Ο Νοέμβριος μήνας γίνεται … μάρτυρας μιας κίνησης στα οικονομικά πράγματα που δεν μπορεί να μείνει έξω από την προσοχή μας. Τα δύο «είδη» χρυσού, ο φυσικός και ο ψηφιακός έχουν αρχίσει να ακολουθούν εντυπωσιακά αντίθετους δρόμους.
Ο χρυσός παρά την προσωρινή κατά τους αναλυτές μικρή πτώση του παραμένει σε πρωτοφανή ύψη πάνω από τις 4000 δολάρια, ήτοι πάνω από 55% αύξηση μέσα στο 2025.
Ο «ψηφιακός» χρυσός, το Bitcoin αντίθετα μέσα στον τελευταίο μόνο, μήνα έχει αρχίσει να βυθίζεται δραματικά πέφτοντας από τα ύψη των 126000 δολάρια στα 84.000-92.000, χάνοντας έως και 33% της ονομαστικής «αξίας» του.
Και το ερώτημα που έχει δημιουργηθεί είναι τι ακριβώς συμβαίνει εδώ; Τι δεν πάει καλά με τον «ψηφιακό» χρυσό;
Οι τελευταίες αναλύσεις που εμφανίζονται στα διεθνή οικονομικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για μία ολοένα και πιο σημαντική «σύνδεση» της πορείας του Bitcoin με εκείνη των μετοχών κάνοντας λόγο για συμπεριφορές που ίσως προειδοποιούν – μέσα από την κίνηση του bitcoin – για όσα έρχονται στις χρηματιστηριακές αγορές.
Η αλήθεια όμως, ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί σε περισσότερο «δομικά» οικονομικά στοιχεία, όπως έχουμε επιμείνει και στο παρελθόν στα Οικονοκλαστικά, όσον αφορά την συμπεριφορά των κρυπτονομισμάτων και ειδικά του ισχυρότερου εξ αυτών, του Bitcoin.
Συγκεκριμένα η απόκλιση της τάσης τιμών μεταξύ φυσικού και ψηφιακού χρυσού θα πρέπει να αναζητηθεί στις βασικές δυνάμεις ροής της διαθέσιμης ρευστότητας, επενδυτικής και μή.
Εδώ, εμφανώς, δύο είναι οι παράγοντες που την καθορίζουν, αφ’ ενός η ρευστότητα που δημιουργείται από τις Κεντρικές Τράπεζες και αφετέρου η «μαγνητική» έλξη των επενδύσεων στην Τεχνητή Νοημοσύνη και η αναχρηματοδότηση του χρέους (δημόσιου και ιδιωτικού) που την απορροφούν.
Από την πλευρά τους η Fed και η ΕΚΤ, πρέπει να επισημάνουμε ότι έχουν περιορίσει τους Ισολογισμούς τους κατά περίπου 13%, δημιουργώντας ένα περιβάλλον σύσφιξης της ρευστότητας (QT). Αυτό σημαίνει ότι το κεφάλαιο που αναζητά υψηλές αποδόσεις έχει συρρικνωθεί σημαντικά — και όταν η πίτα μικραίνει, κάποιος πρέπει να μείνει έξω από το τραπέζι. Το Bitcoin φαίνεται να είναι στην περίπτωση αυτή ενας από τους «χαμένους».
Η κρίσιμη μετατόπιση συνέβη το 2024-2025: τα κεφάλαια άρχισαν να εγκαταλείπουν μαζικά τα κρυπτονομίσματα για να τροφοδοτήσουν την επενδυτική «φούσκα» (;) γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη. Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί — τα spot Bitcoin ETFs κατέγραψαν εκροές 3,7 δισ. δολαρίων μόνο τον μήνα Νοέμβριο, ενώ ταυτόχρονα μετοχές όπως η Nvidia κατέγραψαν ιστορικές αποτιμήσεις και νέα ρεκόρ.
Το χρήμα δεν μειώθηκε μόνο αλλά και μετακινήθηκε μαζικά …
Γιατί η AI κέρδισε το Bitcoin στη μάχη για την περιορισμένη ρευστότητα; Η απάντηση έγκειται στη φύση των δύο περιουσιακών στοιχείων.
Παρόλο που και οι δύο είναι «κερδοσκοπικές» επενδύσεις, το AI προσφέρει κάτι που το Bitcoin δεν μπορεί, την ψευδαίσθηση παραγωγικότητας. Εταιρείες όπως η Nvidia, η Microsoft και η Google παράγουν πραγματικά κέρδη από την πώληση AI υπηρεσιών και υποδομής.
Υπάρχουν ταμειακές ροές και — το πιο σημαντικό — θεσμική νομιμότητα.
Το Bitcoin, αντίθετα, δεν παράγει τίποτα. Δεν υπάρχουν μερίσματα, καμία ταμειακή ροή, καμία «πραγματική οικονομία» πίσω από την αξία του. Η άνοδός του εξαρτιόταν αποκλειστικά από τη συνεχή ροή νέου κεφαλαίου. Όταν οι κεντρικές τράπεζες άρχισαν να κλείνουν σταδιακά τη στρόφιγγα της ρευστότητας, αυτό το μοντέλο άρχισε να αισθάνεται τις συνέπειες.
Επιπλέον, το AI έχει κάτι που το crypto ποτέ δεν απέκτησε σε τέτοιο βαθμό, την ελκυστικότητα της εταιρικής δράσης της επιχειρηματικής ελίτ και των κυβερνήσεων. Η Τεχνητή Νοημοσύνη παρουσιάζεται πλέον ως εργαλείο «εθνικής ασφάλειας», ανταγωνιστικότητας, και «μετασχηματισμού» της οικονομίας.
Οι παραδοσιακοί θεσμικοί επενδυτές αισθάνονται άνετα να τοποθετούνται σε Big Tech. Το Bitcoin, με τη ρητορική του για «αποκέντρωση» και «ανατροπή του συστήματος», παραμένει «στιγματισμένο», ειδικά μετά τις καταρρεύσεις FTX και Terra/Luna.
Η σύνδεση με τη μείωση ρευστότητας από τις Κεντρικές Τράπεζες είναι καθοριστική. Το Bitcoin ευδοκιμούσε στην εποχή του «φθηνού χρήματος» (2020-2021) και της ποσοτικής χαλάρωσης. Τότε που η υπερβολική ρευστότητα «έψαχνε» οπουδήποτε για αποδόσεις.
Το AI φαινομενικά προσφέρει «ασφαλέστερη» προσδοκία κερδοφορίας, μέσα από το επίσημο και εποπτευόμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα, «πραγματικά» κέρδη εταιρειών, και μια επενδυτική «ιστορία» που ταιριάζει στο κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο.
Η ειρωνεία εδώ είναι προφανής. Το Bitcoin δημιουργήθηκε το 2009 ως απάντηση στην κρίση και τις τραπεζικές διασώσεις, υποσχόμενο ανεξαρτησία από το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το 2025, όταν οι κεντρικές τράπεζες περιορίζουν τη ρευστότητα, το Bitcoin φαίνεται να ασφυκτικά, όχι επειδή «απέτυχε τεχνολογικά», αλλά επειδή τα επενδυτικά κεφάλαια επιλέγουν μια συγκριτικά πιο «παραγωγική» και δεμένη με την πραγματική οικονομία επενδυτική «υπόσχεση».
Ανεξάρτητα από το αν εκεί κρύβεται ή όχι μία ακόμα μεγαλύτερη φούσκα…
