Φρεγάτες ΜΕΚΟ: «Τρέχει» το Πολεμικό Ναυτικό για να υπογραφούν οι τρεις βασικές συμβάσεις εκσυγχρονισμού τους

Αγώνα δρόμου κάνει το Πολεμικό Ναυτικό για να υπογραφούν οι τρεις κύριες συμβάσεις για να εκσυγχρονιστούν οι φρεγάτες ΜΕΚΟ. Δρομολογούνται και τα επιμέρους προγράμματα.

Το Πολεμικό Ναυτικό μπαίνει στην πιο κρίσιμη φάση μίας σειράς προγραμμάτων που θα καθορίσουν τη μαχητική του ισχύ για τα επόμενα χρόνια και ένα από αυτά είναι οι αναβαθμίσεις για τις φρεγάτες ΜΕΚΟ.

Πιο συγκεκριμένα, αφορά το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ κλάσης «ΥΔΡΑ». Μετά από χρόνια στασιμότητας και αλλεπάλληλων αλλαγών σχεδιασμού, ο εκσυγχρονισμός φαίνεται ότι επιτέλους περνά σε φάση υλοποίησης.

Οι καθυστερήσεις, η γραφειοκρατία και τα εσωτερικά εμπόδια έχουν φτάσει στο όριο τους και πλέον το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, σε συνεργασία με τη ΓΔΑΕΕ, έχει ρίξει όλο του το βάρος στο να υπογραφούν έως τα τέλη του 2025 οι τρεις βασικές συμβάσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο για την έναρξη των εργασιών εκσυγχρονισμού.

Οι συμβάσεις αυτές, με τη Thales Nederland, την SSMART και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, αποτελούν τον κορμό του προγράμματος. Από αυτές θα εξαρτηθεί αν το 2026 θα είναι πράγματι η χρονιά που τα πλοία θα μπουν στα Ναυπηγεία και θα αρχίσει η μεταμόρφωσή τους σε φρεγάτες νέας εποχής.

Αγώνας δρόμου για τις υπογραφές

Η προετοιμασία των τριών συμβάσεων προχωρά με γοργούς ρυθμούς, καθώς η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας έχει θέσει ως ρητή προτεραιότητα να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις μέχρι το τέλος του 2025. Ο στόχος είναι φιλόδοξος, καθώς κάθε σύμβαση συνδέεται άμεσα με τις άλλες δύο.

Η Thales Nederland θα προμηθεύσει τα νέα ηλεκτρονικά και ραντάρ, η SSMART θα αναλάβει την ολοκλήρωση και εγκατάσταση των συστημάτων στα πλοία, ενώ τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά θα εκτελέσουν τις ναυπηγικές και μηχανολογικές εργασίες.

Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι, μόλις τα πρώτα συστήματα παραδοθούν από τη Thales, η SSMART και τα Σκαραμαγκά θα μπορέσουν να ξεκινήσουν την εγκατάσταση στα πλοία. Η παράδοση των συστημάτων θα καθορίσει συνεπώς το πότε θα ξεκινήσουν τα έργα – και το ΓΕΝ το γνωρίζει πολύ καλά.

Οι τρεις συμβάσεις που θα καθορίσουν το μέλλον

Thales Nederland – Ο «εγκέφαλος» και τα «μάτια» των φρεγατών
Η σύμβαση με τη Thales θα αφορά το πακέτο των ηλεκτρονικών και συστημάτων μάχης:

Το νέο Κέντρο Διοίκησης Μάχης TACTICOS II,
Το πολυδιάστατο ραντάρ NS-110 AESA,
Τα συστήματα ελέγχου πυρός STIR 1.2,
και τα λογισμικά διασύνδεσης και επικοινωνιών.
Το NS-110 θα αποτελέσει το κύριο αισθητήριο των εκσυγχρονισμένων ΜΕΚΟ, επιτρέποντας ταυτόχρονη παρακολούθηση εκατοντάδων στόχων και διαλειτουργικότητα με τις FDI Belharra και τα αεροσκάφη Rafale και Viper.

Η Thales έχει ήδη ξεκινήσει την προετοιμασία γραμμών παραγωγής στη Γαλλία, με δέσμευση ότι τα πρώτα υποσυστήματα θα είναι έτοιμα εντός 18-20 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης.

2. SSMART – Η ελληνική υπογραφή στον εκσυγχρονισμό

Η ελληνική εταιρεία SSMART, πιστοποιημένος συνεργάτης της Thales, θα έχει τον ενδιάμεσο ρόλο.
Θα εκτελέσει τις μελέτες εγκατάστασης, την καλωδίωση, τις δοκιμές και την τελική πιστοποίηση των νέων συστημάτων.

Η SSMART συνεργάζεται ήδη με το Ναυτικό Επιτελείο για να καθοριστούν οι τεχνικές προδιαγραφές των φρεγατών, ώστε όλα να είναι έτοιμα τη στιγμή που θα ξεκινήσουν οι φυσικές εργασίες στα Σκαραμαγκά.

3. Ναυπηγεία Σκαραμαγκά – Το επίκεντρο των εργασιών

Το τρίτο σκέλος αφορά τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, τα οποία θα φιλοξενήσουν τις εργασίες εκσυγχρονισμού.
Τοποθετήσεις, μηχανολογικές παρεμβάσεις και νέες υποδομές θα πραγματοποιηθούν εκεί, υπό την επίβλεψη της task force του ΓΕΝ.

Ο σχεδιασμός έχει στόχο η πρώτη φρεγάτα να εισέλθει στα Ναυπηγεία μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2026, ώστε η ολοκλήρωση της τελευταίας να έχει γίνει έως το 2030.

Στο ερώτημα ποιό θα είναι το πλοίο το οποίο πρώτο θα μπει στα ναυπηγεία, απάντηση δεν μπορεί προς το παρόν να δοθεί με σιγουριά. Η επιλογή της πρώτης φρεγάτας θα εξαρτηθεί από τη διαθεσιμότητα των πλοίων και από τον χρόνο παράδοσης των συστημάτων.

Η «ΥΔΡΑ» ως παλαιότερη μπορεί να έχει προβάδισμα, ωστόσο το Επιτελείο κρατά ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Το πλοίο, το οποίο θα είναι διαθέσιμο όταν έρθουν τα συστήματα, έχει προβάδισμα στον εκσυγχρονισμό.

Παράλληλες μικρότερες συμβάσεις

Ενώ οι μεγάλες συμφωνίες προχωρούν, το ΠΝ σχεδιάζει και σειρά μικρότερων συμβάσεων που θα «τρέξουν» ταυτόχρονα ή και νωρίτερα:

Εκσυγχρονισμός των κύριων πυροβόλων Mk45 Mod 2 από την BAE Systems.
Τοποθέτηση των νέων Sovraponte 76/62 mm της Leonardo στο πρυμναίο τμήμα.
Αντικατάσταση του σόναρ με το M660 HMS της GeoSpectrum.
Εγκατάσταση του συστήματος Ηλεκτρονικού Πολέμου «ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ» της ΕΑΒ.
Ενσωμάτωση νέου IPMS και διασύνδεση μέσω Link-16.
Οι συμβάσεις αυτές, μικρότερης οικονομικής κλίμακας, εκτιμάται ότι θα υπογραφούν νωρίτερα, ώστε να υπάρχει διαθεσιμότητα υλικών όταν θα αρχίσουν οι εργασίες στην πρώτη φρεγάτα.

Η αλυσίδα Thales – SSMART – Σκαραμαγκά

Ολόκληρο το πρόγραμμα βασίζεται σε μια αλληλουχία που δεν επιτρέπει καθυστερήσεις. Η Thales θα παραδίδει τα συστήματα, η SSMART θα τα εγκαθιστά, και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά θα υλοποιούν τις εργασίες.

Για να διασφαλιστεί η ροή, έχει συγκροτηθεί Κοινό Συντονιστικό Κέντρο Παρακολούθησης, όπου συμμετέχουν στελέχη και από τους τρεις φορείς, υπό την εποπτεία του Ναυτικού Επιτελείου.

Η ομάδα αυτή θα συνεδριάζει σε εβδομαδιαία βάση για να επιβεβαιώνει την πρόοδο και να επιλύει άμεσα τυχόν τεχνικές ή διαδικαστικές καθυστερήσεις.

Το NS-110 έτοιμο για τις ελληνικές ΜΕΚΟ

Πρόσφατα το OnAlert.gr επισκέφθηκε το εργοστάσιο της Thales στο Limours της Γαλλίας, όπου κατασκευάζονται και δοκιμάζονται τα πιο προηγμένα ναυτικά ραντάρ της εταιρείας, μεταξύ των οποίων και τα υποσυστήματα του NS-110 που προορίζονται για τις ελληνικές φρεγάτες ΜΕΚΟ.

Η δημοσιογραφική αποστολή είχε την ευκαιρία να δει από κοντά τις γραμμές παραγωγής, τα εργαστήρια δοκιμών RF, αλλά και τoυς ειδικούς θαλάμους όπου πραγματοποιούνται οι δοκιμές περιβαλλοντικής αντοχής και παρεμβολών (EMC & climatic tests).

Ανώτατα στελέχη της Thales που μίλησαν στο OnAlert.gr υπογράμμισαν ότι το NS-110 είναι πλήρως παραμετροποιήσιμο ανάλογα με τις απαιτήσεις κάθε χρήστη και πως στην περίπτωση του ελληνικού ΠΝ θα ενισχυθεί ιδιαίτερα η ανίχνευση στόχων μικρού ίχνους, όπως UAV και πύραυλοι cruise, σε σύνθετο θαλάσσιο περιβάλλον.

Η επιχειρησιακή επόμενη μέρα

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι φρεγάτες ΜΕΚΟ θα μετατραπούν σε πλοία εντελώς νέας εποχής.

Το TACTICOS II και το NS-110 θα επιτρέψουν πλήρη δικτυοκεντρική λειτουργία, το Sovraponte θα ενισχύσει δραματικά την άμυνα απέναντι σε πυραύλους και drones, ενώ τα ESSM Block II θα δώσουν αντιαεροπορική ομπρέλα μεσαίας εμβέλειας.

Παράλληλα, τα νέα σόναρ και το «ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ» θα αυξήσουν τις δυνατότητες επιτήρησης και ηλεκτρονικής προστασίας.

Συνδυαστικά, οι ΜΕΚΟ θα μπορούν να συνεργάζονται επιχειρησιακά με τις FDI Belharra, τις πυραυλακάτους Super Vita και τα αεροσκάφη της ΠΑ, δημιουργώντας έναν ενιαίο δικτυοκεντρικό στόλο ικανό να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Η στρατηγική διάσταση

Η επιτυχία του εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ είναι ζωτικής σημασίας. Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν τουρκικό στόλο που συνεχώς ενισχύεται με νέες φρεγάτες.

Η αναβάθμιση των ΜΕΚΟ θα λειτουργήσει ως «γέφυρα ισχύος» μέχρι την πλήρη ένταξη των νέων φρεγατών FDI και μελλοντικά, των Bergamini.

Αν το πρόγραμμα προχωρήσει σύμφωνα με το σχέδιο, οι τέσσερις φρεγάτες θα παραμείνουν αξιόμαχες έως και το 2040, εξασφαλίζοντας ότι το Πολεμικό Ναυτικό θα διατηρήσει υψηλή επιχειρησιακή ισχύ στο Αιγαίο.

πηγή: OnAlert.gr / Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς