Ακίνητα: Έρχονται εξώσεις «εξπρές» χωρίς δικαστήριο – Πώς θα προστατεύονται οι ενοικιαστές

Νέα διαδικασία για τις εξώσεις ξεκινά από το 2026 ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα των ιδιοκτητών ακινήτων, προβλέποντας παράλληλα εξάμηνη προστασία στους ενοικιαστές.

Η ΠΟΜΙΔΑ χαιρετίζει τη νέα ρύθμιση που θεσπίζεται με το άρθρο 72 του νομοσχεδίου για τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, θεωρώντας πως αποκαθιστά μια διαχρονική αδικία εις βάρος των ιδιοκτητών ακινήτων. Η ρύθμιση αυτή καθιστά πλέον δυνατή την έκδοση «Διαταγής Απόδοσης Μισθίου» σε περιπτώσεις λήξης της μίσθωσης, χωρίς να απαιτείται η μακρόχρονη διαδικασία αγωγής, δίνοντας στους ιδιοκτήτες ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την ανάκτηση των ακινήτων τους.

Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, η νέα διαδικασία δεν είναι αυθαίρετη, ούτε στρέφεται κατά των ενοικιαστών, όπως ισχυρίζονται επικριτές της. Προβλέπει σαφείς και προστατευτικές προθεσμίες: εξώδικη πρόσκληση τρεις μήνες πριν, αναμονή δύο μηνών για εκτέλεση της διαταγής και δυνατότητα άσκησης ανακοπής και ασφαλιστικών μέτρων από τον ενοικιαστή. Συνολικά, ο τελευταίος διαθέτει τουλάχιστον έξι μήνες για να αποχωρήσει.

Η ρύθμιση εφαρμόζεται μόνο εφόσον έχει λήξει η μίσθωση, όπως προβλέπεται από το συμβόλαιο, την τελευταία ηλεκτρονική δήλωση στη βάση της ΑΑΔΕ ή από το νόμο (τρεις έτη ελάχιστης διάρκειας για συμβάσεις μετά την 1.4.2014). Για παλαιές μισθώσεις αορίστου χρόνου, απαιτείται προηγουμένως εξώδικη πρόσκληση.

Από το 2026, τις διαταγές θα εκδίδουν ειδικά πιστοποιημένοι δικηγόροι, που θα ορίζονται απρόσωπα μέσω καταλόγου του οικείου δικηγορικού συλλόγου. Η αίτηση και τα σχετικά έγγραφα ελέγχονται και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, εκδίδεται η διαταγή, η οποία εκτελείται μόνο μετά την πάροδο δύο μηνών. Ο ενοικιαστής μπορεί να ασκήσει ένδικα μέσα, αν έχει βάσιμο λόγο.

Η ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνει ότι η νέα ρύθμιση δεν εξομοιώνει όσους πληρώνουν με τους κακοπληρωτές, ούτε καταργεί τις προστατευτικές προθεσμίες. Αντιθέτως, διευκολύνει την απόδοση ακινήτων όταν λήξει η συμφωνημένη διάρκεια και ενισχύει την εμπιστοσύνη στις μισθώσεις.

Τονίζεται επίσης ότι η έλλειψη ενός τέτοιου εργαλείου αποθάρρυνε πολλούς ιδιοκτήτες από το να διαθέσουν τα ακίνητά τους στην αγορά. Πλέον, με τη νέα διαδικασία, αναμένεται ότι περισσότερα κλειστά διαμερίσματα και καταστήματα θα επιστρέψουν στην κυκλοφορία, κάτι που θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα και τους ενοικιαστές. Επιπλέον, η νέα διαταγή δεν επιτρέπει πρόωρη καταγγελία μίσθωσης για λόγους όπως η ιδιοκατοίκηση ή η πώληση, καθώς η προστασία της τριετούς ελάχιστης διάρκειας διατηρείται.

Η θεσμοθέτηση της ρύθμισης αυτής αντιμετωπίζεται ως μέτρο εξισορρόπησης της σχέσης ιδιοκτήτη και μισθωτή. Δίχως αυτή, οι ενοικιαστές μπορούσαν να αποχωρήσουν ανά πάσα στιγμή, χωρίς συνέπειες, ενώ οι ιδιοκτήτες αναγκάζονταν να μπλέξουν σε δαπανηρές και μακροχρόνιες διαδικασίες για να ανακτήσουν το ακίνητό τους, ακόμη και αν η μίσθωση είχε λήξει.

Συνολικά, πρόκειται για μια ρύθμιση που μειώνει τη γραφειοκρατία, εξισορροπεί τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των δύο πλευρών και συμβάλλει στην ενίσχυση της διαθεσιμότητας κατοικιών και επαγγελματικών χώρων στην ελληνική αγορά