Ένα πρωτοφανές πλέγμα καταγραφής και ελέγχου όσων λαμβάνουν οποιαδήποτε παροχή από το Δημόσιο -ως φυσικά πρόσωπα– από τη μια μεριά και όσων χρωστούν στο Δημόσιο, τις τράπεζες αλλά και ακόμα και στις τέως ΔΕΚΟ διαμορφώνει σταδιακά η κυβέρνηση.
Μέχρι τέλος του έτους αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά η εφαρμογή του Εθνικού Μητρώου Παροχών και Επιδομάτων (όχι μόνο σε χρήμα, αλλά και σε είδος), στο οποίο θα καταγραφούν όλα τα φυσικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν οποιαδήποτε ποσό από το Δημόσιο (ανταποδοτικό ή μη, δηλαδή είτε προέρχεται από ασφαλιστικές εισφορές, είτε είναι επίδομα με βάση το φορολογητέο εισόδημα), από επιδόματα του ΟΠΕΚΑ και της ΔΥΠΑ μέχρι τον ΕΦΚΑ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Από τις αρχές του 2026, αναμένονται να λειτουργήσει άλλα τρία χωριστά -σε σχέση με το Μητρώο Παροχών του Δημοσίου- Μητρώα που θα επικέντρώνονται στις χρέη φυσικών προσώπων προς το Δημόσιο, τις τέως ΔΕΚΟ (δηλαδή δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας οι οποίες όμως είναι πλέον ΑΕ) και φυσικά τις τράπεζες.
Το Μητρώο Παροχών του Δημοσίου
Σκοπός του εν λόγω Μητρώου Παροχών του Δημοσίου είναι η συγκέντρωση σε ένα ενιαίο μητρώο των παροχών και ενισχύσεων που χορηγούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα προς φυσικά πρόσωπα και η παραγωγική αξιοποίηση των δεδομένων του δημοσίου.
Παράλληλα, επιδίωξη είναι η αποτελεσματικότερη παρακολούθηση της δημοσιονομικής επίπτωσης των παροχών και ενισχύσεων που χορηγούνται από φορείς του δημόσιου τομέα. Στην αιτιολογική έκθεση του εν λόγω νόμου (5217/2025) αναφέρεται με… νόημα πως «η σημασία του εν λόγω στόχου προκύπτει αν αναλογιστεί κανείς ότι οι συνολικές δαπάνες κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα το 2022 ανήλθαν στο 24,29% του ΑΕΠ, αυξημένες κατά 2,1% σε σχέση με το 2021, σύμφωνα με τη Eurostat».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Επίσης, στόχος είναι η παροχή πληροφοριών στο πλαίσιο ελεγκτικών διαδικασιών σχετικά με το σύνολο των χορηγούμενων παροχών και ενισχύσεων ανά φυσικό πρόσωπο, αλλά και η αξιοποίηση της συνολικής πληροφόρησης των χορηγούμενων παροχών ανά φυσικό πρόσωπο, για λόγους ελέγχου σώρευσης παροχών και ενισχύσεων, όταν ο έλεγχος αυτός προκύπτει ως υποχρέωση από την οικεία νομοθεσία κάθε παροχής ή ενίσχυσης.
Στην αιτιολογική έκθεση επισημαίνεται πως «η αξιοποίηση της συνολικής πληροφόρησης των χορηγούμενων παροχών και ενισχύσεων ανά φυσικό πρόσωπο για λόγους ελέγχου σώρευσης παροχών ή/και ενισχύσεων, όταν αυτός προκύπτει ως υποχρέωση από την οικεία νομοθεσία κάθε παροχής ή/και ενίσχυσης», κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε κόφτη κάποιων παροχών ή / και ενισχύσεων.
Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται πως «ο έλεγχος σώρευσης παροχών ή/και ενισχύσεων μεταξύ των φορέων προβλέπεται από την οικεία νομοθεσία αυτών και διενεργείται, ιδίως όταν δεν έχει προωθηθεί η ανάπτυξη διαλειτουργικοτήτων, με αλληλογραφία μεταξύ των φορέων. Η εν λόγω διαδικασία οδηγεί σε αρκετές περιπτώσεις σε σημαντικές καθυστερήσεις στην απονομή των παροχών και των ενισχύσεων. Η σύσταση του μητρώου θα δίνει τη δυνατότητα σε πιστοποιημένους χρήστες να εξετάζουν άμεσα και σε πραγματικό χρόνο την πλήρωση η μη των κριτηρίων σώρευσης και έτσι να επιταχύνονται οι διαδικασίες χορήγησης των παροχών και των ενισχύσεων, με μείωση των διοικητικών βαρών».
Τα Μητρώο για τους Οφειλέτες του Δημοσίου
Παράλληλα, η κυβέρνηση προωθεί άλλα τρία Μητρώα για τους οφειλέτες προς την εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους δήμους, τις τράπεζες αλλά και τις τέως ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, Τηλεπικοινωνίες).
Στα Μητρώα αυτά αναφέρθηκε προχθές (22.10.2025), η Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θεώνη Αλαμπάση, λέγοντας πως «το πρώτο είναι το μητρώο πιστοληπτικής αξιολόγησης. Θα συγκεντρώνει τα στοιχεία των οφειλών προς το δημόσιο, ενώ όποιος είναι καλοπληρωτής θα λαμβάνει το αντίστοιχο σκορ» τόνισε η κυρία Αλαμπάση.
Εξήγησε πως τα στοιχεία θα μπορούν να ληφθούν από τρίτους μόνο με τη συγκατάθεση του οφειλέτη, ενώ θα απαιτηθεί νομοθετική ρύθμιση για να καταστεί εφικτή η συλλογή οφειλών και από μισθώματα.
Το δεύτερο είναι το κεντρικό μητρώο πιστώσεων, το οποίο σύμφωνα με την κυρία Αλαμπάση θα στεγάζεται στην Τράπεζα της Ελλάδος και θα καταγράφει αναλυτικά το ιστορικό πληρωμών κάθε μεμονωμένου δανείου των πελατών όλων των τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και τα είδη των εξασφαλίσεων που έχουν παρασχεθεί (υποθήκες, προσημειώσεις, τυχόν δικαστικές αποφάσεις).
«Το τρίτο είναι το Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους. Θα έχει διαλειτουργικότητα με τα υπόλοιπα μητρώα, θα συγκεντρώνει στοιχεία για οφειλές πολιτών και επιχειρήσεων και θα παρέχει τη συνολική πληροφορία σε ανωνυμοποιημένη βάση» υπογράμμισε. Προσέθεσε πως, μάλιστα, τα εργαλεία αυτά θα δώσουν τέλος στην ασυμμετρία της πληροφόρησης γύρω από ένα υποψήφιο δανειολήπτη, καθώς αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία θέαση για τις οφειλές προς το δημόσιο ή προς τρίτους.
Όπως προβλέπει η σχετική απόφαση το πληροφοριακό σύστημα του Μητρώου, θα περιλαμβάνει:
- «Στοιχεία για οφειλές προς το Δημόσιο και άλλους φορείς του δημόσιου τομέα»
- «Στοιχεία για οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα και αγοραστές πιστώσεων»
- «Στοιχεία για οφειλές προς κάθε είδους επιχείρηση, ανεξαρτήτως νομικής μορφής».
Πληροφορίες του newsit.gr από αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου τα μητρώα γύρω από το ιδιωτικό χρέος θα λειτουργήσουν σταδιακά μέσα στο 2026, στην αρχή πιλοτικά και στη συνέχεια με πλήρη αποτελέσματα.
Ως προς τις οφειλές σε ιδιώτες (ΔΕΗ ΕΥΔΑΠ κλπ), αυτές θα μπουν στα Μητρώο, καταρχας από το 2027.
Με βάση τα δεδομένα του υφιστάμενου νόμου θα αφορά μόνον σε ανωνυμοποιημενη μορφή μέσω του μητρώου παρακολούθησης ιδιωτικού χρέους. Όσον αφορά το σενάριο να ενταχθούν και τα ενοίκια στο Μητρώο, θα πρέπει να νομοθετηθεί κάτι τέτοιο ειδικώς. Επίσης, το αν αφορά σε πρόσωπα (δηλαδή όχι μόνο την ανωνυμοποιημενη μορφή) χρειάζεται νομοθετηση ώστε να συλλέγονται μέσω του μητρώου πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Η ανωνυμοποιημένη πληροφόρηση, αναφέρουν οι ίδιες πηγές είναι χρήσιμη στο να συνάγονται πληροφορίες για το ιδιωτικό χρέος, για παράδειγμα, ποιες επιχειρήσεις, ποιοι κλάδοι έχουν μεγαλύτερη έκθεση σε οφειλές και εν γενεί τη συλλογή στατιστικών στο πεδίο του ιδιωτικού χρέους.
