επιπτώσεις των δασμών στην ελληνική οικονομία, όπως πληροφορήθηκε η στήλη. Η μόνη μελέτη που έχει δημοσιευθεί είναι εκείνη της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδα, ενώ από εκεί και πέρα έχουν υπάρξει μόνο δηλώσεις κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών και του διοικητή της ΤτΕ, σύμφωνα με τις οποίες οι αρνητικές συνέπειες θα είναι περισσότερο έμμεσες και λιγότερο άμεσες και τα λοιπα «γνωστά», όσο και γενικόλογα. Το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση συντάσσεται με την ευρωπαϊκή γραμμή απέναντι στον Τραμπ δεν μπορεί να σημαίνει πως δεν πρέπει να προετοιμάζεται για το πώς θα αντιμετωπίσει το τοπίο του διεθνούς εμπορίου, το οποίο οι πάντες λένε πως θα αλλάξει δραματικά ακόμα και αν ο Τραμπ κρατήσει στο 10% τους δασμούς κατά της ΕΕ και όχι στο 20%. Και για να προετοιμαστεί η κυβέρνηση, θα πρέπει να έχει μελετήσει το θέμα. Η στήλη ελπίζει να μην έχει κυριαρχήσει στις κορυφές της πολιτικής μας ζωής κάποια άποψη του τύπου …«μέσα πάμε καλά» (όποτε μπορούμε να αντέξουμε οτιδήποτε), ούτε ότι αρκεί να αποπληρώνουμε πρόωρα το χρέος και να μαζεύουμε αποθεματικά.
Με εκείνη την «αλλαγή παραγωγικού προτύπου», τι γίνεται;
Και ανησυχεί η στήλη για τις διεθνείς εξελίξεις, γιατί στην προηγούμενη παγκόσμια κρίση, εκείνη του 2008 – 9, η οποία συνέτριψε την Ελλάδα (το 2010), είχαμε κουραστεί να διαβάζουμε μελέτες για την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου. Η κρίση (εν μέρει) ξεπεράστηκε, αλλά το παραγωγικό πρότυπο δεν άλλαξε, με το μόνο κλάδο στον οποίο καταγράφηκε γιγάντωση να είναι εκείνος των υπηρεσιών και ιδίως του τουρισμού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, τον Μάρτιο, και καθώς μπαίνουμε πιο «βαθιά» στην ταξιδιωτική σεζόν, οι αφίξεις τουριστών στην χώρα μας αυξήθηκαν κατά 5,4%. Μάλιστα, κατά το ίδιο διάστημα και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ενισχύθηκαν κατά 5,1% (ας μην ξεχνάμε το αδιάκοπο ράλι τιμών στο λεγόμενο «τουριστικό πακέτο» που έχει κάνει τις διακοπές απλησίαστο όνειρο για πολλές ελληνικές οικογένειες). Η ίδια εικόνα και για το πρώτο τρίμηνο στο σύνολο του: Oι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 5,4% και οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 4,4%, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2024. Ωστόσο, είναι εμφανές ότι με τέτοιο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (4,5 δισ. ευρώ), όσο καλή κι αν είναι η τουριστική σεζόν που έρχεται, δύσκολα θα είναι αρκετή για να επέλθει μια ισορροπία.
Η Ελλάδα προσανατολίζεται σε αίτημα για κοινοτικούς πόρους για υποδομές για τα νησιά
Ωστόσο, ανάπτυξη του τουρισμού, χωρίς -προπαντός – νησιά δεν γίνεται. Και όταν λέμε νησιά, εννοούμε υποδομές στα νησιά, έτσι ώστε να μπορούν να υποδεχτούν τουρίστες, αλλά και να εργάζονται και να ζουν με ασφάλεια οι εργαζόμενοι και οι κάτοικοι. Είναι για αυτό που το υπουργείο Νησιωτικής Πολιτικής υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με το ΚΕΠΕ για την προετοιμασία μελέτης, η οποία θα αποτελέσει το βασικό «εργαλείο» της Ελλάδας προκειμένου να μπορέσει να αντλήσει κοινοτικούς πόρους από το επόμενο πολυετές πρόγραμμα της ΕΕ με στόχο, ακριβώς, την ενίσχυση των υποδομών στα ελληνικά νησιά.
Σενάρια για φοροαπαλλαγές για την εσωτερική μετανάστευση από την πόλη στο χωριό
Τα νησιά, όπως και οι άλλες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας, παραθαλάσσιες και μη, θα μπορούσαν να παίξουν, όμως, και άλλο ένα ρόλο, αυτό της αποσυμφόρησης προπαντός της Αθήνας και έτσι εμμέσως της μείωσης της ζήτησης για κατοικίες. Η μείωση της ζήτησης για κατοικίες στην Αθήνα θα μπορούσε να οδηγήσει ενδεχομένως στη μείωση των τιμών, γιατί από πλευράς αύξησης της προσφοράς δεν φαίνεται και πολύ φως. Ωστόσο, για να μετακινηθεί εργατικό δυναμικό προς τις τουριστικές περιοχές, εκτός από 12μηνο τουρισμό, απαιτούνται κίνητρα μόνιμης (και όχι περιστασιακής απασχόλησης) και παραμονής σε αυτές. Και στο πεδίο αυτό η στήλη πληροφορείται πως υπάρχουν σκέψεις στο οικονομικό επιτελείο στο σκέλος της φορολογίας, δηλαδή στην παροχή φοροαπαλλαγών στο εισόδημα για την εσωτερική μετανάστευση από την πόλη στο χωριό.
Πιο ευέλικτο καθεστώς φοροαπαλλαγών και για όσους επιστρέφουν στην πατρίδα;
Παράλληλα, στο τραπέζι,του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται, όπως μαθαίνει η στήλη πρόταση για μείωση της φορολογίας εισοδήματος και για τους εργαζομένους που επιστρέφουν στην Ελλάδα, αλλά συνεχίζουν να εργάζονται για επιχειρήσεις -και – του εξωτερικού. Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση έχει θεσπίσει φοροπαλλαγές για όσους γυρίσουν για δουλειά στην πατρίδα. Αλλά υπό τον όρο ότι εργάζονται εδώ. Δεν ισχύουν, όμως, οι ίδιες φοροαπαλλαγές αν κάποιος επιστρέψει στην πατρίδα αλλά συνεχίζει να εργάζεται -και – σε κάποια εταιρεία του εξωτερικού, πχ εξ αποστάσεως.
Εκτός καυσίμων θα είναι το 50% των εσόδων στα πρατήρια εντός πενταετίας
Μένοντας στο εξωτερικό, η στήλη επισημαίνει πως μεγάλες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες έχουν θέσει έναν φιλόδοξο στόχο που φαίνεται να ακολουθούν και οι εγχώριοι διαχειριστές δικτύων πρατηρίων καυσίμων. Μέσα στην επόμενη πενταετία το 50% των εσόδων στα πρατήρια να προέρχονται από τομείς πέρα από το γέμισμα των ρεζερβουάρ με καύσιμα! Δεν είναι τυχαίες οι επενδύσεις της Motor Oil, που διαχειρίζεται τα δίκτυα πρατηρίων AVIN και Shell, στον τομέα των αλυσίδων καταστημάτων ψιλικών / μικρών σουπερμάρκετ ή στα φαρμακεία, τα «επώνυμα» πλυντήρια αυτοκινήτων, κ.α. Προχθες, σε εκδήλωση της Motor Oil ακούστηκε πως, με βάση την εμπειρία διεθνών αλυσίδων όπως της Shell, μπορεί να δούμε στα πρατήρια μέχρι και αλυσίδες γκουρμέ εστιατορίων που τα λειτουργούν γνωστοί σεφ! Κύριος μοχλός για τις ανατροπές που έρχονται είναι η αύξηση της ηλεκτροκίνησης. Όσο τα πρατήρια μετατρέπονται σε χώρους φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων, τόσο αυξάνονται οι πιέσεις να προσφέρουν διαφορετική εμπειρία στους οδηγούς για όσο διάστημα περιμένουν να ολοκληρωθεί η φόρτιση. Από τα ψώνια στο σουπερμάρκετ, μέχρι το γκουρμέ εστιατόριο ή άλλους χώρους διασκέδασης π.χ. για τα παιδιά. Το σίγουρο είναι πως τα πρατήρια αλλάζουν.
Που προσκρούει το αίτημα Γερμανών και Ελλήνων βιομηχάνων για φθηνότερο ρεύμα
Πάμε σε άλλο θέμα, που αφορά μία άλλη πλευρά του ενεργειακού: το ηλεκτρικό ρεύμα. Στις συμπληγάδες της Κομισιόν προσκρούει το σχέδιο της νέας γερμανικής κυβέρνησης να επιδοτήσει τις βιομηχανίες για το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώνουν. Οι τελευταίες ειδήσεις από τη Γερμανία δείχνουν ότι η πρόταση δεν θα γίνει δεκτή με βάση τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, παρόλο που την προωθεί πολύ έντονα ο καγκελάριος Μερτς. Πρόκειται για μια υπόθεση που παρακολουθεί στενά και η ελληνική βιομηχανία, η οποία κατηγορεί σε κάθε ευκαιρία τη δική μας κυβέρνηση για το υψηλό ενεργειακό κόστος. Ανάμεσα στις προτάσεις των βιομηχάνων είναι και η επιδότηση, όπως συνέβη δηλαδή με τους οικιακούς και εμπορικούς καταναλωτές. Το υπουργείο Ενέργειας όμως, απαντά ότι δεν είναι πρόθυμο να μπλέξει σε μια τέτοια περιπέτεια με τις Βρυξέλλες, έχοντας ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας. Μοναδική διέξοδος θα ήταν αν άλλαζε το καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, για το οποίο έχει γίνει αρκετή συζήτηση τελευταία. Άραγε, μήπως γνωρίζει ο Μερτς κάτι παραπάνω;
Μειώθηκαν οι κακοπληρωτές πελάτες της ΔΕΗ
Επικεντρώνοντας στο ενεργειακό ζήτημα στην Ελλάδα, η στήλη επισημαίνει πως πολλά ήταν τα αξιοσημείωτα από την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της ΔΕΗ για το α’ τρίμηνο του 2025. H στήλη κρατά όμως κάτι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον: Ότι το ποσοστό των κακοπληρωτών πελατών της εταιρείας έχει περιοριστεί από το 20% σε 16% τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Πρόκειται για αριθμό που αποκτά άλλη βαρύτητα αν αναλογιστεί κανείς ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην ευρύτερη αγορά του ρεύματος εκτοξεύτηκαν πέρυσι από τα 2,4 στα 3,4 δισ. ευρώ.
Δύο φορές πιο «ψηφιακοί» οι Ρουμάνοι από τους Έλληνες καταναλωτές ρεύματος
Η στήλη θα ήθελε να αναφέρει και ακόμη ένα ενδιαφέρον στατιστικό από τα αποτελέσματα της ΔΕΗ, που αφορά την καταναλωτική συμπεριφορά στο ηλεκτρικό ρεύμα. Το ποσοστό των καταναλωτών που χρησιμοποιούν το ψηφιακό εργαλείο για τις πληρωμές τους και τις υπόλοιπες ανάγκες βρίσκεται μόλις στο 32% στην Ελλάδα, αν και αυξήθηκε κατά 2,2% σε ετήσια βάση. Αντιθέτως, το 64% των Ρουμάνων πελατών της ΔΕΗ αξιοποιούν την ψηφιακή εφαρμογή, με άνοδο 4% από πέρυσι.
Δεν είναι μια καλή περίοδος για τα ελληνικά καύσιμα…
Μένοντας κοντά στο ενεργειακό μέτωπο, η στήλη επισημαίνει πως η πτώση των τιμών στις διεθνείς αγορές, κάτι το ράλι του ευρώ έναντι του δολαρίου, το αποτέλεσμα είναι πως δεν είναι μια καλή περίοδος για τις εξαγωγές καυσίμων της χώρας μας… Στα στοιχεία της ΤτΕ, εμφανίζεται μια «βουτιά» που συμπαρασύρει όλο το ισοζύγιο αγαθών, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διεύρυνση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών. Και αυτό γιατί παρά τη θετική εικόνα στις εξαγωγές αγαθών πλην καυσίμων στο πρώτο τρίμηνο (+2,6%), η συνολική πτώση κατά 8,9% στις εξαγωγές όταν υπολογιστούν και τα καύσιμα, υπογραμμίζει τη εξάρτηση που έχει η οικονομία μας από τον ενεργειακό τομέα, και ακόμα περισσότερο το «πολύπαθο» εξαγωγικό εμπόριο αγαθών. Σε συνδυασμό με την άνοδο των εισαγωγών, για άλλο ένα τρίμηνο επιδεινώθηκε το εμπορικό έλλειμμα, επιβαρύνοντας περαιτέρω το συνολικό εξωτερικό ισοζύγιο.
Υπάρχει έκθεση – φωτιά για τη γραμμή 4 του μετρό Αθήνας;
Και μια που είμαστε στο παραγωγικό κομμάτι της οικονομίας, η στήλη επισημαίνει πως χθες στη Βουλή έριξε μία βόμβα, κατά την ακρόαση του νέου προέδρου της Ελληνικό Μετρό Χρήστου Καραδήμα στην αρμόδια επιτροπή ΔΕΚΟ, η βουλευτής του ΚΚΕ Διαμάντω Μανωλάκου. Είπε πως υπάρχει έκθεση – φωτιά από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του προγράμματος Μεταφορές του ΕΣΠΑ σύμφωνα με την οποία το έργο κατασκευής της γραμμής 4 του μετρό Αθήνας παρουσιάζει ήδη 770 ημέρες καθυστέρηση, δηλαδή σχεδόν δύο χρόνια. Επιπλέον, κατά την κα Μανωλάκου, κακώς η κοινοπραξία κατασκευής του έργου (ΑΒΑΞ – Alstom – Ghella) πήρε μπόνους 58 εκατ. για επιτάχυνση των εργασιών αφού τελικά έχουμε καθυστέρηση. Γι’ αυτό, υποστήριξε η βουλευτής του ΚΚΕ, η ειδική υπηρεσία ζητάει να επιστραφεί το 10% του ποσού που έχει εισπράξει μέχρι σήμερα η κοινοπραξία. Η στήλη ψάχνει την έκθεση, χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής. Θα σας ενημερώσουμε γιατί πρόκειται για το μεγαλύτερο δημόσιο έργο που εκτελείται σήμερα στη χώρα.
