Το κυβερνητικό σχέδιο παρεμβάσεων στην αγορά κατοικίας για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης επανέρχεται στην πρώτη γραμμή, ενόψει και της συζήτησης του προϋπολογισμού στη Βουλή.
Η διαδικασία αναμένεται να κορυφωθεί το βράδυ της Τρίτης (16.12.2025), με την τελική ονομαστική ψηφοφορία, αφού προηγηθούν οι παρεμβάσεις των πολιτικών αρχηγών και η ομιλία του πρωθυπουργού, με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως θα υπάρξουν νέες ανακοινώσεις παρεμβάσεων για τη στεγαστική κρίση, βασισμένες στους στόχους που έχει θέσει για το 2026 η Κυβερνητική Επιτροπή Στεγαστικής Πολιτικής για την αγορά κατοικίας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στην κυριακάτικη ανασκόπησή του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισημαίνει ότι το στεγαστικό αφορά πολλούς πολίτες, κυρίως τους νέους, και ότι δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο, καθώς σε μεγάλο μέρος του δυτικού κόσμου καταγράφεται άνοδος τόσο στα ενοίκια όσο και στις τιμές αγοράς κατοικίας. Ο πρωθυπουργός κάνει λόγο για 43 διακριτές κρατικές παρεμβάσεις των τελευταίων 2,5 ετών για απόκτηση και μίσθωση κατοικίας, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 6,7 δισ. ευρώ και με περισσότερους από 1,5 εκατ. δικαιούχους.
Ο απολογισμός αφορά ένα «μίγμα» μέτρων που κινείται σε δύο κατευθύνσεις:
- αφενός με εργαλεία στήριξης νοικοκυριών και
- αφετέρου με παρεμβάσεις που στοχεύουν στην αύξηση της προσφοράς.
Μέχρι στιγμής 20.003 νοικοκυριά έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας μέσω των προγραμμάτων «Σπίτι μου 1» και «Σπίτι μου 2». Παράλληλα, 7.329 ιδιοκτήτες κλειστών ή παλαιών κατοικιών έχουν λάβει ενίσχυση ή άτοκο δάνειο για ανακαίνιση ή αναβάθμιση, με στόχο τα ακίνητα να διατεθούν ξανά προς ενοικίαση, ενώ περίπου 890.000 ενοικιαστές έλαβαν την πρώτη επιστροφή ενοικίου. Στο σκέλος της αύξησης της προσφοράς, τον Σεπτέμβριο ψηφίστηκε το θεσμικό πλαίσιο της κοινωνικής αντιπαροχής (ν. 5229/2025) και οριστικοποιήθηκε ο κατάλογος των πρώτων 10 ακινήτων που θα ωριμάσει η ΕΕΣΥΠ προς προκήρυξη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ποιο είναι το πλάνο στεγαστικών παρεμβάσεων για το 2026
Για το 2026, οι στόχοι που τέθηκαν στην Κυβερνητική Επιτροπή Στεγαστικής Πολιτικής δίνουν προτεραιότητα στην παραγωγή ή απελευθέρωση νέου αποθέματος κατοικιών. Προβλέπεται η προκήρυξη των πρώτων 10 δημοσίων ακινήτων που έχουν παραχωρηθεί στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, ώστε να τρέξουν οι πρώτοι διαγωνισμοί κοινωνικής αντιπαροχής προς ιδιώτες για προσιτή κατοικία. Παράλληλα, προβλέπεται προκήρυξη για την κατασκευή περίπου 1.350 προσιτών κατοικιών σε τρία ανενεργά στρατόπεδα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Πάτρα, με χρηματοδότηση από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, καθώς και πρόβλεψη αποζημίωσης του Ταμείου Ακινήτων Εθνικής Άμυνας ώστε να χρηματοδοτήσει το δικό του οικιστικό πρόγραμμα.
Το τρίτο κομμάτι του σχεδιασμού για το 2026 αφορά δύο νέα προγράμματα ανακαινίσεων, με στόχο να αυξηθεί η προσφορά από παλαιά ακίνητα και, ταυτόχρονα, να βελτιωθεί η ποιότητα του αποθέματος που μπορεί να βγει στην αγορά. Το πρώτο προβλέπει επιδότηση 80% έως 90% και έως 300 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, για κατοικίες με έτος κατασκευής το 1990 ή παλαιότερο και μέγεθος έως 120 τετραγωνικά μέτρα. Η ενίσχυση αφορά ήπιες ενεργειακές παρεμβάσεις που οδηγούν σε βελτίωση μίας ενεργειακής κλάσης, αλλά και εργασίες όπως υδραυλικά και ηλεκτρολογικά, αντικατάσταση δαπέδων και πλακιδίων, καθώς και ανακαίνιση μπάνιου και κουζίνας. Το δεύτερο αφορά ανακαινίσεις σε παλαιές κατοικίες αλλά και δημοτικά κτίρια που θα μετατραπούν σε κατοικίες για δημόσιους υπαλλήλους σε δήμους και κοινότητες έως 1.500 κατοίκων.
To «πακέτο» περιλαμβάνει και περιφερειακή διάσταση, με επέκταση του προγράμματος Μετεγκατάστασης σε έξι επιπλέον περιφερειακές ενότητες, Δράμα, Κιλκίς, Σέρρες, Φλώρινα, Πέλλα και Καστοριά. Η ενίσχυση των 10.000 ευρώ, θα χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, με στόχο να στηριχθούν ακριτικές περιοχές και να δοθούν κίνητρα επιστροφής ή εγκατάστασης.
Τώρα η προσοχή στρέφεται προς την αυριανή ομιλία του πρωθυπουργού στην Ολομέλεια της Βουλής, καθώς αναμένεται ευρέως ότι το στεγαστικό θα συμπεριληφθεί στο πλαίσιο των εξαγγελιών, με έμφαση στην αύξηση της προσφοράς, ειδικά από παλαιά και κλειστά ακίνητα. Οι ίδιες πληροφορίες σημειώνουν ότι δεν αναμένονται ανακοινώσεις με πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος για τον προϋπολογισμό του 2026, χωρίς να αποκλείονται παρεμβάσεις θεσμικού χαρακτήρα. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται η συζήτηση που διεξάγεται και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για πιο στοχευμένους κανόνες στη βραχυχρόνια μίσθωση σε ζώνες αυξημένης πίεσης, καθώς και για παρεμβάσεις που θα βελτιώνουν τη διαφάνεια στα μισθωτήρια και την πραγματική αποτύπωση των ενοικίων.
