Στον αναπτυξιακό και κοινωνικό χαρακτήρα του Προϋπολογισμού του 2026 αναφέρθηκε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής, παρουσιάζοντας επίσημα στοιχεία που δείχνουν τα μετρήσιμα αποτελέσματα από την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών και εθνικών χρηματοδοτικών και επενδυτικών εργαλείων για την οικονομία και την κοινωνία.
Πιο αναλυτικά, ο Νίκος Παπαθανάσης αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα έργα και μεταρρυθμίσεις που εντάχθηκαν πρόσφατα στο Εθνικό Σχέδιο «Ελλάδα 2.0», χρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υπογραμμίζοντας τον ρόλο τους στον προϋπολογισμό και καλώντας τα κόμματα της αντιπολίτευσης να τοποθετηθούν εάν συμφωνούν ή διαφωνούν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Οι σταθερά αυξανόμενοι πόροι για δημόσιες επενδύσεις με ουσιαστικό αντίκτυπο στην κοινωνία είναι αποτέλεσμα της επιτυχημένης υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων και του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και της υψηλής απορρόφησης των ενωσιακών πόρων», τόνισε.
Ο Προϋπολογισμός του 2026 συμπίπτει με μια ιστορική απόφαση για την Ελλάδα, την εκλογή του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη στην Προεδρία του Eurogroup. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί τρανή απόδειξη της ευρωπαϊκής αναγνώρισης στην αναπτυξιακή οικονομική πολιτική που με συνέπεια και αποφασιστικότητα ακολουθούν οι κυβερνήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη από το 2019. Ξεπερνώντας αυτά που συνέβησαν πριν από δέκα χρόνια μετά από τους εθνικά επικίνδυνους πολιτικούς τυχοδιωκτισμούς της τότε κυβέρνησης, που παραλίγο να οδηγήσουν τη χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα επιστρέφει στον πυρήνα της λήψης αποφάσεων, με πρωταγωνιστικό ρόλο.
Ο Προϋπολογισμός του 2026 είναι αναπτυξιακός. Στοχεύει στην επιτάχυνση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων και ενισχύει νευραλγικούς τομείς, όπως η υγεία και η άμυνα, με διπλασιασμό των δαπανών. Κυρίως, όμως, ο Προϋπολογισμός είναι μεταρρυθμιστικός και διαπνέεται από κοινωνική ευαισθησία. Περιλαμβάνει σημαντικά θετικά μέτρα ενίσχυσης του εισοδήματος των πολιτών, όπως η φορολογική μεταρρύθμιση για τη μεσαία τάξη και τους νέους μας. Άλλωστε, από 1/1/2026 οι νέοι μας ως 25 ετών και με εισοδήματα έως 20.000€, θα πληρώνουν μηδενική φορολογία. Και από 25 έως 30 ετών 9% Πρόκειται για σημαντική μείωση που δίνει νέα δυναμική με στόχο ακόμα περισσότερα νέα παιδιά να βγουν στην αγορά εργασίας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η ελληνική οικονομία το 2026 θα συνεχίσει να είναι στις πρώτες θέσεις της ΕΕ, καταγράφοντας ρυθμό ανάπτυξης 2,4%, ποσοστό διπλάσιο από το αντίστοιχο 1,2% που εκτιμάται για την Ευρωζώνη. Από το 2019 έως το 2026, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε σταθερές τιμές στην Ελλάδα θα έχει αυξηθεί κατά 15,7%, ενώ στην Ευρωζώνη κατά 5,35%, με τριπλάσιο, δηλαδή, ρυθμό. Το χρέος ως ποσοστό ΑΕΠ, διαμορφώνεται στο 138,2% το 2026, σημειώνοντας πτώση κατά 45 ποσοστιαίες μονάδες από το 183,2% που ήταν το 2019. Παράλληλα, ο δείκτης των Επενδύσεων προς το ΑΕΠ, από 11% του ΑΕΠ το 2019 αναμένεται να φτάσει στο 17,7% το 2026. Και προσεγγίζουμε τον μέσο όρο της Ευρωζώνη δημιουργώντας την δυναμική για ακόμα περισσότερες θέσεις εργασίας
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αποτελεί ένα πολύ ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο. Τριπλασιάστηκε από 5,6 δισ. ευρώ το 2019 σε 14,6 δισ. ευρώ το 2025 και σε 16,7 δισ. ευρώ το 2026.Το 2025 υλοποιείται το μεγαλύτερο ΠΔΕ των τελευταίων 15 ετών, αυξημένο κατά 9,7% σε σχέση με το 2024. Το 2026 η ανοδική πορεία των διαθέσιμων πόρων για επενδύσεις συνεχίζεται, με περαιτέρω αύξηση του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων κατά 14,5% σε σχέση με το 2025, πόροι που αντιστοιχούν στο 6,4% του ΑΕΠ.
Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2026-2030 προβλέπει ενισχυμένο Προϋπολογισμό άνω των 16,6 δισ.€ και πρόσθετους πόρους 5,8 δισ.€ για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Προγραμματικής Περιόδου 2021-2025. Δίνει έμφαση σε στρατηγικές προτεραιότητες, όπως οι υποδομές και οι μεταφορές, η ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων, η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, η τεχνητή νοημοσύνη και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε κρίσεις και συμβάλλει στην αντιμετώπιση προβλημάτων όπως το στεγαστικό και το δημογραφικό. Η έγκριση και ενεργοποίηση του ΕΠΑ 2026-2030, συνοδεύεται και από τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου, με νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί αμέσως μετά την ψήφιση του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Το 2026 αναμένουμε διψήφια αύξηση των επενδύσεων σε ποσοστό 10,2 %, λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πρόσφατα εγκρίθηκε η Αναθεώρηση του Σχεδίου από το ECOFIN, για τη βέλτιστη διαχείριση των πόρων και τη στήριξη σημαντικών έργων με έντονο κοινωνικό αποτύπωμα. Ίσως και εντός της εβδομάδας θα υποβάλλουμε δύο αιτήματα πληρωμής συνολικού ύψους 1,17 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα το 7ο αίτημα πληρωμής για επιχορηγήσεις ύψους 884 εκατ. ευρώ και το 6ο αίτημα πληρωμής για το δανειακό σκέλος, ύψους 293,8 εκατ. ευρώ. Μέχρι σήμερα, έχουν εκταμιευτεί 23,4 δισ. ευρώ, δηλαδή το 65% του συνολικού προϋπολογισμού του σχεδίου, που ισοδυναμεί με το 10,4% του ΑΕΠ μας για το 2023, επομένως είμαστε πρώτοι μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ σε εκταμιεύσεις ως προς το ΑΕΠ. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει 178 ορόσημα, περίπου το 48% του σχεδίου, κι είμαστε πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Σε ό,τι αφορά τις πληρωμές, στο κομμάτι των επιχορηγήσεων ανέρχονται σε 12 δισ. ευρώ ενώ στο δανειακό σκέλος τα κεφάλαια που έχουν διοχετευθεί ανέρχονται σε 9,3 δισ. ευρώ. Όλοι αυτοί οι δείκτες δείχνουν ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα αποδίδει πολύ καλά στην εφαρμογή ενός απαιτητικού επενδυτικού εργαλείου που βασίζεται σε ορόσημα και συνδέεται με πολύ αυστηρές προθεσμίες.
«Δεν έχουμε δικαίωμα να απωλέσουμε ούτε ένα ευρώ, και δεν θα απωλέσουμε ούτε ένα ευρώ. Όσα έργα ήμασταν υποχρεωμένοι να απεντάξουμε από το Ταμείο Ανάκαμψης, διότι δεν θα προλάβαιναν να ολοκληρωθούν, εντάσσονται σε άλλο πρόγραμμα και θα υλοποιηθούν», τόνισε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Με την αναθεώρηση του προγράμματος προστίθενται νέα έργα όπως,
- Αύξηση προϋπολογισμού για το πρόγραμμα προληπτικών εξετάσεων «Προλαμβάνω», μέσα από το οποίο χιλιάδες συμπολίτες εντοπίζουν ασθένειες σε πρώιμο στάδιο.
- Αύξηση της έκδοσης καρτών αναπηρίας από 80.000 σε 150.000.
- Ενίσχυση του προγράμματος «Προσωπικός Βοηθός ΑμεΑ» με πρόσθετο προϋπολογισμό ώστε να παραταθεί η διάρκεια του.
- Επέκταση του προγράμματος gigabit Voucher για τις οπτικές ίνες σε κατοικίες.
- Ενίσχυση του προγράμματος οδικής ασφάλειας με έξυπνες διαβάσεις σε σχολικές μονάδες.
- Νέος κύκλος του προγράμματος δασικής προστασίας Antinero.
- Ενίσχυση της χρηματοδότησης των Δήμων για έργα υποδομών διαχείρισης αστικών λυμάτων.
Στο ΕΣΠΑ 2021-2027, η Ελλάδα επίσης βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της ευρωπαϊκής κατάταξης. Μεταξύ άλλων, ολοκληρώθηκε το οδικό έργο Πάτρα-Πύργος με χρηματοδότηση 252 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και πλέον η Ολυμπία Οδός καθίσταται ο 3ος μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος της χώρας, με συνολικό μήκος περίπου 280 χλμ. Ολοκληρώθηκε η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική, ένα εμβληματικό έργο συνολικού προϋπολογισμού 1,1 δισ. ευρώ, όπου το 50% χρηματοδοτήθηκε το ΕΣΠΑ. Αποτελεί την μεγαλύτερη επένδυση που γίνεται στην Ελλάδα με στόχο τον τερματισμό της «ηλεκτρικής απομόνωσης» της Κρήτης από το ηλεκτρικό δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας και την κάλυψη των αυξημένων μελλοντικών αναγκών του νησιού. Με πόρους ΕΣΠΑ ύψους άνω των 226 εκατ. ευρώ συνεχίζεται η υλοποίηση του Ανεξάρτητου Συστήματος Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη. Εντός του 2026 αναμένεται να ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου ύψους άνω των 353 εκατ. ευρώ. Ένα έργο που αφορά στην ολοκληρωμένη ανάπλαση του μετώπου του πολεοδομικού συγκροτήματος της πρωτεύουσας προς τον Φαληρικό όρμο και την δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου «Αέναον». Στο πεδίο της επιχειρηματικότητας, σε σύνολο 7 προσκλήσεων για τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, την ίδρυση νέων ΜμΕ και νέων Τουριστικών ΜμΕ, συνολικά έχουν εγκριθεί 14.411 επενδυτικά σχέδια ύψους 1,48 δισ. ευρώ σε Δημόσια Δαπάνη. Εντός του 2026 θα βγει η νέα Δράση «Παράγουμε εδώ» που έχει ήδη προδημοσιευθεί κι έρχεται να συμπληρώσει την Δράση «Εξωστρέφεια ΜμΕ», με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, την τόνωση των εξαγωγών και τη βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των ελληνικών ΜμΕ.
Αναφορικά με την προτεραιότητα της στέγασης, κατόπιν διαπραγμάτευσης ενσωματώσαμε στα Προγράμματα του ΕΣΠΑ δράση επιδότησης ανακαίνισης κατοικιών, η οποία δεν ήταν επιλέξιμη κατά τον αρχικό σχεδιασμό του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Στο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το πρώτο σχετικό πρόγραμμα της ΕΕ κατόπιν διαπραγμάτευσης Πρωθυπουργού, συνολικού προϋπολογισμού 1,62 δισ. ευρώ Ο Πυλώνας ΙΙΙ του ευρωπαϊκού Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, μέσω του οποίου η Ελλάδα εξάντλησε τον προϋπολογισμό των περίπου 314 εκατ. ευρώ που είχε στη διάθεσή της έως το τέλος του 2025 για τη διαμόρφωση επενδυτικών σχεδίων από δημόσιους φορείς. Το νέο Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα ΔΑΜ στο πλαίσιο του ΕΠΑ, με αμιγώς εθνικούς πόρους και αρχικό προϋπολογισμό ύψους 186,7 εκατ. ευρώ Εντός του 2025 τέθηκε σε λειτουργία, μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, το Ταμείο Χαρτοφυλακίου ΔΑΜ που χρηματοδοτείται με 70 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα ΔΑΜ και δημιουργεί μέσω της μόχλευσης ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο 288 εκατ. ευρώ. Εντάχθηκαν για χρηματοδότηση 774 πράξεις κρατικών ενισχύσεων, συνολικού προϋπολογισμού 394 εκατ. ευρώ που αναμένεται να δημιουργήσουν περίπου 3.500 νέες θέσεις εργασίας.
Μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, υλοποιούνται επιδοτούμενα προγράμματα αγροτικής επιχειρηματικότητας, προγράμματα για γυναικεία επιχειρηματικότητα, με επιδότηση το 75% του επιτοκίου του δανείου. Το Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ) παρουσιάζει ιδιαίτερα ισχυρή ζήτηση από την αγορά κι εντός του 2025 πραγματοποιήσαμε δύο ενισχύσεις του σκέλους των δανείων, με τους διαθέσιμους πόρους να απορροφώνται ταχύτατα. Προβλέπεται η συνέχιση του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ το 2026, τόσο στο σκέλος των Δανείων όσο και στο σκέλος της Εγγυοδοσίας. Ενώ, με ταχείς ρυθμούς υλοποιείται και το «Σπίτι μου ΙΙ», με την απορρόφηση του προϋπολογισμοί να ξεπερνά το 69% και πάνω από 11 χιλιάδες συμπολίτες μας να έχουν βρει κατοικία
Στις Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα, υλοποιούνται παρεμβάσεις που αφορούν στις υποδομές και τη βελτίωση της καθημερινότητας, όπως οι τέσσερις νέες συμβάσεις, συνολικής αξίας άνω των 800 εκατ. ευρώ, για τρία νέα αρδευτικά δίκτυα σε Καρδίτσα, Λάρισα και Ξάνθη, καθώς και το εμβληματικό έργο των φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, που προβλέπει τη δημιουργία 4.800 νέων κλινών σε Ηράκλειο και Ρέθυμνο. Παράλληλα, εγκρίθηκαν νέες μονάδες ανάκτησης και ανακύκλωσης αποβλήτων σε Κω, Κάλυμνο, Σύρο, Πάρο και Μύκονο, συνολικής αξίας 250 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, ξεκίνησαν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για μεγάλης κλίμακας έργα, όπως το νέο αντικαρκινικό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, ενώ πλήθος έργων στους τομείς της φοιτητικής στέγασης, των οδικών υποδομών, της άρδευσης και της διαχείρισης απορριμμάτων πέρασαν στα τελικά στάδια των διαγωνισμών.
Η Ελλάδα του 2025 είναι μια διαφορετική χώρα από αυτή του 2019. Ο Προϋπολογισμός του 2026 εκφράζει την αυτοπεποίθηση και τη νέα πνοή. Επιταχύνουμε την υλοποίηση των δεσμεύσεών μας, όπως έχουμε υποσχεθεί στους πολίτες. Για το αποτέλεσμα αυτού του έργου θα κριθούμε στις εκλογές του 2027.
