Ανάλυση BBC: Γιατί η χάρη του Τζο Μπάιντεν στον γιο του Χάντερ δημιουργεί κακό προηγούμενο

«Πλήρη και άνευ όρων» χάρη στον γιο του απένειμε ο Τζο Μπάιντεν, σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος την Κυριακή, εν αναμονή των ποινών του Χάντερ Μπάιντεν ο οποίος καταδικάστηκε για φοροδιαφυγή και οπλοκατοχή.

Σε μία από τις τελευταίες του ενέργειες πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο, ο Τζο Μπάιντεν απένειμε χάρη στον γιο του, Χάντερ, ώστε ο τελευταίος να γλιτώσει τη φυλακή.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε λόγο για διακρίσεις εις βάρος του γιου του Χάντερ και κακοδικία, στηρίζοντας έτσι την απόφασή του. Υπενθυμίζεται ότι ο Χάντερ Μπάιντεν είχε κριθεί ένοχος για παράνομη οπλοκατοχή και φοροδιαφυγή.

«Κανένας λογικός άνθρωπος που θα εξετάσει τα γεγονότα στις υποθέσεις που αφορούν τον Χάντερ δεν μπορεί να καταλήξει σε άλλο συμπέρασμα από το εξής: ο Χάντερ υπέστη διακριτική μεταχείριση επειδή ήταν γιος μου και μόνο – κι αυτό είναι άδικο», τόνισε ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ.

Η απόφαση έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις, καθώς ο Μπάιντεν είχε διαβεβαιώσει στο παρελθόν ότι δεν θα προβεί σε απονομή χάριτος στον γιο του. Μάλιστα ο Λευκός Οίκος είχε επιβεβαιώσει τη στάση του αυτή τον Σεπτέμβριο.

Σάλος με την κίνηση Μπάιντεν

Η κίνηση του Μπάιντεν έχει ήδη προκαλέσει σάλο και κατηγορίες περί υποκρισίας από τους Ρεπουμπλικάνους – για την αθέτηση της υπόσχεσής του και για τη χρήση της προεδρικής του εξουσίας για να προστατεύσει τον γιο του.

Ο Δημοκρατικός κυβερνήτης του Κολοράντο, Jared Polis, εξέδωσε γρήγορα δήλωση στην οποία δήλωσε «απογοητευμένος» και ότι η κίνηση αυτή θα «αμαυρώσει» τη φήμη του απερχόμενου προέδρου.

Οι πρόεδροι των ΗΠΑ έχουν απονείμει χάρη σε μέλη της οικογένειάς τους στο παρελθόν.

Το 2001, ο Μπιλ Κλίντον έδωσε χάρη στον αδελφό του Ρότζερ που είχε καταδικαστεί για ναρκωτικά το 1985.

Ωστόσο, η «πλήρης και άνευ όρων» χάρη του Χάντερ Μπάιντεν είναι κάπως διαφορετική.

Καλύπτει τις ποινικές του καταδίκες, καθώς και τυχόν μελλοντικές κατηγορίες για «αδικήματα κατά των Ηνωμένων Πολιτειών» από τις αρχές του 2014 έως σήμερα.

Το χρονικό αυτό διάστημα περιλαμβάνει δύο χρόνια που ο Χάντερ Μπάιντεν ήταν μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ουκρανικής ενεργειακής εταιρείας Burisma και συμμετείχε σε άλλες διεθνείς συναλλαγές, ενώ ο πατέρας του ήταν αντιπρόεδρος.

Οι Ρεπουμπλικάνοι ισχυρίστηκαν ότι ο Χάντερ Μπάιντεν επωφελήθηκε αθέμιτα από τη θέση ισχύος του πατέρα του και ότι ο Μπάιντεν ο πρεσβύτερος είχε σχέση με τις επιχειρηματικές συναλλαγές του γιου του.

«Κάντο όπως ο Τραμπ» για τον Τζο Μπάιντεν στην υπόθεση του γιου του Χάντερ

Ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά την έξοδό του από τον Λευκό Οίκο το 2021, έδωσε χάρη σε στενούς συνεργάτες και συμμάχους του που είχαν εμπλακεί στις πολλαπλές ποινικές έρευνες κατά τη διάρκεια της προεδρικής του θητείας.

Με τον τρόπο αυτό, παρέκαμψε τις καθιερωμένες διαδικασίες του Λευκού Οίκου για την άσκηση της ευρείας προεδρικής εξουσίας αμνηστίας. 

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι και ο Τραμπ αντιμετώπισε επικρίσεις από πολιτικούς αντιπάλους του για τις προεδρικές χάρες που έδωσε ο ίδιος κατά την πρώτη του προεδρική θητεία, ωστόσο υπήρξαν ελάχιστες ή και καθόλου πολιτικές συνέπειες.

Με την πολιτική καριέρα του Μπάιντεν να πλησιάζει στο τέλος της, ωστόσο, δεν υπάρχει μεγάλο τίμημα που θα μπορούσε να πληρώσει για την ενέργειά του.

Και δεδομένου ότι οι Δημοκρατικοί έχασαν την εξουσία τόσο στο Κογκρέσο όσο και στον Λευκό Οίκο τον περασμένο μήνα, υπάρχουν λίγα μέλη του κόμματος σε θέση ισχύος για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες.

Αν η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις είχε κερδίσει στις αμερικανικές εκλλογές και είχε εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, η προεδρική της μετάβαση θα είχε εκτροχιαστεί τουλάχιστον προσωρινά, καθώς θα πιεζόταν να καταδικάσει την κίνηση του Μπάιντεν. Ίσως να είχε καταστήσει λιγότερο πιθανή μια τέτοια σαρωτική πράξη του Μπάιντεν. Αντ’ αυτού, η εθνική προσοχή θα στραφεί γρήγορα πίσω στην επερχόμενη προεδρία Τραμπ.

Οι κανόνες που διέπουν την προεδρική αμνηστία – ή τουλάχιστον οι διαδικασίες και οι καθιερωμένες προστατευτικές μπάρες που καθοδηγούσαν τη χρήση της – φαίνεται να έχουν αλλάξει ριζικά και μόνιμα. Σε αυτό το σημείο μπορεί να υπάρχουν ελάχιστοι λόγοι για να διαμαρτυρηθεί κάποιος, ανεξάρτητα από το σε ποια πλευρά του πολιτικού διαδρόμου βρίσκεται.

«Με αυτή την απόφαση, ο Μπάιντεν διευκόλυνε τώρα τον Τραμπ να καταχραστεί και πάλι την εξουσία της επιείκειας», δήλωσε ο καθηγητής Τζον Κράουτς από το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στο CBS.

«Εάν οι πρόεδροι και των δύο πολιτικών κομμάτων αισθάνονται ελεύθεροι να κάνουν κατάχρηση της απονομής χάριτος χωρίς συνέπειες, η εξουσία αμνηστίας γίνεται λιγότερο εργαλείο χάριτος και περισσότερο πολιτικό εργαλείο».

Το στρατόπεδο του Τραμπ έσπευσε να απαντήσει στην είδηση της αμνηστίας του Μπάιντεν, λέγοντας ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος θα διορθώσει το αμερικανικό σύστημα δικαιοσύνης και θα αποκαταστήσει τη δέουσα διαδικασία στη δεύτερη θητεία του.

Είναι κάτι που θα πρέπει να έχουμε κατά νου όταν ο Τραμπ επιστρέψει στα καθήκοντά του, σημειώνει σε ανάλυσή του το BBC, καθώς δεν είναι απίθανο να αξιοποιήσει τον θεσμό της αμνηστίας ώστε να απαλλάξει φίλους, συμμάχους και συνεργάτες του που διώχθηκαν κατά τη διάρκεια της προεδρίας Μπάιντεν – και να απελευθερώσει πολλούς από τους υποστηρικτές του που έχουν καταδικαστεί κατά τη διάρκεια της εξέγερσης της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.

Η διαφορά μεταξύ χάρης και επιείκειας

Το δικαίωμα των προέδρων των ΗΠΑ να χορηγούν χάρη κατοχυρώνεται στο αμερικανικό Σύνταγμα. Μπορούν επίσης να εκδώσουν μια επιείκεια – αλλά υπάρχει μια διάκριση μεταξύ των δύο.

Η απονομή χάριτος διαγράφει την ποινή κάποιου, ενώ η επιείκεια τη συντομεύει ή την ολοκληρώνει.

Η χάρη αποκαθιστά το δικαίωμα του εγκληματία να ψηφίσει, να διεκδικήσει εκλεγμένο αξίωμα, να κατέχει όπλο ή να υπηρετήσει σε κριτική επιτροπή.

Όμως, οι κακοποιοί των οποίων οι ποινές λαμβάνουν επιείκεια, απολαμβάνουν μόνο το όφελος να βγουν νωρίς από τη φυλακή και κανένα από τα άλλα οφέλη της χάριτος δεν ισχύει για αυτούς.

Με πληροφορίες από BBC