Το μεγάλο πρόβλημα της κυβέρνησης στους νέους
Οι πρώτες δημοσκοπήσεις μετά την ανακοίνωση των μέτρων της κυβέρνησης άρχισαν από εχθές να βλέπουν το φως της δημοσιότητας κι επιβεβαιώθηκε ότι η κυβέρνηση κάτι τσιμπάει προς τα πάνω. Για τους υπόλοιπους, λίγο ή πολύ επαναλαμβάνονται οι επιδόσεις που είχαν καταγράψει στον προηγούμενο κύκλο δημοσκοπήσεων.
Εκείνο, πάντως, που θα θέλαμε εμείς να επισημάνουμε είναι το διαζύγιο που φαίνεται να έχει πάρει η κυβέρνηση από τους νέους ψηφοφόρους, καθώς στις νεαρές ηλικιακές μονάδες καταγράφεται ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη αντιπάθεια προς την κυβέρνηση και η μεγαλύτερη επιθυμία άμεσης προσφυγής στις κάλπες. Είναι προφανές ότι η υπόθεση των Τεμπών έχει στοιχίσει πολύ στην Ν.Δ. σε ό,τι αφορά τη νέα γενιά, η οποία ταλαιπωρείται επίσης από σειρά προβλημάτων (χαμηλές αμοιβές, αβεβαιότητα για το μέλλον, αδυναμία εξεύρεσης προσιτής στέγης κλπ.).
Πόσο αποδίδουν τα μέτρα για τη βραχυχρόνια μίσθωση;
Η στήλη ασχολείται συνεχώς με το μείζον θέμα της στέγης. Ένα από τα μέτρα που υποτίθεται θα βοηθούσαν στην επίλυση του προβλήματος είναι τα αντικίνητρα για την βραχυχρόνια μίσθωση. Νέες προδιαγραφές υγιεινής, νέα φορολογική αντιμετώπιση, κίνητρα για μακροχρόνιες ενοικιάσεις, απαγόρευση έκδοσης νέων αδειών στο αθηναϊκό κέντρο, είναι μόνο μερικές από τις «κυκλωτικές κινήσεις» που έχει εφαρμόσει η κυβέρνηση στην αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Οι σκοποί της, δεν είναι μόνο οικονομικοί, φερ’ ειπείν για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και την αύξηση των δημοσίων εσόδων, αλλά και στεγαστικοί, καθώς η έκρηξη του φαινομένου συνέβαλε καθοριστικά στην κατάσταση που βιώνουμε σήμερα με την έλλειψη σπιτιών, ειδικά στα αστικά κέντρα. Το ερώτημα, όμως, είναι ένα: αποδίδουν αυτά τα μέτρα; Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, όχι… Στο πρώτο τρίμηνο του έτους τα καταλύματα και οι κλίνες βραχυχρόνιας μίσθωσης αντί να μειώνονται, αυξήθηκαν, συνεχίζοντας την ανοδική δυναμική που κρατά από το 2023… Δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες καταλύματα και κλίνες προστίθενται κάθε μήνα, περιορίζοντας ακόμα περισσότερα τα διαμερίσματα που προορίζονται για μακροχρόνια ενοικίαση, και ανεβάζοντας ακόμα περισσότερο τις τιμές. Για να μην παρεξηγηθούμε: Είναι καλό να λαμβάνονται μέτρα. Απλά εν ευθέτω χρόνω θα πρέπει να ελέγχεται και η αποδοτικότητα τους, για να προσαρμόζεται η στρατηγική μας αναλόγως. Ειδάλλως, θα κάνουμε μια τρύπα στο νερό…
Η «προαιρετική» δήλωση των πραγματικών ενοικίων
Σχετικό με το θέμα της στέγης είναι και το μέτρο επιδότησης των ενοικίων που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, επιχειρώντας να βάλει τέλος στην φοροδιαφυγή που παρατηρείται με τα «μαύρα». Συγκεκριμένα, το υπ. Οικονομικών είχε τονίσει πως στόχος (πέραν της στήριξης της στέγης των πιο ευάλωτων) είναι και η δήλωση των πραγματικών ενοικίων στην εφορία και όχι των πλασματικών. Για αυτό και ανέβασε τον πήχη της επιστροφής στα 800 ευρώ, αν και το μέσο δηλωθέν ενοίκιο ανέρχεται στα… 255 ευρώ. Το ζήτημα είναι πόσοι ιδιοκτήτες ακινήτων θα «προθυμοποιηθούν» να δηλώσουν αν όχι το πραγματικό ενοίκιο, τουλάχιστον ένα ποσό που να κλείνει κάπως το χάσμα μεταξύ 255 ευρώ και 800 ευρώ. Η ΑΑΔΕ θα περιμένει «αναγκαστικά» ένα χρόνο για αυτό. Μετά, όμως, πληροφορείται η στήλη, ενδεχομένως να μην αφήσει το ζήτημα στη βούληση κάθε ιδιοκτήτη, αλλά να χρησιμοποιήσει και άλλα μέσα, με βασικό όχημα το Μητρώο Ακινήτων το οποίο θα είναι έτοιμο μέχρι τέλος του 2025. Με άλλα λόγια, να μην αποκλείει κανείς κάποιου είδους «τεκμήρια» για όσους ενοικιάζουν ακίνητα από το 2026.
Το οριστικό τέλος στο πλαφόν του κέρδους και η επερχόμενη μεταρρύθμιση
Ένα άλλο καυτό μέτωπο που πλήττει τους οικονομικά και κοινωνικά ευάλωτους είναι η ακρίβεια. Η κυβέρνηση αποφάσισε την τελευταία (δίμηνη) παράταση του πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των σούπερ μάρκες. Ο χρονικός προσδιορισμός, λένε πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης, επιλέχθηκε εξαιτίας του κλίματος αβεβαιότητας με τους δασμούς. Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα τους τελευταίους μήνες είναι μηδενικός ενώ στα βασικά είδη διαβίωσης είναι αρνητικός. Η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο πληθωρισμό ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης. Παράλληλα το υπουργείο επεξεργάζεται μεταρρύθμιση της εποπτείας της αγοράς κατόπιν διαλόγου με τους εμπλεκόμενους φορείς. Κατά τα άλλα, τα μέτρα που αφορούν την απαγόρευση προσφορών για τρεις μήνες μετά από ανατίμηση, η υποχρεωτική ανακοίνωση αυξήσεων τιμοκαταλόγων από τα σούπερ μάρκετ, καθώς και η ανακοίνωση τιμών οπωροκηπευτικών, όπως επίσης και το «Καλάθι του Νοικοκυριού», παρατείνονται μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.
Κερδισμένοι που γίναμε εξαγωγείς ηλεκτρικού ρεύματος, λέει ο Τσάφος
Πολύς λόγος έχει γίνει τελευταία για το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι πλέον καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρισμού στην περιοχή μας. Οι εξαγωγές ξεπέρασαν πέρυσι τις εισαγωγές για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια και η τάση συνεχίζεται και φέτος. Το κατά πόσο αυτό συμφέρει τη χώρα, είναι ένα ερώτημα που θέτουν πολλοί. Ο υφυπουργός Ενέργειας, Νίκος Τσάφος, απάντησε ως εξής: Τα στοιχεία για φέτος δείχνουν ότι όταν είμαστε εξαγωγικοί έχουμε μια τιμή 6 ευρώ χαμηλότερη από τη Βουλγαρία. Αντιθέτως, όταν είμαστε εισαγωγικοί, η τιμή είναι 4 ευρώ παραπάνω. Άρα, η “σούμα” μας βγάζει κερδισμένους, έστω και ελαφρώς. Για να το πούμε απλά, είναι καλύτερα να είσαι εξ ορισμού φθηνότερος και να σου τραβάει ρεύμα ο άλλος, παρά το αντίστροφο.
Να θωρακίσει το καλώδιο Ελλάδας-Κύπρου με Ευρωπαίους επενδυτές θέλει η Αθήνα
Στην είσοδο νέων επενδυτών ποντάρει η Ελλάδα για να προχωρήσει το καλώδιο με την Κύπρο, Great Sea Interconnector. Το γεγονός αυτό επιβεβαίωσε χθες και ο Κύπριος υπουργός ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, ο οποίος δήλωσε πως «η Ελλάδα είναι σε διπλωματική διαβούλευση με τη χώρα που πιθανόν να ενίσταται, αλλά περισσότερο με άλλα κράτη, κυρίως ευρωπαϊκά. Πιθανώς να γίνονται συζητήσεις με επενδυτικά ταμεία, τα οποία επηρεάζουν τις χώρες στις οποίες ανήκουν». Θυμίζουμε ότι πέρυσι εξέφρασε ενδιαφέρον για είσοδο στο επενδυτικό σχήμα το αμερικανικό Fund DFC. Από τότε δεν έχει προκύψει κάτι νεώτερο για την αμερικανική συμμετοχή που θα αποτελούσε κίνηση-ματ.
Άκτωρ Παραχωρήσεις: Σήμερα (;) τα νεότερα…
Σήμερα (Τετάρτη) λήγει η περίοδος αποκλειστικότητας για την διαπραγμάτευση ΕΛΛΑΚΤΩΡ- AKTOR για την διαπραγμάτευση και ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταβίβασης της Άκτωρ Παραχωρήσεις, από την πρώτη στην δεύτερη. Αρχές έτους η διοίκηση η 100% θυγατρική υπέγραψε σύμβαση δανεισμού με την Πειραιώς για 275 εκατ. ευρώ- από τα οποία εκταμίευσε ήδη 177 εκατομμύρια- βάζοντας ως εγγύηση (ενέχυρο) μερίσματα που θα έχει λαμβάνειν από θυγατρικές και συμμετοχές σε «βάθος» 17ετών. Με αυτή την διαδικασία περισσότερα από 200 εκατ. «πέρασαν» από την Άκτωρ Παραχωρήσεις στη μητρική (όμιλο ΕΛΛΑΚΤΩΡ). Με καθαρά παρούσα αξία της θυγατρικής στα 350 εκατ. το τίμημα βγαίνει περίπου 100 εκατ. ευρώ.
Οι νέες συμβάσεις παραχώρησης και οι ισχυροί του κλάδου
Εφόσον όλα κυλήσουν βάσει προγραμματισμού και ανακοινωθεί το deal εξαγοράς της ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις από την AKTOR, επί της ουσίας δεν αλλάζει κάτι στις ισορροπίες στον κλάδο των παραχωρήσεων και των ΣΔΙΤ. Ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ διαθέτει, με μεγάλη διαφορά, το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο παραχωρήσεων και ΣΔΙΤ, συμπεριλαμβανομένων της Εγνατίας Οδού και του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ). Θα ακολουθεί η AKTOR, με παρουσία σε αρκετούς οδικούς άξονες και οδικά ΣΔΙΤ, ενώ ισχυρή παρουσία έχει παραδοσιακά και η ΑΒΑΞ, η οποία είναι συνέταιρος της Metlen σε ένα από τα φιλέτα του νέου κύματος παραχωρήσεων, την υπερυψωμένη περιφερειακή λεωφόρο της Θεσσαλονίκης. Στη Metlen δήλωσαν την Δευτέρα από το Λονδίνο πως η εκτιμώμενη αξία των νέων συμβάσεων παραχώρησης που θα δημοπρατηθούν ή θα ανατεθούν φτάνει τα 3,2 δισ. ευρώ και πως θα επιδιώξει να αναλάβει μερίδιο 20% – 25% από το συγκεκριμένο, νέο, αντικείμενο. Τα κτιριακά ΣΔΙΤ, πάντως, δεν προχωρούν κυρίως επειδή το κρατικό ταμείο έχει πλαφονάρει σε σχέση με τις πληρωμές διαθεσιμότητας που μπορεί να πληρώνει. Αλλά και τα νέα οδικά ΣΔΙΤ (π.χ. Θεσσαλονίκη – Έδεσσα) θέλουν ακόμα αρκετή δουλειά μέχρι να ωριμάσουν, αν κρίνουμε τους πολύ αργούς ρυθμούς με τους οποίους προχωρούν τα υπό κατασκευή οδικά ΣΔΙΤ σε Κρήτη και Μεσσηνία. Ελπίδες υπάρχουν αν κάποτε η κυβέρνηση ανοίξει τους φακέλους με τις Πρότυπες Συμβάσεις που περιλαμβάνουν επεκτάσεις Αττικής Οδού και τον άξονα Ελευσίνα – Οινόφυτα.
Οι οικογενειακές επιχειρήσεις ανθούν
Στην Ελλάδα μπορεί να έχουμε φτάσει στο αντίθετο άκρο και να εμφανίζουμε τις οικογενειακές επιχειρήσεις ως δήθεν απομεινάρια μιας άλλης εποχής που πρέπει να περιοριστούν, επειδή μπερδεύουμε τον οικογενειακό μετοχικό έλεγχο με την αποδοτική λειτουργία. Η αλήθεια είναι, όπως δείχνει και η ετήσια έρευνα που παρουσίασε προχθές η εταιρεία συμβούλων / ελεγκτών EY, πως οι οικογενειακές επιχειρήσεις ανθούν, μεγαλώνουν και είναι εξαιρετικά κερδοφόρες. Στον φετινό κατάλογο της EY με τις 500 μεγαλύτερες οικογενειακές επιχειρήσεις του πλανήτη περιλαμβάνεται και μια ελληνική εταιρεία, η Motor Oil που ελέγχεται από την οικογένεια Βαρδινογιάννη και πέρυσι είχε έσοδα 14,4 δισ. δολάρια. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η μεγαλύτερη αλυσίδα σουπερμάρκετ των ΗΠΑ, η Walmart της οικογένειας Walton, στη δεύτερη η Volkswagen Group η οποία ελέγχεται από τις οικογένειες Porsche / Piëch και στην τρίτη η, επίσης γερμανική, Schwarz Group που ελέγχει τις αλυσίδες σουμπερμάρκετ Lidl και Kaufland.
Φόβοι για φαύλο κύκλο αποζημιώσεων για τους εξαγωγείς
Αν και κυριαρχεί -ρητά – η απαισιοδοξία σε ορισμένους κύκλους της κυβέρνησης (με πολύ καλή γνώση των διεθνών οικονομικών εξελίξεων) σε σχέση με τις επιπτώσεις του διεθνούς δασμολογικού πολέμου πάνω (και) στην ελληνική οικονομία, δεν προκρίνεται σε καμία περίπτωση η γραμμή της καταβολής των αποζημιώσεων σε όσους επιχειρηματίες πληγούν από αυτόν. Και αυτό ακριβώς γιατί κυριαρχεί ….απαισιοδοξία. Συγκεκριμένα, οι ίδιες πηγές της στήλης φοβούνται πως ακόμα και στο καλύτερο σενάριο η Ελλάδα θα υποστεί μόνιμους δασμούς 10% από τις ΗΠΑ, ενώ θα χάσουν ιδιαίτερα οι εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων, ακόμα και αν τελικά εξαιρεθούν η βρώσιμη ελιά, η φέτα κλπ, καθώς η ζώνη ελευθέρων συναλλαγών την οποία διαπραγματεύεται (με πολύ αργούς ρυθμούς…) η Κομισιόν με τις ΗΠΑ θα αφορά μόνο τα βιομηχανικά προϊόντα. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως οι Αμερικάνοι απεχθάνονται την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ, δηλαδή τις επιδοτήσεις. Με άλλα λόγια, οι ζημιές για τον ευρύτερο κλάδο της ευρωπαϊκής γεωργίας από τον εμπορικό πόλεμο αναμένονται μόνιμες και ολοένα μεγαλύτερες. Και ούτε η ΕΕ, ούτε το ελληνικό κράτος μπορούν να σηκώσουν ένα τέτοιο βάρος.
Oι εναλλακτικές για τους Έλληνες εξαγωγείς και οι σχέσεις με τους αδελφούς Κυπρίους
Η απαισιοδοξία σε ορισμένους κύκλους της κυβέρνησης για τις επιπτώσεις των δασμών δεν σημαίνει απραγία. Αντίθετα, είναι σε εξέλιξη οργάνωση πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της παρουσίας των Ελληνικών εξαγωγών σε άλλες περιοχές του πλανήτη, αν και οι ίδιες πηγές επισημαίνουν πως φορείς όπως το Enterprise Greece παραμένουν υποστελεχωμένοι, σε αντίθεση πχ με αντίστοιχους φορείς στην Πορτογαλία. Κατά τα άλλα, η ελληνική πλευρά συμμετέχει σε ευρωπαϊκές διαδικασίες για παραπέρα εξαγωγές στο Mercosur και στην Ινδία, ενώ βρίσκεται σε ιδιαίτερη συνεργασία με την Κύπρο προκειμένου να ενισχυθεί η παρουσία των δύο αδελφών κρατών από τη μεριά στα δυτικά Βαλκάνια (όπου παίζει «μπάλα» ιδίως η Ελλάδα) και από την άλλη στη Βόρεια Αφρική (όπου παίζει «μπάλα» ιδίως η Κύπρος).
ΑΔΜΗΕ: Τι έδειξαν τα αποτελέσματα
Χθες (Τρίτη) η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ ανακοίνωσε οικονομικά αποτελέσματα, και όπως λίγο ως πολύ αναμενόταν το “αποτύπωμα” των εξελίξεων με τον Great Sea Interconnector δεν ήταν αισθητό. Ο λόγος; ο Διαχειριστής έχει ευρύ χαρτοφυλάκιο έργων υπό εκτέλεση (και σχεδίαση) που στηρίζουν την λειτουργική κερδοφορία. Το πιο σημαντικό που ολοκληρώθηκε (τον Δεκέμβριο) είναι της διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής, προϋπολογισμού άνω του 1,1 δισ. ευρώ, Αποτελεί μια από τις τρεις βαθύτερες (έως και 1.200 μέτρα) και πιο σύνθετες υποβρύχιες διασυνδέσεις στον κόσμο και το μεγαλύτερο project μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Οι προκαταρκτικές δοκιμές του εξοπλισμού και όλων των υποσυστημάτων, είναι σε πλήρη εξέλιξη με στόχο να μπει σε πλήρη εμπορική λειτουργία, ακόμη και μέσα στον Μάϊο. Μέσω της διασύνδεσης, που υλοποιήθηκε μέσω της θυγατρικής του ΑΔΜΗΕ Ariadne Interconnection διασφαλίζεται η ενεργειακή ασφάλεια/αυτάρκεια του νησιού.
