Στην ανάγκη ενός ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου που θα υποστηρίζει τις επενδύσεις και τη συνεργασία των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη του διαστημικού οικοσυστήματος, αναφέρθηκε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, κατά την τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Υπουργών Διαστήματος που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.
Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, στην τοποθέτησή του στο Συμβούλιο Υπουργών Διαστήματος της ΕΕ επικεντρώθηκε στην πρόταση του Κανονισμού EU Space Act, που στοχεύει στη δημιουργία ενιαίας αγοράς διαστημικών δεδομένων και υπηρεσιών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η ρύθμιση αυτή έχει τη δυνατότητα να επιφέρει σημαντικές ευκαιρίες εναρμόνισης των κανονισμών, κάτι που κρίνεται απαραίτητο καθώς οι διαστημικές δραστηριότητες αυξάνονται.
Τόνισε επίσης τη σημασία της σαφήνειας στις ρυθμίσεις για τις διάφορες κατηγορίες διαστημικών αποστολών, ώστε να υπάρξει μια ισορροπία ανάμεσα σε εξαιρέσεις και κανονισμούς, ειδικότερα για τις dual-use δραστηριότητες.
Η ανάγκη ενός απλού και ευέλικτου ρυθμιστικού πλαισίου κρίνεται επίσης επιτακτική, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι όλες οι χώρες – και ιδίως αυτές με περιορισμένες διοικητικές δομές – θα μπορούν να συμμορφώνονται χωρίς περιττό διοικητικό φόρτο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η πρόταση για επικείμενο διάλογο με στρατηγικούς εταίρους όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα για συνεργασία σε διεθνές επίπεδο, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των κανονισμών και η βιωσιμότητα των διαστημικών δραστηριοτήτων.
Η τοποθέτηση του κ. Παπαστεργίου, ο οποίος συνοδευόταν από τον Γενικό Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνο Καράντζαλο:
«Δύο εβδομάδες μετά την πολύ σημαντική συνάντησή μας στη Βρέμη, στο Συμβούλιο Υπουργών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), συναντιόμαστε ξανά με επίκεντρο τη δυναμική ευρωπαϊκή παρουσία στο Διάστημα. Η Ευρώπη αποφάσισε να επενδύσει 22 δισ. ευρώ σε πολιτικές για το Διάστημα. Παράλληλα, η Ελλάδα διπλασίασε τη συμμετοχή της στα προαιρετικά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης του ESA, φτάνοντας τα 70 εκατ. ευρώ.
Αν συνυπολογίσουμε και όλους τους πόρους και χρηματοδοτικά εργαλεία, ο συνολικός προϋπολογισμός των ελληνικών έργων για τον διαστημικό τομέα προσεγγίζει το 1 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν το έντονο ενδιαφέρον τόσο της Ευρώπης όσο και της Ελλάδας για την ανάπτυξη του διαστημικού οικοσυστήματος.
Ως Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα σταθερό και σύγχρονο πλαίσιο που θα στηρίξει αυτή τη δυναμική. Χρειάζεται να προχωρήσουμε στην εναρμόνιση των κανονισμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε όλοι οι Ευρωπαϊκοί φορείς να συνεχίσουν να επενδύουν με ίδιους όρους και ίδιες προϋποθέσεις».
Όσον αφορά στην Πρόταση Κανονισμού EU Space Act που στοχεύει στη δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς διαστημικών δεδομένων, υπηρεσιών και προϊόντων, καθώς και στην καθιέρωση κανόνων ασφάλειας και βιωσιμότητας, επεσήμανε πως «θεωρούμε ότι η υπό διαμόρφωση πρόταση Κανονισμού μπορεί να ενισχύσει ουσιαστικά τις προσπάθειες και τις επενδύσεις των κρατών-μελών στο Διάστημα, καθώς προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για εναρμόνιση των κανονισμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού οι διαστημικές δραστηριότητες στην Ευρώπη και διεθνώς αυξάνονται και γίνονται πιο σύνθετες, με πολλά κράτη-μέλη να έχουν ήδη αναπτύξει τα δικά τους εθνικά πλαίσια αδειοδότησης, όπως και η Ελλάδα».
«Έχουμε μια πολύ καλή βάση για συζήτηση ώστε να προχωρήσουμε σε έναν καινοτόμο Κανονισμό. Ακούμε, βέβαια, με προσοχή και σεβόμαστε τις ανησυχίες των υπόλοιπων κρατών μελών. Μέσα από ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μπορούμε να καταλήξουμε σε έναν νέο εφαρμόσιμο Κανονισμό.
Έχουμε ανάγκη για ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα είναι απλό, ευέλικτο και πραγματικά λειτουργικό, ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα από όλα τα κράτη-μέλη. Ειδικά για τα κράτη-μέλη με σχετικά μικρές διοικητικές υπηρεσίες και περιορισμένους πόρους, είναι σημαντικό ο Κανονισμός να μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά χωρίς να απαιτείται υπερβολικός διοικητικός φόρτος».
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά σε ορισμένα σημεία, μεταξύ αυτών στην ανάγκη μεγαλύτερης σαφήνειας στη ρύθμιση των διαφορετικών διαστημικών αποστολών, όπως οι εμπορικές, κυβερνητικές, ακαδημαϊκές και dual-use αποστολές. «Είναι σημαντικό να επιτευχθεί μια βέλτιστη ισορροπία ανάμεσα στις ενδεχόμενες εξαιρέσεις και στις απαραίτητες ρυθμίσεις του κανονισμού, ειδικά για τις dual-use δραστηριότητες.
Επίσης, πρέπει να υπάρξει ένα παραπλήσιο πλαίσιο ρύθμισης για ευρωπαϊκούς, για Ενωσιακούς και για μη-ευρωπαϊκούς φορείς. Στη παρούσα μορφή το κανονιστικό πλαίσιο για μη-Ευρωπαϊκούς και Ενωσιακούς φορείς είναι μια σημαντικά δυσκίνητη και μάλλον κοστοβόρα διαδικασία. Απαιτεί νέα όργανα αδειοδότησης στη EUSPA (Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Διαστημικό Πρόγραμμα) για έλεγχο Συμμορφώσεων και διαχείριση Εφέσεων.
Δεν πρέπει για μη-ευρωπαϊκούς φορείς να απαιτούμε πιο σύνθετες και απαιτητικές διαδικασίες. Αλλιώς δεν θα πετύχουμε τον αναγκαίο ανταγωνισμό.
Καλούμε την Επιτροπή να εκκινήσει διάλογο με στρατηγικούς εταίρους, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, ώστε να επιτευχθούν ισοδύναμες, αποδεκτές και εφαρμόσιμες ρυθμίσεις. Τέλος, για τα θέματα διαστημικής βιωσιμότητας θα πρέπει ο κανονισμός να ευθυγραμμίζεται με διεθνή πρότυπα και βέλτιστες σχετικές πρακτικές».