Σε δηλώσεις προς τα ΜΜΕ μετά το πέρας των ευρωπαϊκών συνομιλιών με το Ιράν στη Γενεύη, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι η περιφερειακή κλιμάκωση «δεν ωφελεί κανέναν» και γι’ αυτό «πρέπει να συνεχίσουμε τις συζητήσεις».
Η Κάγια Κάλλας πρόσθεσε ότι και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συζητήσουν το πυρηνικό ζήτημα και «ευρύτερα θέματα».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ντέιβιντ Λάμι, δήλωσε ότι «ήμασταν σαφείς, το Ιράν δεν μπορεί να έχει πυρηνικά όπλα».
Προσθέτει ότι ο ίδιος και οι συνάδελφοί του, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρώπης, είναι «πρόθυμοι» να συνεχίσουν τις «εν εξελίξει συζητήσεις» για τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν.
«Καλούμε το Ιράν να συνεχίσει τις συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Lammy, προσθέτοντας ότι «αυτή είναι μια επικίνδυνη στιγμή» και ότι είναι «εξαιρετικά σημαντικό» να μην δούμε μια περιφερειακή κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι διπλωματικές συνομιλίες που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας με τον Ιρανό ομόλογό τους στη Γενεύη, ολοκληρώθηκαν νωρίς το βράδυ της Παρασκευής (20.06.2025).
Το μήνυμα που μεταφέρθηκε στο Ιράν, είναι η αποδοχή της πρότασης για μηδενικό εμπλουτισμό ουρανίου. Πρόταση που έχει απορριφθεί ουκ ολίγες φορές, από τους Ιρανούς.
Έξοδος με διάλογο
Μόνο μέσω διαλόγου μπορεί να επιτευχθεί η έξοδος από την κρίση στη Μέση Ανατολή δήλωσε σήμερα από την Γενεύη της Ελβετίας ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό, ο οποίος μαζί με τους ομολόγους της Βρετανίας Ντέιβιντ Λάμι, της Γερμανίας Γιόχαν Βαντεφούλ, και την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Εξωτερικές Υποθέσεις και την Πολιτική Ασφαλείας Κάγια Κάλας, συναντιόνται με τον επικεφαλής της διπλωματίας του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί.
Η γαλλική πλευρά, με βάση τα όσα δήλωσε πρόσφατα ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, αναμένεται να προτείνει στην Τεχεράνη μια «ολοκληρωμένη προσφορά διαπραγμάτευσης», η οποία περιλαμβάνει: πρόσβαση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) σε όλες τις υποδομές για να προχωρήσει προς τον μηδενικό πυρηνικό εμπλουτισμό, έλεγχο των δραστηριοτήτων βαλλιστικών πυραύλων, διακοπή της χρηματοδότησης τρομοκρατικών ομάδων που αποσταθεροποιούν την περιοχή και απελευθέρωση των ομήρων.
Στόχος της συνάντησης είναι, σύμφωνα με γαλλικές διπλωματικές πηγές, η αναζήτηση διπλωματικής διεξόδου στον πόλεμο, μέσω της επιβολής αυστηρού ελέγχου στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι τα τελευταία εικοσιτετράωρα, οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν πολλαπλασιάσει τις εκκλήσεις τους για αποκλιμάκωση και ότι πρόκειται ίσως για μία «συνάντηση ύστατης ευκαιρίας». Σύμφωνα με δημοσιεύματα γαλλικών μέσων ενημέρωσης πρόθεση των Ευρωπαίων είναι να εφαρμοστεί το μοντέλο που υιοθετήθηκε στο Ιράκ μετά τον πόλεμο της διεθνούς συμμαχίας υπό τις ΗΠΑ, τον Απρίλιο του 1991.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είχε εγκρίνει απόφαση που υποχρέωνε τον Σαντάμ Χουσεΐν σε αποπυρηνικοποίηση και αφοπλισμό σε βιολογικά, χημικά και βαλλιστικά όπλα.
Ο Τραμπ θα επανεκκινήσει τις συνομιλίες
Το πυρηνικό σκέλος είχε ανατεθεί στους επιθεωρητές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας. Εάν η ευρωπαϊκή τριάδα επιτύχει, θα επιχειρήσει να παρουσιάσει το αποτέλεσμα στον πρόεδρο Τραμπ, ώστε εκείνος να επανεκκινήσει τις συνομιλίες με την Τεχεράνη και να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ για επίτευξη κατάπαυσης του πυρός ή τουλάχιστον για προσωρινή αναστολή των στρατιωτικών του επιχειρήσεων, αναφέρουν επίσης γαλλικά ΜΜΕ.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν Γάλλοι αναλυτές, τα τελευταία σημάδια – η μετακίνηση νέων αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, οι δηλώσεις του Τραμπ, η σιγουριά που εκπέμπουν οι Ισραηλινοί ηγέτες – δεν αφήνουν περιθώριο αισιοδοξίας και όλα δείχνουν ότι οι ΗΠΑ προτίθενται να εμπλακούν – σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό – στο πλευρό του Τελ Αβίβ στον πόλεμο.
Στο Παρίσι, όπως επισημαίνει η εφημερίδα L Opinion σε σημερινό δημοσίευμα της με τίτλο «Για τη Γαλλία, ο προληπτικός πόλεμος του εβραϊκού κράτους δεν αποτελεί τη σωστή επιλογή για την οριστική επίλυση των ζητημάτων που θέτει η ιρανική πυρηνική απειλή», μετά από μια εβδομάδα ισραηλινών πληγμάτων, δεν έχει πεισθεί κανείς για την αποτελεσματικότητα της στρατιωτικής οδού ως μέσου μόνιμου περιορισμού του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
Στη καλύτερη περίπτωση να υπάρξει καθυστέρηση του προγράμματος, όπως εκτιμάται. Ειδικότερα αναφέρεται ότι στο πολεμικό πεδίο, ναι μεν οι εγκαταστάσεις της Νατάνζ και της Ισφαχάν υπέστησαν επιφανειακές ζημιές, όμως το εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στο Φόρντο παραμένει επιχειρησιακό.
«Ακόμη και η αμερικανική υπερβόμβα GBU-57 (ικανή να διαπεράσει 80 μέτρα έδαφος) δεν φαίνεται ικανή να καταστρέψει ένα κέντρο του οποίου ορισμένες εγκαταστάσεις βρίσκονται σε βάθος 400 μέτρων, για να μην αναφερθεί κανείς στην ικανότητα του Ιράν να μετακινεί τον εξοπλισμό και τα αποθέματά του» αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα. Και καταλήγει: «Για τη Γαλλία, η καλύτερη εγγύηση για να μην αποκτήσει η Ισλαμική Δημοκρατία πυρηνικά όπλα, παραμένει ο αυστηρός έλεγχος του πυρηνικού της προγράμματος από τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας.
Διότι ακόμη κι αν καταστρεφόταν όλο το οπλοστάσιο, οι γνώσεις και η εμπειρία των Ιρανών επιστημόνων θα επέτρεπαν στην Τεχεράνη να επανασυστήσει τα αποθέματά της σε εμπλουτισμένο ουράνιο με ταχύτητα, ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Οι ελπίδες των Ευρωπαίων διπλωματών είναι περιορισμένες.
Όλα θα εξαρτηθούν από τα περιθώρια διαπραγμάτευσης που θα δοθούν στον υπουργό Αμπάς Αραγτσί από ένα καθεστώς όπου πολλαπλά κέντρα εξουσίας συγκρούονται διαρκώς.
Αν οι Ευρωπαίοι αποτύχουν, ορισμένοι φοβούνται την ανάδυση ενός σεναρίου τύπου «Βόρειας Κορέας», στο οποίο το Ιράν θα αλλάξει στρατηγική. Δηλαδή, αντί να παραμείνει μια πυρηνική δύναμη «στο όριο», να ξεκινήσει μια κούρσα ενάντια στον χρόνο για την απόκτηση της βόμβας, μέσω ενός πλήρως παράνομου προγράμματος».
Κοινή δήλωση της εκπροσώπου της ΕΕ και των ΥΠΕΞ Γαλλίας, Γερμανίας και Ηνωμένου Βασιλείου
«Συζητήσαμε τρόπους για μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», τονίζουν σε κοινή δήλωσή τους οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, μαζί με την ύπατη εκπρόσωπο της ΕΕ, μετά τη συνάντησή τους με τον Ιρανό ομόλογό τους στη Γενεύη.
Μετά τη συνάντηση, η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ Κάγια Κάλας δήλωσε μέσω του “Χ”, ότι οι συζητήσεις με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί ήταν «άμεσες και ειλικρινείς» και προσθέτει: «Η Τεχεράνη γνωρίζει τί διακυβεύεται. Η κλιμάκωση δεν θα ωφελούσε κανέναν. Πρέπει να διατηρήσουμε ανοιχτές τις διαπραγματεύσεις».
Στην κοινή δήλωση που δημοσιοποίησε η Κάγια Κάλας, η ίδια και οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου (Ε3) τονίζουν ότι στη συνάντηση με τον Ιρανό ομόλογό τους εξέφρασαν «σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή» και επανέλαβαν «τη σταθερή τους δέσμευση για την ασφάλεια του Ισραήλ». Τονίζουν ότι θα πρέπει να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση στην περιοχή και να βρεθεί επειγόντως μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων για να διασφαλιστεί ότι «το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα».
Οι υπουργοί της E3 και η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ επανέλαβαν «τις μακροχρόνιες ανησυχίες τους σχετικά με την επέκταση του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, το οποίο δεν έχει αξιόπιστο πολιτικό σκοπό, κατά παράβαση σχεδόν όλων των διατάξεων του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA)» και «συζήτησαν τρόπους για μια λύση μέσω διαπραγματεύσεων στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, τονίζοντας παράλληλα τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος».
Εξέφρασαν την πλήρη υποστήριξή τους προς τον γενικό διευθυντή του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) και ενθάρρυναν το Ιράν να συνεργαστεί πλήρως με τον Οργανισμό, σύμφωνα με τις νομικά δεσμευτικές του υποχρεώσεις και υπό το πρίσμα της τελευταίας έκθεσης του ΔΟΑΕ σχετικά με την εφαρμογή των υποχρεώσεων διασφάλισης στο Ιράν.
Εξέφρασαν την υποστήριξή τους για τη συνέχιση των συζητήσεων και χαιρέτισαν τις συνεχιζόμενες προσπάθειες των ΗΠΑ για την αναζήτηση λύσης μέσω διαπραγματεύσεων.
Τέλος, εξέφρασαν την προθυμία τους να συναντηθούν ξανά στο μέλλον.
