Ο κ. Τσίπρας ξεκίνησε αναφερόμενος στα όσα έχουν γίνει τις τελευταίες ημέρες με τα πολύνεκρα ναυάγια στο Αιγαίο.
«Ειδικά μετά τα περιστατικά που είδαμε από τους δέκτες των τηλεοράσεών μας όλοι και αναφέρομαι στο τραγικό ναυάγιο που έγινε χθες μου δίνεται η ευκαιρία να εκφράσω την βαθιά μου θλίψη και την απέραντη οδύνη μου για την ανθρώπινη τραγωδία που εξελίσσεται στις θάλασσές μας. Τα κύματα του Αιγαίου δεν ξεβράζουν νεκρά παιδιά στις ακτές μας αλλά τον ίδιο τον ευρωπαικό πολιτισμό. Το να παρακολουθεί κάποιος απαθής την τραγωδία δεν είναι πολιτισμός», είπε ο πρωθυπουργός.
Και συνέχισε: «Θέλω να υπογραμμίσω ότι και προσωπικά ως μέλος της ευρωπαικης ηγεσίας εκπροσωπώντας την χώρα σε επίπεδο κορυφής, εμείς και η Ιταλία είχαμε ζητήσει από πέρυσι να υπάρξει συνεννόηση με την Τουρκία. Αισθάνομαι ως μέλος αυτή της ευρωπαϊκής ηγεσίας, ντροπή. Γιατί δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το δράμα αλλά και για το επίπεδο της συζήτησης. Γιατί ο ένας προσπαθεί να ρίξει τις ευθύνες στον άλλον. Κροκοδείλια δάκρυα για τα νεκρά παιδιά. Τα νεκρά παιδιά είναι συμπαθή αλλά τα ζωντανά που στοιβάζονται στους δρόμους δεν τα συμπαθεί κανένας. Το επίπεδο της συζήτησης είναι θλιβερό και καλεί την Ευρώπη να θυμηθεί και να σεβαστεί τις αξίες της.
Μέρος της ΕΕ υιοθετεί την λόγική να υψώσουμε τείχη και συρματοπλέγματα. Να σας πω ότι στην δικιά μου την αντίληψη το ευρωπαϊκό όραμα γεννήθηκε όταν έπεσε το τείχος του Βερολίνου και τώρα πεθαίνει με την ύψωση τειχών».
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε και στις προσπάθειες που κάνουν οι άνδρες και οι γυναίκες της ακτοφυλακής.
«Πρώτιστο καθήκον μας είναι το ανθρωπιστικό μας καθήκον. Εκφράζω την συμπαράστασή μου και την αλληλεγγύη μου στους άνδρες και τις γυναίκες της ακτοφυλακής που σώζουν καθμερινά χιλιάδες ζωές. Αισθάνθηκα δυσάρεστα όταν ηγέτες χωρών στην σύνοδο της περασμένης Κυριακής μας κατηγορούσαν ότι δεν μπορούμε να φυλάξουμε τα σύνορά μας.
Τους ρώτησα, όταν άνθρωποι κινδυνεύουν ποιό είναι το πρώτιστο καθήκον; Η διάσωση ή η απώθησή τους; Πρώτιστο καθήκον είναι να απωθήσουμε την τραγωδία. Και ως έλληνες, γνωρίζουμε τι σημαίνει προσφυγιά. Εμείς οι νεότεροι από τις διηγήσεις των παππούδων μας. Είναι καθήκον μας να μην ξαναζήσουμε στιγμές σας τις χθεσινές. Να μην επιτρέψουμε το Αιγαίο να γίνει θάλασσα – νεκροταφείο. Να κρατήσουμε στάση υπευθυνότητας. Να μην χάσει τις αξίες της η Ευρώπη. Να μην πυροδοτούμε φοβικά αντανακλαστικά. Δεν είναι ένα ζήτημα που προσφέρεται για ασκήσεις αντιπολιτευτικής ρητορικής.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ποιές είναι οι προκλήσεις στην διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Δεν μπορούμε να την διαχειριστούμε αποτελεσματικά ως χώρα και ως κοινωνία αν επιλέξουμε να κλειστούμε στο καβούκι μας. Δεν μπορούμε να είμαστε χρήσιμοι στην Ευρώπη και στους πρόσφυγες αν παίξουμε τον ρόλο του φρούραχρου της Ευρώπης. Θα ζούσαμε μια έκρηξη τεραστίων διαστάσεων με ανυπολόγιστο κόστος. Πρέπει να εξηγήσουμε το πρόβλημα στην Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση διασφαλίζει τις θέσεις της Ελλάδας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και είναι σαφές ότι καθίσταται από μέρος της κρίσης, μέρος της προσπάθειας για λύση του προσφυγικού», είπε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Τσίπρας είπε ακόμα ότι οι εταίροι μας όντως ήθελαν να δημιουργήσουμε ένα υπεστρατόπεδο προσφύγων. Αυτό όμως όπως είπε, θα οδηγούσε στα αντίθετα αποτελέσματα. «Θα δημιουργούσε ένα γκέτο και δεν θα μπορούσαμε να τους παρέχουμε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες φιλοξενίας», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφερόμενος στην συμφωνία για την διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, ο κ. Τσίπρας είπε ότι δεσμευθήκαμε για την δημιουργία των hot spots σε 5 νησιά και πρόσθεσε ότι οι θέσεις αυτές δεν είναι θέσεις μόνιμα διαμενόντων. «Στα 5 νησιά θα μένουν μάξιμουμ 5 ημέρες ενώ όσον αφορά στην ενδοχώρα η διαμονή δεν θα υπερβαίνει τους 2 μήνες. Συμφωνήσαμε απολύτως με την πρόταση της ΕΕ να μας στηρίξει άμεσα με χρηματοδοτική βοήθεια ως προϋπόθεση για να κάνουμε αυτό που από την αρχή σχεδιάζαμε με την Υπατη Αρμοστεία. Επτά με 8 χιλάδες θέσεις στα 5 νησιά και κέντρα συνολικής χωρητικότητας 20.000 ατόμων στην ενδοχώρα. Προτάθηκε μελλοντικά να επιδοτηθεί ενοίκιο σε ελληνικές οικογένειες για να φιλοξενηθούν 20.000 πρόσφυγες. Αυτό δεν είναι υποχρεωτικό έως το τέλος του χρόνου», είπε χαρακτηριστικά.
Στην δευτερολογία του ο κ. Τσίπρας και απαντώντας στην σκληρή κριτική που του έκανε ο κ. Κουμουτσάκος του είπε:
«Δεν θα απαντήσω με ευφυολογήματα. Δεν χωρά το θέμα ούτε πλακίτσα ούτε ευφυολογήματα. Αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα που υπερβαίνει τις δυνατότητες της Ευρώπης. Θέλω να απαντήσω πολύ συγκεκριμένα. Μας εγκαλείτε γιατί δεν κερδίσαμε κάτι όπως κάνει η Τουρκία. Κέρδισε κάποια δις γιατί θα κάνει κάτι που όφειλε να κάνει. Πρέπει δηλαδή να κάνουμε κι εμείς παζάρι; Να αφήσουμε τους ανθρώπους να πνίγονται; Αυτό θα κάνουμε στην ΕΕ;»
Και συνέχισε: «Η ουσία είναι ότι δεν πρόκειται για λαθρομετανάστες και κάνοντας κάποιες λεκτικές ακροβασίες. Αν συνεχίσουμε αυτή την λογική θα μπορούσαμε να υιοθετήσουμε την άποψη ότι όποιο δεν έχουν το ίδιο χρώμα μ’ εμάς δεν είναι ίσοι μ’ εμάς». Ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε τη ΝΔ ότι στρέφεται εναντίον των μεταναστών. Να μην αναρωτιόμαστε γιατί η Χρυσή Αυγή έχει φτάσει στο 7%, είπε χαρακτηριστικά.
Για το θέμα της βίζας είπε ότι αυτό θα έπρεπε να απασχολεί πρωτίστως την Γερμανία. Η απελευθέρωση της βίζας θα οδηγούσε χιλιάδες Τούρκους να επισκεφθούν τους συγγενείς τους. Καμία πολιτική δύναμη δεν ήταν ποτέ αντίθετα στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας αν η χώρα αυτή τηρούσε τους κανόνες. Απέναντι στην προοπτική ένταξης δεν πρέπει να είμαστε οι φτωχοί και φοβισμένοι συγγενείς, είπε ο κ. Τσίπρας. Η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται να αναλάβει πρωτοβουλίες. Δεν θα αφήσουμε την κα Μέρκελ να διαπραγματεύεται με την Τουρκία. Εμείς είμαστε οι ευρωπαίοι γείτονες.
Για το θέμα των κοινών περιπολιών είπε ότι αυτό το θέμα έχει λήξει. Οι ευρωπαίοι δεν μιλούν για κοινές περιπολίες Ελλάδας και Τουρκίας αλλά για συντονισμένες περιπολίες.
Μάλιστα πρόσθεσε ότι έχει παρατηρηθεί ότι ακόμα και οι περιπολίες της frontex έχουν αποδειχθεί άκαρπες.
Στο ερώτημα τι πήραμε είπε:
«Λέτε διαρκώς τι πήρατε και τι πήρατε. Πόσο αλήθεια κοστολογείτε μια ανθρώπινη ζωή; Πόσο κοστολογείτε ένα παιδάκι που πνίγεται στην θαλασσα του Αιγαίου; Πόσο κοστολογείτε ένα πιάτο φαί και μια αγκαλιά; Ο ελληνικός λαός είναι ένας φτωχός λαός αλλά πλούσιος σε ανθρωπιά. Δεν διεκδικούμε ούτε ένα ευρώ για τους ανθρώπους που πεθαίνουν στην αυλή μας. Η Ελλάδα διδάσκει ανθρωπιά και στους ευρωπαίους εταίρους ποιό είναι το ανθρώπινο πρόσωπο της Ευρώπης και όχι αυτό στα σύνορα της Ουγγαρίας που κάποιοι βάζουν τρικλοποδιές σε μικρά παιδιά για να τα βγάλουν φωτογραφίες. Θα ξεπεράσουμε την κρίση με το κεφάλι ψηλά».