Το 1,1 δισ. ευρώ έφτασαν οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην ελληνική αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του 2023, σημειώνοντας έτσι 40% άνοδο σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
Οι τιμές ωστόσο των ακινήτων συνεχίζουν να καταγράφουν αύξηση, η οποία θα συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο, ενώ μπαίνει τέλος στις αγοραπωλησίες με μετρητά. Την ίδια στιγμή που το Δημόσιο προσδοκά από την κτηματαγορά το 2024 έσοδα ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Αυτή η αξιοσημείωτη άνοδος των ξένων επενδύσεων στα ακίνητα οφείλεται στο ό,τι η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει μια πολιτική σταθερότητα και έχει υιοθετήσει μια σειρά στρατηγικών μεταρρυθμίσεων που ευνοούν σημαντικά τις επενδύσεις, έχοντας ως πυρήνα μάλιστα τη Χρυσή Βίζα.
Το ενδιαφέρον ωστόσο των ξένων δεν περιορίζεται στο καθεστώς της Χρυσής Βίζας, καθώς στο στόχαστρό τους έχουν μπει και οι εξοχικές κατοικίες τόσο στα δημοφιλή νησιά όσο και στην Αθηναϊκή Ριβιέρα. Μάλιστα, σύμφωνα με τους επαγγελματίες της αγοράς, αυτήν τη στιγμή υπάρχει ένας αριθμός περίπου 3 εκατομμυρίων πολιτών από την Δυτική Ευρώπη, που σκέφτεται να επενδύσει ένα κεφάλαιο περίπου 300.000 – 350.000 ευρώ για αγορά εξοχικής κατοικίας η οποία θα είναι είτε προς οικονομική εκμετάλλευση είτε για ίδια χρήση.
Στο πλαίσιο αυτό ωστόσο οι τιμές των οικιστικών ακινήτων προς πώληση συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία. Η ζήτηση για ποιοτικές κατοικίες σε προνομιακές περιοχές είναι δυσανάλογη με την προσφορά, με αποτέλεσμα οι τιμές των διαμερισμάτων σε εθνικό επίπεδο κατά τη διάρκεια του γ΄τριμήνου να έχει σημειώσει αύξηση της τάξεως του 11,9% σε σχέση με πέρυσι. Συγκεκριμένα, στην Αθήνα σημειώθηκε αύξηση της τάξεως του 12% στις τιμές αγοράς κατοικίας, με τα πρωτεία της ακρίβειας να κατέχουν τα Νότια Προάστια, ενώ σε υψηλά επίπεδα κινείται και το κέντρο. Στη Θεσσαλονίκη το αντίστοιχο χρονικό διάστημα σημειώθηκε εντυπωσιακή άνοδος της τάξης του 15,4%.
Αύξηση των τιμών παρατηρείται και στα εμπορικά ακίνητα της ελληνικής αγοράς. Στο περίπλοκο τοπίο των ευρωπαϊκών εμπορικών ακινήτων μάλιστα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη ξεχωρίζουν παρά το σχετικά μικρό μέγεθός τους. Η ανθεκτικότητα αυτών των αγορών γίνεται εμφανής στο χώρο των γραφείων όπου μέσω των υψηλών αποδόσεων και των ελάχιστων κενών χώρων, έχουν καταφέρει να παρέχουν σταθερότητα εν μέσω των προκλήσεων που θέτουν τα αυξανόμενα επιτόκια και η ευρεία υιοθέτηση της τηλεργασίας.
Οι αποδόσεις για τις υψηλού επιπέδου γραφειακούς χώρους στην Αθήνα φτάνουν το εντυπωσιακό 6%, ξεπερνώντας τα ποσοστά που παρατηρούνται σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις όπως η Ρώμη με 4,1% και η Λισαβόνα με 4,5%. Αυτή η εξαιρετική επίδοση τοποθετεί την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ως προορισμούς που ξεχωρίζουν στην ευρωπαϊκή σκηνή των εμπορικών ακινήτων, αναδεικνύοντας την ικανότητά τους να περιηγηθούν και να ευδοκιμήσουν σε έναν τομέα που υφίσταται σημαντικές μετασχηματισμούς.
Την ίδια ώρα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, το Δημόσιο μέσα στο 2024 από την αγορά ακινήτων θα έχει έσοδα περίπου 1,2 δισ. ευρώ. Αναλυτικότερα, τα έσοδα μόνο από τις αγοραπωλησίες ακινήτων τόσο οικιστικών όσο και επαγγελματικών θα φτάσουν τα 459 εκατ. ευρώ, ενώ επιπλέον 111 εκατ. ευρώ υπολογίζεται να εισπραχθούν και από τις πωλήσεις οικοπέδων και αγροτεμαχίων. Τα υπόλοιπα έσοδα θα έρθουν από τις κληρονομιές, τις γονικές παροχές και το μεγαλύτερο μέρος από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Παράλληλα, νέα δεδομένα στην αγορά ακινήτων δημιουργεί το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο βάζει τέλος στις αγοραπωλησίες με μετρητά, με τους παραβάτες να είναι έτοιμοι να πληρώνουν τσουχτερά πρόστιμα ή ακόμα και να υποχρεωθούν σε ακύρωση του συμβολαίου τους. Πλέον, λοιπόν καθίσταται υποχρεωτική η χρήση τραπεζικών μέσων πληρωμής για την εξόφληση του τιμήματος, για την οποία η φορολογική διοίκηση ενημερώνεται από τον συμβολαιογράφο που συντάσσει την πράξη μεταβίβασης μέσω της εφαρμογής «myPROPERTY». Ωστόσο, ειδικότερα, το 2022 έγιναν 338.511 μεταβιβάσεις ακινήτων, εκ των οποίων οι 42.613 εξοφλήθηκαν αποκλειστικά με μετρητά, ενώ σε 41.741 περιπτώσεις το τίμημα εξοφλήθηκε εν μέρει σε μετρητά.