Οι κάπως μεγαλύτερες ηλικίες των συμπολιτών μας θυμούνται πως ένα από τα πλέον πολύτιμα «δώρα» που έκαναν παλιότερα στα νεογέννητα, ήταν μία ή περισσότερες – ανάλογα την οικονομική κατάσταση του δωρητή – χρυσές λίρες.
Αυτή η λίρα, ή οι λίρες, συνόδευαν το νεογέννητο μέχρι την ενηλικίωσή του. Και τότε αυτό σαν ενήλικας, αποφάσιζε αν θα τις ξοδέψει ή θα τις φυλάξει. Ήταν, ιδιαίτερα από την πλευρά του «νονού», κάτι σαν φυλακτό ή δέσμευση προστασίας για το νεογέννητο…
Όταν αυτό γινόταν πολύ παλιά, η μία λίρα ισοδυναμούσε με 300 δραχμές.
Από τον Αύγουστο του 1971, όταν άρχισαν να καταρρέουν οι συμφωνίες του Μπρέτον Γουντς που κρατούσαν σχεδόν σταθερή την σχέση των νομισμάτων με τον χρυσό, έχει τρέξει πολύ νερό… στο αυλάκι και οι τιμές του χρυσού έχουν πετάξει στα σύννεφα.
Σήμερα δεν υπάρχει δραχμή, υπάρχει Ευρώ.
Και μία χρυσή λίρα κοστίζει σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος πάνω από 873 ευρώ και συνεχίζει να αυξάνεται.
Δηλαδή κοστίζει περισσότερα από ότι ο κατώτατος μισθός με τον οποίον ο δικαιούχος εργαζόμενος πρέπει να καταφέρει να επιβιώσει ένα μήνα, για να μη μιλήσουμε για τον μέσο συνταξιούχο.
Με άλλα λόγια μία χρυσή λίρα ισοδυναμεί με το ελάχιστο κόστος ζωής – κατά την κυβέρνηση – για ένα μήνα.
Γιατί αναφέρουμε σήμερα όλα αυτά και κάνουμε τους συγκεκριμένους «συσχετισμούς»;
Ο λόγος είναι τα στοιχεία που δόθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος όσο αφορά την αγορά και πώληση χρυσών λιρών στα ταμεία της.
Τα στοιχεία λοιπόν λένε ότι οι συμπολίτες μας στο τρίτο τρίμηνο 2025, αγόρασαν από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) ακριβώς 1.714 χρυσές λίρες, ενώ πούλησαν στην Τράπεζα της Ελλάδος 9.365 χρυσές λίρες !
Η σύγκριση είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή αν εξετάσει κανείς το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους.
Τα στοιχεία της ΤτΕ λένε ότι οι επίσημες καταγεγραμμένες πωλήσεις χρυσών λιρών από την TτΕ προς ιδιώτες έφθασαν τις 5.399, ενώ οι αγορές της από ιδιώτες έφτασαν τις 32.002.
Ποιος πουλάει χρυσές λίρες
Με άλλα λόγια μέσα στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, στο διάστημα δηλαδή που οι διεθνείς τιμές χρυσού – κατά συνέπεια και τα χρυσά νομίσματα – έχουν αυξηθεί κατά 47%, οι συμπολίτες μας έχουν βιαστεί να πουλήσουν «επίσημα» πάνω από 32 χιλιάδες λίρες στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Και – όπως όλοι γνωρίζουμε – οι αριθμοί των πραγματικών πωλήσεων είναι σχεδόν διπλάσιοι σε μέγεθος αν στις επίσημες καταγραφές συνυπολογιστούν και οι ανεπίσημες συναλλαγές μεταξύ «ιδιωτών», εξαιτίας της τεράστιας και εξωφρενικής διαφοράς μεταξύ τιμής αγοράς και πώλησης από την ΤτΕ (πουλάει τις χρυσές λίρες 130 ευρώ ακριβότερα από όσο τις αγοράζει).
Με αυτά τα συγκριτικά δεδομένα θα απορούσε λοιπόν κανείς, γιατί κάποιος που έχει στα χέρια του μία «κότα που κάνει χρυσά αυγά» πάει και την πουλάει. Οι απαντήσεις εδώ δεν είναι και πολλές.
Κάποιες από αυτές τις «συλλέξαμε» από τους χώρους των «ανεπίσημων» συναλλαγών.
«Φίλε η ανάγκη είναι αυτή που σε υποχρεώνει να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις, η ανάγκη είναι πάνω απ’ όλα…». Αυτή είναι μία έκφραση με πολλές παραλλαγές που ακούσαμε. Με άλλα λόγια δεν κρατάς στην τσέπη σου κάτι που μπορεί να σου καλύψει άμεσες πιεστικές ανάγκες, όταν έχει συμβεί να το έχεις διαθέσιμο. Ακόμα και αν γνωρίζεις ότι μετά από μερικές μέρες σχεδόν σίγουρα θα μπορείς να το εξαργυρώσεις μερικά ευρώ ακριβότερα.
Δεν είναι όμως αυτή η βασική αιτία των μεγάλων πωλήσεων χρυσών λιρών αυτή την χρονιά, καθώς αυτοί που ρευστοποιούν με αυτό τον τρόπο χρυσές λίρες για τις ανάγκες της επιβίωσης, προφανώς έχουν ελάχιστες διαθέσιμες στα χέρια τους… Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την μνημονιακή δεκαετία, πολλά τέτοια «φυλακτά» ή έστω μικρά αποθέματα «ξοδεύτηκαν» στον βωμό της επιβίωσης.
Η «λίρα» των κερδών και των ακινήτων
Μέσα από μία μικρή έρευνα διαπιστώσαμε ότι δύο είναι οι βασικές αιτίες μεγάλων πωλήσεων.
Κατ’ αρχήν υπάρχει μία σημαντική μερίδα «κατόχων» κυρίως μεγαλύτερων ηλικιών, πιέζεται για ρευστοποίηση από την υποτιθέμενη απειλή – έτσι θεωρούν – ότι αυτή η ανοδική πορεία της τιμής του χρυσού δεν μπορεί να συνεχισθεί επ’ άπειρον. Και ότι ίσως έχει έρθει η στιγμή της αποκόμισης των κερδών. Αυτή η «τάση» είναι ιδιαίτερα ισχυρή σε μεγαλύτερες ηλικίες κατόχων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις αγοράς των χρυσών λιρών σε προηγούμενες περιόδους σε πολύ χαμηλότερες τιμές. Λίγο πολύ πίσω από την τάση αυτή υπάρχει η γνωστή ρήση «κάλιο γαϊδουρόδενε, παρά… γαϊδουρογύρευε».
Μια δεύτερη ισχυρή «τάση» – ίσως η πλέον ευρεία σε μέγεθος τάση – είναι η μετακίνηση αυτού του συσσωρευμένου πλούτου από την αύξηση της τιμής και όχι της ποσότητας κατοχής των χρυσών λιρών, στην αγορά ακινήτων. Τα ακίνητα και ιδιαίτερα τα σπίτια θεωρούνται ακόμα και υπό τις σημερινές συνθήκες μία ισχυρότερη και πλέον βολική (λόγω κληρονομικών) εξασφάλιση στην λογική της ενεργού διαχείρισης της οικογενειακής αποταμίευσης. Επιπλέον η διακριτική «διακίνηση» χρυσών λιρών στις συναλλαγές για αγορές/πωλήσεις ακινήτων προσφέρει ακόμα ένα «πλεονέκτημα» σε σχέση με το εύρος της φορολόγησης της συναλλαγής, όταν δεν χρειάζεται να περάσει μέσα από την καταγραφή του τιμήματος στις επιταγές πληρωμής…
Κάπως έτσι έχουν τα πράγματα με αυτές τις 32 και πολύ περισσότερες χιλιάδες χρυσές λίρες που έχουν αλλάξει χέρια μέσα στο εννεάμηνο του 2025.
Και κατά πως φαίνεται η ανοδική τάση της τιμής του χρυσού (και της χρυσής λίρας), δηλαδή η σε πραγματικούς όρους αντίστοιχη διολίσθηση της πραγματικής αξίας του χρήματος (υποτίμηση του δολαρίου και του Ευρώ), θα συνεχισθεί στον ορατό ορίζοντα. Αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα συνεχίσει να τροφοδοτεί την τάση «πώλησης»…
