Έγινε η αρχή για τον εκσυγχρονισμό και την υποστήριξη των C-27J Spartan μετά το πράσινο φως από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ), για το πακέτο αναβάθμισης και εν συνεχεία υποστήριξης των μεταφορικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας.
Πρόκειται για κίνηση που περιλαμβάνεται στον σχεδιασμό του Αεροπορικού Επιτελείου για την επόμενη ημέρα του τακτικού μεταγωγικού στόλου των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι προσφορές για την αντικατάσταση των C‑130H, με το C‑390 Millennium να αποτελεί το μεγάλο φαβορί, την ώρα που το A‑400M να έρχεται να προστεθεί στο C-130J ως διεκδικητής του προγράμματος που προανήγγειλε προ ημερών ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η θέση των C-27J στο ελληνικό επιχειρησιακό περιβάλλον
Ο κορμός των τακτικών αερομεταφορών στο εσωτερικό της χώρας στηρίζεται στα C‑27J της 354 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών «Πήγασος». Οι «Σπαρτιάτες» εκτελούν νησιωτικές διασυνδέσεις, μεταφέρουν προσωπικό και κρίσιμα εφόδια, υποστηρίζουν ασκήσεις, αναλαμβάνουν αποστολές Ειδικών Δυνάμεων και υλοποιούν αεροδιακομιδές σε απαιτητικές συνθήκες.
Το περιβάλλον του Αιγαίου, με σύντομους διαδρόμους, μεταβαλλόμενο καιρό και συχνά πολλαπλά σκέλη μέσα στην ίδια ημέρα, ευνοεί ένα αεροσκάφος με STOL φιλοσοφία, ανθεκτική άτρακτο και ικανότητα γρήγορης αναδιαμόρφωσης καμπίνας. Σε αυτό το πλαίσιο, η αναβάθμιση και η σταθερή υποστήριξη των C-27J δεν αποτελεί πολυτέλεια αλλά προϋπόθεση για να λειτουργεί ομαλά το σύνολο του συστήματος αερομεταφορών.
Η 354 ΜΤΜ σηκώνει το μεγαλύτερο μέρος του καθημερινού έργου εντός συνόρων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η αύξηση στις διαθεσιμότητες των C‑27J αποφορτίζει τα C‑130H, που κρατούν τις βαριές και διεθνείς αποστολές.
Η αναβάθμιση στοχεύει σε ασφάλεια πτήσεων, διαλειτουργικότητα και συνέπεια στον ρυθμό.

Από την «αναγέννηση» στην αναβάθμιση
Η επιχείρηση επαναφοράς των Spartan ξεκίνησε ουσιαστικά το 2022 με την ενεργοποίηση Follow‑On Support (FOS), που επέτρεψε να ανοίξει ο «αγωγός» ανταλλακτικών και να επιστρέψουν πέντε αεροσκάφη στην ενεργό δράση, με το έκτο να βρίσκεται στη γραμμή ολοκλήρωσης και να παραδίδεται έως τον Φεβρουάριο.
Η εμπειρία των τελευταίων ετών απέδειξε ότι όταν τοC-27J είναι διαθέσιμο, απορροφά κρίσιμο έργο όπως, νησιωτικές αποστολές, MEDEVAC, υποστήριξη ασκήσεων, γρήγορες μεταφορές τμημάτων. Η έγκριση του ΣΑΓΕ αποτελεί το βήμα από την αναγέννηση στη συστηματική αναβάθμιση.
Επιστροφή 5+1 αεροσκαφών στη γραμμή πτήσεων.
Παρουσία σε μεγάλες ασκήσεις, δραστηριότητες των ΕΔ και καθημερινές αποστολές στο Αιγαίο.
Μετάβαση από ad hoc λύσεις σε δομημένο πλαίσιο υποστήριξης και εκσυγχρονισμού.
Τι προβλέπει το πακέτο αναβάθμισης των C-27J
Εν συνεχεία υποστήριξη (FOS)
Κάλυψη έξι αεροσκαφών με συνολική οροφή διαθέσιμων ωρών έως 2.700.
Παράδοση του 6ου στην ενεργό δράση έως τον Φεβρουάριο, ώστε να σχηματιστεί επιχειρησιακός πυρήνας.
Επέκταση υποστήριξης με ορίζοντα έως τις αρχές της επόμενης δεκαετίας, με στόχο διαθεσιμότητας ~80% (στην πράξη, έξι επιχειρησιακά C-27J διαθέσιμα για ανάθεση).
Ρητή σύνδεση καθώς χωρίς FOS δεν προχωρά με ασφάλεια ο εκσυγχρονισμός. Η υποστήριξη κερδίζει χρόνο και διασφαλίζει πτησιμότητα κατά τις τεχνικές παρεμβάσεις.

Εκσυγχρονισμός Avionics/Comms (Mid‑Life Upgrade)
Νέο Flight Management System (FMS) για ακριβέστερη πλοήγηση και αποδοτικό σχεδιασμό αποστολών.
Glass cockpit με ψηφιακές οθόνες πολλαπλών λειτουργιών, εργονομία και μείωση φόρτου πληρώματος.
Στοχευμένες ανανεώσεις όπου απαιτείται σε υδραυλικά/συστήματα ελέγχου πτήσης.
Πακέτο αυτοπροστασίας για αυξημένη επιβιωσιμότητα σε χαμηλά ύψη/τακτικό περιβάλλον.
Δυνατότητα Link‑16, ώστε οι «Σπαρτιάτες» να «μιλούν» με Rafale, F‑16V (Viper), F‑35, MH‑60R, FDI HN και τα επίγεια ΚΕΠΙΧ/ΣΕΠ.
Προβλεπόμενη ενσωμάτωση GEDY (Ηλεκτρονικός Πόλεμος/Επιτήρηση) όπου απαιτηθεί.
MEDEVAC (ICU) για αεροδιακομιδές υψηλής σοβαρότητας.
ISR/Ηλεκτρονικός Πόλεμος για επιτήρηση/ενίσχυση τακτικής εικόνας.
Επιχειρησιακό αποτύπωμα
Στον νησιωτικό χώρο, οι συχνές πτήσεις με αξιόπιστο πρόγραμμα είναι αυτονόητη ανάγκη. Το C-27J, με βελτιωμένα βοηθήματα πλοήγησης, καθαρό cockpit και ενισχυμένες επικοινωνίες, μειώνει τον χρόνο προετοιμασίας και αυξάνει την ασφάλεια σε σύνθετες προσεγγίσεις.
Στις αεροδιακομιδές, όπου ο χρόνος είναι κρίσιμος, η δυνατότητα ταχείας μετατροπής σε MEDEVAC επιτρέπει ανταπόκριση χωρίς να διαλύεται το ημερήσιο πρόγραμμα της Μοίρας. Σε ειδικές αποστολές (SOF/ΕΕ), η διαλειτουργικότητα με κέντρα επιχειρήσεων και άλλα μέσα (όπως Link‑16) βελτιώνει τον συντονισμό και την επίγνωση τακτικής κατάστασης.
Νησιωτικές γραμμές με σταθερότητα συχνοτήτων.
MEDEVAC με ταχεία διαρρύθμιση/επιστροφή σε κανονικό έργο.
SOF/ειδικές αποστολές με καλύτερο έλεγχο κινδύνων και ροών.
Διαλειτουργικότητα και δικτυοκεντρική εικόνα
Το C-27J δεν θα αποτελεί απλά ένα μεταφορικό αεροσκάφος, αλλά αποκτά ρόλο κόμβου στο δίκτυο με μαχητικά, ελικόπτερα και ναυτικές μονάδες. Η κοινή τακτική εικόνα μειώνει τις τριβές, επιτρέπει καθαρή ιεράρχηση στόχων και διευκολύνει τον ακριβή χρονισμό αποστολών.
Σε πραγματικά σενάρια, όπου οι αποστάσεις είναι μικρές αλλά οι μεταβλητές πολλές, η δυνατότητα αυτή κάνει τη διαφορά.
Κοινός επιχειρησιακός πίνακας ανάμεσα σε αέρα‑θάλασσα‑ξηρά.
Ασφαλέστερα προφίλ πτήσης σε χαμηλά ύψη.
Συντονισμός με κέντρα επιχειρήσεων σε πραγματικό χρόνο.

Τεχνική υλοποίηση και παρεμβάσεις
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το πρώτο αεροσκάφος θα υποβληθεί στο πλήρες Avionics Upgrade στο Τορίνο (έδρα της Leonardo) με συμμετοχή προσωπικού της 354 ΜΤΜ σε κάθε στάδιο. Με την επιστροφή του στην Ελευσίνα, ο στόχος είναι τα υπόλοιπα αεροσκάφη να εκσυγχρονιστούν «εκ των έσω», με πυρήνα το Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπορίας και μικρό ιταλικό κλιμάκιο υποστήριξης.
Έτσι κερδίζεται τεχνογνωσία, μειώνονται χρόνοι ακινησίας και αυξάνεται η αυτοδυναμία για μελλοντικές βελτιώσεις. Ο εκσυγχρονισμός του C-27J δεν αποτελεί ελληνική ιδιαιτερότητα. Ιταλία, Ρουμανία, Αυστραλία και η US Coast Guard έχουν υλοποιήσει ή υλοποιούν αντίστοιχα πακέτα. Συνολικά 88 C‑27J σε 16 χώρες παραμένουν ενεργά για STOL ικανότητα, «σκληρή» σχεδίαση και πολυτυπία ρόλων.
Από πυρόσβεση (MAFFS) μέχρι ISR/Maritime Patrol, ο τύπος έχει αποδείξει ότι προσαρμόζεται σε διαφορετικές απαιτήσεις χωρίς αλλαγή πλατφόρμας.
Πολλαπλοί ρόλοι χωρίς νέες αγορές.
Σκληρή σχεδίαση για απαιτητικά πεδία.
Προσαρμογή στις ιδιαιτερότητες του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Φαβορί το C‑390 Millennium – C‑130J και A‑400M στο τραπέζι
Όπως ήδη έχει αποκαλύψει το OnAlert.gr, ο σχεδιασμός του Αεροπορικού Επιτελείου στρέφεται στην πρόταση για διακρατική συμφωνία μέσω Πορτογαλίας που θα αφορά την απόκτηση τριών C-390 Millennium με προοπτική συν τρία σε δεύτερη φάση, ενώ στην πρόταση για τα C-130J έρχεται να προστεθεί και το Α-400M ATLAS.
Τα C-130H, με δεδομένη την παλαιότητα τους και την αδυναμία συντήρησης και υποστήριξης δεν μπορούν να καλύψουν, υπό τις σημερινές επιχειρησιακές απαιτήσεις, τον συνεχώς αυξανόμενο όγκο των μεταφορών, των αεροδιακομιδών και συμβολής σε διακλαδικές και διεθνείς αποστολές.
Η Πολεμική Αεροπορία προσανατολίζεται στην απόκτηση αεροσκαφών με κύρια χαρακτηριστικά την μεγαλύτερη ταχύτητα και ωφέλιμη μεταφορική ικανότητα, την πιο σύγχρονη τεχνολογία, το χαμηλότερο κόστος κύκλου ζωής αλλά και την καλύτερη διαλειτουργικότητα με τους συμμάχους στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Με αυτά τα δεδομένα ως μεγάλο φαβορί προβάλλει το C-390. Η διαδικασία έχει ως επόμενο βήμα την έγκριση από το ΣΑΓΕ καθώς ήδη η Πολεμική Αεροπορία έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία εξέτασης των επιχειρησιακών απαιτήσεων όπου διαπιστώθηκε ότι C-390 καλύπτει πλήρως τα κριτήρια. Παράλληλα, η δυνατότητα συντήρησης στην Ελλάδα ακόμη και σε υποδομές πολιτικής αεροπορίας – ενισχύει το επιχειρησιακό και οικονομικό σκεπτικό.

Διακρατική συμφωνία με την Πορτογαλία
Ο σχεδιασμός για «3+3» C-390 Millennium δίνει την απαραίτητη ευελιξία για την επόμενη φάση, ανάλογα με τις ανάγκες, τη χρηματοδότηση και την επιχειρησιακή ωριμότητα. Η απόφαση για συνεργασία με την Πορτογαλία ελήφθη καθώς η Força Aérea Portuguesa ήδη χρησιμοποιεί C-390 και λειτουργεί ως «επικεφαλής» ευρωπαϊκός χρήστης που ήδη έχει ενσωματώσει τον τύπο σε στρατιωτικές διαδικασίες.
Επιπλέον, μέσω της Πορτογαλίας μπορεί να ενεργοποιηθεί μια G-to-G συμφωνία, δηλαδή μεταξύ ελληνικής και πορτογαλικής κυβέρνησης που ευνοεί την ταχύτερη διαδικασία και το χαμηλότερο διαπραγματευτικό κόστος ενώ λειτουργεί εντός πλαισίου συμμαχικών δικτύων και επιτρέπει πιθανές συνέργειες όπως κοινή προμήθεια ανταλλακτικών ή κοινές υποδομές συντήρησης.
Η Força Aérea Portuguesa ήδη διαθέτει 3 αεροσκάφη C-390 ενώ έχει παραγγείλει ακόμη 3 και διαθέτει option για άλλα 10 μεταφορικά αεροσκάφη. Πιθανόν αυτό το πρόγραμμα να ενταχθεί στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Safe. Επιπλέον, η Πορτογαλία λειτουργεί ως «ευρωπαϊκός κόμβος» για τον τύπο, με συνεργασίες και δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Κατά συνέπεια, η επιλογή μέσω της Πορτογαλίας δημιουργεί μια «πόρτα» για την ελληνική ενσωμάτωση του C-390 με χαμηλότερα ρίσκα, αξιοποίηση εμπειριών και πιθανές διευκολύνσεις.
Οι προτάσεις για τον αντικαταστάτη του C-130H
C‑390 Millennium – Η πρόταση νέας γενιάς
Το C‑390 ανήκει στη νεότερη γενιά jet μεταγωγικών. Συνδυάζει υψηλότερη ταχύτητα, ωφέλιμο περί τους 26 τόνους και αρχιτεκτονική που ευνοεί γρήγορα turn‑around. Η καμπίνα του έχει σχεδιαστεί για ταχεία φόρτωση/εκφόρτωση, ενώ υπάρχουν διαμορφώσεις για εναέριο ανεφοδιασμό και –με κιτ– για αεροπυρόσβεση. Στο περιβάλλον του Αιγαίου, όπου μετρά ο χρόνος, το πλεονέκτημα είναι εμφανές.
Κύρια χαρακτηριστικά: χρόνος, ωφέλιμο, σύγχρονα συστήματα, διαμορφώσεις πολλαπλού ρόλου.
Συνάφεια με Ελλάδα: ολοκλήρωση πολλών αποστολών στο ίδιο 24ωρο με άνεση.
Συντήρηση και υποστήριξη.
C‑130J Super Hercules – Η ώριμη συνέχεια
Το C‑130J είναι η εξελιγμένη εκδοχή ενός «εργαλείου» που η ΠΑ γνωρίζει σε βάθος. Η μεγάλη βάση χρηστών, οι ώριμες διαδικασίες υποστήριξης και η οικεία φιλοσοφία λειτουργίας προσφέρουν ομαλή μετάβαση για πληρώματα και τεχνικούς. Παραμένει ισχυρή λύση για ισορροπημένο μείγμα αποστολών, υπό την προϋπόθεση ότι συνοδεύεται από σύγχρονη υποστήριξη και εκπαίδευση.
Κύρια χαρακτηριστικά: ωριμότητα, γνωστές διαδικασίες, ευελιξία διαμόρφωσης.
Συνάφεια με Ελλάδα: αξιοποίηση συσσωρευμένης εμπειρίας σε Hercules.

A‑400M Atlas – Ο «μεγάλος» της κατηγορίας
Το A‑400M προσφέρει υψηλό ωφέλιμο και μεγάλο θάλαμο, ικανό να μεταφέρει ογκώδη φορτία και να καλύπτει στρατηγικές αποστάσεις. Ο ρόλος τάνκερ προσθέτει ειδική αξία όπου απαιτείται υποστήριξη άλλων μέσων. Απευθύνεται σε αποστολές μεγάλης κλίμακας. Η αποτίμηση συμβατότητας με το ελληνικό προφίλ είναι απαραίτητη ώστε να παραμένει διαθέσιμο όταν χρειάζεται.
Κύρια χαρακτηριστικά: όγκος/ωφέλιμο, τάνκερ, αποστάσεις.
Συνάφεια με Ελλάδα: κάλυψη ιδιαίτερων αναγκών όγκου/εμβέλειας όταν αυτές προκύπτουν.
Καταλληλότητα για το επιχειρησιακό προφίλ του Αιγαίου
Η καθημερινότητα στο Αιγαίο απαιτεί ικανότητα ολοκλήρωσης πολλών αποστολών μέσα στην ίδια ημέρα, με σύντομους χρόνους προετοιμασίας και επιχειρήσεις σε περιορισμένους διαδρόμους. Το C‑390 πλεονεκτεί στον χρόνο, το C‑130J προσφέρει ισορροπία και οικειότητα, ενώ το A‑400M απαντά σε ανάγκες όγκου/εμβέλειας. Η τελική επιλογή θα στηριχθεί σε πραγματικές αποστολές, ρεαλιστικές διαμορφώσεις και σαφή κατανομή ρόλων ανάμεσα σε τακτικό και στρατηγικό σκέλος.

Τα επόμενα βήματα
Με την FOS και την αναβάθμιση των C-27J διασφαλίζεται η σταθερή απόδοση του τακτικού σκέλους. Στην συνέχεια η Πολεμική Αεροπορία κλειδώνει την επιλογή για τον αντικαταστάτη των C‑130H με κριτήριο την καταλληλότητα για το προφίλ του Αιγαίου και τις διεθνείς δεσμεύσεις.
Το αποτέλεσμα που επιδιώκεται είναι συγκεκριμένο και αφορά ένα συμπληρωματικό ζεύγος μεταφορικών, ικανό να καλύπτει από αεροδιακομιδές μέχρι διεθνείς μεταφορές ογκωδών φορτίων με την ίδια συνέπεια. Οι «Σπαρτιάτες» παρέχουν ρυθμό και αξιοπιστία στο εσωτερικό, ενώ ο νέος τύπος μεταγωγικού δίνει την εμβέλεια και τον όγκο όπου και όταν χρειαστεί.
C‑27J με αναβαθμισμένες δυνατότητες για το τακτικό έργο. Νέο στρατηγικό μεταγωγικό που καλύπτει αποστολές μεγάλης κλίμακας χωρίς εκπτώσεις στο καθημερινό έργο. Διαλειτουργικότητα σε ενιαίο δίκτυο με μαχητικά, ελικόπτερα και ναυτικές μονάδες.
πηγή: OnAlert.gr / Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς