Να χαλαρώσει τη μεταρρύθμιση του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκή Ένωσης (ΕΕ) και δη στο σκέλος που αφορά τους αγρότες, για να αποτρέψει μια εξέγερση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σκοπεύει η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σε συνάντηση που είχε τη Δευτέρα (10.11.2025) με την πρόεδρο του Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μετσόλα, και την νυν πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Μέτε Φρέντερικσεν, υποσχέθηκε να δώσει μεγαλύτερη προσοχή στα συμφέροντα των περιφερειακών κυβερνήσεων, των αγροτών και των ευρωβουλευτών. Στη συνάντηση, οι στόχοι «διευκρινίστηκαν και ενισχύθηκαν» σε τρία σημεία, ανακοίνωσε η φον ντερ Λάιεν στην διαδικτυακή πλατφόρμα X. Τώρα έχουν «σαφή πορεία», δήλωσε καθώς και ότι προσβλέπει στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό στο κοινοβούλιο την Τετάρτη, σύμφωνα με δημοσίευμα της Handelsblatt.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τον Ιούλιο, ο Πρόεδρος της Επιτροπής παρουσίασε μια θεμελιώδη μεταρρύθμιση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (2028 έως 2034). Αντί να διατίθενται τα δύο τρίτα του συνολικού προϋπολογισμού για γεωργική και διαρθρωτική βοήθεια όπως πριν, η πλειονότητα θα διοχετεύεται στο μέλλον στις πρωτεύουσες της ΕΕ μέσω 27 εθνικών σχεδίων.
Συμβιβαστική πρόταση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Η ιδέα είναι ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να αποφασίζουν με μεγαλύτερη ευελιξία σχετικά με τη χρήση των πόρων και να ευθυγραμμίζονται στενότερα με τις τρέχουσες προτεραιότητες της ΕΕ. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να αποφασίσουν να δαπανούν λιγότερα για τη γεωργία και περισσότερα για την άμυνα.
Ωστόσο, τα σχέδια μεταρρύθμισης προκάλεσαν αναταραχή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σε κοινή επιστολή, οι τέσσερις κοινοβουλευτικές ομάδες – Χριστιανοδημοκράτες, Σοσιαλδημοκράτες, Φιλελεύθεροι και Πράσινοι – απείλησαν πρόσφατα να απορρίψουν το σχέδιο νόμου εάν δεν τροποποιηθεί. Είναι ιδιαίτερα επικριτικές για τις σχεδιαζόμενες περικοπές στα γεωργικά και διαρθρωτικά ταμεία. Φοβούνται επίσης για τη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των περιφερειακών κυβερνήσεων.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σε ένα συμβιβαστικό έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή της Handelsblatt, η φον ντερ Λάιεν προτείνει τώρα αρκετές αλλαγές στο πακέτο μεταρρυθμίσεων.
Η Επιτροπή είχε ήδη δεσμευτεί να διαθέσει 300 δισεκατομμύρια ευρώ σε άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες από το συνολικό προϋπολογισμό των 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ στο σχέδιο νόμου. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις θα πρέπει πλέον να διαθέτουν τουλάχιστον το δέκα τοις εκατό των εθνικών προϋπολογισμών τους στη γεωργία.Οι περιφερειακές διοικήσεις, όπως τα ομόσπονδα κρατίδια στη Γερμανία, θα πρέπει να συμμετέχουν πλήρως στην προετοιμασία, την εφαρμογή και την αξιολόγηση των εθνικών σχεδίων. Θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι σε θέση να ανταλλάσσουν πληροφορίες απευθείας με την Επιτροπή και να μην χρειάζεται να απευθύνονται στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Μια «Ομάδα Διεύθυνσης», η οποία αποτελείται από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, θα καθορίζει τις στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ κάθε χρόνο πριν από την κατάρτιση του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ. Αυτό θα επιτρέψει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να επηρεάσει τους τομείς στους οποίους θα διατεθούν τα κονδύλια.
Οι αλλαγές έγιναν δεκτές με ικανοποίηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής είχε υλοποιήσει τα τρία κρίσιμα σημεία, σύμφωνα με την ηγεσία της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ): περισσότερα γεωργικά ταμεία, διαρθρωτικά ταμεία και ισχυρότερος ρόλος για το Κοινοβούλιο.
Ο ειδικός σε θέματα προϋπολογισμού του Πράσινου Κόμματος, Ράσμους Άντρεσεν, δήλωσε επίσης ότι οι προτάσεις αποτελούν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. «Αλλά χρειάζονται περισσότερα, ειδικά όσον αφορά τη συμμετοχή του Κοινοβουλίου». Η Συντονιστική Ομάδα δεν πρέπει να γίνει «χάρτινος τίγρης». Το Κοινοβούλιο χρειάζεται «δικαιώματα συναπόφασης» στα εθνικά σχέδια. Ο ειδικός σε θέματα προϋπολογισμού του SPD, Γενς Γκάιερ, δήλωσε ότι ήταν αξιέπαινο το γεγονός ότι η Επιτροπή κάνει ένα βήμα προς το Κοινοβούλιο. Αλλά δεν ήταν ακόμη ικανοποιημένος με την προσφορά.
Οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν επίσης με κριτικό πνεύμα τη μεταρρύθμιση.
Παρόμοιες επιφυλάξεις υπάρχουν στο Συμβούλιο των Κρατών Μελών όπως και στο Κοινοβούλιο. Μια μεγάλη ομάδα χωρών, οι λεγόμενοι «Φίλοι της Συνοχής», θέλουν να διασφαλίσουν ότι δεν θα περικοπεί η περιφερειακή χρηματοδότηση. Το λόμπι των αγροτών ασκεί επίσης σημαντική επιρροή σε πολλές πρωτεύουσες.
Η συμβιβαστική πρόταση της Επιτροπής είναι «λογική», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ. Περιέχει πολλά στοιχεία που συζητούνται επίσης στο Συμβούλιο των κρατών μελών. Είναι επίσης καλό που το Κοινοβούλιο γνωστοποιεί τις αντιρρήσεις του νωρίς. «Οι ιδέες για τη γεωργία και την περιφερειακή ανάπτυξη είναι παρόμοιες στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο», δήλωσε ο διπλωμάτης.
Η Δανική Προεδρία του Συμβουλίου στοχεύει να συμβιβάσει τα διάφορα αιτήματα και να παρουσιάσει μια διαπραγματευτική θέση για το Συμβούλιο έως το τέλος του έτους. Η Επιτροπή θα ήθελε να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο έως το τέλος του 2026. Ωστόσο, οι διπλωμάτες αναμένουν ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν και το 2027. Στο παρελθόν, η συμφωνία συνήθως επιτυγχανόταν λίγες μόνο ημέρες πριν από την έναρξη ισχύος του νέου δημοσιονομικού πλαισίου.
