Στην έκδοση ευρωομολόγων ύψους 90 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας τα επόμενα δύο χρόνια κατέληξαν τελικά – το πρωί της Παρασκευής (19.12.2025) – οι ευρωπαίοι ηγέτες μετά από ένα 16ωρο θρίλερ διαπραγματεύσεων, στην πιο κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της EE των τελευταίων χρόνων.
Με απλά λόγια, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την Ουκρανία για δύο χρόνια με ένα δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ, με εγγύηση τον προϋπολογισμό της ΕΕ αντί για τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια. Δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν για τη χρήση των ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν παγώσει στην Ευρώπη ως εγγύηση για το δάνειο.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απόφασή τους να χορηγήσουν στην Ουκρανία δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ, για να χρηματοδοτήσει την πολεμική προσπάθειά της εναντίον της Ρωσίας.
Αυτή η βοήθεια «ενισχύει αληθινά την ανθεκτικότητά μας», ανέφερε ο Ζελένσκι προσθέτοντας: «Μαζί, υπερασπιζόμαστε το μέλλον της ηπείρου μας».
Ο Ζελένσκι δήλωσε ακόμα ότι είναι «σημαντικό τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία να παραμείνουν ακινητοποιημένα». Ο Ουκρανός πρόεδρος είχε προηγουμένως πιέσει για τη χρήση των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότηση της άμυνας της Ουκρανίας.
«Πρόκειται για σημαντική στήριξη, η οποία ενισχύει αληθινά την ανθεκτικότητά μας», έγραψε ο Ζελένσκι στο X ευχαριστώντας τους ευρωπαίους ηγέτες.
«Είναι σημαντικό το ότι τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία παραμένουν ακινητοποιημένα και το ότι η Ουκρανία έλαβε μια εγγύηση χρηματοοικονομικής ασφάλειας για τα επόμενα χρόνια», πρόσθεσε αναφερόμενος στα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τα οποία οι Ευρωπαίοι δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν.
Τι σημαίνουν για την Ουκρανία τα 90 δισ.
Το άτοκο δάνειο 90 δισ. ευρώ αποτρέπει τη χρεοκοπία της Ουκρανίας, αλλά η ευρωπαϊκή συμφωνία στις Βρυξέλλες αποκαλύπτει τα όρια της πολιτικής συναίνεσης και τους δύσκολους συμβιβασμούς πίσω από τους πανηγυρισμούς.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μπορεί να αποχωρήσει από τις Βρυξέλλες ανακουφισμένος, έχοντας αποτρέψει το ενδεχόμενο οικονομικής κατάρρευσης της Ουκρανίας. Το Βέλγιο μπορεί να ισχυριστεί ότι πέτυχε μια νίκη, προστατεύοντας τη Euroclear – τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό όπου φυλάσσονται τα παγωμένα ρωσικά δισεκατομμύρια – ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά δηλώνει ικανοποιημένη επειδή κατάφερε, έστω και δύσκολα, να καταλήξει σε συμφωνία.
Στα λόγια του Γερμανού Φρίντριχ Μερτς, πρόκειται για μια «μεγάλη επιτυχία»: ένα άτοκο δάνειο ύψους 90 δισ. ευρώ, που καλύπτει περίπου τα 2/3 των εκτιμώμενων χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας για την περίοδο 2026-2027.
Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι λιγότερο θριαμβευτική και πολύ πιο σύνθετη, αναφέρει σε ανάλυσή του το BBC.
Τα χρήματα θα αντληθούν από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές και θα καλύπτονται από το λεγόμενο «δημοσιονομικό περιθώριο» του προϋπολογισμού της ΕΕ – δηλαδή τη διαφορά ανάμεσα στις πραγματικές εισφορές των κρατών-μελών και στο ανώτατο όριο δαπανών που επιτρέπεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με άλλα λόγια, η Ένωση αξιοποιεί τα θεσμικά της όρια για να στηρίξει το Κίεβο, χωρίς να ανοίξει ευθέως το πιο ακανθώδες ζήτημα: τη χρήση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων.
Σημαντική λεπτομέρεια της συμφωνίας είναι οι εξαιρέσεις που προβλέπονται για τρεις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης – την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία. Έτσι, την οικονομική ευθύνη του δανείου αναλαμβάνουν τελικά 24 από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ.
We have a deal.
— António Costa (@eucopresident) December 19, 2025
Decision to provide 90 billion euros of support to Ukraine for 2026-27 approved.
We committed, we delivered.
Για τον φιλορώσο πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, η εξέλιξη αυτή αποτελεί εν μέρει θετικό αποτέλεσμα. Ωστόσο, ο αρχικός του στόχος ήταν να μπλοκάρει πλήρως κάθε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση προς την Ουκρανία – κάτι που δεν κατάφερε. Ως εκ τούτου, δύσκολα μπορεί να παρουσιάσει τη συμφωνία ως προσωπική πολιτική νίκη.
Στη Μόσχα, αντίθετα, οι πρώτες αντιδράσεις είναι θριαμβευτικές. Ο απεσταλμένος του Βλαντιμίρ Πούτιν, Κιρίλ Ντμίτριεφ, έσπευσε να δηλώσει ότι οι «παράνομες κινήσεις της Ευρώπης… απέτυχαν», πανηγυρίζοντας το γεγονός ότι τα ρωσικά κεφάλαια δεν αξιοποιούνται άμεσα για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Ωστόσο, πίσω από τη ρητορική, το ουσιαστικό δεδομένο παραμένει αμετάβλητο: τα ρωσικά δισεκατομμύρια παραμένουν παγωμένα επ’ αόριστον και έχουν ήδη δεσμευτεί ως μελλοντικές πολεμικές αποζημιώσεις, κι αυτό σημαίνει ότι, παρά τους πανηγυρισμούς, η Ρωσία δεν αναμένεται να ανακτήσει ποτέ τα χρήματά της.
Την ίδια στιγμή η Ουκρανία μπαίνει σε μια νέα, κρίσιμη φάση του πολέμου αλλά και της επιβίωσής της ως κράτος.
Η οικονομική αυτή στήριξη δεν αφορά μόνο όπλα και άμυνα. Σημαίνει ότι το ουκρανικό κράτος συνεχίζει να υπάρχει και να λειτουργεί, παρά τις συνεχείς ρωσικές επιθέσεις. Τα χρήματα αυτά καλύπτουν το τεράστιο δημοσιονομικό κενό που δημιουργεί ο πόλεμος και αποτρέπουν μια οικονομική κατάρρευση που θα είχε άμεσες κοινωνικές συνέπειες.
Σε πολιτικό επίπεδο, η βοήθεια των 90 δισ. ευρώ στέλνει ένα σαφές μήνυμα: η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εγκαταλείπει την Ουκρανία. Ταυτόχρονα, η χρηματοδότηση αυτή συνδέει ακόμη πιο στενά την Ουκρανία με την Ευρώπη. Δεν είναι απλώς βοήθεια σε μια εμπόλεμη χώρα, αλλά επένδυση σε ένα μελλοντικό ευρωπαϊκό κράτος.
Ήττα για Μερτς και Φον Ντερ Λάιεν
Ως μια συμφωνία που δείχνει ότι η Ευρώπη δεν θέλει ακόμα να πληρώσει για να σώσει την Ουκρανία χαρακτηρίζει το Politico το δάνειο των 90 δισ. ευρώ για το Κίεβο το οποίο ανακοίνωσαν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφού τελικά δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για τα «παγωμένα» ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία.
Κατά την ιστοσελίδα το αποτέλεσμα των 16 ωρών της διαπραγμάτευσης που ολοκληρώθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής αποτελεί «σημαντική ήττα» για τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς και την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Η συμφωνία είναι, όπως σημειώνει το Politico, ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης βασισμένο στο κοινό χρέος της ΕΕ, το οποίο προωθούσε εδώ και εβδομάδες ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ ντε Βέβερς που περιλαμβάνει, μάλιστα, και μια ακόμα πληγή για την ενότητα της ΕΕ καθώς τρεις χώρες – η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχία – δεν θα συμμετάσχουν.
«Η συμφωνία παρέχει μια κρίσιμη σανίδα σωτηρίας για την οικονομία της Ουκρανίας, η οποία έχει πληγεί από τον πόλεμο και αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μιας επικείμενης κρίσης ρευστότητας ήδη από την επόμενη άνοιξη, με τη σύγκρουση με τη Ρωσία να συνεχίζεται για τέταρτη χρονιά. Αν και η συμφωνία επιτρέπει σε όλους να διεκδικήσουν τη νίκη, αυτή δεν ήταν η λύση που η Γερμανία και η Επιτροπή είχαν προωθήσει κατά την προετοιμασία της συνόδου κορυφής» σημειώνεται στην ανάλυση.
