Στον ορίζοντα διαφαίνεται πλέον μια σημαντική αλλαγή στην πολιτική ζωή της Γερμανίας. Ο λόγος για την αρχή του τέλους του «τείχους προστασίας» των επιχειρηματιών της Γερμανίας απέναντι στο ακροδεξιό AfD.
Μετά από μια επανεκτίμηση του αυστηρού αποκλεισμού του κόμματος, ο Σύνδεσμος Οικογενειακών Επιχειρήσεων της Γερμανίας -ο οποίος αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πανίσχυρης γερμανικής μεσαίας τάξης (Mittelstand) – εγκαταλείπει τώρα την προηγούμενη στρατηγική του «τείχους προστασίας» από απέναντι στο AfD – και ως εκ τούτου αντιμετωπίζει έντονη κριτική από ορισμένους κύκλους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η αλλαγή στάσης αυτή έχει τεράστια σημασία ειδικά σε συνθήκες όπου ενδεχομένως να υπάρξει ειρήνευση στην Ουκρανία και, έτσι, μία σταδιακή επανεκκίνηση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας, η οποία κατηγορείται -από κύκλους στη Γερμανία- ότι έχει στενές σχέσεις με το AfD (το οποίο συνεχίζει να είναι πρώτο στις πανεθνικές δημοσκοπήσεις).
Η πρόεδρος του συνδέσμου Marie-Christine Ostermann δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt ότι η πολιτική «καμίας επαφής» προς τα μέλη του κοινοβουλίου του AfD άρθηκε στην πιο πρόσφατη κοινοβουλευτική βραδιά στις αρχές Οκτωβρίου. Ο Σύνδεσμος Οικογενειακών Επιχειρήσεων έκανε ήδη το πρώτο βήμα στην κοινοβουλευτική του βραδιά στις 8 Οκτωβρίου στις εγκαταστάσεις της Deutsche Bank κοντά στην Πύλη του Βρανδεμβούργου στο Βερολίνο. Για πρώτη φορά, ο Leif-Erik Holm, εκπρόσωπος οικονομικής πολιτικής της κοινοβουλευτικής ομάδας του AfD, ήταν επίσης παρών. Το ειδησεογραφικό portal “The Pioneer” ανέφερε επίσης αυτό. Ο σύνδεσμος εκπροσωπεί τα συμφέροντα 180.000 μεσαίων επιχειρήσεων από όλους τους τομείς.
Το Ίδρυμα Οικογενειακών Επιχειρήσεων, ωστόσο, δεν βλέπει κανένα λόγο να αλλάξει τη θέση του απέναντι στα εξτρεμιστικά κόμματα. Εκπρόσωποι του AfD ή του Αριστερού Κόμματος δεν προσκαλούνται σε εκδηλώσεις «επειδή το σύστημα αξιών τους σε μεγάλο βαθμό δεν ευθυγραμμίζεται με αυτό των οικογενειακών επιχειρήσεων», δήλωσε στην εφημερίδα Handelsblatt το μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος, Rainer Kirchdörfer.
Για αυτές τις εταιρείες, οι οποίες δραστηριοποιούνται και διεθνώς, οι ανοιχτές αγορές, το ελεύθερο εμπόριο, η μετανάστευση ειδικευμένου προσωπικού, η ενσωμάτωση στο σύστημα ασφαλείας του ΝΑΤΟ και η εικόνα της Γερμανίας στο εξωτερικό είναι ζωτικής σημασίας, δήλωσε ο Kirchdörfer. Η πλατφόρμα του AfD αντιβαίνει σε αυτές τις αρχές και θέτει σε κίνδυνο τις οικογενειακές επιχειρήσεις στη Γερμανία.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Να αντιμετωπίσουμε ή να οριοθετήσουμε;
Αρκετοί επιχειρηματικοί ηγέτες που έδωσαν συνέντευξη στην Handelsblatt συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό ότι ο τερματισμός του «τείχους προστασίας» είναι η σωστή προσέγγιση. Το βλέπουν ως έναν τρόπο απομυθοποίησης του AfD. «Ο Καγκελάριος υποσχέθηκε να μειώσει στο μισό την υποστήριξη του AfD, αλλά αυτό δεν λειτούργησε», δήλωσε ένας επιχειρηματίας από την Ανατολική Βεστφαλία. Ένας άλλος πρόσθεσε: «Το τείχος προστασίας είναι λάθος επειδή σε αφήνει τακτικά ματ και ευάλωτο σε εκβιασμούς».
Η Όστερμαν δικαιολογεί την αλλαγή πορείας του συλλόγου της επικαλούμενη την αυξανόμενη απήχηση του AfD σε τμήματα του εκλογικού σώματος και τις αδυναμίες στην απόδοση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. «Τα κυβερνώντα κόμματα, από την κυβέρνηση συνασπισμού έως την τρέχουσα, δεν λύνουν τα προβλήματα πολλών ανθρώπων, αλλά μάλλον τα επιδεινώνουν», είπε. Ως αποτέλεσμα, το AfD γίνεται «μια οθόνη προβολής για την επιθυμία όλο και περισσότερων ανθρώπων για έναν σταθερό, προβλέψιμο κόσμο».
Το κόμμα πρέπει να αντιπαρατεθεί για τις πολιτικές του, είπε. Αλλά αυτό δεν θα λειτουργήσει αν το AfD συζητηθεί αποκλειστικά με όρους «καλού ή κακού». Η Όστερμαν πιστεύει ότι «η λαχτάρα για αυτό το κόμμα» θα μπορούσε να διαλυθεί αν γινόταν σαφές ότι οι πολιτικοί του AfD, κάτω από τους «πιασάρικους τίτλους» τους, είναι συχνά «ουσιαστικά αδιάφοροι ή αντιφατικοί». Αυτό, ωστόσο, γίνεται φανερό μόνο μέσω άμεσου διαλόγου.
Μπορεί αυτή η στρατηγική να λειτουργήσει; Ένας ιδιοκτήτης επιχείρησης λέει: «Όσο περισσότερο χώρο τους δίνουμε, τόσο πιο δυνατοί γίνονται». Παρ’ όλα αυτά, υποστηρίζει μια ρεαλιστική προσέγγιση: Το AfD θα πρέπει να λαμβάνει λιγότερη προσοχή, αλλά όχι να αποκλείεται. Πρέπει να αντιπαρατεθεί για τις πολιτικές του, ώστε να καταστεί σαφές ότι δεν αποτελεί βιώσιμη επιλογή.
Το AfD είναι ικανοποιημένο με το τέλος του αποκλεισμού του, ενώ το SPD προειδοποιεί για την «ομαλοποίηση» του κόμματος.
Ο εκπρόσωπος του Σβερίν, ο οποίος είναι υποψήφιος ως επικεφαλής του κόμματός του για τις κρατικές εκλογές στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία, δήλωσε: «Τα διαρθρωτικά προβλήματα του κρατιδίου μας είναι απλώς πολύ μεγάλα για να εμποδιστούν από άσκοπα τείχη προστασίας». Πρόσθεσε ότι αυτό που χρειάζεται τώρα είναι «ένα ενωμένο μέτωπο φιλελεύθερων δυνάμεων για να βγούμε από αυτή τη δύσκολη θέση».
Η Όστερμαν επεσήμανε ότι η απόφαση σχετικά με το «τείχος προστασίας» είχε συμφωνηθεί εσωτερικά. «Αποφασίσαμε την άνοιξη, μαζί με την ομοσπονδιακή εκτελεστική επιτροπή μας, τους προέδρους των κρατιδίων μας και τους προέδρους των επιτροπών μας, ότι θα συμμετάσχουμε σε συζητήσεις με μεμονωμένους ειδικούς πολιτικής του AfD», είπε.
Ωστόσο, η ένωση συνεχίζει να αποκλείει πολιτικούς συνασπισμούς με το AfD. «Όποιος έχει εξετάσει την πλατφόρμα του AfD πιο προσεκτικά θα καταλάβει ότι, παρά τις συζητήσεις αυτές, δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να δούμε το AfD ως εταίρο συνασπισμού σε οποιαδήποτε κυβέρνηση», δήλωσε η Όστερμαν.
Ο ειδικός οικονομικής πολιτικής του SPD, Σεμπάστιαν Ρόλοφ, ο οποίος παρευρέθηκε επίσης στην εκδήλωση στις 8 Οκτωβρίου, προειδοποίησε: Ένα κόμμα που χαρακτηρίζεται ως «επιβεβαιωμένο δεξιό εξτρεμιστικό» δεν μπορεί να είναι ένας κανονικός εταίρος διαλόγου.
«Απλώς και μόνο επειδή πολλοί άνθρωποι ψηφίζουν αυτήν τη στιγμή το AfD, εν μέρει λόγω απογοήτευσης με άλλα κόμματα, δεν αποτελεί λόγο για ομαλοποίηση». Το AfD δεν θα δυσφημιστεί από μια πρόσκληση σε μια κοινοβουλευτική βραδιά, δήλωσε ο Ρόλοφ. Αντίθετα, οι «αντιεπιχειρηματικές πολιτικές» του AfD πρέπει να επικριθούν «έντονα και διεξοδικά».
Μια ανάλυση απαριθμεί τους κινδύνους των οικονομικών προγραμμάτων του AfD
Στις αρχές Μαΐου, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος (BfV) αναβάθμισε το κόμμα από ύποπτη εξτρεμιστική οργάνωση σε «επιβεβαιωμένη δεξιά εξτρεμιστική οργάνωση». Το AfD λαμβάνει νομικά μέτρα εναντίον αυτού. Το κόμμα θεωρείται επίσης επιβεβαιωμένο δεξιό εξτρεμιστικό σε επίπεδο κρατιδίων σε ορισμένα κρατίδια. Οι εγχώριες υπηρεσίες πληροφοριών αναβάθμισαν τις κρατικές ενώσεις του Βρανδεμβούργου, της Θουριγγίας, της Σαξονίας και της Σαξονίας-Άνχαλτ από ύποπτες εξτρεμιστικές οργανώσεις σε επιβεβαιωμένες δεξιές εξτρεμιστικές οργανώσεις.
Ο πολιτικός επιστήμονας Κάι Άρτζαϊμερ, με έδρα το Μάιντς, επίσης δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για την απόφαση του Συνδέσμου Οικογενειακών Επιχειρήσεων. «Η ιδέα ότι η πρόσκληση πολιτικών του AfD σε μια συνάντηση με μια ομάδα λόμπι θα τους δυσφήμιζε με κάποιο τρόπο είναι αξιοσημείωτα πολιτικά αφελής», δήλωσε στην Handelsblatt. «Ακόμα κι αν μια τέτοια συνάντηση οδηγούσε σε σκάνδαλο, θα δημιουργούσε μόνο περαιτέρω δημοσιότητα για το AfD, το οποίο εξακολουθεί να βασίζεται στην προσοχή και την αναγνώριση από τις ελίτ».
Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν επίσης για σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις σε περίπτωση εφαρμογής των πολιτικών του AfD. «Βλέπουμε και αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις», δήλωσε ο επικεφαλής του συνδέσμου, Όστερμαν. Ενώ το AfD παρουσιάζεται ως «προστάτης των γερμανικών μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων», οι πολιτικές του στην πραγματικότητα «στρέφονται κατά των συμφερόντων των οικογενειακών επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους».
Αυτό καταδεικνύεται επίσης σε μια ανάλυση της ένωσης σχετικά με τα οικονομικά προγράμματα και τις απαιτήσεις οικονομικής πολιτικής του AfD. Η έκθεση περιγράφει τις θέσεις του AfD σχετικά με την εξασφάλιση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού ως ιδιαίτερα προβληματικές. Το κόμμα αμφισβητεί εν μέρει την ύπαρξη έλλειψης εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, θέλει να περιορίσει την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στην ΕΕ και να περιορίσει τη μετανάστευση ειδικευμένων εργαζομένων. Αυτό θα δημιουργούσε πρόσθετα εμπόδια για τις εταιρείες και πιθανότατα θα επιδείνωνε το πρόβλημα του εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Οι φορολογικές πολιτικές του AfD δέχονται επίσης κριτική. Το κόμμα θέλει να καταργήσει ή να μειώσει στο ελάχιστο τον φόρο ακίνητης περιουσίας, τον φόρο επιχειρήσεων, τον φόρο ενέργειας και τον φόρο κληρονομιάς. Αυτό θα δημιουργούσε τεράστια κενά στον κρατικό προϋπολογισμό. Με βάση την πλατφόρμα τους για τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2021, η ανάλυση, επικαλούμενη υπολογισμούς του Κέντρου Ευρωπαϊκής Οικονομικής Έρευνας Leibniz (ZEW), αναφέρει ότι περισσότερα από 50 δισεκατομμύρια ευρώ θα έλειπαν ετησίως. Ωστόσο, δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο για την αντιστάθμιση αυτών των απωλειών. Οι δήμοι, ειδικότερα, θα αποδυναμωθούν σοβαρά από την κατάργηση των φόρων ακίνητης περιουσίας και επιχειρήσεων.
Διευθύνων Σύμβουλος εταιρείας: «Θα άξιζε να δοκιμάσουμε μια κυβέρνηση μειοψηφίας»
Ταυτόχρονα, πολλοί ιδιοκτήτες επιχειρήσεων παραπονιούνται ότι η οικονομική κατάσταση είναι δραματικά κακή και ότι διακυβεύεται η ίδια η ύπαρξη των εγκαταστάσεών τους. «Πάντα επενδύαμε περισσότερα από όσα έχουμε υποτιμήσει. Αυτό δεν είναι πλέον δυνατό λόγω του υψηλού κόστους», δήλωσε στην Handelsblatt ο Helmut Diebold, Διευθύνων Σύμβουλος του εργοστασίου εργαλείων Goldring στη Βάδη-Βυρτεμβέργη.
Ο Diebold είναι ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στο SPD. Ως ο κατώτερος εταίρος στον συνασπισμό, οι «ιδεολόγοι από την αριστερά» έχουν υπερβολική επιρροή και λένε. «Γι’ αυτό πιστεύω ότι μια κυβέρνηση μειοψηφίας θα άξιζε πραγματικά να δοκιμαστεί», είπε ο διευθυντής της εταιρείας, αλλά προειδοποίησε: «Τότε, φυσικά, το AfD μπαίνει στο παιχνίδι όταν πρόκειται για ψήφους». Κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι σκοπεύει να κάνει. «Αυτό θα ήταν ένα τεράστιο ρίσκο».
Ένας άλλος επικεφαλής εταιρείας είπε: «Το γεγονός ότι το SPD κρατά την κυβέρνηση και τη χώρα σε ασφυκτικό κλοιό μέσω του τακτικού παιχνιδιού του τείχους προστασίας προκαλεί μεγάλη απογοήτευση».
Άλλοι, με τη σειρά τους, θεωρούν τις πολιτικές θέσεις του AfD υπερεκτιμημένες ή και επικίνδυνες. Ένας επιχειρηματίας βλέπει επίσης το «τείχος προστασίας» ως «μια φαινομενικά δημοκρατικά νομιμοποιημένη διάκριση εις βάρος μιας μεγάλης ομάδας ψηφοφόρων». Όποιος απορρίπτει τους ψηφοφόρους του AfD σε όλους τους τομείς τους χαρακτηρίζει ως ψηφοφόρους δεύτερης κατηγορίας ή ακόμα και Ναζί. Η απόφαση των ιδιοκτητών οικογενειακών επιχειρήσεων να εγκαταλείψουν την αυστηρή αποστασιοποίησή τους από το κόμμα είναι επομένως «λογική και υπεύθυνη», είπε.
Το πόσο δύσκολο είναι να αντιμετωπίσουν το AfD καταδεικνύεται εξετάζοντας άλλες ενώσεις. Η Γερμανική Ένωση Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων (BVMW) επεσήμανε τα υψηλά αποτελέσματα δημοσκοπήσεων και εκλογών του AfD. Αυτά «προς το παρόν δεν υποδηλώνουν ότι η στρατηγική του τείχους προστασίας ήταν επιτυχής», δήλωσε ο Ομοσπονδιακός Διευθύνων Σύμβουλος Christoph Ahlhaus στην Handelsblatt.
Ostermann: Ούτε η «σιωπή ούτε η δαιμονοποίηση» βοήθησαν εναντίον του AfD
Ανέφερε μια «ζωντανή» συζήτηση για το AfD στον τομέα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων. Η ένωσή του «δεν θα το αποφύγει αυτό και θα αναπτύξει μια θέση στις επιτροπές της εγκαίρως». Όσον αφορά τις προηγούμενες πρακτικές, ο Ahlhaus δήλωσε: «Στο παρελθόν, εκπρόσωποι του AfD συμμετείχαν περιστασιακά σε εκδηλώσεις του BVMW σε περιφερειακό επίπεδο».
Η Γερμανική Συνομοσπονδία Τεχνών (ZDH) δήλωσε ότι επικεντρώνεται «όχι στον αποκλεισμό, αλλά μάλλον στην αυτοπεποίθηση στην αποστασιοποίηση». Σε εκδηλώσεις που απευθύνονται σε ολόκληρη την Ομοσπονδιακή Βουλή, όπως η Βραδιά της Βουλής, «δεν γίνεται καμία διάκριση με βάση την κομματική ένταξη». Σύμφωνα με τη Γερμανική Συνομοσπονδία Τεχνιτών (ZDH), το μόνο «κριτήριο πρόσκλησης» είναι η ένταξη στην Ομοσπονδιακή Βουλή ως εκλεγμένο μέλος του κοινοβουλίου.
Γιατί η άνοδος του AfD και του Αριστερού Κόμματος επιβραδύνει την ανάπτυξη
Ο Γερμανικός Σύνδεσμος Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) λαμβάνει μια σαφέστερη στάση. Ενώ λειτουργεί «κατ’ αρχήν σε μη κομματική βάση και στο πλαίσιο σαφών δημοκρατικών αρχών», εστιάζει στην «ουσιαστική εργασία – ανεξάρτητα από τις κομματικές συζητήσεις άλλων ενώσεων». Ταυτόχρονα, ο σύνδεσμος είναι πολύ προσεκτικός «να μην παρέχει πλατφόρμα για μια λαϊκιστική ή αντιδημοκρατική ατζέντα».
Η Όστερμαν, ωστόσο, τονίζει ότι ούτε η «σιωπή ούτε η δαιμονοποίηση» του AfD και των θέσεών του έχει βοηθήσει στην οπισθοδρόμηση του κόμματος. «Γι’ αυτό αρχίζουμε τώρα να αμφισβητούμε το AfD και τις δηλώσεις του επί της ουσίας», είπε.
Στην πραγματικότητα, δεδομένων των πέντε κρατιδιακών εκλογών τον επόμενο χρόνο, είναι πιθανό οι πολιτικοί του AfD να εμφανίζονται σε επιχειρηματικούς συλλόγους ακόμη πιο συχνά. Μόλις πρόσφατα, ο Markus Frohnmaier, αναπληρωτής επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του AfD και επικεφαλής υποψήφιος στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, παρευρέθηκε σε μια περιφερειακή εκδήλωση του Συνδέσμου Οικογενειακών Επιχειρήσεων και συζήτησε θέματα με υποψηφίους από άλλα κόμματα.
Στη συνέχεια, δήλωσε στην πλατφόρμα X ότι, κατά την άποψή του, τα χρόνια αποκλεισμού που είχε υποστεί το κόμμα του είχαν τελειώσει.
