Καθηγητής Μαθηματικών στο MIT και ταλαντούχος πιανίστας στις ΗΠΑ, ο Τομ Λέρερ έγινε γνωστός τη δεκαετία του ’50 και του ’60 με τα τραγούδια του που συνδύαζαν σαρδόνιο χιούμορ και αιχμηρούς στίχους
Ο Τομ Λέρερ, Αμερικανός μαθηματικός, μουσικός και σατιρικός τραγουδοποιός, διάσημος για τα τραγούδια του με μαύρο και καυστικό χιούμορ, πέθανε σε ηλικία 97 ετών, στο σπίτι του στο Κέμπριτζ, κοντά στη Βοστώνη στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με όσα μετέδωσαν την Κυριακή (27.07.2025) αμερικανικά ΜΜΕ.
Την είδηση επιβεβαίωσε ο στενός του φίλος, Ντέιβιντ Χέρντον, στους New York Times. Τα τραγούδια του μουσικού, γραμμένα κυρίως τη δεκαετία του 1950 και του 1960, συνδύαζαν σαρκαστικούς στίχους με χαρωπές μελωδίες στο πιάνο, επηρεασμένες από τα μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ. Το ιδιόρρυθμο αυτό στυλ του χάρισε ευρύ κοινό στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Παιδί-θαύμα με πάθος για τη σάτιρα
Γεννημένος στις 9 Απριλίου 1928, σε φτωχή εβραϊκή οικογένεια, ο Τομ Λέρερ μεγάλωσε στο Upper East Side της Νέας Υόρκης. Εισήχθη στο Χάρβαρντ σε ηλικία μόλις 15 ετών και αποφοίτησε με άριστα, τρία χρόνια αργότερα. Αργότερα δίδαξε μαθηματικά στο MIT, στο Χάρβαρντ και σε πανεπιστήμια στην Καλιφόρνια.
Ασχολήθηκε από νωρίς με ζητήματα όπως η ρύπανση και τα πυρηνικά όπλα, πάντα με χιουμοριστική και σατιρική διάθεση. Οι στίχοι του συχνά καταπιάνονταν με δολοφονίες, διαζύγια, χημεία και περιστέρια (!), πάντα με ένα αίσθημα γλυκόπικρης ειρωνείας.
Ένα από τα πιο γνωστά του τραγούδια, το «Poisoning Pigeons in the Park», περιγράφει ένα ζευγάρι που σκοτώνει περιστέρια με στρυχνίνη για να περάσει την ώρα του μια Κυριακή άνοιξη: «μια μικρή πρέζα αρκεί!».
Τα θέματα ωστόσο που θίγει είναι συχνά σοβαρότερα, όπως στο «Who’s Next», που μιλά για τον πυρηνικό εξοπλισμό, ή στο «Pollution», όπου σατιρίζει την καθημερινή χρήση προϊόντων σε έναν κόσμο γεμάτο τοξικά απόβλητα: «Μπορείς ακόμα να βουρτσίζεις τα δόντια σου / με την τελευταία λέξη της μόδας / και μετά να ξεπλένεις το στόμα σου / με βιομηχανικά απόβλητα».
Ήρωάς του ο Ντάνιελ Ράντκλιφ
Ο ηθοποιός Ντάνιελ Ράντκλιφ, γνωστός ως Χάρι Πότερ, τον αποκαλούσε «ο πιο έξυπνος και πιο αστείος άνθρωπος του 20ού αιώνα» και παραδεχόταν πως ήταν για εκείνον είδωλο και πρότυπο.
Η σχέση του Λέρερ με τη μουσική ήταν περίπλοκη. Έγραφε τραγούδια για διασκέδαση, περισσότερο για τον ίδιο και για φίλους, και ένιωθε αμηχανία μπροστά στο κοινό και την αποδοχή.
Όταν κάποτε τον ρώτησαν γιατί σταμάτησε να γράφει, έδωσε την πιο λακωνική και δηκτική απάντηση: «Η πολιτική σάτιρα πέθανε τη μέρα που έδωσαν το Νόμπελ Ειρήνης στον Χένρι Κίσινγκερ».
