Reuters: Στην επιχείρηση αναχαίτισης των ρωσικών drones συμμετείχαν πολωνικά F-16, ολλανδικά F-35, ιταλικά AWACS και αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ ζήτησε την ενεργοποίηση του άρθρο 4 του ΝΑΤΟ μετά την κατάρριψη ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της.
Ο Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η παραβίαση του εναέριου χώρου της χώρας του ήταν πιθανότατα μια «πρόκληση μεγάλης κλίμακας» και ότι η Πολωνία είναι έτοιμη να αντιδράσει.
Τώρα ζήτησε επίσημα την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, το οποίο επιτρέπει στα κράτη μέλη να «διαβουλεύονται μεταξύ τους όταν, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα μέρη».
Οι πολωνικές ένοπλες δυνάμεις κατέγραψαν 19 μη επανδρωμένα αεροσκάφη τα οποία παραβίασαν τον εναέριο χώρο της κατά τη διάρκεια ρωσικής επίθεσης στη δυτική Ουκρανία το βράδυ της Τρίτης (09/09/25) και σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά τρία ή τέσσερα καταρρίφθηκαν προκαλώντας όμως υλικές ζημιές σε κατοικίες.
Τόσο η πολωνική όσο και η ΝΑΤΟϊκή αεράμυνα κινητοποιήθηκαν καθώς drones παραβίασαν «επανειλημμένα» τον εναέριο χώρο της χώρας κατά τη διάρκεια βομβαρδισμού της Ουκρανίας. Αυτά που αποτελούσαν απειλή «εξουδετερώθηκαν» και οι έρευνες για τον εντοπισμό των σημείων συντριβής τους συνεχίζονται – με τους ανθρώπους να προειδοποιούνται να μην πλησιάζουν τα συντρίμμια σε περίπτωση που περιέχουν επικίνδυνο υλικό.
Ο Πολωνός πρόεδρος Κάρολ Ναβρότσκι αποφάσισε να συγκαλέσει συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών.
“… Η είδηση ότι θα έχουμε πλήρη πληροφόρηση για το τι συνέβη στην Πολωνία εντός 48 ωρών με οδήγησε στην απόφαση να συγκαλέσω το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας εντός 48 ωρών”, είπε ο Κάρολ Ναβρότσκι προσθέτοντας πως η κατάσταση αντιπροσωπεύει μια στιγμή που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του ΝΑΤΟ και της Πολωνίας.
Συμμετείχε στην επιχείρηση η Ολλανδία
Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ολλανδίας, ο Ντικ Σόοφ, επιβεβαίωσε σήμερα τη συμμετοχή της χώρας του στην αεροπορική επιχείρηση στην Πολωνία με αεροσκάφη F-35, καταγγέλλοντας μια “απαράδεκτη παραβίαση” του πολωνικού εναέριου χώρου. “Πράγματι, ολλανδικά καταδιωκτικά αεροσκάφη F-35 μπόρεσαν να προσφέρουν την υποστήριξή τους”, δήλωσε ο Σόοφ στο X. “Ας είμαστε σαφείς: η παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου την περασμένη νύχτα από ρωσικά drones είναι απαράδεκτη”, πρόσθεσε. “Αποδεικνύει γι΄άλλη μια φορά ότι ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος συνιστά απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια”, συνέχισε.
Ο Σόοφ είπε πως εξέφρασε την υποστήριξή του στον Πολωνό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουκ και ότι ήταν σε επαφή με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε. “Η Ολλανδία είναι αλληλέγγυα με την Πολωνία, σύμμαχό μας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ’, είπε ο Σόοφ.
Πολωνικά μαχητικά αεροσκάφη F-16, ολλανδικά F-35, ιταλικά αεροσκάφη επιτήρησης AWACS και αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού υπό κοινή διαχείριση με το ΝΑΤΟ συμμετείχαν στη νυχτερινή επιχείρηση, σύμφωνα με πηγή του ΝΑΤΟ που επικαλείται το πρακτορείο Ρόιτερς.
Τι προβλέπει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ
Σύμφωνα με το άρθρο 4 της ιδρυτικής συνθήκης του ΝΑΤΟ, τα κράτη μέλη μπορούν να φέρουν ένα θέμα υπόψη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (Συμβούλιο ή NAC – το κύριο όργανο λήψης πολιτικών αποφάσεων του ΝΑΤΟ) και να το συζητήσουν με τους Συμμάχους. Το κύριο φόρουμ για πολιτικές διαβουλεύσεις είναι το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο. Το NAC είναι η κύρια επιτροπή λήψης πολιτικών αποφάσεων του ΝΑΤΟ. Ο Γενικός Γραμματέας, λόγω της προεδρίας του, διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Οι διαβουλεύσεις πραγματοποιούνται επίσης σε τακτική βάση σε άλλα φόρουμ, συμπεριλαμβανομένων των επιτροπών και των ομάδων εργασίας του ΝΑΤΟ. Όλα αυτά τα όργανα αντλούν την εξουσία τους από το Συμβούλιο.
Το άρθρο 4 αναφέρει: “Τα Μέρη θα διαβουλεύονται από κοινού όποτε, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα μέρη”.
Οποιαδήποτε χώρα μέλος μπορεί να επικαλεστεί επίσημα το Άρθρο 4 της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού. Μόλις γίνει επίκληση, το θέμα συζητείται και μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε κάποια μορφή κοινής απόφασης ή δράσης εκ μέρους της Συμμαχίας. Όποιο και αν είναι το σενάριο, οι συνάδελφοι που κάθονται γύρω από το τραπέζι του Συμβουλίου ενθαρρύνονται να αντιδράσουν σε μια κατάσταση που τους γνωστοποίησε μια χώρα μέλος.
Από τη δημιουργία της Συμμαχίας το 1949, το Άρθρο 4 έχει επικληθεί επτά φορές. Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία ζήτησαν να πραγματοποιήσουν διαβουλεύσεις βάσει του άρθρου 4 μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
