Παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ, ολοκλήρωσε το βράδυ της Δευτέρας (13.10.2025) την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, δηλώνοντας από τη σύνοδο κορυφής του Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου πως «ο πόλεμος τελείωσε» και παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως αρχιτέκτονα μίας νέας εποχής για την ειρήνη στη Γάζα και τη Μέση Ανατολή, μία αβεβαιότητα εξακολουθεί να πλανάται στον «αέρα».
Σύμφωνα με τον αναλυτή του CNN, Kevin Liptak, σε μία πρώτη αποτίμηση των πεπραγμένων στο αιγυπτιακό τουριστικό θέρετρο και την επισφράγιση της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα, με τον πρωταγωνιστικό ρόλο να τον «παίζει» ο Ντόναλντ Τραμπ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου Νετανιάχου – που απουσίασε από το Σαρμ Ελ Σέιχ – αρνείται να αναγνωρίσει το τέλος των πολεμικών επιχειρήσεων στην περιοχή της Λωρίδας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Αναμφίβολα μετά την περιοδεία Τραμπ, η Μέση Ανατολή είναι μία περιοχή που έχει αλλάξει, καθώς οι Ισραηλινοί όμηροι, που επί δύο χρόνια υπέφεραν φρικιαστικά μαρτύρια στα τούνελ της Γάζας, είναι πλέον ελεύθεροι, και οι βομβαρδισμοί που ισοπέδωσαν τη Λωρίδα έχουν σταματήσει.
Ωστόσο, οι τελετές αποχαιρετισμού που είχαν ετοιμαστεί προς τιμήν του Αμερικανού Προέδρου σε Ισραήλ και Αίγυπτο δεν στάθηκαν ικανές να κρύψουν τη μεγάλη αβεβαιότητα που παραμένει και κυρίως το βασικό ερώτημα: αν ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς έχει πράγματι τελειώσει.
Ο Τραμπ επιμένει πως έχει τελειώσει, και στην εκτενή και πολυδιάστατη ομιλία του στην ισραηλινή Βουλή, την Κνεσέτ, επαίνεσε τον Νετανιάχου για το ότι είχε το «θάρρος» να αναγνωρίσει ότι «ήρθε η στιγμή να σταματήσει η διετής στρατιωτική επιχείρηση» που ακολούθησε την πολύνεκρη επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Νετανιάχου, ωστόσο, δεν έχει αναγνωρίσει κάτι τέτοιο. Μάλιστα, λίγο πριν από την άφιξη του Τραμπ, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η στρατιωτική εκστρατεία «δεν έχει τελειώσει», επικαλούμενος τις συνεχιζόμενες απειλές για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Παράλληλα, βρίσκεται υπό έντονη πίεση από τα ακροδεξιά μέλη της κυβερνητικής του συμμαχίας να συνεχίσει τις επιχειρήσεις εναντίον της Χαμάς στη Γάζα.
Ύστερα από μια περίεργη παρασκηνιακή ανταλλαγή μηνυμάτων, ο Νετανιάχου αρνήθηκε να ταξιδέψει μαζί με τον Τραμπ στο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου, για να παραστεί στην επίσημη τελετή επικύρωσης της συμφωνίας, παρά την προσπάθεια που κατέβαλλε μέχρι την τελευταία στιγμή ο Αμερικανός Πρόεδρος να τον πείσει.
Ο Ισραηλινός ηγέτης επιβεβαίωσε πάντως στην ομιλία του: «Δεσμεύομαι σε αυτή την ειρήνη». Ούτε όμως εκείνος, ούτε ο Τραμπ έδωσαν σαφείς ενδείξεις για το πώς σκοπεύουν να προσεγγίσουν την επόμενη, πιο περίπλοκη φάση των διαπραγματεύσεων.
«Οι φάσεις αλληλεπικαλύπτονται κάπως μεταξύ τους», είπε ο Τραμπ, με μία δόση ασάφειας, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι.
Για τον Τραμπ, τουλάχιστον, το ερώτημα αν ο πόλεμος έχει φτάσει σε ένα οριστικό τέλος δεν τίθεται καν προς συζήτηση.
«Ο πόλεμος τελείωσε. Ο πόλεμος τελείωσε, το καταλαβαίνετε αυτό;», είχε ήδη πει ο Τραμπ στους δημοσιογράφους μέσα στο Air Force One, λίγο μετά την αναχώρησή του από την Ουάσινγκτον για το ταξίδι του στη Μέση Ανατολή.
Την ίδια φράση επανέλαβε και κατά την άφιξή του στο Ισραήλ, αποδίδοντας μάλιστα τη στάση αυτή απευθείας στον Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του μπροστά σε ένα ενθουσιώδες κοινοβούλιο.
«Θέλω απλώς να σας συγχαρώ που είχατε το θάρρος να πείτε: ”Αυτό ήταν. Νικήσαμε, και τώρα ας απολαύσουμε τη ζωή μας”», είπε χαρακτηριστικά.
Ο Τραμπ προειδοποίησε ότι ένας νέος πόλεμος θα αμαύρωνε την υστεροφημία του Νετανιάχου, ενώ επιχείρησε να προλάβει κάθε ερώτηση σχετικά με το πότε θα τερματιστεί οριστικά η σύγκρουση, επιμένοντας ότι «έχει ήδη τελειώσει».
«Το Ισραήλ, με τη δική μας βοήθεια, έχει κερδίσει ό,τι μπορούσε να κερδίσει με τη δύναμη των όπλων. Έχετε νικήσει. Δηλαδή, έχετε νικήσει. Τώρα είναι η στιγμή να μεταφράσετε αυτές τις νίκες εναντίον των τρομοκρατών στο πεδίο της μάχης στο υπέρτατο έπαθλο της ειρήνης και της ευημερίας για ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Είναι καιρός να απολαύσετε τους καρπούς των κόπων σας», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Το όραμα του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή
Όπως υπογραμμίζει ο αναλυτής του CNN, o Αμερικανός Πρόεδρος οραματίζεται μία ριζικά μεταμορφωμένη Μέση Ανατολή, όπου οι «Συμφωνίες του Αβραάμ», που εγκαινίασε κατά την πρώτη του θητεία, θα επεκταθούν και οι ιστορικές έχθρες ανάμεσα στο Ισραήλ και τους Άραβες γείτονές του θα τερματιστούν οριστικά.
Αναφέρθηκε επανειλημμένα στην προσπάθεια ένταξης του Ιράν στο νέο αυτό περιφερειακό πλαίσιο, ενώ οι διπλωμάτες του ήδη εργάζονται για να εκμεταλλευτούν το στενό «παράθυρο ευκαιρίας» που, όπως εκτιμούν, μπορεί να μετατρέψει την εκεχειρία σε μια ευρύτερη περιφερειακή αναδιάταξη δυνάμεων.
«Δεν πρόκειται απλώς για την ανοικοδόμηση της Γάζας, πρόκειται για τον μετασχηματισμό ολόκληρης της περιοχής», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, που βρέθηκε στο πλευρό του Τραμπ στην Αίγυπτο.
Η προσπάθεια να πειστούν οι Άραβες ηγέτες να χρηματοδοτήσουν την ανασυγκρότηση της Γάζας και ταυτόχρονα να βελτιώσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις με το Ισραήλ παραμένει ένα δύσκολο εγχείρημα.
Οι χώρες του Κόλπου, τις οποίες ο Τραμπ ανέφερε επανειλημμένα αυτή την εβδομάδα ως πρόθυμες να αξιοποιήσουν τον τεράστιο πλούτο τους για την ανοικοδόμηση του κατεστραμμένου θύλακα της Γάζας, δεν προτίθενται να δεσμευτούν, αν πρώτα δεν λάβουν εγγυήσεις ότι το Ισραήλ δεν θα επαναλάβει τους βομβαρδισμούς.
Και πολλοί ηγέτες, ανάμεσά τους και ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο de facto ηγέτης της ισχυρότερης χώρας του Κόλπου, ζητούν σαφή μηνύματα ότι η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη θα οδηγήσει τελικά στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
Όλα αυτά, ωστόσο, είναι ζητήματα που απαιτούν τη συναίνεση και τη συμμετοχή του Νετανιάχου, την οποία εκείνος μέχρι στιγμής δεν έχει δείξει ότι προτίθεται να προσφέρει, ακόμη και υπό την πίεση του Τραμπ.
Ο Τραμπ για τον «δύσκολο» Νετανιάχου
«Δεν είναι ο πιο εύκολος άνθρωπος για να συνεργαστείς», είπε ο Τραμπ για τον Νετανιάχου τη Δευτέρα. «Αλλά αυτό είναι που τον κάνει σπουδαίο», συμπλήρωσε.
Ο Τραμπ έχει προσπαθήσει να παραβλέψει τις μεταξύ τους διαφορές, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκει να μεταφέρει τη δημοφιλία που απολαμβάνει ο ίδιος στο Ισραήλ και στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, ο οποίος είναι πολύ λιγότερο δημοφιλής για τον τρόπο που χειρίστηκε τον πόλεμο.
Κατά την ομιλία του, επιχείρησε να του δώσει πολιτική ώθηση, καλώντας τον πρόεδρο του Ισραήλ να του χορηγήσει χάρη, εν μέσω της εν εξελίξει δίκης για διαφθορά, μια πρωτοφανής παρέμβαση στα εσωτερικά της χώρας.
«Πούρα και σαμπάνιες, ποιος στο καλό νοιάζεται;», αναφώνησε ο Τραμπ, αναφερόμενος στις κατηγορίες ότι ο Νετανιάχου είχε δεχθεί δώρα πολυτελείας από ξένους επιχειρηματίες.
Το αν οι κολακείες και η πολιτική στήριξη θα επηρεάσουν τελικά τις αποφάσεις του Νετανιάχου μένει να φανεί. Ο Στιβ Γουίτκοφ, ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου Τραμπ, και ο γαμπρός του, ο Τζάρεντ Κούσνερ, έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζουν την επόμενη φάση της συμφωνίας.
«Θα μείνουμε εδώ για αρκετό καιρό. Αυτή είναι η εντολή του Προέδρου,» δήλωσε ο Γουίτκοφ από την Αίγυπτο.
Για τον Τραμπ, ωστόσο, η ιστορία φαινόταν ήδη να γράφεται.
«Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες ημέρες για την παγκόσμια ειρήνη τα τελευταία 50 χρόνια, δεν είναι υπερβολή,» είπε τη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, προκαλώντας, ωστόσο, μία εμφανώς δυσαρεστημένη αντίδραση από τον Τραμπ. «Μόνο 50;», απάντησε με δυσπιστία. «Ίσως 100», παραδέχτηκε ο Ρούμπιο, χαμογελώντας αμήχανα.
